Ένας Έλληνας επιστήμονας, που δραστηριοποιήθηκε στο Λονδίνο, ήταν αυτός που έθεσε τα θεμέλια για το… εμβόλιο κατά του κορωνοϊού, πριν από περίπου 50 χρόνια!
Ο 86χρονος καθηγητής Γρηγόριος Γρηγοριάδης έκανε την πρωτοποριακή πρόταση χρήσης λιποσωμάτων ή μικροσκοπικών σταγονιδίων λίπους, για τη μεταφορά φαρμάκων στο ανθρώπινο σώμα. Η βασική ανακάλυψη στο Λονδίνο τη δεκαετία του 1970, ήταν ο ρόλος των λιποσωμάτων ως «ανοσολογικού ανοσοενισχυτικού» στα εμβόλια, που βοηθούν τον οργανισμό να παράγει περισσότερα αντισώματα.
Moderna: Αποτελεσματικό το εμβόλιο στις δύο μεταλλάξεις του κορωνοϊού
Το 1971 συνέταξε ένα έγγραφο με την αείμνηστη βιοχημικό Brenda Ryman, ενώ εργάζονταν και οι δύο στη Βασιλική Ιατρική Σχολή του Royal Free. Το 1974 ο καθηγητής Γρηγοριάδης συνέγραψε ένα άρθρο που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature, περιγράφοντας τα οφέλη των λιποσωμάτων στα εμβόλια.
Σήμερα, εν έτει 2021, τόσο το εμβόλιο της Pfizer όσο και της Moderna κατά του κορωνοϊού χρησιμοποιούν παρόμοια τεχνολογία για να «παραδώσουν» τις γενετικές οδηγίες που βοηθούν το ανθρώπινο σώμα να καταπολεμήσει την Covid-19.
Τα εμβόλια για την Covid-19 είναι ένα σημαντικό γεγονός, που σίγουρα θα σώσει τις ζωές αμέτρητων ανθρώπων. Είμαι περήφανος που η τεχνολογία εμβολίων που χρησιμοποιείται στον παγκόσμιο αγώνα κατά του κορωνοϊού έχει τις ρίζες της στο έργο που κάναμε για πρώτη φορά στο Λονδίνο πριν από 50 χρόνια
Μιλώντας στη βρετανική «The Independent» από το σπίτι του στο Northwood, Middlesex, ο καθηγητής Γρηγοριάδης είπε ότι ήταν «πολύ χαρούμενος» που έλαβε το εμβόλιο της Pfizer την περασμένη Κυριακή, καθώς θα μπορεί με τη σύζυγό του, Σούζαν, να χαρούν τα εγγόνια τους που έχουν να δουν πολύ καιρό.
Βρετανία: Όσοι έχουν κάνει το εμβόλιο μπορούν να μεταδώσουν τον ιό
«Ήμασταν οι πρώτοι που προτείναμε τα λιποσώματα ως φορείς εμβολίων. Δημοσιεύαμε άρθρα και ελπίζαμε ότι είναι σημαντικό, αλλά ποτέ δε φαντάστηκα ότι θα έφτανε σε αυτό το σημείο και θα χρησίμευε σε μια πανδημία όπως αυτή» είπε ο καθηγητής Γρηγοριάδης και αποκάλυψε ότι όταν άκουσε πρώτη φορά για την Covid σκέφτηκε πόσο κρίμα είναι που δεν έχει εργαστήριο για να κάνει κάτι γι’ αυτό.
Τα εμβόλια της Pfizer και της Moderna χρησιμοποιούν νανοσωματίδια λιπιδίων που ενθυλακούν και μεταφέρουν mRNA στο σώμα, το οποίο προκαλεί τα κύτταρα να δημιουργήσουν την ακίδα πρωτεΐνη για την Covid-19, δημιουργώντας μια ανοσοαπόκριση που προστατεύει από τον ιό.
Αυτή η τεχνολογία είναι άμεσος απόγονος της έρευνας που πραγματοποιήθηκε από τον καθηγητή Γρηγοριάδη, η οποία οδήγησε στην ανάπτυξη εμβολίων για την ηπατίτιδα Α και τη γρίπη στη δεκαετία του 1990. Χωρίς τον ρόλο των λιπιδίων στο εμβόλιο, είναι πιθανό το τσίμπημα Pfizer να ήταν πολύ λιγότερο αποτελεσματικό στη δημιουργία ανοσίας.
Γεννημένος στην Αθήνα, ο καθηγητής Γρηγοριάδης είναι ομότιμος καθηγητής στο University College London και έχει δημοσιεύσει περίπου 400 ερευνητικές εργασίες, κριτικές, άρθρα και κεφάλαια βιβλίων, καθώς και 27 τόμους για τη διανομή φαρμάκων και εμβολίων.
Πώς έγινε η ανακάλυψη
Περιγράφοντας πώς έγιναν οι ανακαλύψεις είπε ότι το 1970, μπήκε στο εργαστήριο της Brenda Ryman στο «The Royal Free Hospital School of Medicine» για να εργαστεί πάνω σε συστήματα που μπορούσαν να στοχεύσουν στη θεραπεία της ασθένειας από την αποθήκευση γλυκογόνου στο συκώτι. Ένα από τα υπό εξέταση συστήματα ήταν οι κάψουλες νάιλον. «Απέρριψα όμως το νάιλον ως μη βιοδιασπώμενο» εξήγησε.
Ένας άλλος επιστήμονας στο εργαστήριο εργαζόταν για λιποσώματα και ο ίδιος με τη δρ. Ryman συμφώνησαν να δοκιμάσουν και να χρησιμοποιήσουν τα σταγονίδια λίπους για να παγιδεύσουν το ένζυμο που απαιτείται και να το «οδηγήσουν» στο ήπαρ.
«Αποδείχθηκε ότι ανακινώντας το ξηρό λιπίδιο με νερό που περιέχει το ένζυμο, το ένζυμο παγιδευόταν στα λιποσώματα» πρόσθεσε. Αυτό πυροδότησε περαιτέρω έρευνες και ανακαλύψεις τα επόμενα χρόνια, που οδήγησαν τους επιστήμονες και στην ανάπτυξη των εμβολίων κατά του κορωνοϊού.
Κλείνοντας, ο Έλληνας καθηγητής εκτίμησε ότι η «τεχνολογία» θα συνεχίσει να βελτιώνεται και πως η χρήση των νανοσωματιδίων λιπιδίων θα γίνει ακόμη πιο κοινή στο μέλλον.
