Μετά από τα όσα οδυνηρά (βλέπε φυλετικές ταραχές και πλημμελής αντιμετώπιση κορωνοϊού) αλλά και διχαστικά συνέβησαν τα τελευταία χρόνια, η οριακή επικράτηση του Μπάιντεν στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ, μπορεί να προκαλεί ανακούφιση στις περισσότερες χώρες της Δύσης, αλλά δεν μπορεί να παρουσιάζεται ως θρίαμβος.
Η ίδια η οριακή επικράτηση και ο μεγάλος αριθμός ψήφων που έλαβε ο Τραμπ (70 εκατ. ψήφοι), διαψεύδοντας τις δημοσκοπήσεις που προέβλεπαν σχετικά άνετη επικράτηση του Μπάιντεν, δείχνουν ότι το κοινό στο οποίο βρίσκουν απήχηση οι απόψεις του απερχόμενου προέδρου ούτε αμελητέο είναι ούτε θα αλλάξει απόψεις από τη μία ημέρα στην άλλη.
Ακόμα περισσότερο δε θα εκλείψει εύκολα ο διχαστικός πολιτικός λόγος, ο οποίος ταλάνισε τις ΗΠΑ προκαλώντας καταστάσεις οιονεί «εμφυλιοπολεμικές», όπως και η τοξικότητα της αντιπαράθεσης, η οποία θύμισε τις χειρότερες ημέρες του διχασμού της αμερικανικής κοινωνίας για τον πόλεμο του Βιετνάμ. Τότε όμως υπήρχε ένα συγκεκριμένο ζήτημα εξωτερικής πολιτικής το οποίο προκάλεσε την αντιπαράθεση και όχι μία γενικευμένη αντίθεση δύο διαφορετικών κόσμων μέσα στην ίδια χώρα.
Τι ήταν αυτό όμως που προκάλεσε την αντοχή του Τραμπ και του πολιτικού του λόγου, έναντι ενός ευρέως συνασπισμού κατά της επανεκλογής του, που έφτανε μέχρι και στο εσωτερικό των Ρεπουμπικανών; Η συνειδητά καλλιεργημένη εικόνα αντισυμβατικού και αντισυστημικού υποψηφίου, είναι ένας από τους κύριους λόγους. Το παράδοξο είναι ότι σε αυτήν την εικόνα συνέβαλλαν άθελά τους και όσοι τον πολεμούσαν λυσσαλέα, όπως μεγάλα ΜΜΕ ενισχύοντας την εικόνα ότι «τον πολεμά το σύστημα».
Δεύτερος λόγος, η αφύσικη συμμαχία μετριοπαθών Δημοκρατικών με ακραίους “libertarians” (που για τα δεδομένα των ΗΠΑ αποτελούν την εκεί Αριστερά), που φόβισε ακόμη και έγχρωμους πολίτες που ανήκουν στα μεσαία οικονομικά στρώματα και σε αξιοσημείωτο βαθμό - και παρά τις φυλετικές ταραχές - ψήφισαν Τραμπ.
Τρίτος αλλά όχι σημαντικότερος λόγος η αλαζονεία των ελίτ, που έδειχναν να μη νοιάζονται πλέον για το συναίσθημα των πολιτών, όπως και η ακραία πολιτική ορθότητα που έλαβε τον χαρακτήρα λογοκρισίας σε κάποιες περιπτώσεις.
Το τι θα συμβεί στην πορεία δεν μπορεί κανείς να το προδικάσει. Είναι αλήθεια ότι εξίσου προβληματικό, αν όχι και περισσότερο, ήταν το σκηνικό στις ΗΠΑ ολόκληρη τη δεκαετία του ’60 και μέχρι την παραίτηση του Νίξον το 1974. Πόλεμος στο Βιετνάμ, δολοφονία του εν ενεργεία προέδρου (του Τζον Κένεντι όπως και του υποψηφίου αδελφού του αργότερα, σκάνδαλο Γουοτεργκέιτ ) συνέθεταν και τότε ένα ζοφερό σκηνικό για την υπερατλαντική χώρα.
Η μεγάλη πρόκληση του Μπάιντεν σήμερα είναι κυρίως να ενώσει τις ΗΠΑ ξανά. Και κατά ειρωνεία ίσως του προεκλογικού συνθήματος του Τραμπ, να κάνει όντως την Αμερική «μεγάλη ξανά», σε διεθνή απήχηση και πολιτισμική εμβέλεια, για ό,τι ονομάζουμε Δύση.
