Σάλος έχει προκληθεί μετά την είδηση ότι η Άγκυρα εμπόδισε γερμανική φρεγάτα, που συμμετέχει στην αποστολή «IRINI» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να ελέγξει ύποπτο τουρκικό φορτηγό πλοίο στα ανοιχτά της Λιβύης.
Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες της Άννας Ανδρέου από την Κωνσταντινούπολητο, απόγευμα της Δευτέρας, στο τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών κλήθηκε ο Πρέσβης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο Πρέσβης της Ιταλίας και ο επιτετραμμένος της Γερμανίας και τους επιδόθηκε νότα, στην οποία αναφέρεται ότι το επεισόδιο ήταν αντίθετα με το διεθνές δίκαιο και ότι διατηρούν τα δικαιώματά τους για απαίτηση αποζημιώσεων.
Υπενθυμίζται ότι νωρίτερα, τα τουρκικά ΜΜΕ, που μετέδιδαν την είδηση ως έκτακτη, ανέφεραν ότι πίσω από την εντολή της έρευνας της γερμανικής φρεγάτας βρίσκεται ένας Έλληνας διοικητής, ο οποίος ηγούνταν μάλλον του στολίσκου. Επίσης, αναφέρουν ότι η έρευνα έγινε και διήρκεσε αρκετές ώρες κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου.
Συγκεκριμένα, η Τουρκία αναφέρει ότι η γερμανική φρεγάτα «Αμβούργο, η οποία εκτελούσε αποστολή στο πλαίσιο της επιχείρησης «Ειρήνη», σταμάτησε νοτιο-δυτικά της Πελοποννήσου το τουρκικό πλοίο, ROSELINA-A, το οποίο μετέφερε από την Τουρκία στη Λιβύη διάφορα είδη, όπως τρόφιμα και μπογιές, επί ώρες έκανε έρευνα στο πλοίο. Σύμφωνα με το δίκαιο της θάλασσας, το οποίο επικαλείται σε αυτή την περίπτωση η Τουρκία αν και δεν το έχει υπογράψει, πρέπει να ληφθεί η συγκατάθεση του κράτους σημαίας, δηλαδή της τουρκικής κυβέρνησης, για να επιβιβαστεί προσωπικό και να ψάξει άλλο πλοίο. Ωστόσο, το προσωπικό της φρεγάτας «Αμβούργο» χωρίς να έχει λάβει τέτοια άδεια από την Τουρκία προσγειώθηκε με ελικόπτερο πάνω στο τουρκικό πλοίο.
Διευκρινήσεις από την επιχείρηση «IRINI»
Διευκρινίσεις για τη χθεσινή απόπειρα νηοψίας σε τουρκικό πλοίο εξέδωσε η επιχείρηση «IRINI», σημειώνοντας ότι το περαστικό σημειώθηκε το απόγευμα της Κυριακής και ότι ο έλεγχος ξεκίνησε, αλλά σταμάτησε χωρίς να έχει βρεθεί παράνομο υλικό, όταν η Τουρκία ενημέρωσε πως δεν δέχεται τη νηοψία.
Συγκεκριμένα, αναφέρει ότι «Χθες το απόγευμα, 22 Νοεμβρίου, η Επιχείρηση Ειρήνη επιθεώρησε το Εμπορικό Σκάφος (MV) ROSELINE A, ένα πλοίο με τουρκική σημαία γενικού φορτίου - σε εφαρμογή των ψηφισμάτων 2292 (2016) και 2526 (2020) του Συμβουλίου Ασφαλείας του Ηνωμένου Έθνους, σχετικά με τα όπλα εμπάργκο στη Λιβύη. Το πλοίο αναχώρησε από την Γιαριμάκα (Τουρκία) στις 20 Νοεμβρίου και κατευθύνθηκε προς Μισράτα (Λιβύη),
Σύμφωνα με τις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, η Επιχείρηση Ειρήνη (IRINI) κατέβαλε με καλή πίστη προσπάθειες να ζητήσει τη συγκατάθεση του κράτους του οποίου τη σημαία έφερε το πλοίο. Αφού δεν έλαβε καμία απάντηση από το κράτος αυτό, η ομάδα της Γερμανικής Φρεγάτας Αμβούργο επιβιβάστηκε στο πλοίο σε διεθνή ύδατα, περίπου 160 ναυτικά μίλια βόρεια του λιμανιού της Βεγγάζης.
Όταν το κράτος σημαίας κατέστησε σαφές ότι αρνήθηκε την άδεια επιθεώρησης του σκάφους, η επιχείρηση IRINI ανέστειλε τις δραστηριότητες κατά τις οποίες δεν βρέθηκαν στοιχεία παράνομου υλικού επί του σκάφους και το σκάφος εκκαθαρίστηκε για να συνεχίσει τη διαδρομή του».
Έντονες αντιδράσεις από τη Γερμανία – Τι απαντάει το ΥΠΕΞ
Για «από πολλές απόψεις προβληματική συμπεριφορά» της Τουρκίας έκανε λόγο πριν από λίγο η εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών, απαντώντας σε αλλεπάλληλες ερωτήσεις σχετικά με το νέο επεισόδιο παρεμπόδισης ελέγχου τουρκικού πλοίου στα ανοιχτά της Λιβύης.
Η εκπρόσωπος τόνισε ότι η συνολική συμπεριφορά της Τουρκίας -συμπεριλαμβανομένων και τέτοιων περιστατικών - βρίσκεται στην ημερήσια διάταξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου.
«Ο υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας έχει καταστήσει σαφές ότι αισθανόμαστε την συμπεριφορά της Τουρκίας από πολλές απόψεις ως προβληματική. Αυτό το θέτουμε τακτικά στην Τουρκία», δήλωσε η εκπρόσωπος του υπουργείου Αντρέα Ζάσε, δεν θέλησε ωστόσο, όταν ρωτήθηκε σχετικά, να εκφραστεί σε ό,τι αφορά «το νόημα της συμμετοχής της Τουρκίας» στο ΝΑΤΟ. «Πρέπει όμως να επαναλάβουμε ότι πήραμε πολλές φορές θέση σχετικά με την συμπεριφορά της Τουρκίας», τόνισε η κυρία Ζάσε, ενώ, απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με ενδεχόμενη αντίδραση του Βερολίνου, δήλωσε: Δε μπορώ να κάνω εικασίες, αλλά μπορώ να σας πω ότι συνολικά η συμπεριφορά της Τουρκίας βρίσκεται στην ημερήσια διάταξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου. Και εκεί σίγουρα θα τεθούν και περιστατικά αυτού του είδους».
Αναφερόμενη συγκεκριμένα στο χθεσινό περιστατικό, που γνωστοποιήθηκε νωρίτερα σήμερα από το περιοδικό «Der Spiegel», η εκπρόσωπος δήλωσε ότι η κυβέρνηση «το αντιμετωπίζει πολύ σοβαρά» και υπενθύμισε ότι και στο πλαίσιο της Διάσκεψης του Βερολίνου για την Λιβύη «καταστήσαμε επανειλημμένα σαφές ότι περιμένουμε από όλους τους συμμετέχοντες να τηρούν το εμπάργκο όπλων στην Λιβύη - και αυτό ισχύει βεβαίως και για την Τουρκία». «Όλοι θα κριθούν - συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας», τόνισε η κυρία Ζάσε και διευκρίνισε ότι στο χθεσινό επεισόδιο «έγιναν όλα σύμφωνα με τις διαδικασίες», εκφράζοντας την ανησυχία της ότι «υπάρχουν γενικά τέτοιες περιπτώσεις, ότι υπάρχει υποψία για διάφορες χώρες ότι στέλνουν λαθραία όπλα στην Λιβύη». Έχουμε τονίσει επανειλημμένα ότι «βλέπουμε και μια αποτρεπτική επίδραση της επιχείρησης «ΙRΙΝΙ» και ότι η ισχυρή παρουσία των πλοίων στην Μεσόγειο δείχνει ότι αυτή η επίδραση φέρει αποτελέσματα», σημείωσε η εκπρόσωπος.
Τι αναφέρει το γερμανικό υπουργείο Άμυνας
Από την πλευρά του υπουργείου Άμυνας, ο εκπρόσωπος Κρίστιαν Τιλς, εξηγώντας την διαδικασία που προβλέπεται για τον έλεγχο στο πλαίσιο της αποστολής «IRINI», ανέφερε ότι η φρεγάτα «Αμβούργο» έλαβε εντολή από την ηγεσία της αποστολής να ελέγξει το πλοίο «Rosaline A», με την υποψία για παραβίαση του εμπάργκο όπλων στην Λιβύη. «Η εντολή για την επιβίβαση δόθηκε από την ηγεσία της αποστολής «ΙRΙΝΙ». H φρεγάτα είναι απλώς το μέσο που υλοποιεί την εντολή επιτόπου. Δεν αποφασίζεται στην φρεγάτα ποιο πλοίο θα ελεγχθεί», διευκρίνισε ο κ. Τιλς και πρόσθεσε ότι η διαδικασία προβλέπει την συγκατάθεση του κράτους, του οποίου την σημαία φέρει το υπό έλεγχο πλοίο. «Εάν δεν υπάρξει απόρριψη εντός συγκεκριμένου διαστήματος περίπου τεσσάρων ωρών, αυτό θεωρείται σιωπηρή συγκατάθεση. Από όσο γνωρίζουμε, ακριβώς έτσι έγινε χθες», τόνισε ο κ. Τιλς και επισήμανε ότι η Τουρκία δήλωσε εκ των υστέρων την αντίθεσή της στον έλεγχο, ο οποίος και διεκόπη άμεσα. Ο ίδιος ανέφερε πάντως ότι κατά την επιβίβαση των Γερμανών στρατιωτών στο πλοίο από ελικόπτερο, το πλήρωμα ήταν απολύτως συνεργάσιμο, ενώ έως και την διακοπή της έρευνας δεν εντοπίστηκε απαγορευμένο εμπόρευμα.