H ποίηση είναι μια φανέρωση της ψυχής του δημιουργού... Οι ποιητές όλων των εποχών μέσα από τα έργα τους προσπαθούσαν να επικοινωνήσουν για να ξεπεράσουν την μοναξιά του Εγώ.
Είναι ένα βίωμα βαθύ που έγινε μαγικός λόγος.
Ξεχώρισα μερικές ποιητικές συλλογές που έχω στη βιβλιοθήκη μου. Πρόκειται για ποιήματα σπουδαίων δημιουργών από τις αρχές του 20 αιώνα μέχρι και σήμερα, γιατί η ποίηση μπορεί να ομορφύνει τη ζωή μας και να την κάνει καλύτερη.
«Άπαντα Ποιήματα» - Αλέξανδρος Μάτσας
Ποιητής της γενιάς του ’30 ο Αλέξανδρος Μάτσας, αλλά μόνο με βάση τα ηλικιακά δεδομένα. Κατά τα άλλα παρέμεινε ανένταχτος, μην υπακούοντας παρά μόνο στις επιταγές ενός ιδιότυπου και απολύτως προσωπικού λυρισμού, διαμορφωμένου από τις ευεργετικές επιρροές των υψηλών διδαγμάτων του Καβάφη και των αρχαίων λυρικών. Επιφυλακτικός -εξ αιτίας της παιδείας του αλλά και από ένστικτο- μπροστά στο ενδεχόμενο μιας παρορμητικής νεανικής ένταξης σε κάθε μορφή ομαδικής δραστηριότητας, χωρίς να πάψει να είναι θιασώτης του ευρωπαϊκού και του γηγενούς νεωτερισμού (όπως αυτός εκδηλώθηκε τη δεκαετία του ’30), καθοδηγημένος από την ενδιάθετη ροπή του προς το αισθησιακό και το «ωραίο», ανένταχτος στις κυρίαρχες ομάδες και σχολές της εποχής, παρέμεινε σε όλη τη ζωή του ένας εκλεκτικός και συνεπής αισθητικός. Η εισαγωγή και η επιμέλεια είναι του Κώστα Παπαγεωργίου. Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος.
«Δεύτερη Μεταπολεμική Ποιητική Γενιά (1950-2012)»
Ο τόμος περιέχει την πρώτη έκδοση της ανθολογίας «Η Δεύτερη Μεταπολεμική Ποιητική Γενιά» του Ανέστη Ευαγγέλου, με εισαγωγή του Γιώργου Αράγη (Παρατηρητής, Θεσσαλονίκη 1994). Σκοπός του ανθολόγου ήταν να αποκατασταθεί, γραμματολογικά, η δεύτερη μεταπολεμική ποιητική γενιά, επειδή η θέση της, ανάμεσα στην πρώτη και στην Τρίτη μεταπολεμική ποιητική γενιά, είχε αποσιωπηθεί. Σήμερα έχουμε το χρονικό περιθώριο να εκτιμήσουμε ότι ο σκοπός αυτός επιτεύχθηκε σε εξαιρετικό σημείο, αφού έκτοτε η συγκεκριμένη γενιά αναγνωρίστηκε και βιβλιογραφήθηκε ευρέως.
Εκτός από την πρώτη έκδοση του 1994, η τωρινή έκδοση περιέχει, με φροντίδα του Γιώργου Αράγη, τα νεότερα στοιχεία τα οποία προέκυψαν από το 1993 ως το 2012. Συγκεκριμένα, προστέθηκε μια δεύτερη εισαγωγή, σύντομες σκιαγραφίες των ανθολογημένων ποιητών, εργογραφία, επιλογή κριτικογραφίας, μεταφράσεις ποιημάτων ή συλλογών σε ξένες γλώσσες και τέλος αναλογική ανθολόγηση των ποιημάτων. Έτσι, συμπληρωμένη η αρχική ανθολογία με νεότερα στοιχεία, παρέχει μια πληρέστερη εικόνα της δεύτερης μεταπολεμικής ποιητικής γενιάς με σπουδαίους δημιουργούς ,ανάμεσα τους η Κική Δημουλά, ο Ντίνος Χριστιανόπουλος, ο Μάνος Ελευθερίου και η Κατερίνα Αγγελάκη - Ρούκ. Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Gutenberg.
Συνέντευξη star.gr: «Η Οδύσ[σ]εια των λέξεων» του Νίκου Μαθιουδάκη
«Ποιήματα» Αντώνης Σαμαράκης
Γραμμένα στις δεκαετίες του ’30 και του ’40, τα ποιήματα αυτά συμπληρώνουν το σώμα και το πρόσωπο του Αντώνη Σαμαράκη, που επέζησε μέσα από όλους τους τρόμους, όλα τα πάθη και όλα τα εύθραυστα θαύματα.
Η μετατόπιση του Σαμαράκη από την ποίηση στην πεζογραφία ίσως φαίνεται ριζοσπαστική, αλλά μέσα από ρήξεις και ασυνέχειες συναρμολογείται υπογείως η ακεραιότητα, και μια ευάλωτη (όσο η σάρκα) συνέχεια του σώματος έργου.
Ο Σαμαράκης, ως έφηβος, και ως νέος άνδρας, στιχουργεί στα σκοτεινά (ο πόλεμος, η Κατοχή) και υποψιάζεται, όλο και πιο ευκρινώς, τον πεζογράφο εαυτό του, αυτόν που κυοφορείται στις διαδρομές των ανέμων, και τελετουργεί τα εμβληματικά θέματα και τις πιο προσωπικές αγωνίες του μέσα στην πύκνωση της ποιήσεως. Tα ποιήματα του Αντώνη Σαμαράκη κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ψυχογιός.
«Τα Ποιήματα του Καβάφη»
Το 1963, κυκλοφόρησαν δυο τόμοι με ποιήματα του Κ. Π.Καβάφη από τις εκδόσεις Ίκαρος (Α΄τόμος 1896-1918, και Β΄τόμος 1919-1933) με σημειώσεις και υποδειγματική φιλολογική επιμέλεια του Γ.Π. Σαββίδη.
Η έκδοση είχε σκοπό να καταστήσει προσιτό το σύνολο του τελειωμένου ποιητικού έργου του Καβάφη.
Και κατάφερε να καθιερώνει οριστικά τον Καβάφη στη συνείδηση του Ελλαδικού κοινού.
Μέσα από τους δυο τόμους γνωρίζουμε το έργο του αλεξανδρινού ποιητή και κατανοούμε όλο το μεγαλείο της ψυχής του.
«Πούσι» του Νίκου Καββαδία
Πρόκειται για μια φωτολιθογραφική ανατύπωση της πολυτελούς καλλιτεχνικής έκδοσης της συλλογής «Πούσι» του 1947 από τις Εκδόσεις Α. Καραβία, με τις ξυλογραφίες σε όρθιο ξύλο που φιλοτέχνησαν λόγω της «αγάπης τους για το έργο του ποιητή» οι ζωγράφοι-χαράκτες Γ. Βακαλό, Γ. Βελισσάρης, Δ. Γιαννουκάκης, Ι. Μόραλης, Γ. Μόσχος, Α. Τάσος, Α. Κορογιαννάκης.
Το καθένα από τα δεκατέσσερα ποιήματα της συλλογής φιλοτεχνήθηκε από έναν από τους καλλιτέχνες σε τετρασέλιδο με ξυλογραφίες, κοσμήματα και πρωτογράμματα με ειδικά επιλεγμένα χρώματα. Η ποιητική συλλογή Πούσι του Νίκου Καββαδία κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Άγρα.
Δώδεκα φιλοσοφικά αναγνώσματα που μπορούν να μας κάνουν σοφότερους
«Tίτος Πατρίκιος» - Ποιήματα Α' και Β'
Το σύνολο του ποιητικού έργου του σημαντικού, βραβευμένου Έλληνα ποιητή, Τίτου Πατρίκιου κυκλοφορεί σε δίτομη έκδοση από τις Εκδόσεις Κίχλη σε νέα επεξεργασμένη από τον ίδιο τον ποιητή έκδοση.
Ποίημα από τη συλλογή:
Στίχοι που κραυγάζουν
στίχοι που ορθώνονται τάχα σαν ξιφολόγχες
στίχοι που απειλούν την καθεστηκυία τάξη
και μέσα στους λίγους πόδες τους
κάνουν ή ανατρέπουν την επανάσταση,
άχρηστοι, ψεύτικοι, κομπαστικοί,
γιατί κανένας στίχος σήμερα δεν ανατρέπει καθεστώτα
κανένας στίχος δεν κινητοποιεί τις μάζες.
(Ποιες μάζες; Μεταξύ μας τώρα –
ποιοι σκέφτονται τις μάζες;
Το πολύ μια λύτρωση ατομική, αν όχι ανάδειξη.)
«Ο Θεός του Καβάφη» του Γιώργου Ιωαννίδη
Ο «Θεός του Καβάφη αποτελεί μια διαφορετική προσέγγιση στο έργο του μεγάλου ποιητή που μας προβληματίζει ακόμη και σήμερα.
Η ενδιαφέρουσα μελέτη του Γιώργου Ιωαννίδη εξετάζει περισσότερα από 30 ποιήματα όπως και την πεζογραφία του ποιητή που δεν δημοσιεύτηκε εκείνη την εποχή, την περίοδο 1886 έως το 1900.
Από το Καβαφικό έργο, δεν απουσιάζει ο Θεός. Εκλείπει, όµως, το όνοµά του. Στους στίχους του Αλεξανδρινού, συναντάµε ολόκληρη την ελληνική θεολογία, τόσο στην πολυθεϊστική της εκδοχή όσο και στη χριστιανική. Πουθενά, ο ποιητής δεν δογµατίζει µήτε κηρύττει.
Το θείο για τον Καβάφη είναι µέλος της συµπεριφοράς του ανθρώπου στην κοινωνία του µε τη ζωή. Μερικές φορές, απαντά στην απόγνωση για να προσδώσει νόηµα, ενώ, άλλοτε, σιωπά ερµητικά. Ενίοτε, το υπερβατικό ανθρωποποιείται, περιπλανώµενο στα σοκάκια των θνητών ή περιφέρεται αόρατα στα δώµατα της ιστορίας. Σε κάθε περίπτωση, είναι παρόν, σαν ευχή, σαν αναφορά, σαν ρόλος.
Το εν λόγω βιβλίο εξετάζει τη θέση του θεϊκού -σε κάθε του όψη και έννοια- στον ποιητικό λόγο του Καβάφη, συλλέγοντας και αναλύοντας από το σύνολο του έργου του όλα εκείνα τα ποιήµατα που µαρτυρούν αυτή τη σχέση – του πεπερασµένου µε το αθάνατο, του ανθρώπου µε τον Θεό του.
Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Δαιδάλεος.
«Αργύρης Χιόνης και Γιώργος Βέης»
Οι Εκδόσεις Γκοβόστη, συνεχίζοντας να προωθούν την υπόθεση της ποίησης και δή της σύγχρονης ποιητικής παραγωγής, σχεδίασαν μια νέα σειρά που είναι εξολοκλήρου αφιερωμένη στην ποιητική γενιά του ’70. Πολλοί από τους εκπροσώπους της γενιάς αυτής εξακολουθούν να γράφουν ποίηση που διαβάζεται και αποτελεί έμπνευση και σημείο αναφοράς για τους νεότατους ποιητές. Αλλά και όσοι δεν βρίσκονται πια εν ζωή, έχουν ωστόσο αφήσει ένα ποιητικό κληροδότημα που αποτυπώνει όχι μόνο τις πολύ ιδιαίτερες κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες του δεύτερου ημίσεως του προηγούμενου αιώνα αλλά και οριοθετεί μια γενιά με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, συγκλίσεις και αποκλίσεις.
Ο Αργύρης Χιόνης ήταν ένας συγγραφέας που του άρεσε να ασχολείται με τη γη. Η σύγχρονη μοναξιά, η απελπισία, η διάψευση των προσδοκιών, ο αποπροσανατολισμός, η αλλοτρίωση, η απάθεια, στοιχεία όλα τους που οδηγούν σε αδιέξοδα, είναι κεντρικά θέματα στο έργο του Χιόνη.
Γεννήθηκε στις 22 του Απρίλη 1943 στην Αθήνα. Έζησε είκοσι χρόνια σε πόλεις της βόρειας Ευρώπης, δουλεύοντας την περίοδο 1982-1992 ως μεταφραστής στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέχρι που τα εγκατέλειψε όλα για χάρη της ποίησης και της γεωργίας και εγκαταστάθηκε στο Θροφαρί Κορινθίας.
Παρατάσσοντας κανείς τα ποιητικά βιβλία του Γιώργου Βέη εν σειρά, πριν ακόμη αρχίσει να τα φυλλομετρά και να καταδύεται στο λεκτικό του σύμπαν, αρχίζει να διακατέχεται από ένα αίσθημα νοσταλγικής ευφορίας. Μία χρωματική παλέτα, ακόρεστη, απλώνεται στα εξώφυλλά τους με κλιμακώσεις και αποκλιμακώσεις της έντασης, τονικές εξάρσεις και υφέσεις, που ακολουθούν το λυρικό βηματισμό του ποιητικού του λόγου και απηχούν το εύκρατο κλίμα του ποιητικού χώρου στον οποίο πρόκειται να εισέλθει ο αναγνώστης.Τα περισσότερα από αυτά, φιλοτεχνημένα από τον σημαντικότατο εικαστικό Κώστα Πανιάρα, μαζί και με το πιο πρόσφατο, από τα βιβλία του, Για ένα πιάτο χόρτα (2016), που κοσμείται από έργο της συζύγου του Κλάρας Πεκ Βέη, καταμαρτυρούν την πίστη του ποιητή ότι «τα χρώματα μπορούν να μας στηρίξουν / μόνο τα χρώματα» («Ισολογισμοί μανδαρίνου», Λεπτομέρειες κόσμων).
«Μαρία Κυρτζάκη» και «Αντώνης Φωστιέρης»
Η Μαρία Κυρτζάκη γεννήθηκε στην Καβάλα το 1948. Ο πατέρας της, ανάπηρος του Αλβανικού πολέμου, είχε περίπτερο στην Αγορά και η μητέρα της δούλευε όλη σχεδόν την ημέρα στα καπνομάγαζα. Η Καβάλα εμφανίζεται σε αρκετά ποιήματά της, αλλά και σε πεζές αυτοβιογραφικές καταθέσεις της, με όλο το άρωμα και το χρώμα των δεκαετιών του ’50 και του ’60. Από το 1966 ώς το 1973 φοίτησε στη Φιλοσοφική Σχολή του Α.Π.Θ. και αμέσως μετά εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αθήνα. Το 2003 τιμήθηκε για την ποιητική συλλογή της Λιγοστό και να χάνεται (2002) με το βραβείο Σωτηρίου Ματαράγκα της Ακαδημίας Αθηνών, και το 2005 συγκέντρωσε τις εννέα συλλογές της σε έναν τόμο που εξέδωσαν οι εκδόσεις Καστανιώτη, με τίτλο Στη μέση της ασφάλτου. Έκτοτε έγραψε λίγα ακόμη αλλά ισχυρά ποιήματα, που θα εξετάσουμε στην ενότητα «Η ύστερη παραγωγή». Ποιήματά της έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, τα γαλλικά, τα γερμανικά και τα σουηδικά. Την απασχολούν κυρίως η γλώσσα, ο έρωτας, η μοναξιά, ο θάνατος, το βίωμα της δικτατορίας στην ελληνική επαρχία, ο μύθος και το φυλετικό συλλογικό παρελθόν, η ιστορία και (όλο και εντονότερα τα τελευταία χρόνια της ζωής της) το πολιτικοκοινωνικό παρόν.
Ο Αντώνης Φωστιέρης κάνει την πρώτη ποιητική του εμφάνιση το 1971, δίνοντας ευθύς εξαρχής το στίγμα μιας από τις πλέον εσωστρεφείς φωνές της γενιάς του – γεγονός το οποίο του επιτρέπει να παραμείνει, επίσης από την πρώτη στιγμή, μακριά από οιοδήποτε κλίμα κοινωνικοπολιτικής αμφισβήτησης. Αν σκεφτούμε τις τάσεις που λίγο πρωτύτερα κατέγραψα, κωδικοποιώντας τις διαδρομές τις οποίες διανύουν οι ποιητές του 1970 προς την ωριμότητα, ο Φωστιέρης διεκδικεί στο ακέραιο την πάλη με την εσωτερικότητα και τη φιλοσοφική ενατένιση. Κι αν είμαστε σύμφωνοι με τη φιλοσοφική ενατένιση, μπορούμε άραγε να μιλήσουμε και για φιλοσοφική ποίηση;
Χωρίς να φοβάται τις αφηρημένες έννοιες ή τα ίχνη του δοκιμιακού λόγου, που εσκεμμένα αφήνει να παρεισδύσουν στους στίχους του, ο Φωστιέρης υποστηρίζει τα ποιήματά του μέσω μιας εντατικής γλωσσικής λειτουργίας – μιας λειτουργίας που είναι έτοιμη να βάλει ανά πάσα στιγμή σε κίνηση έναν στιβαρό συγκινησιακό μηχανισμό, ο οποίος μπορεί να εγγυηθεί την άμεση ανταπόκριση και συμμετοχή μας. Και σκέφτομαι επιπροσθέτως πως η ποιητική γραμμή του Φωστιέρη είναι ab initio χαραγμένη, αλλά και με συνέπεια εφαρμοσμένη, από τις πρώτες αναζητήσεις μέχρι και τις ύστερες κατακτήσεις της. Θα χρειαστεί, όμως, να προχωρήσουμε με διαδοχικά βήματα.
Διαβάστε όλα τα lifestyle νεα, για Celebrities και Media.
