Μεγάλη υπολογίζεται πως θα είναι και η οικονομική καταστροφή, μετά την οικολογική, από τη ρύπανση στην ευρύτερη περιοχή του Σαρωνικού και τις ακτές της Αττικής από τη βύθιση του δεξαμενόπλοιου «Αγία Ζώνη ΙΙ».
Την ώρα που ακόμη δεν έχει αποτιμηθεί το μέγεθος της καταστροφής, εκτιμήσεις κάνουν λόγο για κόστος αρκετών δεκάδων εκατ. ευρώ καθώς οι εικόνες θα αποτελέσουν πλήγμα για την τουριστική και εμπορική κίνηση στις περιοχές.
Διαβάστε επίσης: Εισαγγελική παρέμβαση για την πετρελαιοκηλίδα στον Σαρωνικό – Αναμένονται διώξεις για κακούργημα
Ήδη, μάλιστα οι ξενοδόχοι μιλούν για πρόωρες αποχωρήσεις τουριστών αλλά και ακυρώσεις κρατήσεων.
Μπροστά σε μία πιθανή αδυναμία των ασφαλιστικών εταιρειών να καλύψουν το μέγεθος της ζημιάς (τουλάχιστον στο σύνολό της) αρκετοί επιχειρηματίες της περιοχής εκφράζουν την έντονη ανησυχία τους ακόμη και για την οικονομική τους επιβίωση.
Διαβάστε επίσης: Εφιάλτης στον Σαρωνικό: Πότε θα ξανακολυμπήσουμε στις παραλίες που μολύνθηκαν; Κινδυνεύει η υγεία μας μέσω των ψαριών;
Σε αυτές τις περιπτώσεις, υπάρχει η -όχι και τόσο γνωστή- επιλογή του Διεθνούς Κεφαλαίου Αποζημίωσης Ζημιών Ρύπανσης από Πετρέλαιο, η οποία καλύπτει και ιδιώτες αλλά και δήμους.
Tο Διεθνές Κεφαλαίο Αποζημίωσης Ζημιών Ρύπανσης από Πετρέλαιο (International Oil Pollution Compensation Funds ή -σε συντομία- IOPC Funds) είναι ένας οργανισμός που δρα υπό την εποπτεία της Διεθνής Οργάνωσης Ναυτιλίας και παρέχει οικονομική αποζημίωση σε περιπτώσεις μόλυνσης του θαλάσσιου περιβάλλοντος από πετρελαιοκηλίδες στα συμβεβλημένα κράτη.
Η ανάγκη για την δημιουργία του ως άνω οργανισμού διαπιστώθηκε το 1967 με την πετρελαιοκηλίδα που διέφυγε από το Torrey Canyon κοντά στα νησιά Σίλι ρυπαίνοντας τις ακτογραμμές των Ηνωμένων Πολιτειών και της Γαλλίας, όπου και το συμβάν αποκάλυψε μια σειρά από σοβαρές ελλείψεις και ειδικά την απουσία μιας διεθνής συμφωνίας και ενός οργανισμού ως προς την διαχείριση και αποζημίωση τέτοιων συμβάντων.
Εκ της δημιουργίας του τo 1969 ο ως άνω οργανισμός ψήφισε μια σειρά από συμβάσεις για την διαδικασία και το ύψος αποζημίωσης και έχει αναμιχθεί σε πάνω από 140 περιστατικά παγκοσμίως, μικρότερης η μεγαλύτερης σπουδαιότητας, τα δε κονδύλια για την λειτουργία του ως άνω οργανισμού αντλούνται από εισφορές από νομικές οντότητες που προμηθεύονται πετρέλαιο διά της θαλάσσιας οδού.
Ο κυριαρχικός ρόλος και η αποστολή του ως άνω οργανισμού είναι να καταβάλλει αποζημίωση σε αυτούς που έχουν υποστεί περιβαλλοντολογική μόλυνση από πετρέλαιο σε ένα κράτος μέλος και δεν μπορούν να διεκδικήσουν πλήρη αποζημίωση από τον πλοιοκτήτη υπό την ισχύ της Διεθνούς Συμβάσης για την Αστική Ευθύνη για ζημιές ρύπανσης από πετρέλαιο. Οι απαιτήσεις μπορεί να είναι ατομικές, εταιρικές, ιδιωτικών οργανισμών ή και να εκτείνονται ακόμα και σε απαιτήσεις πολιτειών ή τοπικών αρχών.
Ένα τέτοιο συμβάν περιβαλλοντικής μόλυνσης μπορεί κατά τον ως άνω οργανισμό να στοιχειοθετήσει κυρίως και ενδεικτικά, όχι περιοριστικά, 5 ειδών απαιτήσεις:
1) Φθορά ιδιοκτησίας,
2) Κόστος επιχειρήσεων απορρύπανσης στην ακτή και στην θάλασσα,
3) Διαφυγόντα κέρδη από την αλιεία,
4) Διαφυγόντα κέρδη από τον τουρισμό
5) Κόστος για την αποκατάσταση του περιβάλλοντος.
Τα θύματα των πετρελαιοκηλίδων μπορούν να υποβάλουν τις αξιώσεις τους απευθείας στο Ταμείο IOPC. Να σημειωθεί ότι εφόσον τα αιτήματα αποζημίωσης υποβληθούν νομότυπα και ακολουθηθεί η προσήκουσα διαδικασία, οι απαιτήσεις στην συντριπτική πλειοψηφία τους διευθετούνται εξωδικαστικά.
Εάν το σύνολο των εγκεκριμένων αξιώσεων υπερβαίνει το μέγιστο όριο του Ταμείου IOPC, όλες οι αξιώσεις μειώνονται κατ' αναλογία, ενώ η μέγιστη αποζημίωση από το Ταμείο IOPC είναι περίπου 162 εκατ. ευρώ.
Δείτε ΕΔΩ το Προεδρικό Διάταγμα με το οποίο κυρώθηκε η σύμβαση για το IOPC
Θερμές ευχαριστίες στον δικηγόρο Αθηνών Γεώργιο Κατσαβριά για την πολύτιμη βοήθειά του και τις νομικές πληροφορίες
Του Πέτρου Κατσαβριά
