Οι πολίτες που έχουν υποστεί ζημιές ή τραυματισμούς από την κακοκαιρία «Μήδεια» έχουν τη δυνατότητα να διεκδικήσουν αποζημιώσεις, καθώς οι δήμοι έχουν την αστική ευθύνη για τις πτώσεις των δέντρων ή των κλαδιών τους
Διακοπή ρεύματος: Ποιοι έχουν τελικά αρμοδιότητα για την κοπή των δέντρων;
Από τις διατάξεις του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων (ν. 3463/2006, ΦΕΚ 114 Α/8.6.2006), προκύπτει ότι κάθε δήμος είναι αρμόδιος για τη λήψη προληπτικών και αναγκαίων μέτρων για τη συντήρηση, διασφάλιση και προστασία των χώρων πρασίνου και των λοιπών υπαίθριων κοινόχρηστων χώρων που εμπίπτουν στην τοπική του αρμοδιότητα. Η τοπική αρχή οφείλει να λαμβάνει όλα τα κατάλληλα μέτρα για να αποτρέψει την πτώση των δένδρων ή των κλαδιών τους, προκειμένου να εξασφαλίζεται η ασφαλής κίνηση των πεζών και των οχημάτων αλλά και η στάθμευση των ΙΧ στις παρακείμενες δημοτικές οδούς ή σε δημοτικούς χώρους στάθμευσης.
Το ΣτΕ μάλιστα, έχει κρίνει (ΣτΕ 3098/2015) πως η απόσπαση ακόμη και ολόκληρων δένδρων σε περίπτωση κακοκαιρίας δεν μπορεί να θεωρηθεί απρόβλεπτο και αναπόφευκτο γεγονός.
Έτσι, λοιπόν αν το περιουσιακό στοιχείο κάποιου πολίτη έχει υποστεί ζημιές από πτώση δέντρου ή κλαδιού, ακόμα και σε περίπτωση κακοκαιρίας, έχει το δικαίωμα να στραφεί κατά του δήμου, που ενδεχομένως δεν έλαβε τα απαραίτητα προληπτικά μέτρα και να ζητήσει χρηματική αποζημίωση, κατ’ άρθρο 932 του Αστικού Κώδικα.
Σε διαβούλευση νομοσχέδιο για αποζημιώσεις από φυσικές καταστροφές
Στο μεταξύ, ένα νέο πλαίσιο κρατικής αρωγής για φυσικές καταστροφές διαμορφώνει το υπουργείο Οικονομικών. Το νομοσχέδιο τίθεται σε δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση μέσω του www.opengov.gr/minfin/ και θα ολοκληρωθεί τη Δευτέρα 1η Μαρτίου 2021 και ώρα 15:00.
Το σχέδιο νόμου για την κρατική αρωγή δημιουργεί ένα ολοκληρωμένο καθεστώς αποζημιώσεων των επιχειρήσεων που πλήττονται από φυσικές καταστροφές και ένα πλαίσιο συντονισμού των διαδικασιών αποκατάστασης και ενίσχυσης των πληττόμενων περιοχών, με στόχο την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη στήριξη σε όσες και όσους έχουν ανάγκη.
Αναλυτικότερα, με την υπό διαβούλευση νομοθετική πρωτοβουλία:
- Διαμορφώνεται ένα συνεκτικό πλαίσιο για την επιχορήγηση των επιχειρήσεων που έχουν πληγεί από θεομηνίες, ώστε να διευκολύνεται η αποκατάσταση της κανονικότητας στην οικονομική ζωή των πληττόμενων επιχειρήσεων το συντομότερο δυνατόν.
- Θεσπίζεται μια διαδικασία συντονισμού των μέτρων αποκατάστασης και στήριξης, σε συνεργασία με όλα τα εμπλεκόμενα υπουργεία, προκειμένου να διαμορφώνεται πλήρης εικόνα για τις ανάγκες αποκατάστασης και την πορεία υλοποίησης των μέτρων στήριξης.
- Δημιουργούνται εξειδικευμένες υπηρεσιακές δομές, οι οποίες θα αναλάβουν τις διαδικασίες επιχορήγησης των πληγεισών επιχειρήσεων, τη διαμόρφωση ειδικών καθεστώτων και έκτακτων μέτρων στήριξης επιχειρήσεων, καθώς και τον συντονισμό της υλοποίησης των μέτρων αποκατάστασης ζημιών και στήριξης των πληγέντων.
Οι έξι βασικοί άξονες
Σε αυτό το πλαίσιο, η εν λόγω νομοθετική πρωτοβουλία, όσον αφορά την κρατική αρωγή σε φυσικές καταστροφές, αποτελείται από έξι βασικούς άξονες:
1). Ιδρύεται η Εθνική Επιτροπή Κρατικής Αρωγής, η οποία συντονίζει και διασφαλίζει σε εθνικό επίπεδο την υλοποίηση του θεσμικού πλαισίου για την κρατική αρωγή. Η Επιτροπή τελεί υπό την προεδρία του Γενικού Γραμματέα Οικονομικής Πολιτικής και αποτελείται από Γενικούς Γραμματείς των συναρμόδιων Υπουργείων, καθώς και τον Διοικητή του ΕΛΓΑ.
2).Σε συνέχεια και των πρόσφατων παρεμβάσεων έπειτα από το πλήγμα της θεομηνίας του «Ιανού», αναδιαμορφώνεται ο μηχανισμός επιχορήγησης επιχειρήσεων που επλήγησαν από θεομηνίες, ώστε να αντιμετωπιστεί ο κατακερματισμός των αρμοδιοτήτων, να διασφαλιστεί η ταχύτητα και η αποτελεσματικότητα στην υλοποίηση των προβλεπόμενων διαδικασιών, να επιτευχθεί ο συντονισμός στην κινητοποίηση του κρατικού μηχανισμού. Ειδικότερα, προβλέπεται, μεταξύ άλλων:
- ο ορισμός του Περιφερειακού Συντονιστή Κρατικής Αρωγής για να υπάρχει ένας μόνιμος γνώστης και υπεύθυνος για τη διαδικασία
- η δημιουργία Επιτροπών Κρατικής Αρωγής στις Περιφέρειες για τις εκτιμήσεις ζημιάς σε επιχειρήσεις
- η δημιουργία Εθνικού Μητρώου Στελεχών Επιτροπών Κρατικής Αρωγής, στο οποίο εντάσσονται υποψήφιοι που μπορούν να ενταχθούν στις Επιτροπές Κρατικής Αρωγής, τηρώντας συγκεκριμένες προϋποθέσεις και ποιοτικά κριτήρια
- η αποσαφήνιση της διαδικασίας επιχορήγησης των επιχειρήσεων
- η διαμόρφωση εργαλείων – ανάλογα με την περίπτωση – ενίσχυσης των επιχειρήσεων (δηλαδή, πρώτη αρωγή και προκαταβολή)
- η πρόβλεψη διαδικασίας ελέγχου του εν λόγω σχήματος.
3). Διευρύνεται η περίμετρος των δικαιούχων για αποζημίωση λόγω ζημιών από θεομηνία, με την ένταξη τόσο των κατά κύριο επάγγελμα αγροτών, όσο και των ιδιωτών με αγροτικές εκμεταλλεύσεις που δεν είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, λαμβάνοντας, ωστόσο, υπόψη τη βαρύτητα που έχει η αγροτική δραστηριότητα στο εισόδημα της κάθε κατηγορίας.
4).Ψηφιοποιείται η διαδικασία, με τη δημιουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας κρατικής αρωγής, σε συνεργασία με το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, η οποία θα καθιστά τη διαδικασία της οικονομικής ενίσχυσης γρήγορη, αποτελεσματική, με δυνατότητα ελέγχου και διασταύρωσης των στοιχείων και των σχετικών δηλώσεων.
5). Παρέχονται κίνητρα για ιδιωτική ασφάλιση, μέσω σχετικής διάταξης που προβλέπει τη δυνατότητα οι πληγείσες επιχειρήσεις να λαμβάνουν επιχορήγηση επιπλέον της αποζημίωσης που προβλέπεται από την ιδιωτική τους ασφάλιση.
6). Διαμορφώνονται οι συνθήκες για την κινητοποίηση της κοινωνίας με τη σύσταση Ταμείου Κρατικής Αρωγής, το οποίο, με αυστηρούς κανόνες λογοδοσίας και με διαφανείς κανόνες λειτουργίας, θα συγκεντρώνει εισφορές ιδιωτών για αποκατάσταση φυσικών καταστροφών. Δεύτερη πηγή χρηματοδότησης για το Ταμείο θα είναι τα ποσά που εισπράττονται ως αχρεωστήτως καταβληθέντα από ενισχύσεις κρατικής αρωγής. Την εποπτεία του Ταμείου αναλαμβάνει η Προεδρία της Κυβέρνησης.
