Ποιοι ωφελούνται από το ν/σ του Υπ. Εργασίας για να αποκτήσουν στέγη

Πονοκέφαλο για τις κυβερνήσεις σε όλη την ΕΕ, αποτελεί το υψηλό κόστος στέγασης που καταγράφεται τα τελευταία χρόνια. Στην Ελλάδα, την επανεκκίνηση της «παγωμένης» για μια δεκαετία στεγαστικής πολιτικής, που θα δίνει έμφαση σε ευάλωτα οικονομικά νοικοκυριά και νέα ζευγάρια για την απόκτηση στέγης με ευνοϊκές προϋποθέσεις, φιλοδοξεί να πετύχει το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Εργασίας, που κατατέθηκε πριν από λίγες ημέρες στη Βουλή.

Η νέα στεγαστική πολιτική περιλαμβάνει την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας της ΔΥΠΑ (τη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης, όπως μετονομάστηκε ο ΟΑΕΔ), μέσω εκμίσθωσης ακινήτων, την ανοικοδόμηση με δαπάνες του μισθωτή, τη δυνατότητα αγοράς ακινήτων από τη ΔΥΠΑ, αλλά και τη σύμπραξη Δημοσίου με ιδιωτικούς φορείς, για την ανέγερση νέων κατοικιών.

«Είχαμε τονίσει την άμεση ανάγκη «χάραξης» στεγαστικής πολιτικής στη χώρα μας, από τα τέλη του 2019 και ιδιαίτερα μετά την επισήμανση τόσο του ΔΝΤ, όσο και της Eurostat, που κατάτασσε την Ελλάδα πρωταθλήτρια στο κόστος στέγασης στην Ευρώπη», σχολίασε στο star.gr ο Θεμιστοκλής Μπάκας, πρ. του Πανελλαδικού Δικτύου E-Real Estates. 

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με έρευνα της Eurostat για το έτος 2019, η Ελλάδα είχε το υψηλότερο κόστος στέγασης στην Ευρώπη, δεδομένου ότι τουλάχιστον το 62,1% των ενοικιαστών στη χώρα δαπανούσαν άνω του 50% του εισοδήματος τους για το ενοίκιο. Την ίδια περίοδο, το αντίστοιχο ποσοστό ενοικιαστών στη Ρουμανία ήταν 29,4%, στην Ισπανία 26,2%, στη Βουλγαρία 24,2%, στην Πορτογαλία 14,5%, στην Γερμανία 10%, στη Γαλλία 8,6% και στην Κύπρο μόλις 4,4%. 

«Σήμερα η κατάσταση είναι ακόμα χειρότερη, καθώς σε πολλές περιπτώσεις οι ενοικιαστές δαπανούν κάθε μήνα ακόμα και έναν ολόκληρο μισθό για τη στέγη», πρόσθεσε ο κ. Μπάκας.

«Tην τελευταία τριετία οι αυξήσεις των ενοικίων μεσοσταθμικά αγγίζουν το 20%- 30%»

Περιγράφοντας την εικόνα που επικρατεί στην αγορά, σημείωσε ότι την τελευταία τριετία οι αυξήσεις των ενοικίων μεσοσταθμικά αγγίζουν το 20%- 30%, ενώ υπάρχουν περιοχές που οι αυξήσεις αγγίζουν ακόμη και το 40%. 

«Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, από το 2007 έως το πρώτο τρίμηνο του 2015 οι καταναλωτές έχασαν το 27,5% του διαθέσιμου κατά κεφαλήν εισοδήματος. 

Ο μέσος μηνιαίος μισθός στον ιδιωτικό τομέα έχει υποχωρήσει κατά 24,4% τη δεκαετία 2009- 2019 σύμφωνα με το Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ). 

Ο πληθωρισμός καλπάζει, καθώς τον Φεβρουάριο ανέβηκε στο 7,2%, ενώ σύμφωνα με τις εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς τους επόμενους μήνες είναι πιθανό η αύξηση να ξεπεράσει και το 9%. Οι ανατιμήσεις σε αγαθά μπορεί να ξεπεράσουν το 35%, τη στιγμή που η ενεργειακή κρίση επιβαρύνει δραματικά το κόστος στέγασης», συμπλήρωσε ο κ. Μπάκας. 

Ενοίκια: Αυξήσεις-φωτιά έως 25% μέσα σε έναν χρόνο

Όπως εκτίμησε, αν και τα «αντανακλαστικά» της Πολιτείας καθυστέρησαν σε σχέση με άλλες χώρες, όπως η Γερμάνια, η Πορτογαλία και η Κύπρος, που εφαρμόζουν από το 2018-2019 μέτρα και πολιτικές με στόχο να αναχαιτίσουν την ραγδαία αύξηση του κόστος στέγασης, το νομοσχέδιο του Υπ. Εργασίας αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για την κατάρτιση στεγαστικής πολιτικής στη χώρα μας.

«Το νομοσχέδιο του Υπουργείου Εργασίας προβλέπει την επανεκκίνηση της “παγωμένης” στεγαστικής πολιτικής, μέσω ευνοϊκών προϋποθέσεων σε ευάλωτα οικονομικά νοικοκυριά και νέα ζευγάρια για την απόκτηση στέγης.

Σε κάθε περίπτωση όμως, οι άνωθεν πολιτικές απαιτούν χρόνο για την υλοποίηση τους, θα αφορούν ως επί το πλείστον όσους λαμβάνουν το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα, ενώ δεν αναμένεται να αποτελέσουν άμεσα ανάχωμα στη ραγδαία αύξηση του κόστους στέγασης. 

Χρόνος σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα δεν υπάρχει. Ακόμα και η δυνατότητα ανοικοδόμησης με δαπάνες του μισθωτή σε ακίνητα περιουσίας της ΔΥΠΑ, όταν δικαιούχοι είναι νέα ζευγάρια και ευάλωτα οικονομικά νοικοκυριά, δε θεωρούμε ότι θα ευοδώσει στην πράξη μετά την αύξηση των οικοδομικών υλικών και εν γένει του κόστους κατασκευής κατά 30%-35%», πρόσθεσε.

Την ίδια ώρα, ο κ. Μπάκας εκτίμησε ότι αν εκκινήσει η σύμπραξη δημοσίου με ιδιωτικούς φορείς για την ανέγερση νέων κατοικιών, μέσα από την αξιοποίηση του ειδικού λογαριασμού του ΟΑΕΔ (ΕΛΕΚΠ) στην Τράπεζα της Ελλάδος, όπου έχουν συσσωρευτεί περισσότερα από 3 δισ. ευρώ από την είσπραξη εισφορών που κατευθυνόταν για τους Οργανισμούς Εργατικής Εστίας και Εργατικής Κατοικίας, δε θα αποδώσει τα προσδοκώμενα οφέλη τη δεδομένη χρονική στιγμή. 

Ακίνητα: Η αύξηση των ενοικίων οδηγεί σε αγορές κατοικιών

Αιτία,  όπως εξήγησε, είναι η αύξηση του κόστους κατασκευής, που θα έχει ως αποτέλεσμα να «εξαλείψει» το 1/3 των χρημάτων, ενώ οποιαδήποτε παράδοση κατοικίας σίγουρα θα γινόταν μακροπρόθεσμα, μετά από 24- 36μήνες. 

«Τη δεδομένη στιγμή ένα μέρος των χρημάτων θα μπορούσε να αξιοποιηθεί σε άμεσες δράσεις- μικρής διάρκειας, που θα αφορούσαν στην αναχαίτηση του κόστους στέγασης», πρότεινε.

Μπαίνει πλαφόν 3% στις αυξήσεις για τα επαγγελματικά ενοίκια

Προτάσεις- μέτρα, για να μπει φρένο στην αύξηση του κόστους στέγασης

Σύμφωνα με τον κ. Μπάκα, θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι οι έκτακτες καταστάσεις απαιτούν και έκτακτα μέτρα, έστω και για ορισμένο χρονικό διάστημα. Συγκεκριμένα ο ίδιος πρότεινε μέσω του star.gr τη λήψη μέτρων, όπως:

• Οικειοποίηση της στεγαστικής πολιτικής της κυπριακής κυβέρνησης σε συνάρτηση της έκρηξης στην οικοδομική δραστηριότητα. Πολιτική που δεν επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό.
• Παροχή φορολογικών κινήτρων για μακροχρόνιες μισθώσεις άνω των 5 ετών, με προοδευτική φορολογική απαλλαγή, για τα εισοδήματα που λαμβάνονται από τον ιδιοκτήτη.
• Παροχή φορολογικών κινήτρων για τους ιδιοκτήτες των ακινήτων που θα ανανεώσουν εντός του 2022- 2023 τη μισθωτική σύμβαση στον ίδιο εκμισθωτή, χωρίς αύξηση του ενοικίου, τη στιγμή που ο πληθωρισμός καλπάζει.
• Παροχή φορολογικών εκπτώσεων στους ιδιοκτήτες που μειώνουν τα ενοίκια τους, ένα μέτρο που μελετά ήδη η Ισπανία.
• Αξιοποίηση των αδήλωτων ακινήτων- αγνώστου ιδιοκτήτη που θα προκύψουν, όπως προβλέπεται στο άρθρο 9 του Ν. 2664/1998 για το Εθνικό Κτηματολόγιο και θα περιέλθουν στο Ελληνικό Δημόσιο, καθώς και των ακινήτων της τοπικής αυτοδιοίκησης που δεν χρησιμοποιούνται.  

Ενοίκια: Οι πρωταθλητές των αυξήσεων - Πού ανέβηκαν έως 50%

Παράλληλα, σύμφωνα με τον κ. Μπάκα, θα πρέπει να εισακουστούν οι προτάσεις που έχουν υποβληθεί σε ανώτατο κυβερνητικό επίπεδο όπως:

• Χορήγηση άτοκων δανείων για την αγορά πρώτης κατοικίας.
• Χορήγηση άτοκων δανείων για την επισκευή πρώτης κατοικίας.
• Επιδότηση ενοικίου σε ευρύτερες ομάδες πολιτών κι όχι μόνο σε όσους λαμβάνουν το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα.
• Κατασκευή νέων κατοικιών μετά τον εξ ορθολογισμό του κόστους κατασκευής και διάθεσή τους με συγκεκριμένα κριτήρια και χαμηλό αντίτιμο σε εργαζόμενους και άνεργους.
• Επισκευή και διάθεση των υπαρχόντων 110 κατοικιών, μέσω της επιδότησης δανείων ή της χορήγησης άτοκων δανείων.

Τα μέτρα που λαμβάνουν χώρες της ΕΕ για τη ραγδαία αύξηση του κόστους στέγασης

Με δεδομένη την αύξηση του κόστους στέγασης που καταγράφεται σε ολόκληρη την Ευρώπη, οι χώρες μέλη της ΕΕ, επιχειρούν να βάλουν φρένο σ’ αυτήν, υιοθετώντας κάθε μία, δέσμη μέτρων.  

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον κ. Μπάκα:

Η Κύπρος:

• Εφαρμόζει Πρόγραμμα Δημιουργίας Οικιστικών Μονάδων από ΚΟΑΓ (Κυπριακό Οργανισμό Αναπτύξεως Γης).
• Εισαγωγή Πολεοδομικών Κινήτρων και Εργαλείων για παραγωγή προσιτής κατοικίας και δημιουργία αγοράς προσιτού ενοικίου.
• Συνεργασία με Τοπικές Αρχές

Η Ισπανία:

• Το 2019 επέβαλε την παραμονή του ενοικιαστή μέχρι τη λήξη του συμβολαίου, ακόμα και στην περίπτωση που το ακίνητο έχει πουληθεί.
• Αύξησε την ελάχιστη διάρκεια του μισθωτηρίου συμβολαίου από τα 3 στα 5 χρόνια.
• Έλαβε μέτρα στήριξης ενοικίου ύψους 250€/μήνα για 2 έτη, για τους νέους κάτω των 30 ετών, εάν αυτοί κερδίζουν λιγότερα από 1.977€/μήνα.
• Ψήφισε νομοσχέδιο ύψους 2 δισ. €, που συμπεριλαμβάνει και φορολογικές εκπτώσεις για τους ιδιοκτήτες, οι οποίοι μειώνουν τα ενοίκια τους. 

Απογειώθηκαν τα ενοίκια στη Μ. Βρετανία -2.500€ τον μήνα για ένα διαμέρισμα

Η Γερμανία:

Τον Απρίλιο του 2021, το ανώτατο δικαστήριο της χώρας έκρινε ότι το ανώτατο όριο που επέβαλε η τοπική κυβέρνηση στις τιμές των ενοικίων το 2020, ήταν αντισυνταγματικό και άκυρο.
H τοπική κυβέρνηση του Βερολίνου, αποφάσισε να αγοράσει περίπου 14.750 διαμερίσματα έναντι 2,46 δισ.€ για να λύσει το θέμα των υψηλών τιμών των ακινήτων.

Η Πορτογαλία:

• To 2018 ενέκρινε νόμο για τη στέγαση, σύμφωνα με τον οποίο, τα άτομα άνω των 65 ετών ή τα άτομα με 60% αναπηρία, δεν μπορούν να εκδιωχθούν από την κατοικία τους, εάν διαμένουν περισσότερα από 15 έτη.
• Απαγόρευσε τις συμβάσεις διάρκειας μικρότερης των 12μηνών, με δικαίωμα αυτόματης ανανέωσης για 3χρόνια, εάν το επιθυμεί ο ενοικιαστής.
• Προώθησε φορολογικά μέτρα για μακροχρόνιες μισθώσεις με προοδευτική φορολογική απαλλαγή για τα εισοδήματα που λαμβάνονται από τον ιδιοκτήτη.

Τι Κουκάκι τι Εκάλη: Στα ύψη τα ενοίκια στο κέντρο της Αθήνας

Η Βιέννη:

• Σήμερα, από τα 1,8 εκατ. κατοίκους που έχει η πόλη, το 62% ζει σε κατοικίες κοινωνικών εισοδημάτων, σύμφωνα με το δημοτικό συμβούλιο.
• Έχει προγραμματίσει να χτίσει επιπλέον 4.000 δημοτικά διαμερίσματα. Περίπου 500.000 άνθρωποι ζουν σε αυτά με καθαρή τιμή 5,58€ ανά τ.μ.
• Επιπλέον, υπάρχουν 200.000 επιδοτούμενες συνεταιριστικές κατοικίες ή κατοικίες με επιδοτούμενο ενοίκιο, που ανήκουν στην ομοσπονδία περιορισμένων εισοδηματικών κατοικιών και κοστίζουν κατά μέσο όρο 512,40 € το μήνα.
• Στη Βιέννη για μια επιδοτούμενη κατοικία το όριο του ετησίου εισοδήματος είναι στις 42.000 € κατ' άτομο.

Η Ολλανδία:

• Για να αποφύγει την επιβολή μέτρων ελέγχου των ενοικίων, έχει θέσει ως στόχο να κατασκευαστούν 1 εκατ. διαμερίσματα μέχρι το 2030.