Συναγερμός έχει σημάνει ανάμεσα στους λάτρεις του καφέ από την προειδοποίηση των επιστημόνων ότι τρία από τα πέντε άγρια είδη του φυτού του καφέ κινδυνεύουν να εξαφανισθούν εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, της ξηρασίας, των ασθενειών και της αποψίλωσης των δασών.
Νέα επιστημονική έρευνα κατέληξε ότι υπάρχει πλέον κίνδυνος στην επάρκεια της προσφοράς του αγαπημένου ροφήματος της πλειοψηφίας των ανθρώπων σε όλο τον κόσμο.
Αυτό που δεν γνωρίζουν οι περισσότεροι καταναλωτές είναι ότι για τα τόσα είδη και γεύσεις καφέ που υπάρχουν χρησιμοποιούνται μόνο δύο ποικιλίες, η Arabica και η Robusta.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η πρώτη είναι πιο ευάλωτη στις υψηλότερες θερμοκρασίες, ενώ η δεύτερη στην ξηρασία.
Καθημερινά καταναλώνονται παγκοσμίως πάνω από δύο δισεκατομμύρια καφέδες και η βιομηχανία του καφέ εξαρτάται από τις άγριες ποικιλίες στη φύση, ώστε να μπορέσει να διατηρήσει τις δύο κυρίαρχες εμπορικές ποικιλίες, την Arabica και τη Robusta, επιτρέποντας την ομαλή προσαρμογή τους στις περιβαλλοντικές απειλές.
Όπως αναφέρει η έρευνα, αν και αρκετές άγριες ποικιλίες δεν έχουν καλή γεύση για ρόφημα, διαθέτουν πολύτιμα γονίδια που μπορούν να αξιοποιηθούν από τους καλλιεργητές -μετά από διασταύρωση- στις εμπορικές ποικιλίες.
Οι περισσότερες άγριες ποικιλίες καφέ υπάρχουν σε απομακρυσμένα δάση της Αφρικής και στη Μαδαγασκάρη, στην Ινδία, στην Σρι Λάνκα και στην Αυστραλία.
Οι επιστήμονες των Βασιλικών Βοτανικών Κήπων Kew της Βρετανίας, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό Science Advances, σύμφωνα με το BBC και το Γαλλικό Πρακτορείο, αξιολόγησαν την κατάσταση των 124 γνωστών ποικιλιών καφέ και βρήκαν ότι οι 75 πρέπει να θεωρηθούν απειλούμενες με εξαφάνιση μέσα στις επόμενες δεκαετίες. Από αυτές, οι 13 βρίσκονται σε κρίσιμο σημείο, οι 40 (μεταξύ των οποίων η διάσημη ποικιλία Arabica) θεωρούνται απειλούμενες, ενώ οι υπόλοιπες 22 ευάλωτες.
Επίσης 35 είδη καφέ δεν αντιμετωπίζουν απειλές, ενώ ελάχιστα πράγματα είναι γνωστά για 14 άλλα είδη. Το 28% των άγριων ειδών καφέ μεγαλώνουν έξω από προστατευμένες περιοχές και μόνο για τις μισές ποικιλίες έχουν διατηρηθεί σπόροι σε ειδικές «τράπεζες».
Η Arabica, που αποτελεί περίπου το 60% της κατανάλωσης καφέ παγκοσμίως, υπάρχει σε άγρια κατάσταση μόνο σε δύο χώρες, στην Αιθιοπία και στο Νότιο Σουδάν. Ο φυσικός πληθυσμός των δέντρων της αναμένεται να μειωθεί έως και 50% έως το 2088.
Ευτυχώς πάντως οι επιστήμονες είναι καθησυχαστικοί ότι δεν υπάρχει άμεσος κίνδυνος να ξεμείνουμε από καφέ. Μακροπρόθεσμα όμως, αν η βιοποικιλότητα του καφέ μειωθεί δραματικά, ο κίνδυνος θα είναι υπαρκτός για τους καλλιεργητές καφέ, για τη βιομηχανία και για τους καταναλωτές.
