Ξημερώματα Σαββάτου. Το ημερολόγιο έδειχνε «17 Νοεμβρίου 1973». Ένα τανκ κινείται προς τη σιδερένια πόρτα του Πολυτεχνείου της Αθήνας. Φοιτητές στέκονται πίσω από την πόρτα. Δεν υποχωρούν. Βρίσκονται εκεί επί τρεις ημέρες, φωνάζοντας «Ψωμί-Παιδεία-Ελευθερία». Το τανκ ρίχνει την πόρτα. Τίποτα πια δε θα είναι ίδιο. Γιατί λίγους μήνες μετά, θα ακολουθήσει η πτώση της Χούντας.
Εδώ Πολυτεχνείο! Η εξέγερση των φοιτητών που σήμανε το τέλος της Χούντας
Σαν σήμερα στις 17 Νοεμβρίου του 1973 έλαβε χώρα η κορυφαία αντιδικτατορική εκδήλωση, η οποία προανήγγειλε την πτώση της Χούντας των Συνταγματαρχών, που επί 7 χρόνια είχαν επιβάλλει καθεστώς δικτατορίας στην Ελλάδα.
Τι απαγορευόταν στη Χούντα
Το Βασιλικό Διάταγμα με το οποίο ανεστάλησαν τα άρθρα 5, 6, 8, 10, 11, 12, 14, 18, 20, 95 και 97 του Συντάγματος, έγινε γνωστό την 21η Απριλίου του 1967 και για 7 συνεχόμενε χρόνια από τότε οι πολιτικές, ατομικές και συλλογικές ελευθερίες πάψαν να υφίστανται.
Τι περιελάμβαναν, όμως, τα συγκεκριμένα άρθρα; Οι Έλληνες πληροφορήθηκαν το περιεχόμενό τους από τον Τύπο που ανέλυε λιτά και συνοπτικά τι απαγορευόταν πλέον να κάνει ο καθένας. Γραμμένες σε άπταιστη καθαρεύουσα, τον αγαπημένο τρόπο έκφρασης των χουντικών, οι εντολές-διαταγές ήταν οι εξής:
«Απεφασίσαμεν και διατάσσομεν. Απαγορεύομεν:
- Τας εν υπαίθρω συγκεντρώσεις άνω των πέντε ατόμων
- Τας εν κλειστώ χώρω συγκεντρώσεις πλην των δημοσίων θεαμάτων
- Την καθ’ οιονδήποτε τρόπον άσκησιν αντεθνικής προπαγάνδας
- Την προσωρινήν περίθαλψιν κατ’ οίκον προσώπων μην ενοικούντων μετά της οικογενείας ήτις παρέχει την περίθαλψιν, εάν τούτο δεν δηλωθή εντός δύο ωρών εις την οικείαν Αστυνομικήν Αρχήν
- Την κατοχήν, εγκατάστασιν και λειτουργίαν ερασιτεχνικών ραδιοφωνικών σταθμών και παντός μέσου ανταποκρίσεων και διαβιβάσεων
- Οι παραβάται της παρούσης θα παραπέμπτωνται εις το Έκτακτον Στρατοδικείον»
Έτσι, με την υπογραφή του Αντιστράτηγου Οδυσσέα Αγγελή, Αρχηγού ΓΕΣ, έπειτα από υπόδειξη των Παπαδόπουλου, Μαρκεζίνη και Παττακού, οι Έλληνες έμπαιναν σε μία άλλη πραγματικότητα, πολύ μακριά από αυτή που είχαν συνηθίσει, αφού η ελληνιή Δημοκρατία ήταν πλέον παρελθόν.
Τι έγινε μια μέρα πριν την εισβολή των τανκς στο Πολυτεχνείο
Η καθημερινότητα στη Χούντα
Η καθημερινότητα εν μέσω Χούντας φυσικά ήταν πολύ δύσκολη για όλους τους Έλληνες, αφού όλοι προσπαθούσαν να προσαρμοστούν σε μία νέα καθημερινότητα που ερχόταν αντιμέτωπη με τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ελευθερία έκφρασης.
Σε ό,τι αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δικτατορία, τα πράγματα ήταν απόλυτα:
- Τα βασανιστήρια ήταν το νουμ. 1 όπλο των χουντικών και τα θεωρούσαν απαραίτητα για την προστασία του πολιτισμού
- Δεν υπήρχε η ασφάλεια του σπιτιού και της ιδιωτικής ελευθερίας, αφού επιτρεπόταν η είσοδος ανά πάσα ώρα και στιγμή στην οικία οποιουδήποτε θεωρούνταν ύποπτος
- Οι τηλεφωικές συνομιλίες των πολιτών, όπως και η αλληλογραφία παρακολουθούνταν ανελλιπώς
- Υπήρχε λογοκρισία σε κάθε έντυπο μέσο, στις τέχνες και τα γράμματα
- Από τον δημόσιο τομέα διώχτηκαν όσοι είχαν αριστερό φρόνημα ή δεν διέθεταν πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων
- Όσοι δεν τηρούσαν την επιβαλλόμενη συμπεριφορά περνούσαν στρατοδικείο.
- Τέλος, άνθρωποι-κλειδιά που είχαν συγκεκριμένα επαγγέλματα, όπως θυρωροί, περιπτερούχοι, οδηγοί λεωφορείων, ταξί και ιδιοκτήτες καφενείων προσεγγίζονταν από τη Χούντα με σκοπό να γίνουν πληροφοριοδότες και ως αντάλλαγμα είχαν ευνοϊκή μεταχείριση από το καθεστώς
Όσον αφορά στη Χούντα και την ελληνική παιδεία:
- Υπήρξε η εκδίωξη όσων εκπαιδευτικών είχαν αριστερό φρόνημα, ενώ προσλήφθηκαν νέοι εκπαιδευτικοί που διέθεταν πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων
- Όλοι οι μαθητές ήταν υποχρεωμένοι να υμνούν τους συνταγματάρχες
- Οι εκπαιδευτικοί δεν επιτρεπόταν να χρησιμοποιούν τη λέξη «κόκκινο», διότι παρέπεμπε στον κομμουνισμό
- Όσοι μαθητές ήταν αριστερόχεροι, ακόμη και δια της βίας υποχρεώνονταν να γράφουν με το δεξί, λόγω του ότι η γραφή με το αριστερό «ισοδυναμούσε με υποσυνείδητη ροπή προς τον κομμουνισμό»
- Απαγορεύονταν και εν συνεχεία κατάσχονταν όσα εξωσχολικά βιβλία είχαν κόκκινο εξώφυλλο, επειδή παρέπεμπαν στο κομμουνισμό. Επίσης το ίδιο συνέβαινε με όσα βιβλία είχνα γραφτεί από συγγραφείς των οποίων τα ονόματα θύμιζαν Ρωσία ή κομμουνισμό, όπως Τσέχοφ, Ντοστογιέφσκι, Ζερβό (ζερβά=αριστερά) κ.λπ.
- Τέλος, η εγκύκλιος 182 καθόριζε αυστηρώς τη συμπεριφορά των εκπαιδευτικών και την καθημερινή εξύμνηση των συνταγματαρχών
Πώς έπεσε η Χούντα
Η Εξέγερση του Πολυτεχνείου στις 17 Νοεμβρίου του 1973 προανήγγειλε την πτώση της Χούντας των Συνταγματαρχών, η οποία από τις 21 Απριλίου 1967 είχε επιβάλλει καθεστώς στυγνής δικτατορίας στη χώρα μας.
Η αντίστροφη μέτρηση ξεκίνησε στις 21 Φεβρουαρίου, όταν οι φοιτητές κατέλαβαν το κτίριο της Νομικής σχολής στην Αθήνα, προβάλλοντας τα συνθήματα «Δημοκρατία», «Κάτω η Χούντα» και «Ζήτω η Ελευθερία». Η αστυνομία επενέβη και πάλι για να καταστείλει την εξέγερση, αλλά η βίαιη εκδίωξη των φοιτητών από το κτίριο της Νομικής ενίσχυσε ακόμη περισσότερο την αγωνιστικότητά τους.
Στις 23 Ιουλίου 1974 η επτάχρονη δικτατορία της 21ης Απριλίου, υπό το βάρος της Τουρκικής εισβολής στην Κύπρο, κατέρρευσε. Οι στρατιωτικοί παρέδωσαν την εξουσία στους πολιτικούς και ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ορκίστηκε πρωθυπουργός της χώρας, επικεφαλής της κυβέρνησης «Εθνικής Ενότητας» τις πρώτες πρωινές ώρες της 24ης Ιουλίου. Από την ημέρα αυτή αρχίζει η εποχή της «Μεταπολίτευσης», η λαμπρότερη, ίσως, περίοδος της πολιτικής ιστορίας του ελληνικού κράτους.
Οι νεκροί του Πολυτεχνείου
Οι νεκροί της νύχτας του Πολυτεχνείου επισήμως ανήλθαν σε 34 άτομα.
Η δικτατορία κατέρρευσε στις 23 Ιουλίου του 1974, αφού είχε ήδη προηγηθεί η τουρκική εισβολή στην Κύπρο. Ο Γκιζίκης και ο αντιστράτηγος Ντάβος, διοικητής του Γ' Σώματος Στρατού, κάλεσαν τον Κωνσταντίνο Καραμανλή να επιστρέψει στην Ελλάδα για να επαναφέρει τη δημοκρατική διακυβέρνηση.
Διαβάστε όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
