Στη Maryse Condé, τη συγγραφέα από τη Γουαδελούπη απονεμήθηκε φέτος το Βραβείο Λογοτεχνίας της «Νέας Ακαδημίας» που συστήθηκε με πρωτοβουλία της δικής μας Αλεξάνδρας Πασχαλίδου ως απάντηση στα σεξουαλικά σκάνδαλα που σκίασαν το Νόμπελ Λογοτεχνίας, με αποτέλεσμα φέτος για πρώτη φορά από το 1949 να μην απονεμηθεί.
Τα βραβείο της «Νέας Ακαδημίας» συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 112.000 δολαρίων.
Ανάμεσα στα έργα της Maryse Condé είναι το «Εγώ η Τιτούμπα: Η μαύρη μάγισσα του Σάλεμ», ένα ιστορικό μυθιστόρημα για μια μαύρη γυναίκα που καταδικάστηκε για μαγεία στο Σάλεμ, το «Segu» και το «Windward Heights».
Το τελευταίο από οχτώ παιδιά, γεννήθηκε το 1937 στο Point a Pitre και αποφάσισε να γίνει συγγραφέας όταν διάβασε τα «Ανεμοδαρμένα Ύψη» της Έμιλι Μπροντέ.
Οι άλλοι δύο φιναλίστ ήταν ο Neil Gaiman και η Καναδοβιετναμέζα συγγραφέας Kim Thuy Ly Thanh. Τέταρτος φιναλίστ ήταν ο Haruki Murakami, ο οποίος όμως αποχώρησε από την… κούρσα, δηλώνοντας ότι θέλει να επικεντρωθεί στη συγγραφή.
Η "Νέα Ακαδημία" και το εναλλακτικό βραβείο Λογοτεχνίας
Η Αλεξάνδρα Πασχαλίδου, η Ελλήνιδα δημοσιογράφος που διαπρέπει στη Σουηδία είναι το πρόσωπο που οραματίστηκε τη "Νέα Ακαδημία" και το εναλλακτικό αυτό βραβείο λογοτεχνίας. Σε συνέντευξή της μάλιστα στο star.gr στις 31/7/2018 είχε μιλήσει για το φιλόδοξο όραμά της που έγινε πραγματικότητα.
Ήταν τον περασμένο Μάιο που η πανίσχυρη Σουηδική Ακαδημία, η οποία απονέμει τα βραβεία Νόμπελ τραντάχτηκε συθέμελα ύστερα από καταγγελίες για σεξουαλική κακοποίηση. Παράπλευρη απώλεια του σκανδάλου που ήρθε να ρίξει τη σκιά του στα... "πάνσοφα" μέλη της Ακαδημίας, το Νόμπελ Λογοτεχνίας που ανακοινώθηκε ότι δε θα απονεμηθεί το 2018. Όμως επειδή το καλό πάντα νικά, χάρη στο πείσμα και την αποφασιστικότητα της Αλεξάνδρας Πασχαλίδου το βραβείο Λογοτεχνίας απονεμήθηκε και φέτος από τη... "Νέα Ακαδημία".
Αμέσως μετά από την ανακοίνωση, η Αλεξάνδρα Πασχαλίδου, με ένα λακωνικό tweet ενημέρωσε ότι θα δημιουργήσει η ίδια ένα νέο βραβείο λογοτεχνίας. Το σχέδιό της σε κάποιους μπορεί να φάνηκε τρελό και ουτοπικό, όμως βρέθηκαν εκείνοι οι ονειροπόλοι που συντάχθηκαν μαζί της και δημιούργησαν το αντίπαλον και δημοκρατικότερον δέος της Σουηδικής Ακαδημίας με την ονομασία "The New Academy".
"Βαρέθηκα να ακούω για καταγγελίες σεξουαλικής παρενόχλησης, διαφθορά και διάφορα άλλα σκάνδαλα στους κύκλους της Σουηδικής Ακαδημίας που αποφασίζει για το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Κάποια μέλη εγκατέλειψαν τις θέσεις τους, οι καταγγελίες για σεξουαλική κακοποίηση έγιναν παγκόσμια είδηση και αισθάνθηκα την ανάγκη να κάνω κάτι, αντί να κάθομαι και απλά να δυσανασχετώ. Όταν λοιπόν ανακοινώθηκε ότι δε θα απονεμηθεί φέτος το Νόμπελ Λογοτεχνίας γιατί έχει τραυματιστεί η αξιοπιστία της Ακαδημίας, είπα ότι θα το κάνω εγώ", είχε πει στο star.gr η Αλεξάνδρα Πασχαλίδου.
Έτσι κι έγινε... Επικοινώνησε με συγγραφείς, διανοούμενους, ανθρώπους των τεχνών κι έτσι δημιουργήθηκε η "Νέα Ακαδημία" που σήμερα αριθμεί 150 μέλη, απαρτίζεται από πέντε επιτροπές και όλοι μαζί δουλεύουν σκληρά για την υλοποίηση του στόχου τους.
"Δε θεωρώ ότι πρέπει να τιμωρηθεί η λογοτεχνία και οι συγγραφείς για τα σκάνδαλα της Ακαδημίας. Επειδή ζούμε σε μια εποχή που ο πολιτισμός και ο ελεύθερος λόγος δέχονται πιέσεις, έχουμε χρέος να υπερασπιστούμε τις ανθρώπινες αξίες, τη δημοκρατία και να φροντίσουμε να φέρουμε πιο κοντά τη λογοτεχνία στο κόσμο", είχε προσθέσει.
Σκοπός της "Νέας Ακαδημίας" ήταν να εγγυηθεί ότι θα απονεμηθεί το 2018 το Βραβείο Λογοτεχνίας και να θυμίσει ότι η λογοτεχνία συνδέεται άρρηκτα με τη δημοκρατία, την ανεκτικότητα και τον σεβασμό.
"Σε μια εποχή που οι ανθρώπινες αξίες βρίσκονται υπό αμφισβήτηση, η λογοτεχνία αποτελεί την απάντηση στην καταπίεση και στην επιβολή μιας ιδιάζουσας σιωπής. Σήμερα είναι περισσότερο σημαντικό από ποτέ να απονεμηθεί το μεγαλύτερο λογοτεχνικό βραβείο στον κόσμο", αναφέρει η ιδρυτική διακήρυξη της "Νέας Ακαδημίας".
Το όραμα του Alfred Nobel ειδικά για το Νόμπελ Λογοτεχνίας ήταν να απονεμηθεί σε ένα εξαιρετικό έργο με καθολικό όραμα και αυτό επιδιώκουν τα μέλη της "Νέας Ακαδημίας" για το εναλλακτικό τους βραβείο.
Οι παλινωδίες των τελευταίων ετών αμαύρωσαν την αίγλη του βραβείου και η Αλεξάνδρα Πασχαλίδου με τους συνοδοιπόρους της ευελπιστούν να την αποκαταστήσουν. Ενδεικτικό του εκτροχιασμού της Σουηδικής Ακαδημίας ήταν το γεγονός ότι από το 1901 - 2017 μόλις 14 γυναίκες είχαν κερδίσει το συγκεκριμένο βραβείο και από τους 113 νικητές μέχρι τώρα, μόλις οι 29 είχαν γράψει τα βιβλία τους στα αγγλικά.
Όλα όσα πρέπει να ξέρετε για το Βραβείο Λογοτεχνίας της Νέας Ακαδημίας
Η απονομή του βραβείου Λογοτεχνίας θα γίνει στις 10 Δεκεμβρίου, όπως και το Νόμπελ.
Σε αντίθεση όμως με το Νόμπελ Λογοτεχνίας, το κοινό είναι αυτό που επέλεξε τον νικητή του εναλλακτικού αυτού Βραβείου Λογοτεχνίας της Νέας Ακαδημίας. Η ψηφοφορία έληξε τις 14 Αυγούστου και ανάμεσα στους 46 υποψηφίους βρίσκονταν η Margaret Atwood, η J. K. Rowling, η Patty Smith, η Elena Ferrante, ο Cormac McCarthy, ο Haruki Murakami, ο Don DeLilo και αρκετοί άλλοι.
Οι αναγνώστες επέλεξαν τρεις φιναλίστ και ο τέταρτος αναδείχθηκε από την ψήφο των βιβλιοθηκάριων. Στο τέλος μια επιτροπή από καθηγητές λογοτεχνίας, βιβλιοθηκάριους και επιμελητές εκδόσεων επέλεξαν τον νικητή.
Μετά την απονομή μάλιστα, στις 11 Δεκεμβρίου το ΔΣ της "Νέας Ακαδημία" θα διαλυθεί και όλα τα μέλη θα αποχωρήσουν, στηρίζοντας έμπρακτα την αρχή της δημοκρατίας και της διαφάνειας που θέλουν να εμφυσήσουν στη "Νέα Ακαδημία".
Η "Νέα Ακαδημία" ήρθε για να βγάλει... γλώσσα στην ελιτίστικη και υπεροπτική Σουηδία που δε θέλει να αλλάξει το καθεστώς της παλιάς ακαδημίας, φέρνοντας αέρα δημοκρατίας και ανανέωσης.
"Τίποτα δεν αλλάζει χωρίς αντίσταση", είχε πει η Αλεξάνδρα Πασχαλίδου όταν ετοιμαζόταν πυρετωδώς για τη μεγάλη μέρα της ανακοίνωσης του νικητή του Βραβείου.
Της Ευαγγελίας Ντούρου
entourou@star.gr
