Τον κίνδυνο να γραφτεί ξανά η Ελληνική Ιστορία με… fake news επισημαίνουν έγκριτοι ιστορικοί και πολιτικοί επιστήμονες, στον απόηχο των επικείμενων αλλαγών στα βιβλία της Ιστορίας σε Ελλάδα και Σκόπια βάσει της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Στην παράγραφο 5 του άρθρου 8 της Συμφωνίας προβλέπεται ρητά ότι διεπιστημονική επιτροπή εμπειρογνωμόνων θα έχει τη δυνατότητα να αναθεωρήσει σχολικά εγχειρίδια αλλά και συνοδευτικό υλικό, όπως χάρτες, ιστορικούς άτλαντες, οδηγούς διδασκαλίας κλπ. με βάση τα «νέα» δεδομένα από τη συμφωνία των δύο κρατών.
Η επιτροπή ήδη σχηματίστηκε και θα προχωρά με το έργο της παράλληλα με τα προβλεπόμενα βήματα για την επικύρωση της Συμφωνίας.
«Το θέμα είναι τι ακριβώς θα κάνουμε. Στα δικά μας βιβλία είναι ελάχιστες οι αναφορές στα Σκόπια, τα οποία παρατίθενται ως ΠΓΔΜ. Το οποίο, φυσικά, θα αλλάξει σε “Βόρεια Μακεδονία” όταν ψηφιστεί η συμφωνία» επισημαίνει στο star.gr ο ιστορικός και πρόεδρος της ΟΛΜΕ, Νίκος Παπαχρήστος.
Η απίστευτη λεπτομέρεια που λίγοι πρόσεξαν, όταν ψήφισε ο Ζάεφ
Ο ίδιος προειδοποιεί για τον κίνδυνο να ξαναγραφτεί η ιστορία του μακεδονικού αγώνα.
«Όσον αφορά τον μακεδονικό αγώνα, είναι προφανές ότι ήταν σύγκρουση μεταξύ Ελλήνων και Βουλγάρων, δεν υπήρχαν οι Σκοπιανοί πουθενά. Αυτοί τι θα γράψουν στα βιβλία τους; Φανταστείτε να ειπωθεί πως ήταν σύγκρουση Ελλήνων και βορειομακεδόνων. Εμείς περιγράφουμε μια ιστορική πραγματικότητα. Ακόμη και η Μακεδονία του Ίλιντεν, που ατυχώς λένε να βάλουμε στα βιβλία, έγινε από τους κομιτατζήδες, που ήταν Βούλγαροι. Και δεν είναι τυχαίο ότι η Βουλγαρία αναγνωρίζει Μακεδονία ως κράτος αλλά όχι μακεδονική εθνότητα, το οποίο κάνουμε εμείς τώρα» εξηγεί ο κ. Παπαχρήστος.
Μάλιστα, εξηγεί πως τα εκπαιδευτικά ζητήματα που προκύπτουν από τη Συμφωνία των Πρεσπών δεν είναι μόνο αυτά, δηλαδή τα βιβλία της ιστορίας των δύο κρατών, αλλά πολλά και πολυσύνθετα. Λόγου χάρη το πώς θα παρουσιαστεί η Ιστορία στην Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο αλλά και το τι μέλλει γενέσθαι με μια πιθανή ύπαρξη βορειομακεδονικών (ή μακεδονικών) εδρών σε διεθνή πανεπιστήμια.
«Μακεδονική ιστορία δεν είναι μόνο ο Φίλιππος και ο Αλέξανδρος»
Ως «ιδιαιτέρως προβληματική» χαρακτηρίζει την αναφορά της Συμφωνίας των Πρεσπών για την επιτροπή που θα μελετήσει τα σχολικά βιβλία και άλλα θέματα ιστορίας και αρχαιολογίας ο πολιτικός επιστήμων και συγγραφέας, Κωνσταντίνος Χολέβας.
«Υποτίθεται ότι γίνεται για να βρεθεί μια αντικειμενική προσέγγιση, ωστόσο οι βαλκανικοί εθνικισμοί είναι πολύ φορτισμένοι και δεν είναι εύκολο να λύσει κανείς θέματα ιστορίας και αρχαιολογίας με κάποιες επιτροπές. Ποτέ δεν έχει επιτευχθεί έως τώρα» τονίζει ο κ. Χολέβας.
Ο ίδιος εστιάζει σε ένα πολύ σημαντικό σημείο του θέματος, την προστασία του συνόλου της ιστορίας της Μακεδονίας: «Βλέπω σε δύο τουλάχιστον διατάξεις να υπάρχει μια προστασία της αρχαίας ελληνικής κληρονομιάς της Μακεδονίας, όμως δεν υπάρχει καμία προστασία στην υπόλοιπη ιστορία της. Μακεδονία, όμως, δεν είναι μόνο ο Φίλιππος και ο Αλέξανδρος, που σαφώς είναι πολύ σημαντικές μορφές της ιστορίας. Μακεδονική ιστορία είναι και ο Κύριλλος και ο Μεθόδιος, που ήδη ο Ζάεφ οικειοποιείται σε διαγγέλματα, η μακεδονική σχολή αγιογραφίας, οι μακεδόνες αγωνιστές του 1821, ο μακεδονικός αγώνας. Αφέθηκε εκτεθειμένο, λοιπόν, το υπόλοιπο τμήμα της ιστορίας της Μακεδονίας».
«Προσοχή μην την πατήσουμε όπως με την Τουρκία και πάμε σε νέο… “συνωστισμό”»
Τόσο ο κ. Χολέβας όσο και ο κ. Παπαχρήστος στέκονται στην κακή προηγούμενη εμπειρία της χώρας σε τέτοια ζητήματα, καθώς είχε επιχειρηθεί στο παρελθόν η αμοιβαία αλλαγή των βιβλίων της Ιστορίας με γειτονικά κράτη.
«Θυμίζω τις επιτροπές με την Τουρκία που κατέληξαν σε μονομερή και ετεροβαρή υποχώρηση της Ελλάδας. Εμείς καταλήξαμε στον συνωστισμό της Σμύρνης, ενώ οι Τούρκοι δεν άλλαξαν τίποτα» τονίζει ο έγκριτος πολιτικός επιστήμων.
«Και με την Τουρκία είχε γίνει τέτοια προσπάθεια, αλλά και με την Αλβανία. Σε όλες αυτές τις διαδικασίες, το αποτέλεσμα ήταν πάντα εναντίον της χώρας μας. Εμείς τηρούσαμε αυτά στα οποία συμφωνούσαμε, ενώ τα άλλα μέρη όχι. Έτσι φτάσαμε, από τη μία πλευρά, στον συνωστισμό της Σμύρνης και, από την άλλη πλευρά, η περιγραφή στα τουρκικά βιβλία να είναι περί “αχάριστων” Ελλήνων που επαναστάτησαν το 1821 ενώ ζούσαν μέσα στην ευδαιμονία. Διαστρεβλώνουν κατά το δοκούν την πραγματικότητα, επειδή οι Έλληνες ήλεγχαν το εμπόριο και τη βιοτεχνία στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, χάρη στο προαιώνιο επιχειρηματικό δαιμόνιό τους» εξηγεί ο πρόεδρος της ΟΛΜΕ.
Ποιοι απαρτίζουν την Επιτροπή για τις αλλαγές στα βιβλία
Οι δύο χώρες είναι ισότιμες στην Επιτροπή και η κάθε μια αριθμεί επτά μέλη.
Η εξέταση του σχολικού υλικού θα γίνει, όπως τονίζεται, με βάση «αυθεντικές, στοιχειοθετημένες και επιστημονικά στέρεες ιστορικές πηγές και αρχαιολογικά ευρήματα».
Φυσικά, σε περίπτωση που η συμφωνία δεν κυρωθεί από Σκόπια και Αθήνα οι εισηγήσεις της Επιτροπής δεν είναι δεσμευτικές και πολύ πιθανόν να μην εφαρμοστούν σε κάθε περίπτωση.
Το ελληνικό τμήμα της Επιτροπής αποτελείται από τους:
1. Μάρκο Μπόλαρη, Υφυπουργό Εξωτερικών, ως Πρόεδρο του Ελληνικού Τμήματος της Επιτροπής.
2. Σπυρίδωνα Σφέτα, Καθηγητή Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
3. Νικόλαο Ζάικο, Αναπληρωτή Καθηγητή Τμήματος Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.
4. Αλεξάνδρα Ιωαννίδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Τμήματος Ρωσικής Γλώσσας και Φιλολογίας και Σλαβικών Σπουδών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
5. Ιάκωβο Μιχαηλίδη, Αναπληρωτή Καθηγητή Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
6. Ευθύμιο Χαρλαύτη, Σύμβουλο Πρεσβείας Α΄, Α3 Διεύθυνση Χωρών Νοτιοανατολικής Ευρώπης του Υπουργείου Εξωτερικών.
7. Αθανάσιο Λούπα, Υποψήφιο Διδάκτορα Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Το σκοπιανό τμήμα της Επιτροπής αποτελείται από τους:
1. Ambassador Victor Gaber, Head
2. Professor Dalibor Jovanovski, PhD, Member
3. Professor Nikos Chausidis, PhD, Member
4. Professor LjudmilSpasov, PhD, Member
5. Assistant Professor Ana Chupeska-Stanishkovska, PhD, Member
6. Professor FahriRamadani, PhD Member
7. Professor Kica Kolbe, PhD, Member.
