Οι δυτικές δυνάμεις ανέλαβαν δράση μετά την επίθεση σε πλοία από τους Χούθι - μια ομάδα ανταρτών που υποστηρίζεται από το Ιράν και ελέγχει μεγάλο μέρος της Υεμένης. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν δήλωσε ότι ο στρατός των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου εξαπέλυσε επιτυχώς επιθέσεις εναντίον στόχων των Χούθι με την υποστήριξη της Αυστραλίας, του Μπαχρέιν, του Καναδά και της Ολλανδίας.
Ερυθρά Θάλασσα: Επίθεση με drone δέχτηκε αμερικανικό πολεμικό πλοίο
Χτυπήθηκαν πάνω από 12 τοποθεσίες, μεταξύ των οποίων η πρωτεύουσα, Σαναά, και η Χουντάιντα, το λιμάνι των Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα. Οι στόχοι των Χούθι στην Υεμένη περιελάμβαναν υλικοτεχνικούς κόμβους, συστήματα αεράμυνας και αποθήκες όπλων.
Breaking: USA & UK bomb #Houthi terror group targets in #Yemen after countless ship attacks in the Red Sea by IRGC-backed Houthi terrorists.#IRGCterrorists #Yemen #USA #UK pic.twitter.com/17D2ExdqwU
— Mohsen Berkhaneh (@berkhaneh) January 12, 2024
Γιατί οι Χούθι επιτέθηκαν σε πλοία της Ερυθράς Θάλασσας;
Οι επιθέσεις ξεκίνησαν μετά την έναρξη του πολέμου Ισραήλ-Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου. Οι Χούθι δήλωσαν την υποστήριξή τους στη Χαμάς και είπαν ότι θα στοχοποιήσουν οποιοδήποτε πλοίο ταξιδεύει προς το Ισραήλ. Δεν είναι σαφές ότι όλα τα πλοία που δέχθηκαν επίθεση κατευθύνονταν στην πραγματικότητα προς τα εκεί.
Τον Νοέμβριο κατέλαβαν, όπως είπαν, ένα ισραηλινό φορτηγό πλοίο. Έκτοτε έχουν επιτεθεί σε πολλά εμπορικά πλοία με drones και βαλλιστικούς πυραύλους. Οι επιθέσεις των Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα αυξήθηκαν κατά 500% μεταξύ Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου. Η απειλή έχει γίνει τόσο μεγάλη που μεγάλες ναυτιλιακές εταιρείες σταμάτησαν να πλέουν στην περιοχή και το κόστος ασφάλισης έχει δεκαπλασιαστεί από τις αρχές Δεκεμβρίου.
Μεγάλες ναυτιλιακές εταιρείες, όπως η Mediterranean Shipping Company, η Maersk, η Hapag-Lloyd και η πετρελαϊκή εταιρεία BP, δήλωσαν ότι εκτρέπουν τα πλοία μακριά από την Ερυθρά Θάλασσα. Ο φόβος είναι ότι οι τιμές των καυσίμων θα αυξηθούν και οι αλυσίδες εφοδιασμού θα καταστραφούν. Σχεδόν το 15% του παγκόσμιου θαλάσσιου εμπορίου διέρχεται από την Ερυθρά Θάλασσα, η οποία συνδέεται με τη Μεσόγειο μέσω της διώρυγας του Σουέζ και είναι η συντομότερη ναυτιλιακή οδός μεταξύ Ευρώπης και Ασίας.
Η Ουάσιγκτον κατηγόρησε το Ιράν ότι έχει «βαθιά εμπλοκή» στον σχεδιασμό επιχειρήσεων εναντίον εμπορικών πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα.
Ποιοι είναι οι αντάρτες Χούθι;
Οι Χούθι είναι μια ένοπλη ομάδα που προέρχεται από τη σιιτική μουσουλμανική μειονότητα της Υεμένης, Ζαϊντί. Πήραν το όνομά τους από τον ιδρυτή του κινήματος, Χουσεΐν αλ Χούθι. Επίσημα γνωστή ως Ανσάρ Αλλάχ (Παρτιζάνοι του Θεού), η ομάδα ιδρύθηκε τη δεκαετία του 1990 για να καταπολεμήσει, όπως υποστήριζε, τη διαφθορά του τότε προέδρου Αλί Αμπντουλάχ Σάλεχ.
Ο πρόεδρος Σάλεχ, με την υποστήριξη του στρατού της Σαουδικής Αραβίας, προσπάθησε να εξοντώσει τους αντάρτες Χούθι το 2003, αλλά οι Χούθι τους απώθησαν.
Οι αντάρτες Χούθι βρίσκονται σε εμφύλιο πόλεμο από το 2014 με την κυβέρνηση της Υεμένης, η οποία στηρίζεται από έναν συνασπισμό αραβικών χωρών με επικεφαλής τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Μέχρι τις αρχές του 2022, ο πόλεμος είχε προκαλέσει περίπου 377.000 θανάτους και είχε εκτοπίσει τέσσερα εκατομμύρια ανθρώπους, σύμφωνα με τον ΟΗΕ. Οι Χούθι δηλώνουν ότι αποτελούν μέρος του «άξονα αντίστασης» υπό την ηγεσία του Ιράν ενάντια στο Ισραήλ, τις ΗΠΑ και την ευρύτερη Δύση - μαζί με τη Χαμάς και τη Χεζμπολάχ.
Ποιος στηρίζει τους Χούθι;
Οι αντάρτες Χούθι συνδέονται με την ένοπλη ομάδα των Σιιτών στον Λίβανο, τη Χεζμπολάχ. Η Χεζμπολάχ τους παρέχει εκτεταμένη στρατιωτική τεχνογνωσία και εκπαίδευση από το 2014, σύμφωνα με το αμερικανικό ερευνητικό ινστιτούτο, Κέντρο Καταπολέμησης της Τρομοκρατίας.
Οι Χούθι θεωρούν επίσης το Ιράν σύμμαχο, επειδή η Σαουδική Αραβία είναι ο κοινός τους εχθρός. Το Ιράν φέρεται να προμήθευε όπλα στους αντάρτες Χούθι, ενώ οι ΗΠΑ θεωρούν ότι τους παρέχει κρίσιμες πληροφορίες για να μπορέσουν να στοχοποιήσουν πλοία.
Το Ιράν πάντως αρνείται ότι εμπλέκεται σε επιθέσεις των Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα. Οι ΗΠΑ και η Σαουδική Αραβία λένε ότι το Ιράν προμήθευσε τους βαλλιστικούς πυραύλους που εκτόξευσαν οι Χούθι στην πρωτεύουσα της Σαουδικής Αραβίας, Ριάντ, το 2017, οι οποίοι καταρρίφθηκαν. Η Σαουδική Αραβία κατηγόρησε επίσης το Ιράν για την προμήθεια των πυραύλων cruise και των μη επανδρωμένων αεροσκαφών που χρησιμοποίησαν οι Χούθι για να επιτεθούν σε εγκαταστάσεις πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας το 2019.
Οι Χούθι έχουν εκτοξεύσει δεκάδες χιλιάδες πυραύλους μικρού βεληνεκούς στη Σαουδική Αραβία και έχουν επίσης επιτεθεί σε στόχους στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Έχουν επίσης εκτοξεύσει βαλλιστικούς πυραύλους και drones προς το Ισραήλ από την έναρξη του πολέμου στη Γάζα. Η προμήθεια αυτών των όπλων θα παραβίαζε το εμπάργκο όπλων του ΟΗΕ. Το Ιράν αρνήθηκε ότι το έκανε.
Πόσο μέρος της Υεμένης ελέγχουν οι Χούτι;
Η επίσημη κυβέρνηση της Υεμένης είναι το Προεδρικό Συμβούλιο Ηγεσίας, στο οποίο ο Πρόεδρος Aμπραντούχ Μανσούρ Χάντι μεταβίβασε τις εξουσίες του τον Απρίλιο του 2022. Ωστόσο, η κυβέρνηση εδρεύει στην πρωτεύουσα της Σαουδικής Αραβίας, Ριάντ, μετά την φυγή του Χάντι εκεί το 2015.
Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της Υεμένης ζει σε περιοχές υπό τον έλεγχο των Χούθι. Εκτός από τη Σαναά και τα βόρεια της Υεμένης, οι αντάρτες Χούτι ελέγχουν την ακτογραμμή της Ερυθράς Θάλασσας. Η ομάδα εισπράττει φόρους και επίσης τυπώνει χρήματα.
Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ είπε ότι μέχρι το 2010 οι Χούθι είχαν από 100.000 έως 120.000 οπαδούς, αποτελούμενους από ένοπλους στρατιώτες και άοπλους υποστηρικτές.
Πώς έγινε η επίθεση ΗΠΑ και Βρετανία εναντίον θέσεων των ανταρτών Χούθι στην Υεμένη
Οι ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ και της Βρετανίας εξαπέλυσαν πυραυλικά πλήγματα στην πρωτεύουσα της Υεμένης, τη Σανάα, και άλλες πόλεις που ελέγχουν οι Χούθι, μετέδωσε σήμερα το τηλεοπτικό δίκτυο Αλ Μασίρα, που πρόσκειται στους σιίτες αντάρτες. Η «αμερικανική επίθεση με βρετανική συμμετοχή» έπληξε τη Σανάα, τη Χοντάιντα και τη Σαάντα, ανέφερε το δίκτυο.
Συναγερμός για τους Χούθι: Φόβοι για νέο «τσουνάμι» αυξήσεων
Ο αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν εξέφρασε την ικανοποίησή για τα «επιτυχή» πυραυλικά πλήγματα των ενόπλων δυνάμεων των ΗΠΑ και της Βρετανίας στην Υεμένη εναντίον θέσεων και εγκαταστάσεων των ανταρτών Χούθι, που θεωρούνται προσκείμενοι στο Ιράν.
Ο κ. Μπάιντεν ανέφερε πως αυτή η «αμυντική» επιχείρηση διεξήχθη σε αντίδραση στις επιθέσεις των Χούθι εναντίον εμπορικών πλοίων που διέρχονται από την Ερυθρά Θάλασσα και είχε την «υποστήριξη» της Αυστραλίας, του Μπαχρέιν, του Καναδά και της Ολλανδίας.
On Jan. 11 at 2:30 a.m. (Sanaa time), U.S. Central Command forces, in coordination with the United Kingdom, and support from Australia, Canada, the Netherlands, and Bahrain conducted joint strikes on Houthi targets to degrade their capability to continue their illegal and… pic.twitter.com/bR8biMolSx
— U.S. Central Command (@CENTCOM) January 12, 2024
Προειδοποίησε, στην ανακοίνωση Τύπου που δημοσιοποίησαν οι υπηρεσίες του στον Λευκό Οίκο, πως «δεν θα διστάσει» να «διατάξει κι άλλα μέτρα» αν κρίνει πως είναι απαραίτητο.
Ανώτερος αξιωματούχος της κυβέρνησής του είπε πως τα πλήγματα είχαν «συγκεκριμένα» στόχο «υποδομές» από τις οποίες εξαπολύονται «πύραυλοι», «drones», καθώς και «ραντάρ».
Επανέλαβε εξάλλου την αμερικανική θέση ότι το Ιράν είναι «από τους βασικούς αν όχι ο βασικός υποστηρικτής» του κινήματος των σιιτών ανταρτών και τους παρέχει τόσο οπλισμό, όσο και πληροφορίες προς χρήση στις επιθέσεις τους.
Ερυθρά Θάλασσα: Επίθεση με drone δέχτηκε αμερικανικό πολεμικό πλοίο
Η απόφαση για τα πλήγματα
Οι ΗΠΑ, σύμφωνα με τον ίδιο αξιωματούχο, που εκφράστηκε υπό τον όρο να μην κατονομαστεί, έχουν «ιστορικά ιδιαίτερη ευθύνη στην υπεράσπιση» των σημαντικών θαλασσίων οδών του διεθνούς εμπορίου.
Σημείωσε πως ο πρόεδρος Μπάιντεν ζήτησε την 1η Ιανουαρίου από την ομάδα του που είναι αρμόδια για την εθνική ασφάλεια να ετοιμάσουν στρατιωτικές «επιλογές» και πρόσθεσε πως αποφάσισε να προχωρήσει στα πλήγματα μετά την «περίπλοκη» επίθεση των Χούθι την 9η Ιανουαρίου.
Κόλπος του Ομάν: Πειρατεία σε ελληνόκτητο τάνκερ - Ένας Έλληνας στο πλοίο
Εκείνη την ημέρα, 18 drones και τρεις πύραυλοι των ανταρτών καταστράφηκαν από τρία αμερικανικά αντιτορπιλικά, το βρετανικό πολεμικό HMS Diamond και μαχητικά αεροσκάφη που απονηώθηκαν από το αεροπλανοφόρο USS Dwight D. Eisenhower.
Ανώτερος αξιωματικός των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων είπε σε δημοσιογράφους ότι «στοχοποιήσαμε πολύ συγκεκριμένες δυνατότητες σε πολύ συγκεκριμένες τοποθεσίες με πυρομαχικά ακριβείας», κατά τρόπο ώστε «να μειωθεί ο κίνδυνος παράπλευρων απωλειών» - με τον όρο αυτό ο στρατός των ΗΠΑ αναφέρεται σε θανάτους ή τραυματισμούς αμάχων.
"This is a big moment in the Middle East crisis make no mistake about that"
— Sky News (@SkyNews) January 12, 2024
Sky's @Stone_SkyNews explains the US-UK 'coordinated' and 'very precise' overnight strike operation on Houthi targets in Yemen
Israel-Hamas war latest: https://t.co/3H3CVyJv9v
📺 Sky 501 and YouTube pic.twitter.com/LWGddPGF3V
«Τα πλήγματα αυτά έγιναν σε άμεση αντίδραση στις άνευ προηγουμένου επιθέσεις των Χούθι εναντίον της διεθνούς ναυσιπλοΐας στην Ερυθρά Θάλασσα», σημείωσε ο κ. Μπάιντεν, κάνοντας λόγο για συνολικά «27 επιθέσεις» που έπληξαν «πάνω από 50 χώρες» και ανάγκασαν «πάνω από 2.000 πλοία» να αλλάξουν πορεία για να αποφύγουν αυτή τη θαλάσσια περιοχή.
Ο αμερικανός πρόεδρος επέμεινε στο ότι πριν από τη στρατιωτική επιχείρηση καταβλήθηκαν, κατ’ αυτόν, εντατικές διπλωματικές προσπάθειες.
«Προειδοποίηση»
Θύμισε πως μαζί με άλλα κράτη, οι ΗΠΑ απηύθυναν πρόσφατα «προειδοποίηση χωρίς περιστροφές» στους αντάρτες και ότι προχθές Τετάρτη το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ υιοθέτησε απόφαση με την οποία αξίωσε να σταματήσουν «αμέσως» τις επιθέσεις τους εναντίον εμπορικών πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα.
«Στόχος μας παραμένει να αποκλιμακώσουμε τις εντάσεις και να αποκαταστήσουμε τη σταθερότητα στην Ερυθρά Θάλασσα», ανέφερε εξάλλου ανακοίνωση Τύπου των ΗΠΑ, της Αυστραλίας, του Μπαχρέιν, του Καναδά, της Δανίας, της Γερμανίας, της Ολλανδίας, της Νέας Ζηλανδίας, της Νότιας Κορέας και της Βρετανίας που δόθηκε στη δημοσιότητα από την αμερικανική προεδρία.
Yesterday saw the largest attack on a Royal Navy warship in decades.
— Rt Hon Grant Shapps MP (@grantshapps) January 10, 2024
I’d like to thank the crew of @HMSDiamond for their heroic service in the Red Sea, as they continue to defend innocent lives and global trade from these intolerable Houthi attacks.
The successful destruction… pic.twitter.com/BygNrD8aAg
Λίγο καιρό αφού ξέσπασε ο πόλεμος Ισραήλ - Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας την 7η Οκτωβρίου, οι Χούθι, που ελέγχουν μεγάλο μέρος της βόρειας Υεμένης και υποστηρίζονται από το Ιράν, όπως και η Χαμάς, διεμήνυσαν πως θα βάζουν στο στόχαστρο, σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους Παλαιστίνιους στη Λωρίδα της Γάζας, πλοία που διέρχονται από την Ερυθρά Θάλασσα αν έχουν οποιαδήποτε «σχέση» με το Ισραήλ, φρενάροντας την κίνηση των πλοίων.
Ο βασικός σύμμαχος του Ισραήλ, οι ΗΠΑ, αντέδρασαν αναπτύσσοντας πολεμικά πλοία στην περιοχή κι ανακοινώνοντας τον Δεκέμβριο την ίδρυση ναυτικού συνασπισμού με αποστολή την προστασία της διεθνούς ναυσιπλοΐας από τις επιθέσεις των Χούθι στη θαλάσσια περιοχή αυτή στρατηγικής σημασίας, από όπου διέρχεται περί το 12% του παγκόσμιου εμπορίου.
Ορισμένες μεγάλες ναυτιλιακές αποφεύγουν πλέον εντελώς την περιοχή, κάτι που αυξάνει τα κόστη των μεταφορών μεταξύ Ευρώπης και Ασίας.
Η «ανταπόδοση» των πληγμάτων
Ο ανώτερος αμερικανός αξιωματούχος είπε πως σκοπός ήταν να «μειωθεί» η δυνατότητα των Χούθι να πλήττουν εμπορικά πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα, πρόσθεσε όμως πως δεν θα «εξέπληττε» την Ουάσιγκτον το ενδεχόμενο οι αντάρτες να ανταποδώσουν τα πλήγματα.
Η Ερυθρά Θάλασσα δεν είναι -κάθε άλλο- το μόνο καυτό σημείο στην περιοχή για τις ΗΠΑ, που υποστηρίζουν σθεναρά το Ισραήλ στον πόλεμο με τη Χαμάς.
Από τον Οκτώβριο αμερικανικά στρατεύματα στο Ιράκ και στη Συρία έχουν γίνει στόχος 130 επιθέσεων, σύμφωνα με το Πεντάγωνο.
Η Ουάσιγκτον διατηρεί ανεπτυγμένους κάπου 900 στρατιωτικούς στη Συρία κι άλλους σχεδόν 2.500 στο Ιράκ στο πλαίσιο της δράσης εναντίον της τζιχαντιστικής οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος από διεθνή συνασπισμό που συγκροτήθηκε το 2014.
Την περασμένη εβδομάδα, ηγέτης φιλοϊρανικής ένοπλης οργάνωσης σκοτώθηκε στην πρωτεύουσα του Ιράκ, τη Βαγδάτη, σε αμερικανικό αεροπορικό πλήγμα, το οποίο προκάλεσε αγανάκτηση στην ιρακινή κυβέρνηση, η οποία βασίζεται στην υποστήριξη φιλοϊρανικών παρατάξεων.
Οι Χούθι διαμηνύουν πως θα συνεχίσουν τις επιθέσεις εναντίον πλοίων που «συνδέονται» με το Ισραήλ στην Ερυθρά Θάλασσα
Εκπρόσωπος των ανταρτών Χούθι της Υεμένης, ο Μοχάμεντ Άμπντελ Σαλάμ, κατέστησε σαφές σήμερα πως το κίνημα θα συνεχίσει να βάζει στο στόχαστρο εμπορικά πλοία αν έχουν οποιαδήποτε σχέση με το Ισραήλ, ενώ κατήγγειλε τα «αδικαιολόγητα», κατ’ αυτόν, πλήγματα των αμερικανικών και των βρετανικών ενόπλων δυνάμεων εναντίον εγκαταστάσεων του κινήματος σε διάφορες πόλεις.
Mohammed Abdulsalam, the spokesperson for the Ansarullah resistance movement, says Yemen will not stop attacking Israeli-related ships despite the US and British military attacks on Yemen. pic.twitter.com/suHOhY0maj
— Press TV (@PressTV) January 12, 2024
«Δεν υπάρχει καμιά δικαιολογία για αυτή την επίθεση εναντίον της Υεμένης, διότι δεν υπάρχει καμιά απειλή για τη διεθνή ναυσιπλοΐα στην Ερυθρά Θάλασσα (...) στόχος (των Χούθι) ήταν και θα παραμείνουν ισραηλινά πλοία και αυτά που κατευθύνονται προς τα λιμάνια της κατεχόμενης Παλαιστίνης», υπογράμμισε μέσω X (του πρώην Twitter).
Διαδηλώσεις σε Νέα Υόρκη και Ουάσιγκτον εναντίον των πληγμάτων στην Υεμένη
Αντιπολεμικοί διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν στην Times Square της Νέα Υόρκης και έξω από τον Λευκό Οίκο το βράδυ χθες Πέμπτη (τοπική ώρα) σε ένδειξη διαμαρτυρίας εναντίον των πυραυλικών πληγμάτων των ΗΠΑ και της Βρετανία εναντίον στρατιωτικών εγκαταστάσεων στην Υεμένη, τονίζοντας τον κίνδυνο η επιχείρηση αυτή να εξαπλώσει τον πόλεμο στη Λωρίδα της Γάζας.
«Κάτω τα χέρια από τη Μέση Ανατολή», «κάτω τα χέρια από την Υεμένη», «κάτω τα χέρια από τη Γάζα», φώναζαν πολλοί από αυτούς στη Νέα Υόρκη.
Οι διαδηλωτές κοντά στον Λευκό Οίκο ανέμιζαν σημαίες της Παλαιστίνης και κράταγαν πανό και πλακάτ με συνθήματα όπως «Λευτεριά στην Παλαιστίνη» ή «σταματήστε να βομβαρδίζετε την Υεμένη».
Η αμερικανική και βρετανική επιχείρηση είναι πιθανόν η πιο δραματική ένδειξη της εξάπλωσης του πολέμου Ισραήλ - Χαμάς που ξέσπασε την 7η Οκτωβρίου, παρότι οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους διαβεβαιώνουν πως η πρόθεσή τους είναι να «αποκλιμακώσουν» την ένταση.
Ανάμεσα στις συλλογικότητες που κάλεσαν στις χθεσινές διαδηλώσεις είναι η συμμαχία ANSWER (Act Now to Stop War and End Racism, «δράσε τώρα για να σταματήσουμε τον πόλεμο και να τελειώσουμε τον ρατσισμό»).
Η συμμαχία χαρακτήρισε μέσω X (του πρώην Twitter) τα πλήγματα στην Υεμένη «μείζονα κλιμάκωση» που ίσως βάλει φωτιά σ’ όλη την περιοχή.
Διαβάστε όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
