Κάθε ιδιοκτήτης σκύλου ή γάτας βρίσκεται πλέον μπροστά σε μια σημαντική επιλογή: είτε να προχωρήσει στη στείρωση του ζώου του είτε να αποστείλει δείγμα DNA.
Η υποχρέωση αυτή προκύπτει από το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο για την προστασία και την ευζωία των ζώων συντροφιάς, το οποίο συνοδεύεται από ελέγχους και αυστηρές κυρώσεις. Όσοι δε συμμορφωθούν κινδυνεύουν με πρόστιμο 1.000 ευρώ, ενώ βασικός στόχος του μέτρου είναι ο έλεγχος της ανεξέλεγκτης αναπαραγωγής και ο περιορισμός του αριθμού των αδέσποτων.
Η έναρξη επιβολής των προστίμων έχει οριστεί για την 1η Ιανουαρίου 2026. Μέχρι τότε, προβλέπονται μεταβατικές ρυθμίσεις που μειώνουν το οικονομικό βάρος για τους κηδεμόνες. Συγκεκριμένα, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025 το παράβολο για τη λήψη και την αποστολή δείγματος DNA μειώνεται σημαντικά, φτάνοντας τα 20 ευρώ, αντί για 70 και 40 ευρώ.
Παράλληλα, εξαιρούνται από την καταβολή παραβόλου οι ιδιοκτήτες σκύλων αναγνωρισμένων ελληνικών φυλών, εφόσον διαθέτουν πιστοποιητικό καθαροαιμίας ή προσωρινής εγγραφής.
Τι προβλέπει το θεσμικό πλαίσιο
Η υποχρέωση καταγραφής DNA για τα κατοικίδια εισήχθη αρχικά με τον νόμο 4830/2021 και στη συνέχεια παρατάθηκε με τον νόμο 5143/2024. Με τον νεότερο νόμο 5225/2025 δίνεται επιπλέον χρόνος προσαρμογής τόσο στους ιδιοκτήτες όσο και στις αρμόδιες υπηρεσίες, μεταφέροντας την έναρξη των προστίμων στις αρχές του 2026.
Την ίδια στιγμή, το Εργαστήριο Φύλαξης και Ανάλυσης Γενετικού Υλικού Ζώων Συντροφιάς, που λειτουργεί στο Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών, συνεχίζει κανονικά τη συλλογή και επεξεργασία δειγμάτων DNA από σκύλους και γάτες.
Αντιδράσεις από φιλοζωικούς φορείς και κτηνιάτρους
Η Ομοσπονδία Ζωοφιλικών Σωματείων Ελλάδας εκφράζει έντονη αντίθεση στο μέτρο, κάνοντας λόγο για έλλειψη επιστημονικής βάσης και ουσιαστικού διαλόγου με την κοινωνία. Όπως επισημαίνει, οι συνεχείς παρατάσεις και οι αποσπασματικές αλλαγές στη νομοθεσία αποδεικνύουν ότι η κυβερνητική πολιτική για τα ζώα συντροφιάς είναι πρόχειρη και δυνητικά επιζήμια.
Από την πλευρά του, ο Πανελλήνιος Κτηνιατρικός Σύλλογος χαρακτηρίζει την υποχρέωση αποστολής DNA πρακτικά ανεφάρμοστη και χωρίς πραγματικό όφελος, υποστηρίζοντας ότι εξυπηρετεί κυρίως εισπρακτικούς στόχους. Οι κτηνίατροι συνεχίζουν την αποχή τους από τη διαδικασία λήψης και αποστολής γενετικού υλικού και ζητούν, μεταξύ άλλων, τη δημιουργία δημοτικών κτηνιατρείων με μόνιμο προσωπικό, καθώς και την υλοποίηση οργανωμένων προγραμμάτων στείρωσης για τα αδέσποτα ζώα.