Όταν όλα τα βλέμματα ήταν στραμμένα στην εξάπλωση του εμβολίου, οι κάθε λογής απατεώνες και κακοποιοί προσπάθησαν να επωφεληθούν από την πανδημία του COVID-19. Οι αδιάφθοροι αποκάλυψαν τις προσπάθειες απάτης, καθώς προσπαθούσαν να προσεγγίσουν τις εθνικές αρχές με ψεύτικες προσφορές εμβολίων αξίας άνω των 16 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Η έκθεση της OLAF για το 2021 που δημοσιεύθηκε σήμερα αποκαλύπτει τις αναδυόμενες τάσεις απάτης σε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, καθώς και τις έρευνες και τις επιχειρήσεις με ιδιαίτερη έμφαση στα συστήματα απάτης που βλάπτουν το περιβάλλον - από ένα έργο αναδάσωσης που δεν έγινε ποτέ, μέχρι έναν αγωγό για πόσιμο νερό που κατέρρευσε- καθώς και σημαντικές απάτες στον τομέα των τελωνείων και του λαθρεμπορίου αποβλήτων.
Το 2021 η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) ήταν η αιτία που η ΕΕ διεκδίκησε πάνω από μισό δισεκατομμύριο ευρώ για τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Πιο συγκεκριμένα, η OLAF συνέστησε την ανάκτηση 527,4 εκατ. ευρώ στον προϋπολογισμό της ΕΕ. Επίσης, ολοκλήρωσε 212 έρευνες, εκδίδοντας 294 συστάσεις προς τις αρμόδιες εθνικές και ενωσιακές αρχές και άνοιξε 234 νέες έρευνες, μετά από 1.110 ανακοινώσεις που έλαβαν και ανέλυσαν οι εμπειρογνώμονές της.
Οι απατεώνες συνέχισαν να επωφελούνται από την πανδημία και έγιναν ακόμη πιο εξελιγμένοι και προσαρμόσιμοι. Όσον αφορά τις δαπάνες, το πιο ανησυχητικό φαινόμενο ήταν η διείσδυση από οργανωμένες εγκληματικές ομάδες μέσω προτύπων διοικητικών παρατυπιών, όπως διπλή χρηματοδότηση, σύγκρουση συμφερόντων, χειραγώγηση διαγωνισμών και άλλα μέσα.
Η OLAF συνέχισε να ερευνά περιπτώσεις παραπτωμάτων και μη συμμόρφωσης με τους κανόνες από μέλη και το προσωπικό των θεσμικών οργάνων, οργανισμών, υπηρεσιών και φορέων της ΕΕ, συμβάλλοντας σε αυτό στην προώθηση των υψηλότερων προτύπων δημόσιας υπηρεσίας στην ΕΕ.
Όσον αφορά τα έσοδα, οι απατεώνες αντιμετώπισαν αυξημένες δυσκολίες στη διακίνηση μεγάλων ποσοτήτων αγαθών, διασπώντας τις αποστολές αγαθών σε μικρότερες αποστολές.
Πολύπλοκα σχήματα εικονικών εταιρειών που ιδρύθηκαν σε πολλές δικαιοδοσίες, μεταξύ άλλων και εκτός ΕΕ, χρησίμευαν για την κάλυψη της υποτιμολόγησης και της απάτης προέλευσης. Νέα συστήματα απάτης εμφανίστηκαν σε σχέση με το COVID-19, την πράσινη μετάβαση και τη διαχείριση των αποβλήτων.
OLAF: Προειδοποιεί για απατεώνες που επιχειρούν να πουλήσουν εμβόλια covid
Σχολιάζοντας τη δημοσίευση της ετήσιας έκθεσης της OLAF για το 2021, ο γενικός διευθυντής της OLAF Ville Itälä δήλωσε: «Η OLAF είχε και πάλι εξαιρετικά αποτελέσματα ερευνών πέρυσι, παρέχοντας τη συμβολή της στην προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ, συνιστώντας την ανάκτηση περισσότερων από μισό δισεκατομμύριο ευρώ που χάθηκαν από απάτες και παρατυπίες. Η πρόληψη είναι το πιο αποτελεσματικό εργαλείο που διαθέτουμε και βρίσκεται στο επίκεντρο του έργου της OLAF και των θεσμικών οργάνων της ΕΕ».
Εκτός από τις έρευνές της, το 2021 η OLAF συνέβαλε στην ανάπτυξη δικλείδων ασφαλείας κατά των απάτης που θα μπορούσαν να στοχεύσουν τη διευκόλυνση ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, στο πλαίσιο του οποίου θα επενδυθούν πάνω από 720 δισεκατομμύρια ευρώ για να διασφαλιστεί η πράσινη και ψηφιακή μετάβαση της Ευρώπης. Η ανθρώπινη υγεία και ασφάλεια, καθώς και το περιβάλλον, αποτελούν όλο και περισσότερο παράπλευρες απώλειες των συστημάτων απάτης. Όπως επισημαίνεται στην έκθεση της OLAF, αυτό είναι ακόμη πιο σημαντικό υπό το πρίσμα της αύξησης της χρηματοδότησης της ΕΕ που διατίθεται για την πράσινη μετάβαση.
Το 2021 ήταν μια σημαντική χρονιά για την OLAF, επίσης επειδή ο OLAF εργάστηκε για την προετοιμασία λεπτομερών πληροφοριών που θα στέλναμε στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO). Είναι σημαντικό για την EPPO, η οποία άνοιξε τουλάχιστον 85 υποθέσεις μετά από πληροφορίες από την OLAF.
Πού αναφέρεται η Ελλάδα στην έκθεση του 2021
Η OLAF αποκάλυψε πολλαπλές παρατυπίες και πληθωρισμό των τιμών σε ένα σύστημα που χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων στη Βουλγαρία, το οποίο προοριζόταν να προωθήσει γεωργικά προϊόντα όπως κρασιά, οινοπνευματώδη ποτά, κεράσια και γαλακτοκομικά προϊόντα στην ΕΕ και σε χώρες εκτός ΕΕ. Οι συμβάσεις για την υλοποίηση όλων των 11 προγραμμάτων ανατέθηκαν στον ίδιο οικονομικό φορέα, ο οποίος είχε την έδρα του στην Ελλάδα.
Οι διαδικασίες σύναψης συμβάσεων για την επιλογή των φορέων υλοποίησης για τα 11 προγράμματα απέκλιναν σημαντικά από τις απαιτήσεις για μια ανταγωνιστική διαδικασία. Άλλες παρατυπίες που αποκαλύφθηκαν περιλάμβαναν τη μη καταβολή ποσών που δανείστηκαν με τη μορφή δανείων από τους φορείς υλοποίησης στους δικαιούχους προκειμένου να χρηματοδοτήσουν τα έργα τους.
Έκθεση της OLAG για την απάτη στην ΕΕ: Στην τρίτη θέση η Ελλάδα
Οι ερευνητές της OLAF ανακάλυψαν επίσης ότι οι τιμές για την υλοποίηση των προγραμμάτων ήταν διογκωμένες, με σημαντικές διαφορές μεταξύ των ποσών που τιμολογήθηκαν από τους παρόχους υπηρεσιών και τους υπεργολάβους. Σε ορισμένες περιπτώσεις, δεν πραγματοποιήθηκαν πληρωμές στους παρόχους υπηρεσιών.
172 συνολικά υποθέσεις απάτης εντοπίστηκαν στην Ελλάδα το διάστημα 2017-2021. 16 υποθέσεις έκλεισαν με συστάσεις. 18 υποθέσεις που αφορούν την Ελλάδα έστειλε ο OLAF στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία EPPO. Για τις 9 από τις 11 υποθέσεις που εξέτασε ο OLAF, δεν υπήρξε απόφαση στα ελληνικά δικαστήρια.
Επιμέλεια: Μαρία Ψαρά
Διαβάστε όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
