Την ώρα που η Ρωσία σφυροκοπά ανελέητα την Ουκρανία, η Δύση επιχειρεί την οικονομική της ασφυξία, επιβάλλοντας αυστηρές κυρώσεις. Η πιο σημαντική από αυτές είναι ο αποκλεισμός της από το σύστημα Swift, το διεθνές διατραπεζικό σύστημα, το οποίο επιτρέπει διεθνείς συναλλαγές.
Τι είναι το σύστημα Swift
Το SWIFT είναι σύστημα ανταλλαγής μηνυμάτων μεταξύ των τραπεζών παγκοσμίως. Είναι η παγκόσμια οικονομική αρτηρία που επιτρέπει την ομαλή και ταχεία μεταφορά χρημάτων εκτός συνόρων. Πρόκειται για ένα διατραπεζικό σύστημα μέσω του οποίου τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα καταγράφουν, ενημερώνουν και διεκπεραιώνουν διασυνοριακές χρηματοοικονομικές συναλλαγές.
Ιδρύθηκε το 1973, έχει έδρα το Βέλγιο και συνδέει 11.000 τράπεζες και ιδρύματα σε περισσότερες από 200 χώρες.
Το SWIFT στέλνει περισσότερα από 40 εκατομμύρια μηνύματα την ημέρα, καθώς τρισεκατομμύρια δολάρια αλλάζουν χέρια μεταξύ εταιρειών και κυβερνήσεων.
Γκίνης: Οι τέσσερις άξονες της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία
Περισσότερο από το 1% αυτών των μηνυμάτων εκτιμάται ότι αφορούν πληρωμές από τη Ρωσία.
Το SWIFT δημιουργήθηκε από αμερικανικές και ευρωπαϊκές τράπεζες, οι οποίες δεν ήθελαν ένα μόνο ίδρυμα να αναπτύξει το δικό του σύστημα και να έχει μονοπώλιο και ανήκει από κοινού σε περισσότερες από 2.000 τράπεζες και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Ποιος έχει την εποπτεία του Swift
Το δίκτυο Swift ανήκει από κοινού σε περισσότερες από 2.000 τράπεζες και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Ξεκινούν οι διαπραγματεύσεις Ρωσίας- Ουκρανίας: Όλα όσα ξέρουμε
Την εποπτεία του έχει η Εθνική Τράπεζα του Βελγίου σε συνεργασία με τις μεγαλύτερες κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ και της Τράπεζας της Αγγλίας.
Tο Swift διασφαλίζει στα μέλη του την ασφάλεια των διεθνών εμπορικών συναλλαγών και υποτίθεται πως δεν εμπλέκεται στις μεταξύ τους διαφορές.
Σε ισχύ από την ΕΕ το β΄ πακέτο οικονομικών κυρώσεων κατά της Ρωσίας
O αποκλεισμός από το swift είναι απόφαση αποκλειστικά των κυβερνήσεων των χωρών και όχι των αρχών που το εποπτεύουν.
Πώς θα επηρεάσει τη Ρωσία ο αποκλεισμός της από το Swift
Ο αποκλεισμός της Ρωσίας από το σύστημα Swift στερεί από τις ρωσικές εταιρείες την πρόσβαση σε ομαλές και άμεσες συναλλαγές που παρέχει το σύστημα. Έτσι οι πληρωμές για πολύτιμα ενεργειακά και γεωργικά προϊόντα θα διαταραχθούν σοβαρά.
SWIFT: «Η αποσύνδεση της Ρωσίας ίσως σταματήσει τον πόλεμο» λένε οι ΗΠΑ
Όπως αναφέρει το BBC οι τράπεζες που θα αποκλειστούν πρέπει πιθανότατα να συναλλάσσονται απευθείας μεταξύ τους, προσθέτοντας καθυστερήσεις και επιπλέον κόστος στη λειτουργία τους.
Ο αποκλεισμός σημαίνει, επίσης, περικοπή πολύτιμων εσόδων για τη ρωσική κυβέρνηση, που δεν μπορεί να ανακτά τα διεθνή κέρδη από τις εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου της.
Με απλά λόγια οι ρωσικές εταιρείες δεν μπορούν ούτε να εξάγουν ούτε να εισάγουν προϊόντα και υπηρεσίες από δυτικές χώρες.
Συρίγος στο Star: Οι μεγάλες ομοιότητες μεταξύ Πούτιν και Ερντογάν
«Το SWIFT είναι το οικονομικό πυρηνικό όπλο. Ο αποκλεισμός αποκόπτει ρωσικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα από άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα σε όλο τον κόσμο» ανέφερε τις προηγούμενες μέρες ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Μπρούνο Λεμέρ.
Πολλοί στη Δύση θεωρούν ότι ο αποκλεισμός της Ρωσίας, ειδικά από το SWIFT θα πλήξει καίρια τη ρωσική οικονομία, προκαλώντας λαϊκή δυσαρέσκεια, η οποία με τη σειρά της θα αποσταθεροποιήσει το καθεστώς του Πούτιν.
Swift: Η πρώτη κατάρρευση ρωσικής τράπεζας μετά τις κυρώσεις
Ήδη η Ρωσία αρχίζει να μετρά τις συνέπειες από τον αποκλεισμό της από το σύστημα Swift.
Η ρωσική τράπεζα Sberbank, με έδρα την Αυστρία και παρακλάδια στην Κροατία και τη Σλοβενία βρίσκεται ένα βήμα πριν την κατάρρευση, μετά από τη μαζική ανάληψη καταθέσεων, ως συνέπεια της γεωπολιτικής κρίσης στην Ουκρανία.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με ανακοίνωση της προειδοποίησε ότι οι συγκεκριμένες τράπεζες είναι πλέον αφερέγγυες ή είναι πολύ πιθανόν να βρεθούν λίαν συντόμως στην κατάσταση αυτή.
Η ΕΚΤ εκρίμησε ότι, στο εγγύς μέλλον, η τράπεζα είναι πιθανό να μην είναι σε θέση να εξοφλήσει τα χρέη ή άλλες υποχρεώσεις της καθώς καθίστανται απαιτητές.
Η θέση ρευστότητάς της επιδεινώθηκε και δεν υπάρχουν διαθέσιμα μέτρα που θα της δώσουν τη δυνατότητα να επανέλθει τόσο σε επίπεδο ομίλου, όσο και για κάθε παρακλάδι της στην τραπεζική ένωση.
Η Sberbank Europe AG έχει θυγατρικές στην Ομοσπονδία της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, στην Τσεχική Δημοκρατία, στην Ουγγαρία και στη Σερβία.
Ουκρανία: Οι υπόλοιπες οικονομικές κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας
Χθες, η ΕΕ έδωσε το «πράσινο φως» για την απαγόρευση όλων των συναλλαγών με την Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας, όπως αναφέρει το Bloomberg.
Βλαντίμιρ Πούτιν: «Είναι ψυχρός, τρελός, με σημάδια του "Συνδρόμου Ύβρεως"»
Η ζήτηση για μετρητά αυξήθηκε 58 φορές, ενώ οι οικονομολόγοι αναμένουν μεγαλύτερο πληθωρισμό, μεγαλύτερη φυγή κεφαλαίων και βραδύτερη ανάπτυξη. Ενδεικτικό είναι ότι ο οίκος αξιολόγησης S&P υποβάθμισε τη Ρωσία σε κατηγορία «σκουπίδι».
Την ίδια ώρα το ρούβλι έφτασε στο χαμηλότερο επίπεδο που είχε ποτέ έναντι του δολαρίου. Έτσι οι ρωσικές εισαγωγές είναι ακριβότερες, αλλά και οι εξαγωγές φτηνότερες, ενώ τεράστιο είναι το πλήγμα στο ρωσικό χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Παράλληλα, τεράστια είναι η αναστάτωση που προκαλείται διεθνώς στις αλυσίδες εφοδιασμού.
Η Πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ανακοίνωσε ότι «τα αεροσκάφη από την Ρωσία πλέον δε θα μπορούν να προσγειώνονται, ούτε να απογειώνονται, αλλά ούτε και να υπερίπτανται του εναέριου χώρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Η Ρωσία θα αναζητήσει διέξοδο στην Κίνα
Θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι η Ρωσία θα αναζητήσει εναλλακτικές λύσεις από την Κίνα, χρησιμοποιώντας το αντίστοιχο του Swift κινεζικό σύστημα συναλλαγών για το εμπόριο με τρίτες χώρες.
Βλαντιμίρ Πούτιν: Το διαζύγιο, η πέτρα του σκανδάλου και τα παιδιά του
Eπιπλέον, υπάρχουν πληροφορίες ότι οι ρωσικές εταιρείες θα στραφούν στα κρυπτονομίσματα για να παρακάμψουν τις δυτικές κυρώσεις.
Οι μακροπρόθεσμες συνέπειες για τη Ρωσία
Πάντως Ρώσοι οικονομολόγοι αναφέρουν ότι το πραγματικό κόστος των κυρώσεων θα είναι η μακροπρόθεσμη ανάπτυξη της Ρωσίας.
Όπως εξηγούν, τα εισοδήματα θα μείνουν περαιτέρω στάσιμα και η μεσαία τάξη θα συνεχίσει να συρρικνώνεται. Πολλοί από τους κατασκευαστές της χώρας που ξεκίνησαν την παραγωγή σύγχρονων τρένων, αυτοκινήτων και άλλων προϊόντων την τελευταία δεκαετία θα αντιμετωπίσουν σοβαρά προβλήματα εάν η Δύση απαγορεύσει τις εξαγωγές τεχνολογίας στη Ρωσία.
Ωστόσο, η χώρα έχει αποθέματα για να στηρίξει το ρούβλι και το Κρεμλίνο έχει προετοιμαστεί για να απομονώσει την οικονομία από εξωτερικούς κραδασμούς από τότε που επλήγη από κυρώσεις εξαιτίας της προσάρτησης της Κριμαίας το 2014.
Επίσης εάν στη διέξοδο Κίνα προστεθεί και η δυνατότητα διεξόδου του ρωσικού εξωτερικού εμπορίου και προς την δυναμικά αναδυόμενη ινδική οικονομία, είναι προφανές ότι οι δυτικές κυρώσεις είναι μάλλον απίθανο να μπορέσουν να γονατίσουν τη ρωσική οικονομία σε βαθμό που να υποχρεώσουν τον πρόεδρο Πούτιν σε πολιτική αναδίπλωση.
Συνέπειες των κυρώσεων και για τη Δύση
Οι κυρώσεις προς τη Ρωσία όμως θα έχουν κόστος και για τις δυτικές οικονομίες, ειδικά τις ευρωπαϊκές.
Η Γερμανίδα πρόεδρος της Κομισιόν δήλωσε ότι «μπορούμε να ζήσουμε και χωρίς το ρωσικό αέριο», αλλά ο Σύνδεσμος Γερμανικών Βιομηχανιών διαφώνησε δημόσια, τονίζοντας ότι η γερμανική βιομηχανία δεν μπορεί να ζήσει με πολύ ακριβές τιμές ενέργειας και ότι δεν υπάρχει λύση αυτή τη στιγμή χωρίς το ρωσικό αέριο.
Προβλήματα ενεργειακής επάρκειας θα αντιμετωπίσουν επίσης μικρότερες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ιταλία.
Εκτός δε από τους υδρογονάνθρακες, Ρωσία και Ουκρανία εξάγουν και μεγάλες ποσότητες σιτάρι, αλλά και μέταλλα ζωτικής σημασίας για τη βιομηχανία υψηλής τεχνολογίας.
Επομένως τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα της Δύσης θα είναι μεγάλα, ενώ αναπόφευκτη φαίνεται η εκτόξευση των τιμών, που θα οδηγήσει κατ’ επέκταση στην εκτίναξη του πληθωρισμού.
