Καθώς το κίνημα #metoo γιγαντώνει στη χώρα μας, καθημερινά συνεχίζουν να έρχονται στο φως της δημοσιότητας υποθέσεις και καταγγελίες για σεξουαλική παρενόχληση στους χώρους εργασίας. Πρώτη μίλησε για την τραυματική της εμπειρία η χρυσή Ολυμπιονίκης Σοφία Μπεκατώρου, ενώ τη σκυτάλη πήραν διάσημες γυναίκες από τον καλλιτεχνικό κόσμο, οι οποίες βρήκαν τώρα το θάρρος να μιλήσουν ανοικτά, για τον εφιάλτη που έζησαν πάνω και πίσω από τη σκηνή.
«Η σεξουαλική παρενόχληση δε διακρίνει ούτε διασημότητες, ούτε φυσικά έχει πρόσημα φύλου. Είτε δηλαδή είναι ομόφυλη, είτε ετερόφυλη τη συναντάμε σε περιστατικά σχεδόν 1 προς 2 στους χώρους εργασίας», είπε στο star.gr ο γνωστός εργατολόγος Γιάννης Καρούζος.
Όπως ανέφερε, το φαινόμενο κορυφώθηκε την περίοδο πριν από την πανδημία, καθώς η τηλεργασία ήταν σε εμβρυακή μορφή και η συνεύρεση υπήρχε σαν δεδομένο στην καθημερινότητά του εργαζόμενου.
Οι περισσότερες περιπτώσεις σεξουαλικής παρενόχλησης καταγράφονται στον ιδιωτικό τομέα, ενώ στο δημόσιο προβάδισμα φαίνεται να έχουν οι περιπτώσεις mobbing (συναισθηματική βία).
Ποια είναι η διαφορά της σεξουαλικής παρενόχλησης από το φλερτ
Ένα από τα βασικά ερωτήματα που τέθηκαν επιτακτικά μέσα στο κλίμα των αποκαλύψεων των τελευταίων ημερών, σχετίζεται με τη διαφορά ανάμεσα στο φλερτ και τη σεξουαλική παρενόχληση.
«Φλερτ είναι αυτό που γνωρίζουμε καθημερινά, το να σε παινέψει κάποιος/α και να σου περάσει ένα μήνυμα ότι χαίρεται με την αισθητική σου απεικόνιση, με τη συμπεριφορά σου. Αυτό είναι κάτι άδολο, δεν υπάρχει σχέδιο και δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι είναι επαναλαμβανόμενο.
Από τη στιγμή όμως που όλα αυτά τα σχόλια κατατείνουν σε κάτι που φαίνεται ή πλανάται και είναι κυρίως επαναλαμβανόμενα, αποτελούν ένα σύστημα συμπεριφοράς που κατατείνει στο να δώσει την εντύπωση ότι πλέον έχουμε θύτη και θύμα», σημείωσε ο κ. Καρούζος.
Λεκτική και ψυχολογική βία: Πού αρχίζει και ποιες είναι οι επιπτώσεις της
Πώς εκδηλώνεται η σεξουαλική παρενόχληση
Σύμφωνα με τον κ. Καρούζο, η συμπεριφορά του εργοδότη που τείνει να αποτελέσει μία παρενόχληση σεξουαλικού τύπου, ξεκινάει κλιμακωτά και τις περισσότερες φορές ολοκληρώνεται με τον ψυχισμό του θύματος να έχει ουσιαστικά καταστραφεί. Σε αυτές τις περιπτώσεις υπογράμμισε, ότι προκύπτει η αναγκαιότητα, πέρα από νομική συμπαράσταση το θύμα να λάβει και ψυχολογική υποστήριξη.
«Περιπτώσεις που συνιστούν σεξουαλική παρενόχληση, μπορεί να είναι όχι βεβαίως οι αστεϊσμοί, αλλά μία συστηματική προσπάθεια του θύτη πολλές φορές μέσα από αστεϊσμούς ή από ένα ήπιο φλερτ να καθοδηγήσει το θύμα στις σεξουαλικές του ορέξεις και να το καθυποτάξει», είπε.
Μπεκατώρου: Αθλήτρια και δημοσιογράφος θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης
Όπως εξήγησε, αυτό μπορεί να γίνει με την αφιέρωση τραγουδιών ερωτικού περιεχομένου, χειρονομίες, την επιμονή του θύτη να συνοδεύσει το θύμα μετά τη δουλειά ή με τον εξαναγκασμό του τελευταίου να παραμένει στο χώρο εργασίας μετά το πέρας του ωραρίου χωρίς να υπάρχει ουσιαστικό εργασιακό αντικείμενο.
Εφευρίσκοντας εκκρεμότητες που πρέπει να ολοκληρωθούν, ο θύτης βρίσκει την ευκαιρία να μείνει μόνος στο χώρο με το θύμα, καθώς και την αφορμή να επιτεθεί.
Περιπτώσεις που έφτασαν στα δικαστήρια
Αν και πολλές φορές οι υποθέσεις σεξουαλικής παρενόχλησης που φτάνουν στις δικαστικές αίθουσες ξεκινούν από αστεϊσμούς, στην πραγματικότητα, όπως ξεκαθάρισε ο κ. Καρούζος, ακολουθείται μία μέθοδος από τους δράστες, που αναπτύσσεται με απλότητα στην αρχή και επιμονή και συστηματικότητα στο τέλος, με στόχο να ενδώσει το θύμα.
Αγγελική Λάμπρη: «Ήμουν φοβισμένη σε ένα κλειδωμένο θέατρο!»
«Εργαζόμενη, στέλεχος επιχείρησης, παρενοχλούταν σεξουαλικά με την αποστολή μηνυμάτων με στίχους σεξουαλικού περιεχομένου από ρεμπέτικα τραγούδια, οι οποίοι ήταν μεταφρασμένοι από την αργκό.
Σε άλλη περίπτωση, ο θύτης άφηνε πάνω στο γραφείο του θύματος κάθε πρωί ένα κουτάκι από τα γνωστά μπλε χάπια που βοηθούν τον άνδρα να πετύχει ερωτικές επιδόσεις», σημείωσε.
Τι πρέπει να κάνει το θύμα σεξουαλικής παρενόχλησης στον εργασιακό του χώρο
Σύμφωνα με το κ. Καρούζο, πρώτα από όλα το θύμα πρέπει ζητήσει τη συμβουλή από έναν ειδικό νομικό, προκειμένου να ανταπεξέλθει στα πρώτα του βήματα. Στη συνέχεια, όπως σημείωσε, πολύ χρήσιμο είναι το θύμα να καταγράψει τα γεγονότα σε ένα λεύκωμα ημερησίως, μηνιαίως ή οπότε συμβαίνουν αυτά.
Μπεκατώρου: «Δεν πρέπει να τους αφήνουμε να δρουν ανενόχλητοι»
Τέλος, το θύμα θα πρέπει να αντιδράσει κάνοντας μία αναφορά στον προϊστάμενο.
Πολλές φορές τέτοια συμβάντα συγκαλύπτονται από μία εσωτερική διαδικασία εταιρικού ελέγχου, ωστόσο αν και η αναφορά του συμβάντος δεν είναι πανάκεια, χρειάζεται να γίνει.
Όπως συμπλήρωσε, στην περίπτωση που ο θύτης δε συμμορφωθεί με τις παραπάνω κινήσεις, τότε το θύμα έχει στη διάθεσή του μία λίστα δικαστικών ενεργειών, που εκκινούν από τη δυνατότητα που έχει να προσφύγει στην Επιθεώρηση Εργασίας με ένα δικηγόρο.
Το αιχμηρό σχόλιο της Έλενας Ακρίτα για τις δηλώσεις του Παύλου Χαϊκάλη
«Σε αυτή την περίπτωση προσέρχεται και ο εκπρόσωπος από το Συνήγορο του Πολίτη και δημιουργείται ένα πόρισμα, το οποίο δε βασίζεται κατά ανάγκη σε μάρτυρες, αλλά και σε πιο απλά αποδεικτικά στοιχεία.
Βεβαίως, παραμένει στο τέλος η δικαστική οδός, αν δεν υπάρξει αποκατάσταση του θύματος, που είναι η διεκδίκηση αποζημίωσης για την προσβολή της προσωπικότητάς του», εξήγησε.
Μπεκατώρου: Στο αρχείο οι καταγγελίες για σεξουαλική κακοποίηση
«Είναι δύσκολο για τον εργοδότη να υποστηρίξει ότι δεν υπήρξε σεξουαλική παρενόχληση»
Βάσει της ελληνικής νομοθεσίας, το θύμα μπορεί να υποστηρίξει στη δικαστική αίθουσα τη σεξουαλική παρενόχλησή του, χωρίς την ύπαρξη μάρτυρα, αντίθετα με τον εργοδότη ο οποίος καλείται να έχει μάρτυρες προκειμένου να αποδείξει ότι δεν έκανε αυτά για τα οποία κατηγορείται.
«Το γεγονός αυτό δίνει την ευκαιρία στα θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης να καταλήξουν στα δικαστήρια», σχολίασε ο κ. Καρούζος.
Ωστόσο, όπως σημείωσε, πολλές από αυτές τις υποθέσεις πριν εκδικαστούν, επιλύονται με συμβιβασμό, για να μην υπάρξει περεταίρω έκθεση των δύο πλευρών.
Στην περίπτωση όμως που η υπόθεση εκδικαστεί τελικά, «συνηθίζεται η Δικαιοσύνη να είναι πολύ θετική απέναντι στο θύμα, δεδομένου ότι το βάρος της απόδειξης πέφτει στον θύτη», σημείωσε ο ίδιος.
Αθλήτρια ιστιοπλοΐας: «Με βίασε στο δωμάτιο που κοιμόταν ο πατέρας μου»
Πρόσθεσε δε, ότι από την πλευρά τους οι φερόμενοι θύτες, πολλές φορές, ενώπιον των δικαστών, επιχειρηματολογούν αναφέροντας ότι ήταν ένα απλό φλερτ ή ότι υπήρχε μία σχέση με το θύμα και ακριβώς επειδή αυτή η σχέση κορυφώθηκε, υπάρχουν αντιζηλίες.
«Είναι αστεία γεγονότα αυτά, ειδικά όταν δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι υπήρχε σχέση και όχι σεξουαλική παρενόχληση. Αν ισχυριστεί ένας εργοδότης ότι εν τέλει είχε ερωτική σχέση με τη γραμματέα ή την υπάλληλό του, πρέπει και να το αποδείξει και είναι πολύ δύσκολο.
Βέβαια, είναι άλλο θέμα αν υπάρχει σεξουαλική βία στο πλαίσιο μίας σχέσης. Αυτό αντιμετωπίζεται διαφορετικά», είπε.
Στον εισαγγελέα ο ηθοποιός που καταγγέλλει σεξουαλική κακοποίηση
Σχετικά με του μάρτυρες που προσέρχονται για αυτές τις υποθέσεις στα δικαστήρια, ο κ. Καρούζος σημείωσε ότι ειδικά αν το θύμα έχει αποχωρήσει από το χώρο εργασίας, σπάνια θα εμφανιστούν για να καταθέσουν υπέρ του, οι τέως συνάδελφοί του.
«Τις περισσότερες φορές, πρόκειται για συναδέλφους οι οποίοι είχαν κάποτε εργαστεί στο ίδιο περιβάλλον με το θύμα, ενώ κυρίως βλέπουμε συμπαράσταση από συναδέλφους που έχουν και εκείνοι σεξουαλικά παρενοχληθεί», τόνισε.
Σεξουαλική κακοποίηση: Τι πρέπει να κάνει ένα άτομο που έχει πέσει θύμα
Οι αποζημιώσεις για τη σεξουαλική παρενόχληση στην Ελλάδα
Αναφερόμενος στις αποζημιώσεις που επιδικάζονται στις περιπτώσεις σεξουαλικής παρενόχλησης, ο κ. Καρούζος σημείωσε ότι σε αντίθεση με τα αγγλοσαξονικά κράτη, στη χώρα μας δεν υπάρχει η αντίληψη να επιδικάζονται μεγάλα ποσά.
«Υπάρχουν περιπτώσεις που έχουμε επί πέντε έτη συστηματική σεξουαλική παρενόχληση και τα ποσά που επιδικάζονται ξεπερνούν τις 25.000 ευρώ. Υπάρχουν όμως και δικαστήρια που για μεμονωμένα γεγονότα ή συμπεριφορές σεξουαλικής παρενόχλησης, επιδικάζουν 5.000 έως 10.000 ευρώ. Ανάλογα βεβαίως με τη βαρύτητα της πράξης και το κύρος και την οικονομική δυνατότητα του δράστη», είπε.
Διαβάστε όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
