Η Μέση Ανατολή φλέγεται για μια ακόμα φορά μετά από την πρωτοφανή επίθεση που εξαπέλυσε η Χαμάς εναντίον του Ισραήλ στα σύνορα με τη Λωρίδα της Γάζας.
Iron Dome: Πώς λειτουργεί ο «σιδερένιος θόλος» που προστατεύει το Ισραήλ
Η ανάφλεξη αυτή δεν είναι η πρώτη και πιθανόν να μην είναι η τελευταία, όσο δε δίνεται λύση στο Παλαιστινιακό ζήτημα. Το BBC εξηγεί πώς ξεκίνησε η διαμάχη αυτή και τι έχει προκαλέσει έως τώρα.
Μεσανατολικό: Ένα ζήτημα 100 ετών
Η Βρετανία κατέλαβε την περιοχή που είναι γνωστή ως Παλαιστίνη μετά την ήττα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Λωρίδα της Γάζας: Μια υπαίθρια φυλακή για 2,5 εκατ. ανθρώπους
Η περιοχή κατοικούταν από εβραϊκή και αραβική μειονότητα, με την ένταση μεταξύ τους να πυροδοτείται όταν η διεθνής κοινότητα ανέθεσε στη Βρετανία την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ στα εδάφη της Παλαιστίνης.
Για τους Εβραίους εκεί βρισκόταν η γη των προγόνων τους, όμως και για τους Άραβες της Παλαιστίνης ήταν η πατρίδα τους και αντιτάχθηκαν στη μετοίκηση των Εβραίων.
Την εικοσαετία 1920 – 1940 ο αριθμός των Εβραίων που έφτασε στην περιοχή μεγάλωσε. Πολλοί από αυτούς έφυγαν από την Ευρώπη, αναζητώντας μια πατρίδα μετά το Ολοκαύτωμα τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Αμέσως ξέσπασαν βίαιες συγκρούσεις μεταξύ Αράβων και Εβραίων και εξεγέρσεις εναντίον της Βρετανικής κυριαρχίας.
Το 1947 ο ΟΗΕ ψήφισε τη διχοτόμηση της Παλαιστίνης, ώστε να δημιουργηθούν δύο διαφορετικά κράτη, με την Ιερουσαλήμ να γίνεται διεθνής πόλη.
Ισραήλ: Μητέρα απήχθη μαζί με τα δυο παιδιά της από τη Χαμάς – Βίντεο
Το ψήφισμα υιοθετήθηκε από τους Εβραίους, όχι όμως και από τους Άραβες και δεν εφαρμόστηκε ποτέ.
Στις 6 Μαρτίου 1948 οι ένοπλες δυνάμεις της Αραβικής Λεγεώνας εξαπέλυσαν επίθεση από την ανατολική Ιερουσαλήμ εναντίον Εβραίων στρατιωτών, ξεκινώντας έτσι τον πρώτο αραβοϊσραηλινό πόλεμο.
Μέση Ανατολή: Η ίδρυση του Ισραήλ που άνοιξε τους ασκούς του Αιόλου
Το 1948 οι Βρετανοί, βλέποντας ότι δεν μπορούν να βρουν λύση στο Μεσανατολικό εγκατέλειψαν την περιοχή και οι Εβραίοι διακήρυξαν την ίδρυση του Κράτους του Ισραήλ.
Η αντίδραση των Παλαιστινίων ήταν οργισμένη και ακολούθησε άλλος ένας πόλεμος, στον οποίο ενεπλάκησαν στρατοί και από γειτονικές αραβικές χώρες.
Εκατοντάδες χιλιάδες Παλαιστινίων εγκατέλειψαν τα σπίτια τους και όταν μετά από έναν χρόνο ήρθε η εκεχειρία, το Ισραήλ ήλεγχε το μεγαλύτερο μέρος της Παλαιστίνης.
Η Ιορδανία κατέλαβε τη Δυτική Όχθη και η Αίγυπτος τη Γάζα. Η Ιερουσαλήμ χωρίστηκε στα δύο με το δυτικό τμήμα να καταλαμβάνεται από το Ισραήλ και το ανατολικό από την Ιορδανία. Επειδή όμως δεν υπογράφηκε ποτέ συνθήκη ειρήνης ακολούθησαν νέοι πόλεμοι και συρράξεις τα επόμενα χρόνια.
Το 1967 σε έναν από αυτούς τους πολέμους το Ισραήλ κατέλαβε την Ανατολική Ιερουσαλήμ, όπως επίσης τη Δυτική Όχθη, τη Γάζα, το μεγαλύτερο μέρος από τα Υψίπεδα του Γκολάν, που κατείχε η Συρία και τη χερσόνησο του Σινά, που κατείχε η Αίγυπτος.
Οι περισσότεροι Παλαιστίνιοι πρόσφυγες ζούν στη Γάζα, τη Δυτική Όχθη, την Ιορδανία, τη Συρία και τον Λίβανο. Το Ισραήλ τους έχει απαγορεύσει να επιστρέψουν στα σπίτια τους, καθώς φοβάται ότι κάτι τέτοιο θα ήταν απειλή για το ίδιο.
Ισραήλ: Ζευγάρι Ισραηλινών έκρυψε τα 10 μηνών δίδυμά του πριν πεθάνει
Το Ισραήλ συνεχίζει να καταλαμβάνει τη Δυτική Όχθη και παρά το γεγονός ότι αποχώρησε από τη Γάζα το 2005, ο ΟΗΕ θεωρεί ότι η περιοχή συνεχίζει να βρίσκεται υπό κατοχή.
Το Ισραήλ θεωρεί ότι όλη η Ιερουσαλήμ είναι η πρωτεύουσά της, ενώ οι Παλαιστίνιοι υποστηρίζουν ότι η ανατολική Ιερουσαλήμ είναι η πρωτεύουσα του μελλοντικού παλαιστινιακού κράτους.
Τα τελευταία 50 χρόνια το Ισραήλ έχει χτίσει εποικισμούς στη Δυτική Όχθη και την ανατολική Ιερουσαλήμ, όπου ζουν πάνω από 600.000 Εβραίοι.
Μέση Ανατολή: Τι συμβαίνει τώρα;
Η Χαμάς ελέγχει τη Λωρίδα της Γάζας και έχει ορκιστεί για την εξόντωση του Ισραήλ. Θεωρείται τρομοκρατική οργάνωση από τη Βρετανία και από άλλες χώρες.
Ισραήλ: «Αυτό που θα πάθουν θα τους συνετίσει» - Ανοιχτή σε διάλογο η Χαμάς
Το 2006 η Χαμάς κέρδισε τις τελευταίες εκλογές και πήρε τον έλεγχο στη Γάζα, αφού πρώτα εκδίωξε από την περιοχή τα στελέχη της Φατάχ, την οργάνωση του Παλαιστίνιου προέδρου Μαχμούντ Αμπάς, που εδρεύει στη Δυτική Όχθη.
Από τότε έχει πολεμήσει πολλές φορές με το Ισραήλ, που μαζί με την Αίγυπτο έχουν επιβάλει ένα ιδιότυπο εμπάργκο στη Λωρίδα της Γάζας, ώστε να απομονώσουν τη Χαμάς και να την πιέσουν να σταματήσει τις επιθέσεις με ρουκέτες εναντίον πόλεων του Ισραήλ.
Οι περιορισμοί που επιβάλει το Ισραήλ και οι αεροπορικοί βομβαρδισμοί αποτελούν μια συλλογική τιμωρία για τους Παλαιστίνιους που κατοικούν εκεί. Η φετινή χρονιά ήταν η πιο αιματηρή για τους Παλαιστίνιους στη Λωρίδα της Γάζας και στην ανατολική Ιερουσαλήμ. Οι Παλαιστίνιοι επίσης θεωρούν ότι οι περιορισμοί και οι στρατιωτικές ενέργειες εκτελούνται ως αντίποινα στις επιθέσεις εναντίον του Ισραήλ.
Ισραήλ: Ποια είναι τα βασικά προβλήματα;
Τα ζητήματα πάνω στα οποία δεν μπορούν να βρουν κοινό έδαφος Ισραηλινοί και Παλαιστίνοι είναι:
- Η τύχη των Παλαιστίνιων προσφύγων
- Η κατεδάφιση των εβραϊκών εποικισμών στη Δυτική Όχθη
- Η τύχη της Ιερουσαλήμ
- Αν πρέπει να δημιουργηθεί ένα Παλαιστινιακό κράτος δίπλα στο Ισραήλ
Μεσανατολικό: Τι να περιμένουμε για το μέλλον;
Σύμφωνα με το BBC το παλαιστινιακό ζήτημα δεν πρόκειται να επιλυθεί στο άμεσο μέλλον. Αναλυτές είχαν προειδοποιήσει ότι μια επίθεση, σαν αυτή του περασμένου Σαββάτου, θα συνέβαινε αν δεν υπήρχε μια συμφωνία, όμως οποιαδήποτε ειρηνευτική προσπάθεια κατέληγε σε ναυάγιο.
Το πιο πρόσφατο ειρηνευτικό προσχέδιο παρουσιάστηκε από τον ΟΗΕ επί προεδρίας Ντόναλντ Τραμπ και είχε χαρακτηριστεί από τον πρωθυπουργό του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου ως «η συμφωνία του αιώνα». Και αυτό όμως απορρίφθηκε από την παλαιστινιακή πλευρά, επειδή, όπως ανέφερε, προωθούσε μονομερώς τα ισραηλινά συμφέροντα στην περιοχή.
