Υπουργοί από τις 32 χώρες - μέλη του ΝΑΤΟ θα γιορτάσουν σήμερα την 75η επέτειο της συμμαχίας. ¨Οπως μεταδίδει η ανταποκρίτρια του Star στις Βρυξέλλες, Μαρία Ψαρά, οι εορτασμοί έρχονται καθώς το ΝΑΤΟ βρίσκεται για άλλη μια φορά μπροστά και στο επίκεντρο, τόσο όσον αφορά την προσοχή των ηγετών όσο και τους προϋπολογισμούς, μετά από δεκαετίες παρακμής.
Ο Yπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας Ντμίτρο Κουλέμπα πρόκειται να παρευρεθεί, παρά το γεγονός ότι η Συμμαχία είναι απίθανο να δεχτεί την αίτηση ένταξης του Κιέβου σύντομα.
Κατά ειρωνικό τρόπο, οι Ευρωπαίοι παρότι είναι πεπεισμένοι όσο σχεδόν ποτέ πριν για τη σημασία του ΝΑΤΟ, η σκιά που ρίχνει ο Ντόναλντ Τραμπ έχει θέσει σε αμφισβήτηση τη δέσμευση της Αμερικής, επίσης όσο σχεδόν ποτέ άλλοτε.
75 χρόνια από την Ίδρυση του #ΝΑΤΟ. Μια Συμμαχία που δεν είναι μόνο αμυντική. Είναι πρωτίστως μία Συμμαχία που οφείλει να προστατεύει Αρχές και Αξίες: Τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη Δημοκρατία, τον σεβασμό στην εδαφική ακεραιότητα των κρατών, το Διεθνές Δίκαιο, την Ασφάλεια. pic.twitter.com/85KOz5gkq0
— Nikos Dendias (@NikosDendias) April 4, 2024
Ο αρχηγός του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ αναμένεται να υπενθυμίσει στους Αμερικανούς (ειδικά τους Ρεπουμπλικάνους) ότι και αυτοί χρειάζονται συμμάχους.
Θα σημειώσει ότι η μόνη φορά που έγινε επίκληση της ρήτρας συλλογικής άμυνας του Άρθρου 5 ήταν μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, εκ μέρους των ΗΠΑ, ο Στόλτενμπεργκ θα τονίσει ότι δεν πιστεύει στην «Αμερική μόνο». Θα πει ότι χρειάζεται η Ευρώπη, η οποία φιλοξενεί στρατιώτες παγκόσμιας κλάσης και τεράστια δίκτυα πληροφοριών.
Today we celebrate #NATO's 75th anniversary - 75 years of preserving peace & security for more than 1bn people.
— Farah Dakhlallah (@NATOpress) April 4, 2024
Standing together has made NATO the most successful Alliance in history. 💙
🇦🇱🇧🇪🇧🇬🇨🇦🇭🇷🇨🇿🇩🇰🇪🇪🇫🇮🇫🇷🇩🇪🇬🇷🇭🇺🇮🇸🇮🇹🇱🇻🇱🇹🇱🇺🇲🇪🇳🇱🇲🇰🇳🇴🇵🇱🇵🇹🇷🇴🇸🇰🇸🇮🇪🇸🇸🇪🇹🇷🇬🇧🇺🇸#1NATO75Years pic.twitter.com/fC56mwQ5Kk
Η Ουκρανία και ο Τραμπ
Ωστόσο, η υποστήριξη της Ουκρανίας για την προστασία από τον Τραμπ δεν θα είναι εύκολη: Οι ιδέες του Στόλτενμπεργκ να προετοιμάσει τη συμμαχία για μια πιθανή προεδρία Τραμπ, κάνοντας την υποστήριξη της Ουκρανίας πιο προβλέψιμη, έλαβαν ανάμικτες αντιδράσεις από υπουργούς την Τετάρτη.
Ο Ούγγρος Υπουργός Εξωτερικών Πέτερ Σζιγιάρτο επέκρινε λέγοντας: «Η Ουγγαρία θα απορρίψει κάθε πρόταση που θα τη μετατρέψει σε επιθετική συμμαχία, καθώς αυτό θα οδηγούσε σε σοβαρό κίνδυνο κλιμάκωσης». Αναφερόμενος στις προσπάθειες της Ουκρανίας να αποκρούσει τη ρωσική εισβολή, ο Szijjártó είπε: «Αυτός δεν είναι ο πόλεμος της Ουγγαρίας και ούτε ο πόλεμος του ΝΑΤΟ».
Άλλες χώρες είπαν ότι χρειάζονταν περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τις ιδιαιτερότητες και τη χρηματοδότηση πριν δεσμευτούν σε ένα ποσό. «Πρέπει να υπολογίσουμε πόσα χρειάζεται η Ουκρανία για να διατηρήσει τη δημοκρατία, την κυριαρχία και την εδαφική της ακεραιότητα. Και όταν έχουμε αυτό το ποσό, πρέπει να αποφασίσουμε πώς μπορούμε να το πάρουμε», είπε ο υπουργός Εξωτερικών της Ισπανίας Χοσέ Μανουέλ Αλμπάρες, προσθέτοντας ότι αρκετοί υπουργοί, συμπεριλαμβανομένων των «μεγάλων χωρών», συμμερίζονται αυτή τη θέση.
O Στόλτενμπεργκ δημιούργησε ένα ταμείο 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων για να στηρίξει την Ουκρανία και να επιτρέψει στο ΝΑΤΟ να συντονίσει τη στρατιωτική βοήθεια — κάτι που διαχειρίζονται επί του παρόντος οι ΗΠΑ.
Πίσω από το σχέδιο βρίσκεται η επιθυμία του Στόλτενμπεργκ - την οποία μοιράζονται οι ανατολικές χώρες που συνορεύουν με τη Ρωσία - να εξασφαλίσει συνεπή δυτική υποστήριξη στην Ουκρανία, ανεξάρτητα από το ποιος είναι στην εξουσία, πού και πότε. «Πρέπει να διασφαλίσουμε αξιόπιστη και προβλέψιμη βοήθεια για την ασφάλεια στην Ουκρανία για μεγάλο χρονικό διάστημα, έτσι ώστε να βασιζόμαστε λιγότερο σε εθελοντικές συνεισφορές και περισσότερο στις δεσμεύσεις του ΝΑΤΟ», είπε ο Στόλτενμπεργκ στους δημοσιογράφους την Τετάρτη.
Οι 32 υπουργοί Εξωτερικών συμφώνησαν την Τετάρτη να ξεκινήσουν τον σχεδιασμό για τις οικονομικές δεσμεύσεις, καθώς και τον επαναπροσανατολισμό του συντονισμού της βοήθειας προς τον έλεγχο του ΝΑΤΟ, ενόψει της συνόδου κορυφής των ηγετών του ΝΑΤΟ στην Ουάσιγκτον τον Ιούλιο.
Ο Στόλτενμπεργκ θα ηγηθεί των σημερινών εορτασμών, κόβοντας μια τούρτα σοκολάτας γύρω στις 11 π.μ., με τη βελγική αεροπορία και τη μπάντα του ολλανδικού ναυτικού να παίζουν τον ύμνο του ΝΑΤΟ Esprit de Corps και μουσική από τη μίνι σειρά του Στίβεν Σπίλμπεργκ του Β' Παγκοσμίου Πολέμου «Band of Brothers.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Antony Blinken - του οποίου το αεροπλάνο χάλασε στο Παρίσι την Τετάρτη, αναγκάζοντάς τον να ταξιδέψει στις Βρυξέλλες με αυτοκίνητο - φιλοξένησε μια ομάδα αξιωματούχων του ΝΑΤΟ, διπλωμάτες και δημοσιογράφους για αμερικανικό φαγητό και ποτό και εκφώνησε μια σύντομη ομιλία χθες. Μεταξύ των παρευρισκομένων ήταν και ο υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου Xavier Bettel.
Το Manneken-Pis είναι επί του παρόντος ντυμένο στα χρώματα του ΝΑΤΟ για να τιμήσει την 75η επέτειο της συμμαχίας. Το Βασιλικό Νομισματοκοπείο του Βελγίου εξέδωσε επίσης 3.000 αναμνηστικά κέρματα των 10 ευρώ (τα οποία κοστίζουν 55 ευρώ το καθένα).