Η Αργυρώ Μουντάκη και η Δώρα Ανδρεαδάκη μιλούν στο star.gr και τη Γεωργία Χάρδα για το νέο τους βιβλίο με τίτλο «Το παιδί και το φεγγάρι». Μια ιστορία «δίχως λόγια» που καλλιεργεί τη φαντασία των παιδιών και μας διδάσκει ότι δεν πρέπει να εγκαταλείπουμε ποτέ την προσπάθεια. Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός σε υπέροχη εικονογράφηση του Κώστα Θεοχάρη.
- Αγαπητή κυρία Μουντάκη μιλήστε μας για την ιδέα να δημιουργήσετε μαζί με τη Δώρα Ανδρεαδάκη ένα βιβλίο «δίχως λόγια».
Παρακολουθήσαμε με τη Δώρα ένα σεμινάριο για Animation στο Chania Film Festival με εισηγήτρια την κα Δημητρά. Κατά τη διάρκεια του Master Class φτιάξαμε ένα σενάριο, το οποίο εμείς αντί για animation το εξελίξαμε σε παραμύθι τύπου σιωπηλού βιβλίου, silent book. Οι Εκδόσεις Ψυχογιός αγκάλιασαν το παραμύθι αυτό και έτσι προχώρησε. Ευχαριστούμε θερμά γι’ αυτό την υπεύθυνη του παιδικού τμήματος των εκδόσεων, Δομινίκη Σάνδη.
10 συναρπαστικά αναγνώσματα για τους εραστές της λογοτεχνίας
- «Το Παιδί και το Φεγγάρι» είναι μια πολυεπίπεδη ιστορία. Κυρία Ανδρεαδάκη ποιος ήταν ο αρχικός σας στόχος;
Δώρα:Το βιβλίο αφήνει μια ελευθερία στον αναγνώστη προκειμένου να διηγηθεί την ιστορία με τον δικό του, μοναδικό τρόπο. Δημιουργεί έτσι πολλές διαφορετικές προφορικές αφηγήσεις, συζητήσεις και διαλόγους ανάλογα με το ποιος το «διαβάζει». Ο στόχος μας ήταν να δημιουργήσουμε ένα βιβλίο ξεχωριστό, πρωτότυπο, που θα ενθαρρύνει τη σκέψη και τη φαντασία του αναγνώστη και θα ανοίγει νέους ορίζοντες.
-Μέσα στη θαλασσοταραχή, ένα σκαρί κινδυνεύει. Ο μικρός πρωταγωνιστής ξεχώρισε το φεγγάρι και δίχως να το σκεφτεί το σημάδεψε μ' ένα λάσο. Και τότε η θάλασσα φωτίστηκε . Ο καπετάνιος είδε το φως. Τι συμβολίζει ο μικρός ήρωας και τι η λύση που βρήκε;
Δώρα: Ο μικρός ήρωας του βιβλίου συμβολίζει τη δύναμη της φαντασίας που κατά κύριο λόγο έχουν τα παιδιά. Συμβολίζει επιπλέον όμως, την υπομονή και την επιμονή που χρειάζεται να έχουμε σε οτιδήποτε κι αν κάνουμε προκειμένου να καταφέρουμε κάτι. Το αγόρι δεν καταφέρνει με την πρώτη τον στόχο του, μα δεν πτοείται και συνεχίζει να προσπαθεί. Κι αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό δίδαγμα για όσα παιδιά κρατήσουν το βιβλίο αυτό στα χέρια τους. Αυτό το μικρό αγόρι επιστρατεύει τη φαντασία του, υπερνικά κάθε φυσικό και τεχνικό εμπόδιο που έχει δημιουργηθεί και καταφέρνει να δώσει τη λύση σε μια δύσκολη κατάσταση. Μια λύση εκτός πραγματικότητας, που υποσκιάζει τις όποιες ρεαλιστικές προσπάθειες του μπαμπά – φαροφύλακα και που αναδεικνύει τη σημασία του να σκεφτόμαστε με περισσότερη εφευρετικότητα και επινοητικότητα.
Ηρώ Νικοπούλου: Η ποίηση μπορεί να προσφέρει μια στιγμιαία, μικρή παρηγοριά
Αργυρώ: Και να μην εγκαταλείπουμε τις προσπάθειές μας. Να προσπαθούμε, να πέφτουμε και να σηκωνόμαστε, και να επιμένουμε υπομονετικά.
-Πόσο σημαντική είναι η εικονογράφηση ενός παιδικού βιβλίου, ώστε το σχέδιο να εξυπηρετήσει και τον ήρωα και το μήνυμα;
Δώρα: Η εικονογράφηση ενός παιδικού βιβλίου είναι εξίσου σημαντική με το κείμενο. Οι εικόνες του βιβλίου πρέπει να αναδεικνύουν τις λέξεις του συγγραφέα. Να αποτελούν την προέκταση του κειμένου, να ρίχνουν φως στα σημαντικά σημεία, να τονίζουν ουσιαστικές λεπτομέρειες, να εξιτάρουν τη φαντασία του αναγνώστη, να τον παρακινούν να συνεχίσει να διαβάζει. Σε ένα εικονογραφημένο βιβλίο το κείμενο και οι εικόνες πρέπει να συμπορεύονται, να ακολουθούν κοινή πορεία και να ενισχύουν το κεντρικό μήνυμα.
-Τα silentbooks θεωρείτε ότι είναι πιο ανατρεπτικά;
Αργυρώ: Δεν ξέρω αν είναι ανατρεπτικά, όμως σίγουρα είναι ένα πολύ πιο ευέλικτο εργαλείο στα χέρια γονιών, εκπαιδευτικών και παιδιών από το συμβατικό βιβλίο με λόγια τυπωμένα. Έχουμε ήδη φτιάξει ένα φυλλάδιο με ιδέες και συμβουλές για τη χρήση του βιβλίου αυτού. Και όποιος θέλει μπορεί να μας το ζητήσει γράφοντας ένα email στο amountaki@yahoo.gr και στο doriandreadaki@gmail.com.
- Πιστεύετε ότι η τελική εικόνα είναι ανοιχτή σε ερμηνείες; Έχει περισσότερο να κάνει με την προσωπικότητα του αναγνώστη αφού δεν υπάρχουν λέξεις για να τον καθοδηγήσουν;
Δώρα: Η ερμηνεία της ιστορίας είναι μία. Ο τρόπος με τον οποίο θα την αφηγηθεί κάποιος είναι διαφορετικός και εξαρτάται από διάφορους παράγοντες όπως η ηλικία, η ευχέρεια του προφορικού λόγου, η ωριμότητα, ο χαρακτήρας και η ψυχοσύνθεση του αναγνώστη κ.ά.
Αργυρώ: Κοιτάξτε, υπάρχει μία δομή. Είναι η δομή που δώσαμε και εμείς στον εικονογράφο μας, Κώστα Θεοχάρη, για να φτιάξει την εικονογράφηση. Και μάλιστα με πολύ λεπτομερείς περιγραφές των εικόνων. Τις οδηγίες αυτές τις ακολούθησε ο εικονογράφος πιστά και τον ευχαριστούμε πολύ. Το βιβλίο λοιπόν έχει μια ιστορία να αφηγηθεί. Δεν υπάρχει ένα χάος στις εικόνες. Έχει μια λογική και μία δομή, μια ιστορία σφιχτή στις έννοιές της. Πώς αλλιώς εξάλλου θα αποτελούσε εκπαιδευτικό και παιδαγωγικό εργαλείο αν δεν υπήρχε από πίσω ένα θεωρητικό πλαίσιο, το οποίο εφαρμόσαμε; Όμως οι λέξεις και οι φράσεις που θα χρησιμοποιήσει ο αναγνώστης είναι απόλυτα δικά του. Έχει μια ευχέρεια να είναι λιτός στις περιγραφές του ή πιο πληθωρικός. Επίσης μπορεί να δώσει ονόματα στους ήρωες, στην πόλη και στο λιμάνι που διαδραματίζεται η ιστορία, ακόμα και στο πλοιάριο.
-Mπορούν να ταιριάξουν σε αναγνώστες κάθε ηλικίας;
Αργυρώ: Το βιβλίο μπορεί να αποτελέσει όπως είπαμε ένα εκπαιδευτικό και παιδαγωγικό εργαλείο. Η αλήθεια είναι ότι είναι κατάλληλο τόσο για μικρά παιδιά, για μεγαλύτερα, αλλά και για ενήλικες κάθε ηλικίας. Και τι εννοώ: Μπορεί να αποτελέσει ένα εξαιρετικό εργαλείο δημιουργικής γραφής για ενήλικες και για παιδιά, ένα εργαλείο γλωσσικής καλλιέργειας για παιδιά με δυσκολίες αλλά και φαντασίας για κάθε παιδί και ενήλικα και έχει πολλές ακόμη λειτουργίες. Οι τρόποι λοιπόν με τους οποίους μπορεί να αξιοποιηθεί το βιβλίο αυτό ποικίλουν ανάλογα με την ηλικία του αναγνώστη. Πιο συγκεκριμένα…για παιδιά μικρότερα των 2 ετών χρησιμοποιούμε το βιβλίο αυτό όπως κάθε βιβλίο για μικρά παιδιά τονίζοντας τις βασικές λέξεις και περιγράφοντας τις εικόνες του βιβλίου. Με παιδιά μεγαλύτερα δημιουργούμε μια πιο διαδραστική αφήγηση κατά την οποία το παιδί συμμετέχει ενεργά. Με σχετικές ερωτήσεις που το βοηθούν στην κατανόηση των εικόνων, το προτρέπουμε να αφηγηθεί την ιστορία του βιβλίου όπως το ίδιο την αντιλαμβάνεται και την αφουγκράζεται. Σε ακόμα μεγαλύτερα παιδιά, που έχουν κατακτήσει τον γραπτό λόγο, μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε επιπλέον για εξάσκηση της δημιουργικής γραφής. «Το παιδί και το φεγγάρι» είναι ένα βιβλίο που μπορεί εύκολα να χρησιμοποιηθεί σε όλες της βαθμίδες της εκπαίδευσης, από το νήπιο μέχρι και το Λύκειο. Είναι στη διάθεση του εκπαιδευτικού να μπορεί να βρει τρόπους, πέραν της βασικής διδασκαλίας, που να εμπνέει και να εξιτάρει τη φαντασία των μαθητών του με τρόπο ωφέλιμο και περισσότερο διασκεδαστικό. Το ίδιο ισχύει και για τη χρήση του βιβλίου σε ενήλικες.
-Είναι πιο άμεσα; Υπερπηδούν τα εμπόδια της γλώσσας και δημιουργούν με αυτό τον τρόπο γέφυρες επικοινωνίας;
Δώρα: Πολύ ενδιαφέρουσα ερώτηση γιατί αφορά σε ένα από τα βασικά πλεονεκτήματα των βιβλίων αυτού του είδους. Τα σιωπηλά βιβλία αποτελούν ένα πολύ ισχυρό εργαλείο για δομές όπου φιλοξενούνται παιδιά πρόσφυγες και για όλα τα αλλόγλωσσα παιδιά που προσπαθούν να επικοινωνήσουν με παιδιά άλλης εθνικότητας. Φανταστείτε πόσο μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά αυτά ένα βιβλίο χωρίς κείμενο! Τα βιβλία αυτά επιτρέπουν την ανάγνωσή τους από άτομα που δεν έχουν κατακτήσει τη γλώσσα της χώρας στην οποία φιλοξενούνται, φέρνουν τα παιδιά πιο κοντά και τα βοηθούν να προσαρμοστούν πιο εύκολα στο κοινωνικό σύνολο όπου ζουν. Οπότε ναι, αν μη τι άλλο, δημιουργούν σημαντικές γέφυρες επικοινωνίας.
-Πώς μπορεί το βιβλίο να έχει σημαντική θέση στη ζωή των σημερινών παιδιών που μεγαλώνουν στην κοινωνία της τεχνολογίας;
Δώρα: Είναι μια ερώτηση που απασχολεί τους γονείς εδώ και αρκετά χρόνια, από τότε που η τεχνολογία εισέβαλε στη ζωή μας και την άλλαξε ολοκληρωτικά. Η τεχνολογία αναμφισβήτητα έχει διευκολύνει πολύ τη καθημερινότητά μας, πρέπει όμως να την περιορίζουμε όπου επιβάλλεται. Η αλήθεια είναι ότι με τόσα καταιγιστικά ερεθίσματα είναι δύσκολο να εμφυσήσουμε τη βιβλιοφιλία στα παιδιά, είναι όμως κάτι που μπορούμε να καταφέρουμε μέσα από μια συνεχή και καθημερινή προσπάθεια. Να βάζουμε όρια, να διαβάζουμε συστηματικά δημιουργώντας μια καθημερινή ρουτίνα, να επισκεπτόμαστε βιβλιοπωλεία μαζί με το παιδί μας προκειμένου να αποκτήσει αναγνωστική συνείδηση, να βάλουμε τη μεγαλόφωνη ανάγνωση αλλά και τη συνανάγνωση στη ζωή μας. Όλα αυτά βοηθούν στο να φέρουμε τα παιδιά πιο κοντά στο βιβλίο.
Αργυρώ: Και αν κάτι μας «διδάσκει» και το «Το παιδί και το φεγγάρι»… είναι ότι δεν πρέπει να εγκαταλείπουμε την προσπάθεια ποτέ! Προσπαθώντας και εμπνέοντας πάντα κάτι καταφέρνουμε. Και ας μην ξεχνάμε ότι ο άνθρωπος είναι μιμητικό όν. Αν εμείς ως γονείς είμαστε συνέχεια με ένα κινητό ή έναν υπολογιστή, πώς αλλιώς να φερθεί το παιδί μας; Ας του δώσουμε το καλό παράδειγμα βλέποντάς μας να διαβάζουμε συχνά ένα βιβλίο!
-Τι πιστεύετε ότι πρέπει να κάνει ένας γονιός, για να αγαπήσει το παιδί του τα βιβλία;
Αργυρώ: Να διαβάζει και ο ίδιος βιβλία όπως προείπα. Όσες συμβουλές και αν έχουν δοθεί, αυτή είναι η περισσότερο ωφέλιμη, από την άποψη ότι οι γονείς, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, αποτελούν πρότυπο για τα παιδιά τους, έτσι ώστε τα παιδιά αντιγράφουν και μιμούνται τους γονείς σε έναν πολύ μεγάλο βαθμό. Ο γονιός επίσης μπορεί να εισάγει το βιβλίο στη ζωή του παιδιού από τη βρεφική του κιόλας ηλικία. Το παιδί «τρίβεται» με το βιβλίο και το αγαπά περισσότερο όσο το γνωρίζει. Όπως είχε πει και ο Παλαμάς: «Όσο γνωρίζεις πιο καλά, τόσο αγαπάς πιο πλέρια. Όσο και πιο πολύ αγαπάς, και πιο πολύ γνωρίζεις». Επίσης βιβλία εκτεθειμένα μέσα στο σπίτι είναι μια εικόνα θετική για τα παιδιά, καθώς ενεργοποιείται έτσι η περιέργειά τους και ίσως κινητοποιηθούν να τα ξεφυλλίσουν και να τα ανακαλύψουν. Επίσης για επιβράβευση ας τους αγοράζουν ενίοτε και βιβλία και όχι μόνο v-bucks!
-Ποιο είναι το αγαπημένο σας παιδικό βιβλίο;
Δώρα: Ως παιδί, το αγαπημένο μου παιδικό βιβλίο ήταν «η τοσοδούλα» του Δανού συγγραφέα Χανς Κρίστιαν Άντερσεν.
Αργυρώ: Το «ένα παιδί μετράει τ’ άστρα» του Μενέλαου Λουντέμη με είχε καταγοητεύσει ως παιδί! Δεν θυμάμαι καν πόσες φορές το είχα διαβάσει…
Η Αργυρώ Μουντάκη γεννήθηκε και μεγάλωσε στα Χανιά. Σπούδασε Γερμανική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, από όπου πήρε επίσης Μεταπτυχιακό Δίπλωμα στη Λογοτεχνία. Στο Τμήμα Φιλολογίας του ίδιου πανεπιστημίου εκπονεί διδακτορικό με θέμα το λαϊκό παραμύθι. Επίσης, κατέχει μεταπτυχιακό δίπλωμα MBA-TQM από το Πανεπιστήμιο Πειραιά. Εργάζεται στη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση ως καθηγήτρια Γερμανικών. Βιβλία της για παιδιά και εφήβους εκδίδονται από το 2005 από τις Εκδόσεις Πατάκη, Μεταίχμιο, Μίνωας και Διάπλαση. Αρθρογραφεί σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα σχετικά με τη λογοτεχνία και τον πολιτισμό. Το 2016 ξεκίνησε και έκτοτε διατηρεί τον διαδικτυακό ιστότοπο www.parents24.gr, που αφορά γονείς και παιδιά. Είναι παντρεμένη και έχει δύο παιδιά.
Η Δώρα Ανδρεαδάκη γεννήθηκε, μεγάλωσε και ζει στα Χανιά. Σπούδασε στο Ηράκλειο Κρήτης Πολιτικός Μηχανικός Τ.Ε. στη Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου. Εργάστηκε σε τεχνικά γραφεία μελετών και κατασκευών και σήμερα συνεχίζει ως ελεύθερος επαγγελματίας. Αγαπάει πολύ τη θάλασσα, την ποίηση, τις ρίμες και τα καλά παραμύθια. Τα τελευταία χρόνια το παραμύθι βρίσκεται στο επίκεντρο των ενδιαφερόντων της. Αποτέλεσμα ήταν να συγγράψει το πρώτο της παραμύθι με τίτλο Νεραϊδούλες… γύρω μου!, το οποίο κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Διάπλαση. Επίσης, από τον Αύγουστο του 2016 αρθρογραφεί στον διαδικτυακό ιστότοπο www.parents24.gr παρουσιάζοντας παιδικά και εφηβικά βιβλία που αγαπάει. Είναι παντρεμένη και έχει δύο παιδιά, τη Χρυσή και τον Γιώργο, από τα οποία αντλεί δύναμη, αισιοδοξία και έμπνευση.
Διαβάστε όλα τα lifestyle νεα, για Celebrities και Media.
