Αν δεν έχετε παρακολουθήσει τι συμβαίνει με τις μετοχές της Gamestop τις τελευταίες μέρες, τότε μπορεί να μάθετε λεπτομέρειες σύντομα στη μικρή ή μεγάλη οθόνη, αφού μοιάζει σαν έτοιμο σενάριο για ταινία. Το story θυμίζει την ταινία The Big Short, με έναν από τους χαρακτήρες της ταινίας να «παίζει» μάλιστα στην πραγματική ιστορία της Gamestop (διαβάστε παρακάτω).
Είναι μία ιστορία για το πώς οι «πλούσιοι και δυνατοί» έχασαν από τους «φτωχούς και αδύναμους», για το πώς το «χαζό χρήμα» (dumb money λένε στη Wall Street τους ερασιτέχνες επενδυτές) κέρδισε το «έξυπνο», αλλά και το πώς οι «παντοδύναμες» αγορές έχουν συστημικές αδυναμίες, που αν ανακαλυφθούν, μπορεί να καταρρεύσει όλο το χρηματοοικονομικό σύστημα.
Τι έγινε με την Gamestop;
Ερασιτέχνες μικρο-επενδυτές συντονίστηκαν μέσω διαδικτύου και αγόρασαν μαζικά μετοχές της εταιρίας Gamestop, αυξάνοντας έτσι δραματικά την αξία τους. Οι επαγγελματίες μεγαλο-επενδυτές την ίδια στιγμή είχαν «στοιχηματίσει» πως οι μετοχές της εταιρίας θα πέσουν, είχαν «σορτάρει» δηλαδή τις μετοχές της εταιρίας (short selling). Έχασαν το στοίχημα και μαζί και τα λεφτά τους.
Μία τρέλα που ξεκίνησε από την εκτίμηση ενός τύπου με μπαντάνα (Keith Gills) πως η μετοχή ήταν υποτιμημένη, σε ένα forum για ερασιτέχνες επενδυτές στο Reddit, έλαβε ξαφνικά διαστάσεις μίας μάχης του καλού ενάντια στο κακό, του καθημερινού ανθρώπου έναντι της Wall Street. Ο απλός κόσμος είδε πώς μπορούν να βγουν χρήματα -από «αέρα κοπανιστό» στην ουσία- και το forum πλημμύρισε από ένα κύμα θυμού για το «σύστημα», που έβλεπε κέρδος ακόμα και κατά τη διάρκεια οικονομικών κρίσεων.
Η αστάθεια που δημιουργήσε αυτή η χρηματιστηριακή δραστηριότητα έχει προκαλέσει την ανησυχία των ρυθμιστικών αρχών, που συζητούν ήδη για το πώς μπορούν να αποφευχθούν τέτοιες καταστάσεις στο μέλλον. Προειδοποιούν μάλιστα για κυρώσεις, σε περίπτωση που βρεθεί πως οι επενδυτές χειραγωγούν την αγορά. Νομικά πάντως δύσκολα μπορεί να αποδειχθεί χειραγώγηση της αγοράς με βάση κάποιες συζητήσεις σε ένα ερασιτεχνικό forum στο διαδίκτυο.
Γιατί η Gamestop;
Η Gamestop είναι μία εταιρία που ιδρύθηκε πριν καν πολλοί από τους «νέους επενδυτές» της γεννηθούν, το 1984. Ήταν η μεγαλύτερη εταιρία πώλησης video games παγκοσμίως, με πάνω από 5.000 καταστήματα σε Αμερική, Καναδά, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία και Ευρώπη. Τελευταία φαινόταν να πέφτει η αίγλη της, καθώς και τα κέρδη της. Οι αναλυτές της Wall Street είχαν προβλέψει πως η εταιρία βρισκόταν σε πτωτική πορεία.
Τότε, στα μέσα του 2019, ένας χρήστης του forum Wall Street Bets με το ψευδώνυμο Roaring Kitty, ο Keith Gills, πόσταρε πως η εταιρία ήταν «παρεξηγημένη» κι εκείνος θα αγόραζε μετοχές. Έχοντας κάποιες χρηματοοικονομικές γνώσεις ως πρώην υπάλληλος σε ασφαλιστική και μία πολύ ισχυρή γνώμη, είναι εκείνος που πρώτος έσπειρε την ιδέα για αγορά μετοχών της Gamestop. Κάποιοι φίλοι του τον αποκάλεσαν τρελό που αγόραζε μετοχές από μία τέτοια εταιρία, δεν άργησαν όμως να τον ακολουθήσουν. Στη συνέχεια επέκτεινε την «καμπάνια» του και σε άλλες διαδικτυακές πλατφόρμες, όπως το YouTube, Tik Tok, και άλλες. Στις ζωντανές του αναμεταδόσεις, στις οποίες εξηγούσε την αξία της Gamestop, έπινε μπύρα, κάπνιζε πούρα και εμφάνιζε γενικά μία καλτ εικόνα.
Η ίδια η πλατφόρμα Wall Street Bets συγκεντρώνει μεν πρώην τραπεζίτες και επενδυτές που δραστηριοποιούνται στο χρηματιστήριο από το σπίτι τους, αλλά κυρίως τον επενδυτή της «διπλανής πόρτας», που μιλάει σταράτα, πολλές φορές χυδαία και περιμένει απλές απαντήσεις/συζητήσεις. O ιδρυτής του Wall Street Bets, Jaime Rogozinski, δήλωσε στη βρετανική εφημερίδα Guardian πως όταν ξεκίνησε το forum του στο Reddit το 2012 ως έναν χώρο για τον απλό πολίτη/επενδυτή, δεν περίμενε πως θα μπορούσαν τα πράγματα να φτάσουν κάποτε ως εδώ.
Πώς εμπιστεύτηκε ο κόσμος λοιπόν έναν τύπο σαν τον Keith Gills;
Το καλοκαίρι του 2019 ο γνωστός «σορτάκιας» από την ταινία The Big Short, ο Michael Burry (στη μεγάλη οθόνη τον χαρακτήρα του ενσάρκωσε ο Christian Bale), εξέφρασε ενδιαφέρον για τη μετοχή, κάτι που μοιράστηκε ο Gills με το κοινό του. Ο Burry ήταν ο επενδυτής που αναγνώρισε πως ερχόταν η κρίση των στεγαστικών δανείων στην Αμερική το 2007/2008 και «πόνταρε» σε αυτή. Να σημειωθεί πως τώρα ο ίδιος ο Michael Burry δηλώνει πως η συνεχόμενη αύξηση της μετοχής της Gamestop είναι μία τρέλα που πρέπει να σταματήσει. Οι δηλώσεις του δεν έχουν καταφέρει να σταμάτησαν την ανοδική πορεία της μετοχής.
Το περασμένο καλοκαίρι, ένας επιχειρηματίας που είχε ένα site με ζωοτροφές, ο Ryan Cohen, αποκάλυψε πως αγόρασε ένα μεγάλο ποσοστό στην Gamestop. Η θεωρία του Gills κέρδιζε έτσι σιγά-σιγά κάποιο κύρος.
Τότε ήταν που έμαθε πως διάφορα hedge funds είχαν αρχίσει να στοιχηματίζουν πως η τιμή της εταιρίας θα έπεφτε (να ετοιμάζουν short selling). Αυτό ήταν που τον εξόργισε και «γύρισε» τη ρητορική του στο «καλοί εναντίον κακών». Η θεωρία του άρχισε να κερδίζει μεγάλο κοινό από το φθινόπωρο και η μετοχή της Gamestop να παρουσιάζει μεγάλη αύξηση.
Γιατί η είδηση της Gamestop «έσκασε» τις τελευταίες εβδομάδες;
Τον Ιανουάριο, ο Ryan Cohen έγινε μέλος του διοικητικού συμβουλίου της εταιρίας, κάτι που εκτόξευσε πραγματικά την τιμή της μετοχής. Ποιοι επένδυσαν; Οι ίδιοι μικρο-επενδυτές της διπλανής πόρτας. Παιδιά λυκείου, που δεν έζησαν καν την κρίση του 2008, αλλά θυμούνται τις επιπτώσεις που είχε για τους γονείς τους, σύμφωνα με τους New York Times, αγρότες, πάστορες, κόσμος «θυμωμένος» με το σύστημα.
Ο όγκος αγοράς μετοχών ήταν τέτοιος, που ο ίδιος ο «Ρομπέν των Δασών», το site Robinhood, που επέτρεπε στον κάθε «φτωχό» επενδυτή να προβεί σε αγοραπωλησίες μετοχών εύκολα και δωρεάν μέσω διαδικτύου, αναγκάστηκε να διακόψει τη δραστηριότητα σε μετοχές όπως η Gamestop. Αυτό προκάλεσε την οργή των μικρο-επενδυτών, αλλά και κάποιων πολιτικών στις ΗΠΑ. Την Παρασκευή το Robinhood χαλάρωσε και πάλι τους περιορισμούς.
Οι χρήστες του forum Wall Street Bets, τώρα που έμαθαν το παιχνίδι, άρχισαν να αγοράζουν κι άλλες «ξεχασμένες» μετοχές, όπως της Blackberry και της αλυσίδας κινηματογράφων AMC, ανεβάζοντας την αξία τους, παρόλο που η αύξηση αυτών των μετοχών δε φτάνει την Gamestop. Την ίδια στιγμή, η αξία άλλων μετοχών άρχισε να πέφτει, καθώς τα hedge funds προκειμένου να «καλύψουν τη θέση τους», πούλησαν άλλες μετοχές, ακόμα και καλές μετοχές, όπως για παράδειγμα της Apple. Οι πιο γνωστοί short sellers της Gamestop δήλωσαν πως έκλεισαν τις θέσεις τους στην εταιρία, δε σορτάρουν δηλαδή πια τη μετοχή. Παρόλα αυτά η αγορά δε φαίνεται να ηρεμεί.
Όπως είπε στην Guardian ο δημιουργός του επίμαχου Reddit forum Wall Street Bets, η υπόθεση της Gamestop έχει προκαλέσει μεγάλη αναστάτωση στην αγορά και κάποιος θα «πληρώσει», ίσως κάποιος αποδιοπομπαίος τράγος.
Τι είναι το σορτάρισμα - short selling;
Ένας τρόπος με τον οποίο τα hedge funds βγάζουν κέρδος είναι ο εξής: Δανείζονται μετοχές από επενδυτές που τις έχουν αγοράσει (για ένα αντίτιμο φυσικά), τις πουλάνε όταν η τιμή τους είναι ψηλά και μετά τις ξαναγοράζουν, όταν πέσει η τιμή τους, βάζοντας στην τσέπη τη διαφορά. Π.χ. Δανείζεται τη μετοχή, την πουλάει στα 10 ευρώ και την ξαναγοράζει όταν γίνει πιο φθηνή στα 5 ευρώ. Έχει βγάλει 5 ευρώ. Ο αρχικός ιδιοκτήτης της μετοχής δεν έχει καταλάβει τίποτα από αυτές τις κινήσεις και απλά παίρνει τη μετοχή του πίσω.
Πού μπορεί αυτό να πάει στραβά; Αν η τιμή της μετοχής δεν πέσει, αλλά ανέβει τελικά, τότε το hedge fund θα χάσει χρήματα αντί να κερδίσει, καθώς θα έχει πουλήσει στα 10 π.χ. ευρώ, αλλά η τιμή της μετοχής, που πρέπει οπωσδήποτε να πάρει πίσω για να επιστρέψει στον ιδιοκτήτη της, θα έχει πάει για παράδειγμα στα 15 ευρώ. Για να βρει τα χρήματα να ξαναγοράσει τη μετοχή, πουλάει άλλες μετοχές, με αποτέλεσμα να επηρεάζεται τελικά όλη η αγορά.
Κάπως έτσι η Wall Street, οι επαγγελματίες short sellers της Gamestop, έχασαν περίπου 20 δισεκατομμύρια δολάρια φέτος μόνο από αυτό το «στοίχημα».
Ο Keith Gills από την άλλη δηλώνει πως η αρχική του επένδυση 53.000 δολαρίων στην Gamestop έχει φτάσει σε αξία τα 48 εκατομμύρια δολάρια. Ο ισχυρισμός του δεν έχει επιβεβαιωθεί.
Διαβάστε όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
