Οι οικονομολόγοι λένε ότι η επίδραση πολλών από τις νέες πολιτικές του Προέδρου Τραμπ θα είναι πληθωριστική. Συνεπώς, κατά την άποψη της ING, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα (Federal Reserve) ίσως χρειαστεί να διακόψει το πρόγραμμα μείωσης των επιτοκίων της για περισσότερο από το αναμενόμενο φέτος. Αυτό θα ήταν αρνητικό για τις τιμές του χρυσού, καθώς τα υψηλότερα επιτόκια μειώνουν την ελκυστικότητα του μετάλλου, το οποίο δεν αποφέρει κανένα τόκο. Ταυτόχρονα, οι φόβοι των ανθρώπων για τη διάβρωση της αγοραστικής δύναμης από τον ίδιο τον πληθωρισμό τους στρέφουν προς αυτό το γνωστό μέσο διαφύλαξης πλούτου. Επιπλέον, η εμπορική αβεβαιότητα που περιβάλλει τις προστατευτικές πολιτικές του Τραμπ οδηγεί σε ζήτηση για ασφαλή καταφύγια, συμπεριλαμβανομένου του πιο εξέχοντος από αυτά, του χρυσού.
Το ολοένα και πιο αβέβαιο οικονομικό και πολιτικό σκηνικό φαίνεται να ευνοεί τις συνεχείς αγορές χρυσού τόσο από κερδοσκόπους όσο και από κεντρικές τράπεζες, γεγονός που μπορεί να επεκτείνει το αξιοσημείωτο ράλι του χρυσού πολύ μέσα στο 2025. Υπάρχουν λόγοι να πιστεύουμε ότι, σε αντίθεση με μια φυσιολογική ροή των πραγμάτων, τα υψηλότερα επιτόκια δεν θα επηρεάσουν. Αυτό συμβαίνει επειδή, αν κοιτάξουμε πίσω στην περασμένη χρονιά, βλέπουμε ότι οι τιμές του χρυσού κέρδισαν περίπου 15% μέχρι το τέλος Μαΐου, παρά τα υψηλά πραγματικά (προσαρμοσμένα στον πληθωρισμό) επιτόκια.
Η επιθυμία για ασφάλεια σε έναν ασταθή κόσμο υπερισχύει της ανησυχίας των traders να αποκομίσουν τη μέγιστη απόδοση από τα περιουσιακά τους στοιχεία, και αυτό οδηγεί σε μια ισχυρή ανοδική τάση στις διαδικτυακές συναλλαγές. Στα μέσα Μαρτίου 2025, οι τιμές του χρυσού ξεπέρασαν το ψυχολογικό φράγμα των 3.000 δολαρίων ανά ουγγιά, ιππεύοντας ένα κύμα που ωθεί τις τιμές του χρυσού υψηλότερα από τις αμερικανικές εκλογές. Οι αγορές έχουν οδηγηθεί προς αυτή την κατεύθυνση από τα δηλωμένα σχέδια του Τραμπ για μια εμπορική πολιτική «Πρώτα η Αμερική».
Με τον Τραμπ να δείχνει σημάδια ότι θα συνεχίσει αυτή την πολιτική καθ' όλη τη διάρκεια του νέου έτους και τις γεωπολιτικές εντάσεις να σιγοκαίουν ακόμη σε τουλάχιστον δύο μέρη του πλανήτη, θα μπορέσουν οι τιμές του χρυσού να επεκτείνουν ακόμη περισσότερο την ανοδική τους πορεία;
Ο κύριος παράγοντας που οδήγησε το ράλι του χρυσού ήταν η ζήτηση από τις κεντρικές τράπεζες. Η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας αγόραζε χρυσό σταθερά για ενάμιση χρόνο πριν από τον Μάιο του 2024, προσφέροντας σημαντική ανοδική ώθηση στην πορεία της τιμής του μετάλλου. Το τρίτο τρίμηνο, ήταν οι αναδυόμενες αγορές όπως η Πολωνία και η Ινδία που αύξαναν περισσότερο τις αγορές χρυσού τους, με την πρώτη από τις δύο να προσθέτει 42 τόνους σε αυτό το τρίμηνο. Η UBS αναμένει ότι οι αναπτυσσόμενες οικονομίες θα συνεχίσουν αυτή την τάση τα επόμενα χρόνια.
Η τάση μεταξύ των κεντρικών τραπεζών να αυξάνουν τα αποθέματά τους σε χρυσό επιταχύνθηκε ραγδαία μετά την κατάσχεση ρωσικών περιουσιακών στοιχείων από τις ΗΠΑ το 2022, στο πλαίσιο του πακέτου κυρώσεων. Πολλές χώρες αποθαρρύνθηκαν από την πιθανότητα να συμβεί κάτι παρόμοιο στα δικά τους αποθέματα σε περίπτωση που θα ήταν εκτός της εύνοιας των ΗΠΑ, και έτσι επέλεξαν να διαφοροποιήσουν τα εθνικά τους αποθέματα προσθέτοντας χρυσό. Η μέση μηνιαία θεσμική ζήτηση στην εξωχρηματιστηριακή αγορά χρυσού του Λονδίνου ήταν 17 τόνοι πριν από το 2022, αλλά, τον Δεκέμβριο του περασμένου έτους, έφτασε τους 108 τόνους.
Εκτός από τον φόβο των κυρώσεων, οι κεντρικές τράπεζες ανησυχούν επίσης για το αυξανόμενο εθνικό χρέος των ΗΠΑ, το οποίο μειώνει την ελκυστικότητα των ομολόγων του αμερικανικού δημοσίου. Ο χρυσός ήταν, τόσο κυριολεκτικά όσο και μεταφορικά, μια πιο σταθερή εναλλακτική λύση. Ωστόσο, μέχρι τα μέσα του 2024, υπήρχαν πολύ λίγες χώρες που είχαν προβεί στο βήμα μείωσης της έκθεσής τους σε ομόλογα του αμερικανικού δημοσίου, με αξιοσημείωτες εξαιρέσεις την Κίνα, τη Σαουδική Αραβία και τη Βραζιλία. Τούτου λεχθέντος, οι αναλυτές θεωρούν το αμερικανικό χρέος ως πραγματικό πρόβλημα. Η UBS γράφει ότι το μέσο αμερικανικό δημοσιονομικό έλλειμμα τα τελευταία χρόνια, ύψους 7,5% του ΑΕΠ, είναι «ένας ασυνήθιστα υψηλός αριθμός, ειδικά σε περιόδους υψηλής απασχόλησης».
Εμπόδια για τις τιμές του χρυσού
Κατά την άποψη της Goldman Sachs, ένας βραχυπρόθεσμος αρνητικός παράγοντας για τον χρυσό στις διαδικτυακές συναλλαγές μπορεί να είναι η μείωση των μακροχρόνιων θέσεων χρυσού που βασίζονται στη ζήτηση για ασφαλή επενδυτικά καταφύγια. Εάν οι ανησυχίες των επενδυτών σχετικά με τους δασμούς του Τραμπ ή τις γεωπολιτικές εντάσεις υποχωρήσουν, ορισμένες από αυτές τις μακροχρόνιες θέσεις μπορεί να ρευστοποιηθούν, γεγονός που θα ωθήσει τις τιμές προς τα κάτω. Από την άλλη πλευρά, "Η συνεχιζόμενη αβεβαιότητα, είτε αφορά δασμούς, γεωπολιτικό κίνδυνο ή φόβους για τον κρατικό δανεισμό, θα μπορούσε επίσης να ωθήσει τους κερδοσκόπους να αυξήσουν τις μακροχρόνιες θέσεις τους σε χρυσό", σύμφωνα με την άποψη της Goldman. Σε κάθε περίπτωση, μακροπρόθεσμα, η αντίληψη για την πορεία της τιμής του χρυσού θα είναι ανοδική.
Για την ING, η αυξανόμενη ισχύς του δολαρίου ΗΠΑ και η πολιτική σύσφιξης της Fed θα μπορούσαν μαζί να περιορίσουν τις τιμές του χρυσού τους επόμενους μήνες. Όταν το δολάριο είναι ισχυρό, ο χρυσός γίνεται πιο ακριβός για τους κατόχους ξένου νομίσματος, καθώς το μέταλλο τιμολογείται σε δολάρια ΗΠΑ. Αυτό τείνει να μειώνει την ελκυστικότητα του χρυσού, μαζί με τις τιμές του. Παρά την πιθανότητα αυτή, οι αναλυτές έγραψαν στα μέσα Μαρτίου του τρέχοντος έτους ότι «Πιστεύουμε ότι περαιτέρω άνοδος για το χρυσό βρίσκεται στον ορίζοντα».
Τη δεύτερη εβδομάδα του Μαρτίου 2025, αφού ο Πρόεδρος Τραμπ επέβαλε δασμούς 25% στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου από την ΕΕ και τον Καναδά, τα δύο αυτά έθνη ανταπέδωσαν με δικούς τους δασμούς. Η απάντηση του Τραμπ ήταν χαρακτηριστικά ισχυρή, απειλώντας να επιβάλει δασμούς 200% σε ορισμένα αλκοολούχα ποτά που παράγονται στην ΕΕ. Αυτό το είδος ανταποδοτικών μέτρων αυξάνει τις ανησυχίες για το μελλοντικό εμπορικό τοπίο, για να μην αναφέρουμε την αναζωπύρωση του πληθωρισμού, γεγονός που είναι πιθανό να ενθαρρύνει την ανοδική τάση του χρυσού στις διαδικτυακές συναλλαγές.
Ο χρυσός έλαβε ώθηση όταν η Fed άρχισε να μειώνει τα επιτόκια τον Σεπτέμβριο του περασμένου έτους κατά 50 μονάδες βάσης και στη συνέχεια ξανά όταν τα μείωσε κατά 25 μονάδες βάσης το Νοέμβριο. Η κεντρική τράπεζα εξέφρασε πρόσφατα την επιφύλαξή της για υπερβολική χαλάρωση λόγω των επίμονων πληθωριστικών πιέσεων. Η Μπεθ Χάμακ, πρόεδρος της Fed του Κλίβελαντ, για παράδειγμα, προειδοποιεί ότι «ενώ υπάρχουν βάσιμοι λόγοι να αναμένουμε ότι ο πληθωρισμός θα μειωθεί σταδιακά στο 2% μεσοπρόθεσμα, αυτό απέχει πολύ από τη βεβαιότητα και οι ανοδικοί κίνδυνοι για τις προοπτικές του πληθωρισμού είναι πολλοί». Η καθυστερημένη χαλαρή νομισματική πολιτική θα καθυστερούσε οποιαδήποτε ανοδική ώθηση από τη Fed για αρκετούς μήνες. Ωστόσο, στα τέλη του περασμένου έτους η Goldman Sachs δήλωσε ότι ο κύριος κίνδυνος για την πρόβλεψή τους, ότι οι τιμές του χρυσού θα φτάσουν τις 3.000 δολάρια ανά ουγγιά το 2025, ήταν τα υψηλότερα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα επιτόκια από τη Fed. Όταν ο χρυσός άγγιξε αυτό το ορόσημο μόλις στα μέσα Μαρτίου, με τα επιτόκια να μην είναι χαμηλότερα από πριν, το μέταλλο αγνόησε αυτή την άποψη της στενής του εξάρτησης από τα επιτόκια. Ο χρυσός φαίνεται να δημιουργεί τους δικούς του κανόνες κατά τη διάρκεια του τρέχοντος ράλι του.
Όσον αφορά την επιρροή του δολαρίου ΗΠΑ στις τιμές του χρυσού, είδαμε αυτό το νόμισμα να δέχεται πτωτική πίεση κοντά στο τέλος Φεβρουαρίου λόγω των αδύναμων δεδομένων για το καταναλωτικό κλίμα. Μια πιο συγκρατημένη προοπτική για το δολάριο θα ήταν ανοδική είδηση για τον χρυσό, αλλά δεν είναι αρκετά σαφές ότι τα δεδομένα υποδηλώνουν πτωτική τάση για το αμερικανικό νόμισμα. Η ING έγραψε ότι «Μια σταδιακή επιδείνωση της δραστηριότητας και της απασχόλησης στις ΗΠΑ δεν θα πρέπει πραγματικά να εμποδίσει ένα ράλι του δολαρίου που οδηγείται από τους δασμούς». Εκτός από αυτό, η προοπτική ασθενέστερης οικονομικής ανάπτυξης στις ΗΠΑ μπορεί κάλλιστα να οδηγήσει σε περισσότερες αγορές χρυσού, λόγω της ιδιότητας του ως ασφαλές επενδυτικό καταφύγιο. Σε κάθε περίπτωση, παραμένει πιθανό ο χρυσός να συνεχίσει να αυξάνεται παράλληλα με το δολάριο ΗΠΑ, αν και αυτό το σενάριο είναι ιστορικά σπάνιο. Εφόσον ο πληθωρισμός παραμένει ανησυχητικός και οι στρατιωτικές συγκρούσεις αφθονούν στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή, ο χρυσός παραμένει ο πιθανός αποδέκτης, ζήτησης μέσων αντιστάθμισης κινδύνου και ζήτησης για ασφαλή επενδυτικά καταφυγία στις διαδικτυακές συναλλαγές, γεγονός που θα μπορούσε να στηρίξει τις τιμές του παρά το τίμημα που πληρώνουν οι κάτοχοι ξένου νομίσματος.
Τελικές Σκέψεις
Ένα συνεχώς ανερχόμενο δολάριο μπορεί ακόμη και να ενισχύσει τη ζήτηση χρυσού από τους Κινέζους αγοραστές, όπως δήλωσε η Goldman Sachs στα τέλη του περασμένου έτους. «Η Κίνα, με μεγάλα αποθέματα δολαρίων και μακροπρόθεσμο στρατηγικό ενδιαφέρον για διαφοροποίηση», έγραψαν, «μπορεί ακόμη και να αυξήσει τη ζήτηση χρυσού κατά τη διάρκεια περιόδων αδυναμίας του τοπικού νομίσματος για να ενισχύσει την εμπιστοσύνη στο νόμισμά τους». Στην πραγματικότητα, αυτό ακριβώς έκανε η κινεζική κεντρική τράπεζα σε προηγούμενες περιόδους όταν το νόμισμά τους έχανε υπερβολικά μεγάλη αξία. Βλέπουμε, λοιπόν, έναν ακόμη λόγο για τον οποίο μια ισχυρή πορεία για το δολάριο μπορεί να μην περιορίσει την άνοδο των τιμών του χρυσού στις διαδικτυακές συναλλαγές.
Η κανονική (αντίστροφη) σχέση μεταξύ των τιμών του χρυσού και του δολαρίου βασίζεται σε ένα σενάριο όπου το δολάριο αυξάνεται λόγω ενδείξεων οικονομικής ισχύος, γεγονός που ενισχύει τις προσδοκίες για υψηλότερα επιτόκια. Δεδομένου, ωστόσο, ότι το πρόσφατο ράλι του χρυσού βασίζεται στην πολιτική και εμπορική αβεβαιότητα, μπορούμε να καταλάβουμε γιατί αυτή η σχέση έχει αποδυναμωθεί. «Όταν οι εμπορικοί δασμοί... ή ευρύτερα οι γεωπολιτικοί κλονισμοί οδηγούν σε ισχύ του δολαρίου, οι τιμές του δολαρίου και του χρυσού τείνουν να αυξάνονται μαζί», έγραψε η Goldman τον Δεκέμβριο του 2024.
Ο πιο πιθανός υποψήφιος για να περιορίσει τη ζήτηση χρυσού το 2025 είναι μια δραστική μείωση του ασφαλίστρου κινδύνου που σχετίζεται με την παγκόσμια πολιτική και οικονομική κατάσταση. Αυτό θα μπορούσε να προκύψει από ένα τέλος στη σύγκρουση στην Ουκρανία, ή μια απότομη αύξηση της διάθεσης των επενδυτών για ανάληψη κινδύνου λόγω της εμπιστοσύνης στις οικονομικές πολιτικές του Τραμπ. Στο μεταξύ, το περιβάλλον συνεχίζει να φαίνεται ευνοϊκό για το χρυσό στις διαδικτυακές συναλλαγές.
