Με αντικείμενο τον συντονισμό, την επαγρύπνηση και την ενίσχυση της απάντησης της ΕΕ στην πανδημία, ξεκίνησε στις 15:00 σήμερα η τηλεδιάσκεψη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, υπό τον Πρόεδρο Σαρλ Μισέλ.
Οι ηγέτες θα εξετάσουν την εξέλιξη της πανδημίας Covid-19 και την τρέχουσα επιδημιολογική κατάσταση. Η συζήτηση αναμένεται να επικεντρωθεί στην επιτάχυνση της έγκρισης, της παραγωγής και της διανομής εμβολίων, καθώς και στην ελεύθερη κυκλοφορία και τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς και την αλληλεγγύη με τρίτες χώρες, μεταξύ άλλων ζητημάτων. Οι ηγέτες αναμένεται επίσης να συζητήσουν τρόπους ενίσχυσης της ετοιμότητας της ΕΕ για απειλές για την υγεία, να βελτιώσουν τον συντονισμό της ΕΕ και να διασφαλίσουν καλύτερη πρόληψη και ανταπόκριση σε μελλοντικές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης στην υγεία.
Πέντε τα βασικά ζητήματα στη συζήτηση των 27
Όπως εξήγησε ο κοινοτικός αξιωματούχος σήμερα η συζήτηση των 27 θα περιστραφεί γύρω από 5 ζητήματα:
- το πρώτο ζήτημα είναι η διαδικασία του εμβολιασμού και πως μπορούμε να επιταχύνουμε την παραγωγή - δεδομένης και της ανακοίνωσης της Κομισιόν επί της προσπάθειας αύξηση της παραγωγής
- το δεύτερο θέμα θα είναι οι περιορισμοί μετακινήσεων και η ισχύς των μέτρων γενικώς
- το τρίτο οι νέες μεταλλάξεις και οι προκλήσεις που επιφέρουν. Όπως δήλωσε ο αξιωματούχος, ο στόχος είναι η ισορροπία μεταξύ περιορισμών και λειτουργίας της κοινής αγοράς
- το τέταρτο θέμα είναι τα πιστοποιητικά εμβολιασμού για ιατρική χρήση- όπου συνεχίζεται η τεχνική διεργασία, αλλά ανοικτό παραμένει το ερώτημα για την πιθανή χρήση τους, δεδομένου του ότι δεν υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα για τη μεταδοτικότητα, όπως εξήγησε. Στο μέλλον μπορεί να υπάρξει ένα σύστημα για διευκολύνσεις σε όσους έχουν εμβολιαστεί, ή έχουν νοσήσει και έχουν αντισώματα, ή έχουν αρνητικό τέστ - αλλά όπως ξεκαθάρισε ο αξιωματούχος, «αυτή η συζήτηση είναι για πολύ αργότερα»
- το πέμπτο ζήτημα θα είναι η διεθνής αλληλεγγύη και η παροχή εμβολίων στον υπόλοιπο πλανήτη.
Αναλυτικά, με αφορμή τις πρόσθετες προκλήσεις που θέτουν οι νέες παραλλαγές του ιού, οι ηγέτες θα συζητήσουν τρόπους επιτάχυνσης της έγκρισης, παραγωγής και διανομής εμβολίων. Θα εξετάσουν επίσης την ανάγκη ενίσχυσης της ικανότητας παρακολούθησης και ανίχνευσης για τον εντοπισμό νέων παραλλαγών το συντομότερο δυνατό.
Οι ηγέτες θα επικεντρωθούν επίσης στους ταξιδιωτικούς περιορισμούς και στην ανάγκη διασφάλισης της ροής αγαθών και υπηρεσιών στην ενιαία αγορά. Το Συμβούλιο ενέκρινε δύο συστάσεις για τα ταξίδια εντός και εκτός της ΕΕ. Σύμφωνα με αυτές τις συστάσεις, περιορισμοί μπορούν να εισαχθούν σύμφωνα με τις αρχές της αναλογικότητας και της μη διάκρισης και λαμβάνοντας υπόψη την ειδική κατάσταση των διασυνοριακών κοινοτήτων.
Επιπλέον, οι ηγέτες αναμένεται να επιβεβαιώσουν την αλληλεγγύη τους με τρίτες χώρες και τη δέσμευσή τους να βελτιώσουν την πρόσβαση σε εμβόλια για ομάδες προτεραιότητας στη γειτονιά και πέραν αυτής.
Ακολούθως, οι ηγέτες θα συζητήσουν τρόπους ενίσχυσης της ανθεκτικότητας της ΕΕ σε μελλοντικές απειλές για την υγεία. Αναμένεται να υπογραμμίσουν την ανάγκη να διασφαλιστεί ότι η ΕΕ διαθέτει τα μέσα για να εξασφαλίσει αρκετά εμβόλια και κρίσιμα εφόδια για όλα τα κράτη μέλη, καθώς και να υποστηρίξει ολόκληρη τη διαδικασία ανάπτυξης ασφαλών και αποτελεσματικών εμβολίων και φαρμάκων στο μέλλον.
Οι ηγέτες θα συζητήσουν επίσης πώς να αντλήσουν τα διδάγματα από την πανδημία COVID-19 και πώς να υποστηρίξουν την παγκόσμια πολυμερή συνεργασία για την αντιμετώπιση των απειλών για την υγεία.
Για τον τουρισμό και τις ταξιδιωτικές διευκολύνσεις
Κοινοτικός αξιωματούχος ο οποίος ενημέρωσε τον Τύπο ξεκαθάρισε ότι η όλη συζήτηση για τις ταξιδιωτικές διευκολύνσεις είναι «πρόωρη όσο δεν υπάρχει πρόσβαση στα εμβόλια».
Σε ό,τι αφορά στις χώρες που διαφωνούν με την παραπάνω διαπίστωση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η ανησυχία για τον τουρισμό είναι κατανοητή, επεσήμανε, αλλά προς το παρόν είναι σαφές ότι υπάρχει συμφωνία στον τρόπο που θα προχωρήσουμε. Κατέγραψε ότι οι ηγέτες συμφωνούν να συμφωνηθούν πρώτα τα τεχνικά ζητήματα, και σε συνεργασία με τον ΠΟΥ και τα άλλα να εξεταστούν αργότερα, όταν θα υπάρχουν στοιχεία. Εξήγησε ότι το κρίσιμο είναι η μεταδοτικότητα και ισχύει και για όσους έχουν νοσήσει και έχουν αντισώματα.
Τόνισε όμως ότι αν χώρες όπως η Ελλάδα επιθυμούν να προχωρήσουν μονομερώς με συμφωνίες με τρίτες χώρες, «δεν είναι η δουλειά του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να τις σταματήσει, είναι δική της απόφαση, αν και η ιδέα είναι να το προχωρούμε όλοι μαζί».
Υπενθύμισε όμως ότι «έχουμε δύο συστάσεις του Συμβουλίου για τα ταξίδια από τρίτες χώρες που πρέπει να γίνουν σεβαστές και είναι δουλειά της Κομισιόν να τις επιβάλει ως η αρμόδια για τις Συνθήκες αρχή επιβολής». Οι συστάσεις του Συμβουλίου δεν περιλαμβάνουν τον εμβολιασμό στα κριτήρια για άδεια πρόσβασης στην ΕΕ από τρίτες χώρες.
Για πανδημία, εμβόλια και μεταλλάξεις
Οι 27 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων αναμένεται να υιοθετήσουν δήλωση στην επικείμενη σύνοδο κορυφής που θα διεξαχθεί με τηλεδιάσκεψη την επόμενη εβδομάδα με την οποία θα ζητούν διατήρηση των περιοριστικών μέτρων, επαγρύπνηση των κρατών για τις μεταλλάξεις, την επιτάχυνση των εμβολιασμών, την τήρηση των δεσμεύσεων των εταιρειών και την ενίσχυση της «ένωσης για την υγεία» που προτείνει η Κομισιόν.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με προσχέδιο της δήλωσης των 27 για την πανδημία που είδε το STAR οι 27 δηλώνουν: «είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε και να συντονίζουμε τη δράση μας για την αντιμετώπιση της πανδημίας και των συνεπειών της».
Σημειώνουν ότι «η επιδημιολογική κατάσταση παραμένει σοβαρή και οι νέες μεταλλάξεις θέτουν πρόσθετες προκλήσεις».
«Επομένως, πρέπει να τηρήσουμε αυστηρούς περιορισμούς ενώ εντείνουμε τις προσπάθειες για την επιτάχυνση της παροχής εμβολίων», προειδοποιούν.
Οι 27 αναφέρουν ότι «προς το παρόν, τα μη απαραίτητα ταξίδια πρέπει να περιοριστούν. Χαιρετίζουμε την έγκριση των δύο συστάσεων του Συμβουλίου για τα ταξίδια εντός και εντός της ΕΕ. Η απρόσκοπτη ροή αγαθών και υπηρεσιών στην ενιαία αγορά πρέπει να συνεχίσει να διασφαλίζεται».
«Ο εμβολιασμός έχει πλέον ξεκινήσει σε όλα τα κράτη μέλη μας και η στρατηγική εμβολίων μας έχει διασφαλίσει ότι όλα τα κράτη μέλη έχουν πρόσβαση σε εμβόλια» αναφέρουν.
«Ωστόσο, πρέπει να επιταχύνουμε την έγκριση, την παραγωγή και τη διανομή εμβολίων, καθώς και τον εμβολιασμό, τις επόμενες εβδομάδες και μήνες», σημειώνουν οι 27 στο προσχέδιο.
«Από αυτήν την άποψη, υποστηρίζουμε τις πρόσθετες προσπάθειες της Κομισιόν να συνεργαστεί με τη βιομηχανία και τα κράτη μέλη για την αύξηση της ικανότητας της τρέχουσας παραγωγής εμβολίων» καταγράφουν.
Όπως αναφέρουν, υποστηρίζουν τις συνεχιζόμενες προσπάθειες της Κομισιόν για την επιτάχυνση της διαθεσιμότητας πρώτων υλών, τη διευκόλυνση συμφωνιών μεταξύ κατασκευαστών σε όλες τις αλυσίδες εφοδιασμού, την κάλυψη υφιστάμενων εγκαταστάσεων έτσι ώστε να βοηθηθεί η αύξηση της παραγωγής στην ΕΕ και η περαιτέρω έρευνα και ανάπτυξη εμβολίων για προστασία από μεταλλάξεις. Σημειώνουν επίσης ότι πρέπει επίσης να βελτιώσουμε την ικανότητα παρακολούθησης και ανίχνευσης προκειμένου να εντοπίσουμε μεταλλάξεις το συντομότερο δυνατό και να ελέγξουμε τη διάδοσή τους.
Τονίζουν ακόμα ότι «οι εταιρείες πρέπει να διασφαλίζουν την προβλεψιμότητα της παραγωγής εμβολίων και να τηρούν τις συμβατικές προθεσμίες παράδοσης».
Χαιρετίζουμε την πρόοδο σε μια κοινή προσέγγιση στα πιστοποιητικά εμβολιασμού και ζητούμε να συνεχιστεί αυτό το έργο
Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτό αφορά στα χαρακτηριστικά των πιστοποιητικών για αυστηρά ιατρική και μόνο χρήση και όχι τις δυνητικές ταξιδιωτικές διευκολύνσεις που ζητούν ορισμένα κράτη να συνδέσουν σε αυτό.
Ακολούθως σημειώνουν ότι «επαναβεβαιώνουμε την αλληλεγγύη μας με τρίτες χώρες. Παραμένουμε δεσμευμένοι να βελτιώσουμε την πρόσβαση σε εμβόλια για ομάδες προτεραιότητας στη γειτονιά μας και πέραν αυτής, βάσει κοινών αρχών και να υποστηρίξουμε μια παγκόσμια προσέγγιση μέσω του COVAX Facility. Χαιρετίζουμε τα πρώτα σχέδια του COVAX για τη διανομή εμβολίων σε 92 χώρες με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα»
«Θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε στενά τη συνολική κατάσταση και να αναλαμβάνουμε δράση ανάλογα με τις ανάγκες» καταλήγουν.
Μελλοντικά σχέδια και δράσεις
«Αν και η κρίση Covid- 19 δεν έχει τελειώσει, είναι καιρός να αρχίσουμε να ενισχύουμε τη μελλοντική μας ανθεκτικότητα στην υγεία», ανακοινώνουν για το μέλλον.
«Θα εργαστούμε για τη βελτίωση του συντονισμού της ΕΕ, σύμφωνα με τις αρμοδιότητες της Ένωσης βάσει των Συνθηκών, για τη διασφάλιση καλύτερης πρόληψης, ετοιμότητας και αντιμετώπισης μελλοντικών καταστάσεων έκτακτης ανάγκης στην υγεία».
«Κατά προτεραιότητα, απαιτείται εργασία για να διασφαλιστεί ότι η ΕΕ θα διαθέτει τα μέσα για να εξασφαλίσει αρκετά εμβόλια και κρίσιμα εφόδια για όλα τα κράτη μέλη της, για να υποστηρίξει ολόκληρη τη διαδικασία ανάπτυξης καινοτόμων εμβολίων και φαρμάκων, συμπεριλαμβανομένης της έγκαιρης επένδυσης σε παραγωγική ικανότητα, και να αξιοποιήσουμε καλύτερα τα μεγάλα δεδομένα και τις ψηφιακές τεχνολογίες για ιατρική έρευνα και υγειονομική περίθαλψη» σημειώνουν.
«Καλούμε την Κομισιόν να υποβάλει εγκαίρως μια πρώτη έκθεση πριν από τη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Ιουνίου σχετικά με τα διδάγματα που αντλήθηκαν από την πανδημία COVID-19», αναφέρουν.
«Η έκθεση θα πρέπει επίσης να αφορά την ανταλλαγή πληροφοριών, το συντονισμό, την επικοινωνία και τις κοινές δημόσιες συμβάσεις, καθώς και τον τρόπο διασφάλισης επαρκούς παραγωγικής ικανότητας στην ΕΕ και τη δημιουργία στρατηγικών αποθεματικών, υποστηρίζοντας παράλληλα τη διαφοροποίηση και την ανθεκτικότητα των παγκόσμιων αλυσίδων ιατρικού εφοδιασμού. Αυτή η εργασία θα πρέπει να συνεχιστεί το δεύτερο εξάμηνο του 2021», σημειώνουν.
Η παγκόσμια πολυμερής συνεργασία είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση των τρεχουσών και μελλοντικών απειλών για την υγεία
«Έχουμε δεσμευτεί να προωθήσουμε την παγκόσμια ασφάλεια της υγείας, συμπεριλαμβανομένης της ενίσχυσης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και μέσω μιας διεθνούς συνθήκης για τις πανδημίες».
«Σε αυτό το πλαίσιο, προσβλέπουμε στη Σύνοδο Κορυφής για την Υγεία της G20 στη Ρώμη. Οι εργασίες για τις προτάσεις για τη δημιουργία Ένωσης Υγείας πρέπει να προωθηθούν», καταλήγουν στο προσχέδιο.
Τα κύρια συμπεράσματα του προσχεδίου βάσει διπλωματικής πηγής
Σε σχέση με τη δήλωση που θα υιοθετήσουν οι 27 διπλωματική πηγή που ενημέρωσε τον Τύπο στις Βρυξέλλες ανέφερε ότι «έτσι όπως είναι διαμορφωμένη δίνει έμφαση στη συλλογική προσπάθεια, ζητά να συντονιστούμε προς αντιμετώπιση της κατάστασης που παραμένει εξαιρετικά σοβαρή και με τις μεταλλάξεις να εμφανίζουν πρόσθετες προκλήσεις».
Σημειώνει ότι «πρέπει να διατηρήσουμε τα αυστηρά περιοριστικά μέτρα και παράλληλα να καταβάλουμε ακόμα μεγαλύτερες προσπάθειες για τη διάθεση των εμβολίων»
«Οι μη απαραίτητες μετακινήσεις να περιοριστούν», αναφέρεται στη δήλωση κάτι το οποίο ο διπλωμάτης αποδίδει στη γερμανική πλευρά.
Περιλαμβάνεται και το θέμα ότι «οι περιορισμοί στις μετακινήσεις μπορούν να αποφασιστούν, αλλά σύμφωνα και με αρχές αναλογικότητας και μη διάκρισης», λαμβάνοντας υπόψη την «ειδικότερη κατάσταση των διασυνοριακών κοινοτήτων», ζητείται η «απρόσκοπτη ροή αγαθών και υπηρεσιών και πράσινες λωρίδες για εμπόριο».
Σε σχέση με τα εμβόλια ο διπλωμάτης προβλέπει ότι «σε 2-3 εβδομάδες θα είναι πολύ καλύτερη η κατάσταση θα έχουμε περάσει το κρίσιμο σημείο που οι εταιρείες δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις δεσμεύσεις και θα έχουμε επαρκή αριθμό εμβολίων».
Σημείωσε ακόμα ότι συζητείται και το ζήτημα διάθεση της πατέντας των εμβολίων για παραγωγή από τρίτους, αλλά και το θέμα των πρώτων υλών σε συνεννόηση με εταιρείες. Κατέγραψε δε ότι σήμερα το βασικό πρόβλημα είναι «να βρεις πρώτες ύλες».
Ο διπλωμάτης σημείωσε ότι η ελληνική πλευρά ζήτησε να περιληφθεί φράση για «κοινή προσέγγιση στο πιστοποιητικό εμβολιασμού», και ανέφερε ότι άλλα κράτη μέλη ήθελαν να την υποβαθμίσουν ή να τη μεταθέσουν.
Το προσχέδιο της δήλωσης αναφέρει προς το παρόν ότι «ζητούμε να συνεχιστεί η εργασία επί μιας κοινής προσέγγισης προς ένα εμβολιαστικό πιστοποιητικό». Όπως είπε «όλοι αντιλαμβάνονται ότι θα υπάρξει στο τέλος το πιστοποιητικό».
Ξεκαθάρισε δε ότι ούτε η Ελλάδα το ονομάζει «διαβατήριο», αλλά προειδοποίησε ότι «ή θα πάμε συντονισμένα ή ο καθένας μόνος του».
