Καμπανάκι για τον πλανήτη είναι το φαινόμενο της «πολικής δίνης» («polar vortex»), που σαρώνει τις τελευταίες ημέρες τις μεσοδυτικές πολιτείες των ΗΠΑ, καταγράφοντας θερμοκρασίες χαμηλότερες και από τον Νότιο Πόλο.
O πολικός στρόβιλος είναι ένα σπάνιο σε έκταση και ένταση φαινόμενο. «Συνήθως οι θερμοκρασίες π.χ. στη Βόρεια Ντακότα είναι της τάξεως του -20. Φέτος πήγε στους -38 που με τους ανέμους κατεβαίνει περίπου στο -50 περίπου. Αυτό είναι καμπανάκι, με τη λογική ότι έχουμε πιο συχνά τα τελευταία 50 χρόνια ψυχρές εισβολές, όπως έχουμε και πιο συχνά καύσωνες σε πολλές περιοχές, όπως και στην Ευρώπη και στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής» δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Χρήστος Ζερεφός, ακαδημαϊκός και καθηγητής Φυσικής της Ατμόσφαιρας.
Πολική δίνη στις ΗΠΑ: Δεκάδες νεκροί – Φόβοι για ακρωτηριασμούς
Πιο κρύες και από τον Νότιο Πόλο οι ΗΠΑ – «Μη βγαίνετε από το σπίτι σας»
Τι είναι όμως το «polar vortex»;
Υπάρχει ένας μεγάλος πολικός στρόβιλος που παρατηρείται τον χειμώνα στο νότιο και το βόρειο ημισφαίριο, ο οποίος μερικές φορές διαταράσσεται κατά τρόπο, έτσι ώστε να μπορεί να παροχετεύει πολικό αέρα σε μικρότερα γεωγραφικά πλάτη κι αυτό ακριβώς είναι που έχει συμβεί και φέτος, εξήγησε ο καθηγητής, Χρήστος Ζερεφός.
Πάντως δεν είναι η πρώτη φορά που βλέπουμε κάτι τέτοιο στην ιστορία των ΗΠΑ.
«Ήδη από τους πρώτους προσκυνητές (pilgrims), η Γιορτή των Ευχαριστιών (Thanksgiving Day) ορίστηκε έτσι ώστε να θυμούνται πώς γλίτωσαν από ένα φοβερό κατέβασμα του πολικού μετώπου, το οποίο οδήγησε σε απώλεια χιλιάδων μεταναστών της εποχής εκείνης», εξήγησε ο καθηγητής.
Πού οφείλεται το «polar vortex»;
Ένα μεγάλο μέρος του (30-35%) οφείλεται στην ανθρωπογενή παρέμβαση και για τα υπόλοιπα ευθύνεται η φύση.
«Είναι φαινόμενα που εξελίσσονται και δυστυχώς ο άνθρωπος, ιδίως μετά το 1950, έχει αρχίσει να επηρεάζει την πορεία εξέλιξης αυτών των ακραίων καταστάσεων και τις κάνει να εμφανίζονται όλο και πιο συχνά. Και γι' αυτό ανησυχούν οι επιστήμονες, διότι υπάρχει απώλεια ζωής, υπάρχει κόστος οικονομικό και γενικά δεν είναι ευχάριστο να έχουμε τέτοια ακραία φαινόμενα, είτε αυτά είναι στο πολύ κρύο είτε στην πολλή ζέστη», τόνισε ο κος Ζερεφός.
Ποιες περιοχές κινδυνεύουν από το «polar vortex»:
Μπορεί να πλήξει «οποιαδήποτε περιοχή, οποιαδήποτε στιγμή, αλλά κυρίως τις περιοχές που είναι πιο ευάλωτες.
«Η Μεσόγειος για παράδειγμα, είναι μια ευάλωτη περιοχή στην εμφάνιση ακραίων καιρικών καταστάσεων. Είναι μια κλειστή θάλασσα, σαν μια κλειστή λίμνη, η οποία μερικές φορές υπερθερμαίνεται και η εποχική μεταβολή αυτής της υπερθέρμανσης της τοπικής ξεσπάει σε ξεσπάσματα ακραίας βροχής, καταιγίδων κ.λπ».