Η πανδημία του κορωνοϊού και οι συνθήκες εγκλεισμού έφεραν αύξηση των περιστατικών κατάθλιψης, του στρες και των οικογενειακών προβλημάτων σε παγκόσμιο επίπεδο.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της διεθνούς έρευνας, με τίτλο: «COVID-19 MEntal health inTernational for the General Population (COMET-G) Study», το 18% του πληθυσμού σε παγκόσμια κλίμακα παρουσίασε κλινική κατάθλιψη, αλλά και σοβαρότατο στρες σε αντίστοιχο ποσοστό ανθρώπων κατά τη διάρκεια των τελευταίων 12 μηνών της πανδημίας.
Η αυξημένη χρήση των social media εν μέσω καραντίνας προκαλεί κατάθλιψη
Σύμφωνα με την έρευνα, που πραγματοποιήθηκε από τον Μάρτιο του 2020 έως τον Απρίλιο του 2021 και βασίστηκε σε απαντήσεις που έδωσαν σε ερωτηματολόγια 55.589 άτομα από 40 χώρες, η γενική ποιότητα ζωής ολόκληρου του πληθυσμού φαίνεται να έχει πληγεί σοβαρότατα, ενώ προβλήματα δημιουργήθηκαν και στις ενδοοικογενειακές σχέσεις.
Η επίπτωση ήταν σοβαρότατη στα άτομα με προηγούμενο ψυχιατρικό ιστορικό (ποσοστό κατάθλιψης που πέρασε το 30%), τα οποία και εμφάνισαν υψηλότατα ποσοστά αυτοκτονικών σκέψεων (σχεδόν 15%).
«Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν κλινική κατάθλιψη περίπου στο 1/5 των ανθρώπων συμμετείχαν. Αυτό μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι υπάρχει τουλάχιστον ένας διπλασιασμός στο ποσοστό της κλινικής κατάθλιψης. Άλλο ένα περίπου 20% είχε έντονο στρες με δυσφορία. Οι παράγοντες οι οποίοι επηρέασαν ήταν οι περιορισμοί ή το lockdown, οι ενδοοικογενειακές συγκρούσεις, ο φόβος για την οικονομική κατάσταση, τη δυσκολία της εργασίας, και η ύπαρξη χρόνιας νόσου. Επίσης περισσότερο επηρεάστηκαν οι γυναίκες . Αυτό ήταν αναμενόμενο γιατί οι γυναίκες έχουν υψηλότερα ποσοστά κατάθλιψης. Οι νέοι επηρεάστηκαν νωρίς στην πανδημία και οι μεγαλύτερης ηλικίας λίγο αργότερα» ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο επιστημονικός υπεύθυνος της έρευνας, καθηγητής Ψυχιατρικής του Τμήματος Ιατρικής του ΑΠΘ, Κωνσταντίνος Φουντουλάκης Φουντουλάκης.
Ξεκαθάρισε ακόμη ότι δεν υπάρχει αύξηση της αυτοκτονικότητας και ότι πιθανότατα μειώθηκε η χρήση ουσιών και του καπνίσματος ενώ μείωση υπήρξε και στην ποιότητα ζωής σε όλες τις εκφάνσεις (ύπνος, διατροφή, σεξουαλικότητα κλπ).
Πόσοι πίστεψαν στις θεωρίες συνομωσίας;
Εντυπωσιακή ήταν η καταγραφή της προσκόλλησης σε διάφορες θεωρίες συνωμοσίας με τουλάχιστον τους μισούς από τους συμμετέχοντες να αποδέχονται τουλάχιστον σε σημαντικό βαθμό μία τουλάχιστον τέτοια θεωρία, ωστόσο οι διαφορές ανάμεσα στις χώρες ήταν σημαντικότατες.
Οι θεωρίες αυτές φαίνεται ότι αναπτύσσονται σε μεγάλο βαθμό για να προστατεύσουν υγιή αλλά ψυχολογικά ευαίσθητα άτομα από το αβάσταχτο στρες, αλλά βρίσκουν γόνιμο έδαφος σε ανεπαρκώς ανεπτυγμένες κοινωνίες από πολιτικο-οικονομική και κοινωνική άποψη καθώς και με προβληματικά συστήματα εκπαίδευσης.
Όσον αφορά τις θεωρίες συνωμοσίας ο κ. Φουντουλάκης είπε: «Είδαμε ότι αυτές έπαιξαν ένα σημαντικό ρόλο στις συμπεριφορές του πληθυσμού μειώνοντας τη συμμόρφωση με τις συμπεριφορές υγείας. Κάποιες από αυτές φαίνεται ότι προστάτευσαν από την εμφάνιση κατάθλιψης αλλά τελικά, ούτως ή άλλως, αποδείχθηκαν όλες ένας επιβαρυντικός παράγοντας για την ψυχολογική υγεία του πληθυσμού».
Η διεθνής έρευνα COMET-G οργανώθηκε υπό την αιγίδα του Τμήματος Ιατρικής και της Πρυτανείας του ΑΠΘ, σε συνεργασία με την Παγκόσμια Ψυχιατρική Εταιρεία και τα αποτελέσματά της θα παρουσιαστούν διαδικτυακά στις 5 Ιουνίου (ώρα 18.00) από τον κ. Φουντουλάκη.
