«Καλό» και «κακό» σενάριο για την ελληνική οικονομία περιλαμβάνει η τελευταία τριμηνιαία έκθεση του ΙΟΒΕ (Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών) ανάλογα με την επιδημιολογική κατάσταση του κορωνοϊού.
Στο βασικό σενάριο, με την προϋπόθεση ότι όλα θα εξελιχθούν ομαλά στην αντιμετώπιση της πανδημίας, χάρη και στα εμβόλια, προβλέπει ανάπτυξη 4-4,3% στην Ελλάδα.
Εάν όμως η επιδημιολογική κατάσταση παραμείνει στα τρέχοντα επίπεδα, με πιθανές νέες έντονες εξάρσεις, λόγω και των μεταλλάξεων, ο ΙΟΒΕ προβλέπει ότι ανάπτυξη φέτος θα είναι αναιμική (0,5-1%).
Συγκεκριμένα, οι υποθέσεις του βασικού σεναρίου πρόβλεψης είναι οι εξής: στο τελευταίο τρίμηνο του 2020, η επαναφορά εκτεταμένων μέτρων προστασίας της δημόσιας υγείας, εγχωρίως και διεθνώς, κλιμάκωσε τις πιέσεις στην οικονομία. Από την άλλη πλευρά, σε αντίθεση με την πρώτη καραντίνα, σε μεγάλο μέρος των επιχειρήσεων στην Ελλάδα επικράτησαν προσπάθειες προσαρμογής της δραστηριότητάς τους στους υγειονομικούς κανόνες, ενώ και η κινητικότητα των πολιτών ήταν σαφώς μεγαλύτερη.
Αυτά είναι τα νομοσχέδια για την αντιμετώπιση των συνεπειών του Covid-19
ΤΟ ΚΑΛΟ ΣΕΝΑΡΙΟ
Λόγω ανάκαμψης της υγειονομικής κρίσης στο τέλος της περασμένης χρονιάς, η χαλάρωση των μέτρων προστασίας της δημόσιας υγείας στους αρχικούς μήνες του 2021 θα είναι αρκετά σταδιακή, ενώ η εκτεταμένη άρση τους μάλλον θα σημειωθεί εντός του δεύτερου τριμήνου. Δεν αναμένεται νέα ισχυρή έξαρση του COVID-19, χωρίς να αποκλείονται μικρότερες, πρόσκαιρες κλιμακώσεις του.
Η διάρκεια της θερινής τουριστικής περιόδου δεν θα έχει χρονικά ουσιαστική διαφορά από εκείνη πριν την υγειονομική κρίση, με τη διεθνή ζήτηση για διακοπές στην Ελλάδα να τονώνεται από την υποχώρηση της πανδημίας και τον εμβολιασμό, αλλά και περιορισμούς ως προς τις χώρες προέλευσης των τουριστών βάσει των επιδημιολογικών δεδομένων τους.
Ακολούθως, τα έσοδα από τις διεθνείς τουριστικές υπηρεσίες θα ενισχυθούν από πέρυσι, φθάνοντας στο 45-50% του επιπέδου τους το 2019, από 24% το 2020. Οι επιπτώσεις της υγειονομικής κρίσης θα μετριαστούν από τη λειτουργία του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης, οι πόροι του οποίου θα εισρεύσουν κυρίως από το δεύτερο εξάμηνο, με το στόχο στον Προϋπολογισμό του 2021 (€5,5 δισεκ.) να επιτυγχάνεται ή να προσεγγίζεται. Στο πρώτο εναλλακτικό μακροοικονομικό σενάριο, που είναι περισσότερο αισιόδοξο από το βασικό, η πανδημία στην Ελλάδα θα παρουσιάσει σημαντική αποκλιμάκωση από το αρχικό τρίμηνο, επιτρέποντας την εκτεταμένη άρση των παρεμβάσεων προστασίας της δημόσιας υγείας στη διάρκειά του.
Η μεγάλη πλειονότητα των μέτρων θα αρθεί νωρίς στο δεύτερο τρίμηνο και δεν θα σημειωθεί κάποια ισχυρή έξαρση του ιού φέτος. Η γοργή εξασθένιση της πανδημίας θα επιτρέψει τη λειτουργία του τομέα του Τουρισμού επίσης από νωρίς το δεύτερο τρίμηνο και ακολούθως η διεθνής τουριστική κίνηση στην Ελλάδα θα είναι υψηλότερη από ότι στο βασικό σενάριο, με τα έσοδα από τις διεθνείς τουριστικές υπηρεσίες επίσης να ενισχύονται περισσότερο (50-55% του επιπέδου τους το 2019). Σχετικά με την απορροφητικότητα των πόρων του ΕΤΑ, η υπόθεση είναι ίδια με το βασικό σενάριο.
ΤΟ ΔΥΣΜΕΝΕΣ ΣΕΝΑΡΙΟ
Το δεύτερο εναλλακτικό, δυσμενέστερο του βασικού σενάριο, βασίζεται στην υπόθεση πως η υγειονομική κρίση δεν θα αποκλιμακωθεί περαιτέρω εγχωρίως και διεθνώς σε μεγάλο μέρος της διάρκειας του 2021. Ενδεχομένως θα παρουσιάσει νέα, έντονη έξαρση, π.χ. κατά την άνοιξη ή το φθινόπωρο. Από την άλλη πλευρά, θα υλοποιηθούν περισσότερες παρεμβάσεις στήριξης επιχειρήσεων και νοικοκυριών από τις προβλεπόμενες στον Προϋπολογισμό του 2021.
Ως αποτέλεσμα αυτών των τάσεων στην πανδημία, η διάρκεια της τουριστικής περιόδου θα είναι παρόμοια με αυτή το 2020. Ωστόσο, ο εμβολιασμός μέρους του πληθυσμού έως το καλοκαίρι θα τονώσει το διεθνή τουρισμό σε αυτές τις μη ευνοϊκές ταξιδιωτικές συνθήκες, με αποτέλεσμα οι σχετικές εισπράξεις να διαμορφωθούν στο 35-40% του 2019. Επιπλέον, οι εισροές του ΕΤΑ θα υπολείπονται αρκετά του στόχου στον Προϋπολογισμό του 2021, π.χ. λόγω διαδικαστικών προβλημάτων σχετικά με το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, την εκταμίευση των κεφαλαίων κ.ά.
Αναλυτικά, ως προς τις πρόσφατες εξελίξεις σχετικά με την πανδημία εγχωρίως, η εξέλιξή της φαίνεται να έχει εν μέρει ελεγχθεί την τρέχουσα περίοδο, με τον ημερήσιο αριθμό των νέων κρουσμάτων COViD-19 να έχει υποχωρήσει σημαντικά σε σχέση με την αρχή της δεύτερης καραντίνας στις αρχές του περασμένου Νοεμβρίου. Η τρέχουσα εξάπλωση της πανδημίας στην Ελλάδα είναι βραδύτερη σε σύγκριση με άλλες χώρες της Ευρωζώνης με τον ίδιο ή παραπλήσιο πληθυσμό (π.χ. Βέλγιο, Πορτογαλία, Αυστρία). Υπό αυτές τις τάσεις, η ελληνική κυβέρνηση προχωράει από τις αρχές Ιανουαρίου φέτος σε χαλάρωση ορισμένων περιοριστικών μέτρων για την προστασία της δημόσιας υγείας, ξεκινώντας από το άνοιγμα νηπιαγωγείων και δημοτικών σχολείων και των καταστημάτων Λιανικού Εμπορίου, όπως επίσης των κομμωτηρίων και των υπηρεσιών προσωπικής υγιεινής.
Επιπρόσθετα, έχει ανακοινωθεί το άνοιγμα των Γυμνασίων και Λυκείων από την 1η Φεβρουαρίου.
Όσον αφορά τη χαλάρωση των μέτρων, αναφέρει ενδεικτικά το ΙΟΒΕ στην τριμηνιαία έκθεσή του:
«Ανεξάρτητα από τις αναμενόμενες θετικές επιδράσεις της χαλάρωσης των μέτρων τα οποία αφορούν σε επιχειρήσεις, που είναι πρόωρο να εκτιμηθούν, η εκκίνηση της άρσης του lockdown αναμένεται να αποτυπωθεί κυρίως στη βελτίωση των προσδοκιών επιχειρήσεων και νοικοκυριών, καθώς, σε συνδυασμό με τον εν εξελίξει εμβολιασμό, διαμορφώνουν μια προοπτική εξόδου από την υγειονομική κρίση. Ωστόσο, καθώς βρισκόμαστε σχεδόν στα μέσα του χειμώνα, οι καιρικές συνθήκες ευνοούν την εξάπλωση του COVID-19, όπως είχε γίνει πριν περίπου ένα χρόνο, στην αρχή της πανδημίας. Σε μια τέτοια εξέλιξη ενδεχομένως να συμβάλλουν οι μεταλλάξεις του νέου κορωνοϊού. Επομένως, η χαλάρωση ή η άρση των μέτρων προστασίας της δημόσιας υγείας πρέπει να είναι σταδιακή και προσεκτική, ανάλογα με την τάση των κρουσμάτων, προκειμένου να αποφευχθεί μια νέα ισχυρή έξαρση του COVID-19, η οποία θα οδηγήσει εκ νέου σε καραντίνα, με αρνητικές συνέπειες ενδεχομένως ισχυρότερες από ότι στο παρελθόν για επιχειρήσεις και νοικοκυριά, δεδομένων των έντονων πιέσεων που ήδη έχουν υποστεί από τα προηγούμενα lockdowns».
