Πιέσεις στους συμμάχους της στο ΝΑΤΟ φαίνεται ότι άσκησε η Τουρκία, ώστε να αμβλύνει την επίσημη αντίδραση της Συμμαχίας στην εξαναγκαστική προσγείωση στη Λευκορωσία του επιβατικού αεροσκάφους της Ryanair και τη σύλληψη του αντιφρονούντα δημοσιογράφου.
Αεροπειρατεία Λευκορωσία: Το ΝΑΤΟ καταδικάζει τις πράξεις του Λουκασένκο
Το ΝΑΤΟ εξέδωσε την Τετάρτη μια ανακοίνωση έκτασης δύο παραγράφων στην οποία καταδίκαζε την εξαναγκαστική προσγείωση της πτήσης της Ryanair με σκοπό τη σύλληψη του δημοσιογράφου Ρομάν Προτασέβιτς. Ωστόσο, δεν συμπεριέλαβε κανένα τιμωρητικό μέτρο σε βάρος του Μινσκ, όπως ζητούσαν οι βαλτικές χώρες και η Πολωνία.
Αεροπειρατεία Λευκορωσία: Το πρώτο μήνυμα της φίλης του Προτάσεβιτς
Το ύφος της ανακοίνωσης ήταν επίσης λιγότερο έντονο, σε σύγκριση με τη δημόσια τοποθέτηση που είχε κάνει ο γενικός γραμματέας της Συμμαχίας Γενς Στόλτενμπεργκ, ο οποίος χαρακτήρισε «κρατική αεροπειρατεία» και «εξωφρενική» ενέργεια το συμβάν.
Οι δύο διπλωμάτες είπαν επίσης ότι η Άγκυρα επέμεινε να μην περιληφθεί στο κείμενο καμία αναφορά περί στήριξης του ΝΑΤΟ στην επιβολή περισσότερων κυρώσεων στη Λευκορωσία, ούτε κάποια έκκληση για την αποφυλάκιση των πολιτικών κρατουμένων. Αποσύρθηκε από την ανακοίνωση και η απειλή διακοπής της συνεργασίας του ΝΑΤΟ με τη Λευκορωσία.
Αεροπειρατεία Λευκορωσία: Δύο φωτογραφίες - κλειδί οδήγησαν στη σύλληψη
Αεροπειρατεία Λευκορωσία: Ασαφή τα κίνητρα της Τουρκίας – Τι αναφέρουν διπλωματικές πηγές
Τα κίνητρα της Τουρκίας δεν είναι σαφή. Διπλωματικές πηγές είπαν ότι η Άγκυρα ίσως να προσπαθεί να διαφυλάξει τους δεσμούς της με τη Μόσχα, τον στενότερο σύμμαχο του Μινσκ και να διατηρήσει τις οικονομικές σχέσεις της με τη Λευκορωσία μέσω της Turkish Airlines η οποία πραγματοποιεί καθημερινά δρομολόγια στη λευκορωσική πρωτεύουσα. Μια άλλη πιθανότητα ενδεχομένως σχετίζεται με την επιθυμία της Τουρκίας να υποδεχτεί Ρώσους τουρίστες φέτος το καλοκαίρι, μετά την πανδημία της Covid-19.
Γαλλία: Χαμός με πτήσεις μετά την «αεροπειρατεία» της Λευκορωσίας
Η αύξηση των κρουσμάτων του κορωνοϊού τον περασμένο μήνα και οι προειδοποιήσεις για τα ταξίδια στο εξωτερικό είχαν ως αποτέλεσμα να ακυρωθούν πολλές κρατήσεις και να διαφανεί στον ορίζοντα άλλη μια χαμένη τουριστική σεζόν για την Τουρκία, η οποία βασίζεται στην εισαγωγή συναλλάγματος για να χρηματοδοτήσει το βαρύ χρέος της.
Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών δεν ανταποκρίθηκε σε ένα αίτημα να σχολιάσει αυτές τις πληροφορίες.
Ένας αξιωματούχος του ΝΑΤΟ είπε ότι η ανακοίνωση του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου «συμφωνήθηκε ομόφωνα από τους 30 συμμάχους». Πρόσθεσε ότι δεν θα δώσει λεπτομέρειες των συζητήσεων στους κόλπους του Συμβουλίου, οι οποίες «είναι εμπιστευτικές».
Ένας από τους διπλωμάτες είπε ότι ο Στόλτενμπεργκ έλαβε τη σύμφωνη γνώμη όλων των συμμάχων, συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας, για το τελικό κείμενο που αναρτήθηκε στον ιστότοπο του ΝΑΤΟ, ώστε να αποφευχθούν περαιτέρω δημόσιες διαφωνίες.
Ενόχληση των συμμάχων
Η επιμονή της Τουρκίας για ένα πιο ήπιο κείμενο ενόχλησε ορισμένους συμμάχους, ιδίως την Πολωνία, τη Λετονία και τη Λιθουανία που πίεζαν για την υιοθέτηση πιο σκληρής γλώσσας απέναντι στο Μινσκ, ανέφεραν οι δύο διπλωμάτες.
Ένας τρίτος διπλωμάτης είπε ότι η διαφωνία της Τουρκίας είχε ως βασικό στόχο να χρησιμοποιηθεί διαφορετική ρητορική από εκείνη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία παρουσίασε τις προτάσεις της για κυρώσεις – μεταξύ άλλων να απαγορευτεί στις λευκορωσικές αεροπορικές εταιρείες να χρησιμοποιούν τα ευρωπαϊκά αεροδρόμια και να πετούν στον ευρωπαϊκό εναέριο χώρο, αλλά και να αποφεύγουν οι ευρωπαϊκές εταιρείες να πετούν στον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας.
Αεροπειρατεία Λευκορωσία: Οι 27 ΥΠΕΞ συμφώνησαν στην ανάγκη επιτάχυνσης των κυρώσεων
Οι 27 Υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ συμφώνησαν κατά την άτυπη συνεδρίασή τους στη Λισαβόνα (Gymnich) στην ανάγκη επιτάχυνσης της διαδικασίας για λήψη απόφαση περί κυρώσεων στη Λευκορωσία, σε συνέχεια των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Δευτέρας, ανακοίνωσε ο Ύπατος Εκπρόσωπος για την Εξωτερική Πολιτική Ζοζέπ Μπορρέλ.
Ο Ύπατος Εκπρόσωπος, σημείωσε την καθοδήγηση που έλαβε ο ίδιος και το Συμβούλιο από τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων και διευκρίνισε ότι τις σχετικές αποφάσεις για την υλοποίηση των κατευθύνσεων που εδόθησαν θα ξεκινήσουν τα αρμόδια όργανα του Συμβουλίου. Επιπλέον ανακοίνωσε ότι οι 27 Υπουργοί Εξωτερικών συμφώνησαν να προσκαλέσουν τη Σβετλάνα Τιχανόφσκαγια, ηγέτη της αντιπολίτευσης της Λευκορωσίας στην επόμενη συνεδρίαση τους τον Ιούνιο.
O Μπορρέλ υπενθύμισε ότι οι ηγέτες συμφώνησαν σε διεύρυνση της λίστας των κυρώσεων επί προσώπων, δήλωσε ότι το πακέτο είναι έτοιμο και δεν χρειάζεται να περιμένουν μέχρι την επόμενη τακτική συνεδρίαση των ΥΠΕΞ, και μπορεί να υιοθετηθεί με γραπτή διαδικασία. Σε σχέση με τις τομεακές και οικονομικές κυρώσεις, ο Ζ.Μπορρέλ ανέφερε ότι υπάρχουν προτάσεις των κρατών μελών, στη συνέχεια θα πάνε στις ομάδες εργασίας του Συμβουλίου και στη συνέχεια θα πρέπει να υιοθετηθούν από το την επόμενη τακτική συνεδρίαση των Υπουργών Εξωτερικών.
Ο Ύπατος Εκπρόσωπος εξήγησε ότι δεν υπάρχουν και πολλές επιλογές διότι η οικονομία της Λευκορωσίας είναι συγκεντρωμένη σε λίγους τομείς και υπενθύμισε για την υιοθέτηση των σχετικών κανονισμών θα χρειαστεί ακόμα λίγος περισσότερος χρόνος.
