«Σπίτι Μου»: Πώς μειώθηκε η διαθεσιμότητα των ακινήτων μέσα σε 10 μήνες

Το πρόγραμμα «Σπίτι μου», με τα χαμηλότοκα δάνεια για τη στέγαση πολιτών μέχρι 39 ετών, φοιτητών και ευάλωτων νοικοκυριών, φιλοδοξεί να λειτουργήσει ως «ανάχωμα» στις τιμές ενοικίων που έχουν εκτοξευθεί στα ύψη. Αν και στο άκουσμά του κέντρισε το ενδιαφέρον μεγάλης μερίδας πολιτών, σύμφωνα με εκτιμήσεις ανθρώπων της αγοράς, στην πράξη «δυσκολεύει» πολύ, όλους όσοι αναζητούν σπίτι στην Αττική.

«Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, από 36.544 αιτήσεις, έχουν ήδη αξιολογηθεί οι 25.573, ενώ προέγκριση έλαβαν οι 17.606. Ωστόσο, μέχρι σήμερα υπάρχουν μόλις 4.706 εγκρίσεις δανείων πανελλαδικά, δηλαδή το 28% όσον έλαβαν προέγκριση ή το 12,8% των αρχικών αιτήσεων, από δικαιούχους που κατάφεραν να βρουν ακίνητο, το οποίο θα περάσει πρώτα από νομικό και τεχνικό έλεγχο, για να διαπιστωθεί εάν πληρούνται οι προϋποθέσεις», σημείωσε ο Θεμιστοκλής Μπάκας, πρόεδρος του Πανελλαδικού Δικτύου E-Real Estates.

Όπως πρόσθεσε, σύμφωνα με τις αρχικές εξαγγελίες, το πρόγραμμα αφορούσε σε αγορά πρώτης κατοικίας με αξία έως 150.000€, ενώ έρευνα του Πανελλαδικού Δικτύου E-Real Estates ανέδειξε το διάστημα εκείνο τη μικρή διαθεσιμότητα ακινήτων. Στη συνέχεια το όριο της αξίας αυξήθηκε στις 200.000€, αλλά ο δανεισμός περιορίστηκε στις 150.000€ (έως το 90% της αξίας του ακινήτου ο δανεισμός, 10% η ιδία συμμετοχή του δικαιούχου). 

«Σύμφωνα με έρευνά μας τον Σεπτέμβριο του 2022, διαθεσιμότητα ακινήτων καταγραφόταν κυρίως στις περιοχές του κέντρου της Αθήνας, των Δυτικών προαστίων και του Πειραιά. Τότε προειδοποιούσαμε ότι όταν «ανοίξει» το πρόγραμμα και σε συνάρτηση με τη συμμετοχή, θα επικεντρωθεί η ζήτηση στις περιοχές που διαθέτουν τέτοιου είδους ακίνητα, με εμφανή τον κίνδυνο να καταγραφούν νέες αυξήσεις στις ζητούμενες τιμές πώλησης.

Φοιτητικά σπίτια: Οι τιμές των ενοικίων σε 20 πόλεις της Ελλάδας

Σχεδόν έναν χρόνο μετά οι φόβοι μας επιβεβαιώνονται. Πλήθος δημοσιευμάτων αναφέρουν ότι οι δικαιούχοι του προγράμματος δεν μπορούν να βρουν σπίτι, καταγράφοντας μικρή διαθεσιμότητα. Την ίδια ώρα, το μέσο δάνειο που εγκρίνεται κυμαίνεται στις 120.000€, γεγονός που σημαίνει ότι οι δικαιούχοι πρέπει να έχουν και ένα «γερό κομπόδεμα» στην άκρη, προκειμένου να μπορέσουν να αποκτήσουν κατοικία στην Αττική».

Μειώθηκε η διαθεσιμότητα ακινήτων που πληρούν τις προδιαγραφές του προγράμματος

Σύμφωνα με τον κ. Μπάκα, η διαθεσιμότητα ακινήτων από 75τμ έως 120τμ άνω του 1ου ορόφου, με έτος κατασκευής έως το 2007 και ζητούμενη τιμή έως 150.000€, καταγράφει μείωση κατά 8,42 ποσοστιαίες μονάδες, σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2022, περιορίζοντας ακόμη περισσότερο την ήδη μικρή διαθεσιμότητα στις περιοχές του κέντρου της Αθήνας. 

«Μεγαλύτερη μείωση καταγράφεται στις περιοχές των Δυτικών Προαστίων και του Πειραιά, 11,77 και 12,9 ποσοστιαίες μονάδες αντίστοιχα. Οριακή μείωση της διαθεσιμότητας καταγράφεται στα ακίνητα αξίας έως 200.000€, που ο δικαιούχος θα πρέπει να διαθέτει τουλάχιστον 50.000€ ιδία συμμετοχή, αν η έγκριση του δανείου είναι 150.000€ (ανώτατο όριο του προγράμματος) ή 80.000€, τη στιγμή που το μέσο δάνειο που εγκρίνεται κυμαίνεται στις 120.000€.

Σύμφωνα με τα άνωθεν κατανοούμε ότι το μεγαλύτερο μέρος των δικαιούχων κατευθύνεται κυρίως σε ακίνητα με maximum αξία τις 150.000€», είπε.

Όπως εξήγησε, αιτία για τη ραγδαία μείωση των διαθεσίμων προς πώληση ακινήτων αξίας έως 150.000€, σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2022, είναι κυρίως η αύξηση των τιμών πώλησης στα ακίνητα που πληρούν τις προδιαγραφές του προγράμματος «Σπίτι Μου».

«Σπίτι μου»: Τον Μάρτιο ξεκινούν τα δάνεια σε νέους για πρώτη κατοικία

Αθήνα Κέντρο: Χαρτογράφηση των διαθέσιμων κατοικιών έως 150.000€

Τον Σεπτέμβριο του 2022, στις περιοχές του κέντρου των Αθηνών, μόλις 3 στις 10 κατοικίες (36,6%), από 75τμ έως 120τμ, άνω του 1ου ορόφου, με 2Υ/Δ και με έτος  κατασκευής έως το 2007, διαθέτονταν προς πώληση με ζητούμενη τιμή έως 150.000€. Σήμερα, το ποσοστό αυτό έχει μειωθεί. 

«Εφόσον ο ενδιαφερόμενος βρει την κατοικία που πληροί τις προδιαγραφές του προγράμματος, θα πρέπει να γνωρίζει ότι:

• Tο 90,8% των διαθέσιμων κατοικιών είναι κατασκευής έως το 1980 – δηλαδή τουλάχιστον 43ετών σπίτια.
• Παράλληλα, το 67,22% των διαθέσιμων κατοικιών είναι επιφάνειας από 75τμ έως 95τμ.

• Οι «καλές» περιοχές του κέντρου, όπως Αμπελόκηποι, Παγκράτι, Γουδή, Μετς και Ιλίσια, καταγράφουν σχεδόν μηδενική διαθεσιμότητα.
• Ραγδαία μείωση της διαθεσιμότητας καταγράφεται στα Πετράλωνα, στα Εξάρχεια – Νεάπολη και τον Νέο Κόσμο. 
• Όσον αφορά στην Κυψέλη, καταγράφεται μείωση της διαθεσιμότητας κατά 23,2 ποσοστιαίες μονάδες.

• Τον Σεπτέμβριο του 2022, 6 στις 10 κατοικίες είχαν ζητούμενη τιμή πώλησης έως 150.000€, ενώ πλέον, μόλις 3 στις 10 κατοικίες.
• Οι περιοχές του κέντρου που συνεχίζουν να καταγράφουν υψηλή διαθεσιμότητα είναι ο Κολωνός, τα Πατήσια, ο Άγιος Παντελεήμονας, ο Άγιος Ελευθέριος, η Πλατεία Αττικής και η Πλατεία Αμερικής», σημείωσε ο κ. Μπάκας.

«Σπίτι» μου: Πώς και ποιοι θα πάρετε φθηνό στεγαστικό δάνειο

Δυτικά Προάστια: Χαρτογράφηση των διαθέσιμων κατοικιών έως 150.000€

Στις περιοχές των Δυτικών Προαστίων η διαθεσιμότητα για κατοικίες με παραπάνω κριτήρια, μειώθηκε από 3 στις 10 κατοικίες, σε μόλις 2 στις 10.  

«Ο ενδιαφερόμενος πρέπει να γνωρίζει ότι:

• Το 80,6% των διαθέσιμων κατοικιών είναι κατασκευής έως το 1990, εκ των οποίων το 55% είναι κατασκευής έως το 1980. 

• Οι περιοχές που διαθέτουν τη μεγαλύτερη διαθεσιμότητα των άνωθεν προδιαγραφών είναι οι Άγιοι Ανάργυροι, το Περιστέρι, το Ίλιον και οι Αχαρνές.
• Ραγδαία μείωση της διαθεσιμότητας καταγράφηκε στο Αιγάλεω, στο Ίλιον και τη Νέα Χαλκιδόνα. 
• Μικρή διαθεσιμότητα καταγράφεται στο Χαϊδάρι, στο Γαλάτσι και τη Νέα Ιωνία», σημείωσε ο κ. Μπάκας.  

Σπίτι μου: 10+1 ερωτήσεις και απαντήσεις για το νέο πρόγραμμα στέγασης

Πειραιάς: Χαρτογράφηση των διαθέσιμων κατοικιών έως 150.000€

Αντίστοιχα, στις περιοχές του Πειραιά, τον Σεπτέμβριο του 2022 λιγότερες από 3 στις 10 κατοικίες (28,5%), από 75τμ έως 120τμ, άνω του 1ου ορόφου, με 2Υ/Δ και έτος κατασκευής έως το 2007, ήταν διαθέσιμες προς πώληση με ζητούμενη τιμή έως 150.000€, ενώ πλέον διατίθενται λιγότερες από 2 στις 10 (15,62%).

«Ο ενδιαφερόμενος θα πρέπει να γνωρίζει ότι:

• Tο 70,9% των διαθέσιμων κατοικιών είναι κατασκευής έως το 1980. 
• Στον Πειραιά, οι περιοχές που διαθέτουν ακόμη τη μεγαλύτερη διαθεσιμότητα των άνωθεν προδιαγραφών είναι τα Καμίνια – Παλαιά Κοκκινιά με 57,21% (από 87,1%) και τα Ταμπούρια –Αγία Σοφία με 46,04% (από 69,6%).

• Μηδενική διαθεσιμότητα καταγράφεται στις περιοχές Νέο Φάληρο, Καλλίπολη – Φρεαττύδα, Καστέλλα – Πασιλιμάνι και Πειραϊκή – Χατζηκυριάκειο», είπε ο κ. Μπάκας. 

3+1 προτάσεις για τη διεύρυνση των δικαιούχων του προγράμματος «ΣΠΙΤΙ ΜΟΥ»

Με αυτά τα δεδομένα, σύμφωνα με τον κ. Μπάκα, απαιτούνται άμεσα μέτρα που θα στοχεύσουν στην αναχαίτιση του κόστους στέγασης την επόμενη ημέρα.

«Μιλάμε για μέτρα που θα ελαφρύνουν τον οικογενειακό προϋπολογισμό της οικογένειας που μισθώνει τη κύρια κατοικία της, που πληρώνει ενοίκιο για τον φοιτητή της, αλλά δεν δικαιούται το φοιτητικό επίδομα. Μέτρα για τους νέους έως 39ετών που δεν εμπίπτουν στο άνωθεν πρόγραμμα, διότι έχουν υψηλότερες αποδοχές και παρότι επιθυμούν να αγοράσουν σπίτι, δε διαθέτουν το ποσοστό της ιδίας συμμετοχής (δεν διαθέτουν αποταμιεύσεις) που ζητούν τα τραπεζικά ιδρύματα. Μέτρα για τον 26χρονο του 2009 και πλέον 40χρονο, ο οποίος χάνει το όριο ηλικίας για ένα μόλις έτος. Μέτρα δηλ. που θα διευρύνουν τους δικαιούχους», είπε.

«Σπίτι μου»: Λίγα και παλιά τα ακίνητα για νέους έως 150.000 ευρώ

Σε αυτό το πλαίσιο το Πανελλαδικό Δίκτυο E-Real Estates προτείνει:

• Διεύρυνση των εισοδηματικών κριτηρίων

Το όριο των 16.000€ για τον άγαμο και των 24.000€ για τον έγγαμο λειτουργεί περιοριστικά στο κεφάλαιο δανεισμού, με αποτέλεσμα να επικεντρώνεται το αγοραστικό ενδιαφέρον σε τιμές ακινήτων έως 120.000€-150.000€, γεγονός που αυξάνει τεχνηέντως τις ζητούμενες τιμές πώλησης και περιορίζει τη διαθεσιμότητα ακίνητων, που εμπίπτουν στις προδιαγραφές του προγράμματος. Τη δεδομένη χρονική στιγμή θα πρέπει να κατανοήσουμε ότι το προσαυξημένο κόστος στέγασης πλήττει και άτομα των οποίων τα εισοδήματα είναι, αφενός, υψηλότερα για να δικαιούνται «κοινωνικά προγράμματα», αφετέρου όμως, πολύ χαμηλά για να μπορούν να στεγαστούν υπό τις συνθήκες της ιδιωτικής αγοράς. 

• Η χορήγηση χαμηλότοκου δανείου να μην αφορά μόνο στην αγορά κατοικίας, αλλά και την ανέγερση κατοικίας. 

Πολλές οικογένειες στην περιφέρεια διαθέτουν ιδιόκτητα οικόπεδα ή/και μονοκατοικίες. Παραχωρώντας οι γονείς μέσω γονικής παροχής στον δικαιούχο του προγράμματος, είτε τον «αέρα» της μονοκατοικίας, είτε την πλήρη κυριότητα γης, ο τελευταίος θα μπορεί να ανεγείρει το νέο του σπίτι. Με αυτόν τον τρόπο θα περιοριστεί το κόστος και παράλληλα, πολλοί νέοι θα αποκτήσουν νεόδμητα ακίνητα και όχι ακίνητα παλαιά ακόμη και 40- 50 ετών που χρίζουν ανακαίνισης.   

• Αύξηση του ορίου δανειοδότησης στις 200.000€ για αγορά ακινήτου αξίας έως 300.000€ 

Ιδιαίτερα στις πόλεις που καταγράφεται ραγδαία αύξηση των ζητούμενων τιμών πώλησης. Θα μπορούσε να ισχύσει αναλογική αύξηση άνω των 150.000€ δανειοδότηση ανάλογα με τις αξίες των ακινήτων ανά γεωγραφική ζώνη. 

Η αύξηση του ορίου, θα αποσυμπιέσει πολλές περιοχές που σήμερα βρίσκονται στο επίκεντρο της ζήτησης. Παράλληλα, πολλοί νέοι με υψηλότερα εισοδήματα που δεν διαθέτουν την ιδία συμμετοχή θα μπορέσουν πλέον να γίνουν ιδιοκτήτες. Το άνωθεν μέτρο θα μπορούσε να λειτουργήσει και ως μοχλός αποκλιμάκωσης των ζητούμενων τιμών μίσθωσης. 

• Διεύρυνση των ηλικιακών ορίων έως την ηλικία των 45ετών

Μεγάλο μέρος των νέων οικογενειών που διαθέτουν παιδιά και έχουν άμεση ανάγκη να καλύψουν τη στεγαστική τους ανάγκη, είναι άνω των 40-42ετών. Η ηλικιακή ομάδα των σημερινών 40- 45ετών, είναι οι 26χρονοι και 30χρονοι των μνημονιακών χρόνων.