Πιο γρήγορα επιδιώκουν οι Ευρωπαίοι υπουργοί την απαγόρευση των εισαγωγών του φυσικού αερίου από τη Ρωσία. Με ορίζοντα την πλήρη απαγόρευση την 1/1/2028, οι Υπουργοί προτείνουν την απαγόρευση εισαγωγής φυσικού αερίου ήδη από το 2026. Στο σχέδιο αυτό εξακολουθούν να διαφωνούν Ουγγαρία και Σλοβενία.
Το Συμβούλιο συμφώνησε σήμερα για τη διαπραγματευτική του θέση σχετικά με το σχέδιο κανονισμού για τη σταδιακή κατάργηση των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου. Ο κανονισμός αποτελεί κεντρικό στοιχείο του οδικού χάρτη REPowerEU της ΕΕ για τον τερματισμό της εξάρτησης από τη ρωσική ενέργεια, μετά την οπλοποίηση του εφοδιασμού με φυσικό αέριο από τη Ρωσία και τις επανειλημμένες διακοπές του εφοδιασμού με φυσικό αέριο προς την ΕΕ με σημαντικές επιπτώσεις στην ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας.
Ο προτεινόμενος κανονισμός εισάγει μια νομικά δεσμευτική, σταδιακή απαγόρευση τόσο των εισαγωγών φυσικού αερίου μέσω αγωγών όσο και των εισαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από τη Ρωσία, με πλήρη απαγόρευση που θα ισχύσει από την 1η Ιανουαρίου 2028. Η συμφωνία του Συμβουλίου διατηρεί αυτήν την προθεσμία και, ως εκ τούτου, αποτελεί ένα φιλόδοξο μήνυμα προθυμίας για υλοποίηση της σταδιακής κατάργησης. Θα συμβάλει στον πρωταρχικό στόχο της επίτευξης μιας ανθεκτικής και ανεξάρτητης αγοράς ενέργειας της ΕΕ, διατηρώντας παράλληλα την ασφάλεια εφοδιασμού της ΕΕ.
Κύριες αλλαγές που συμφωνήθηκαν από το Συμβούλιο
Το Συμβούλιο επιβεβαίωσε ότι οι εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου θα απαγορευτούν από την 1η Ιανουαρίου 2026, διατηρώντας παράλληλα μια μεταβατική περίοδο για τις υφιστάμενες συμβάσεις. Συγκεκριμένα, οι βραχυπρόθεσμες συμβάσεις που έχουν συναφθεί πριν από τις 17 Ιουνίου 2025 μπορούν να συνεχιστούν έως τις 17 Ιουνίου 2026, ενώ οι μακροπρόθεσμες συμβάσεις μπορούν να διαρκέσουν έως την 1η Ιανουαρίου 2028.
Οι τροποποιήσεις των υφιστάμενων συμβάσεων θα επιτρέπονται μόνο για στενά καθορισμένους λειτουργικούς σκοπούς και δεν μπορούν να οδηγήσουν σε αυξημένους όγκους, εκτός από ορισμένες συγκεκριμένες ευελιξίες για τα κράτη μέλη χωρίς χερσαίες περιοχές που επηρεάζονται από πρόσφατες αλλαγές στις οδούς εφοδιασμού.
Σε σύγκριση με την πρόταση της Επιτροπής, το Συμβούλιο έχει απλοποιήσει τις τελωνειακές υποχρεώσεις θεσπίζοντας ελαφρύτερες απαιτήσεις τεκμηρίωσης και διαδικασίες για τις εισαγωγές μη ρωσικού φυσικού αερίου. Σε τέτοιες περιπτώσεις, πρέπει να παρέχονται στις αρμόδιες αρχές μόνο πριν από την είσοδο φυσικού αερίου στο τελωνειακό έδαφος της ΕΕ, ενώ ζητούνται περισσότερες πληροφορίες για τις εισαγωγές φυσικού αερίου από τη Ρωσία κατά τη μεταβατική φάση (συμπεριλαμβανομένης της ημερομηνίας και της διάρκειας της σύμβασης προμήθειας, των ποσοτήτων που έχουν συμφωνηθεί και τυχόν τροποποιήσεων της σύμβασης).
Το Συμβούλιο συμπεριέλαβε την απαίτηση ότι και οι δύο κατηγορίες εισαγωγών φυσικού αερίου θα υπόκεινται σε καθεστώς προηγούμενης άδειας, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η απαγόρευση θα λειτουργήσει στην πράξη:
Για το ρωσικό φυσικό αέριο και τις εισαγωγές που εμπίπτουν στην μεταβατική περίοδο, οι πληροφορίες που απαιτούνται για την άδεια πρέπει να υποβάλλονται τουλάχιστον ένα μήνα πριν από την είσοδο
για μη ρωσικό φυσικό αέριο, η απόδειξη πρέπει να παρέχεται τουλάχιστον πέντε ημέρες πριν από την είσοδο.
Στην περίπτωση μικτών φορτίων LNG, η τεκμηρίωση πρέπει να αποδεικνύει τα αντίστοιχα μερίδια ρωσικού και μη ρωσικού φυσικού αερίου στο μείγμα, με μόνο τις μη ρωσικές ποσότητες να επιτρέπεται να εισέρχονται στην ΕΕ.
Προκειμένου να μειωθεί ο διοικητικός φόρτος, τα κράτη μέλη συμφώνησαν ότι αυτή η διαδικασία προηγούμενης άδειας δεν θα ισχύει για εισαγωγές από χώρες που πληρούν έναν κατάλογο κριτηρίων που περιγράφονται στον προτεινόμενο κανονισμό. Αυτό διασφαλίζει ότι μόνο οι εισαγωγές που είναι πιο σχετικές με τον έλεγχο θα υπόκεινται σε προηγούμενη άδεια. Σύμφωνα με το συμφωνημένο κείμενο, το Συμβούλιο αναθέτει στην Επιτροπή την κατάρτιση του καταλόγου των εξαιρούμενων χωρών εντός πέντε ημερών από την έναρξη ισχύος του κανονισμού.
Έχουν επίσης εισαχθεί πρόσθετοι μηχανισμοί παρακολούθησης και κοινοποίησης για την αποτροπή της εισόδου ρωσικού φυσικού αερίου στην ΕΕ στο πλαίσιο διαδικασιών διαμετακόμισης (δηλαδή, αέριο που διέρχεται από την ΕΕ καθ' οδόν προς άλλο προορισμό, χωρίς να εισέρχεται στην αγορά της ΕΕ).
Εθνικά σχέδια διαφοροποίησης
Ο προτεινόμενος κανονισμός απαιτεί από όλα τα κράτη μέλη να υποβάλουν εθνικά σχέδια διαφοροποίησης που περιγράφουν μέτρα και πιθανές προκλήσεις για τη διαφοροποίηση του εφοδιασμού τους με φυσικό αέριο. Το Συμβούλιο συμφώνησε να εξαιρέσει τα κράτη μέλη που μπορούν να αποδείξουν ότι δεν λαμβάνουν πλέον άμεσες ή έμμεσες εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου.
Η ίδια απαίτηση υποβολής εθνικού σχεδίου διαφοροποίησης θα ισχύει για τα κράτη μέλη που εξακολουθούν να εισάγουν ρωσικό πετρέλαιο, με σκοπό τη διακοπή αυτών των εισαγωγών έως την 1η Ιανουαρίου 2028.
Σε σύγκριση με την πρόταση της Επιτροπής, το Συμβούλιο ανέπτυξε περαιτέρω διατάξεις σχετικά με την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των εθνικών αρχών, του Οργανισμού της ΕΕ για τη Συνεργασία των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας (ACER) και της Επιτροπής, και ζήτησε από την Επιτροπή να επανεξετάσει την εφαρμογή του κανονισμού εντός δύο ετών από την έναρξη ισχύος του, συμπεριλαμβανομένων των διατάξεων σχετικά με τις διαδικασίες προηγούμενης έγκρισης.
Διαβάστε όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο.