Η ένταξη της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή οικογένεια πριν από σαράντα χρόνια αποτέλεσε αδιαμφισβήτητα μια κορυφαία στρατηγική πολιτική επιλογή, η οποία δημιούργησε προϋποθέσεις ασφάλειας, ευημερίας και ευκαιριών. Κάνοντας έναν ψύχραιμο απολογισμό των όσων διαδραματίστηκαν όλα τα προηγούμενα χρόνια και βάζοντας στο μικροσκόπιο τις προοπτικές που ανοίγονται για τη μετά covid εποχή, θα μπορούσε ο οποιοσδήποτε να υιοθετήσει την άποψη ότι αφενός η παρουσία της χώρας στις τάξεις της Ε.Ε σημάδεψε θετικά τη σύγχρονη ελληνική πολιτική ιστορία, αφετέρου συνιστά μια ισχυρή παρακαταθήκη για το μέλλον και το όραμα μιας νέας Ελλάδας.
Σε καμία περίπτωση βέβαια ο τρόπος λειτουργίας των ευρωπαϊκών θεσμών δεν μπορεί να χαρακτηριστεί τέλειος, αλλά το σύγχρονο αυτό πολιτικό οικοδόμημα που έχει ως βασική στόχευση την ολοκλήρωση, διασφαλίζει στους πολίτες ειρήνη, αναπτύσσει συνεργασίες σε όλα τα επίπεδα, προσφέρει ευκαιρίες στους νέους και οφείλει να στοχεύει στην επίτευξη των στόχων των εμπνευστών της ευρωπαϊκής ιδέας, όπως ήταν ο Ρομπέρ Σουμάν ή ο Ζαν Μονέ.
Για να γίνει αυτό το όραμα πραγματικότητα, χρειάζονται οι stakeholders (εμπλεκόμενα μέρη) που συμμετέχουν στη συγκεκριμένη διαδικασία (θεσμοί, πολιτικές οικογένειες, Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, πολίτες), να κάνουν αποφασιστικά βήματα στην κατεύθυνση ενίσχυσης της μεταξύ διάδρασης, στήριξης των μηχανισμών επικοινωνίας, αύξησης της συμμετοχής των πολιτών σε open innovation διαδικασίες όπως λ.χ ο πληθοπορισμός και κατ’ επέκταση δημιουργίας μιας νέα σχέσης εμπιστοσύνης μεταξύ θεσμών και κοινής γνώμης.
Όμως σ΄αυτή την επετειακή χρονική συγκυρία ποια είναι η στάση που τηρεί η ελληνική κοινή γνώμη απέναντι στους ευρωπαϊκούς θεσμούς; Τα αποτελέσματα έρευνας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (ευρωβαρόμετρο) που είδε το φως της δημοσιότητας τον περασμένο Φεβρουάριο καταγράφουν αποδοχή του ρόλου των ευρωπαϊκών θεσμών μέσα στην κοινωνία και ανοίγουν ένα παράθυρο αισιοδοξίας για περαιτέρω σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ των δύο πλευρών. Σταχυολογώ τα εξής:
- Περίπου οκτώ στους δέκα Έλληνες θέλουν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να διαδραματίσει σημαντικότερο ρόλο στο μέλλον.
- Το 65% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι η χώρα έχει ωφεληθεί από την ένταξη στην Ε.Ε.
- Το 72% πιστεύει ότι το Σχέδιο Ανάκαμψης της Ε.Ε θα επιτρέψει στην οικονομία να ανακάμψει ταχύτερα από τις αρνητικές επιπτώσεις της πανδημίας.
Στην αντίπερα όχθη, καταγράφονται και ποιοτικά χαρακτηριστικά που καταδεικνύουν κλίμα αβεβαιότητας για την επόμενη μέρα, ανησυχία για κοινωνικές ανισότητες, ενώ αναδεικνύουν ως κυρίαρχο αίτημα των πολιτών την αύξηση των δεικτών αλληλεγγύης ανάμεσα στα κράτη μέλη. Αξίζει λοιπόν κανείς να σταθεί στα θετικά σημεία, ώστε να τεκμηριώσει την άποψη ότι οι πολίτες προσδοκούν περισσότερα από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, αποτιμούν θετικά την παρουσία της χώρας στην Ε.Ε., θέλουν κοντολογίς μια καλύτερη Ευρώπη. Από τη δική τους πλευρά, οι θεσμοί επιβάλλεται να επενδύσουν στοχευμένα στην ενδυνάμωση της σχέσης με τους πολίτες, ανοίγοντας νέους διαύλους επικοινωνίας, προβάλλοντας ακόμη περισσότερο το σπουδαίο έργο που γίνεται στα κτήρια των Βρυξελλών και σχετίζεται με τη βελτίωση της καθημερινότητας, ζητώντας παράλληλα επιτακτικά μεγαλύτερη συνδρομή από τις εθνικές κυβερνήσεις.Δεν θα ωφελούσε πραγματικά παραδείγματος χάριν η εισαγωγή μαθήματος της αγωγής του ευρωπαίου πολίτη στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση; Εν κατακλείδι, στη σκιά των έντονων αναταράξεων της τελευταίας δεκαετίας, αποτελεί την ιδανική συνταγή μια αναβαθμισμένη σχέση επικοινωνίας ανάμεσα σε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, στο πλαίσιο ενός συγκροτημένου στρατηγικού σχεδιασμού των κέντρων αποφάσεων της Ε.Ε με επίκεντρο το μέλλον.
Αυτή η μεγάλη πρόκληση, η επίτευξη δηλαδή του στόχου για μία νέα, βιώσιμη και ανθεκτική Ευρώπη, συνδέεται ευθέως με τις υψηλές προσδοκίες των πολιτών, ενώ σε εθνικό επίπεδο θα αποτελέσει αναμφίβολα μία ιστορική δικαίωση για την τότε ηγεσία της χώρας που κόντρα στο ρεύμα της εποχής δούλεψε μεθοδικά και εντατικά για να γίνει η Ελλάδα μέλος της ΕΟΚ.
*Ο Σπύρος Καπράλος είναι δημοσιογράφος, πολιτικός αναλυτής, συντονιστής του ΠΜΣ «Θεσμοί, Επικοινωνία και Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση» στο Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Επικοινωνίας και διδάσκει Πολιτική Επικοινωνία στην Ευρωπαϊκή Σφαίρα.
Του Σπύρου Καπράλου
Διαβάστε όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
