Μπορεί το 1988 να μοιάζει ήδη αρκετά μακρινό, αλλά το ενδεχόμενο ενός deja vu 30 χρόνια αργότερα μόνο απίθανο δεν είναι, αν επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες ότι η κυβέρνηση θα ανοίξει το «σακί» με το πρωτογενές πλεόνασμα και θα αρχίσει να μοιράζει αφειδώς παροχές, με αφορμή μια ακόμα ΔΕΘ.
Το αλησμόνητο «Τσοβόλα δώσ’τα όλα», η προτροπή του τότε πρωθυπουργού και αρχηγού του ΠΑΣΟΚ Ανδρέα Παπανδρέου στις 20/4/1988 προς τον υπουργό Οικονομικών της κυβέρνησής του Δημήτρη Τσοβόλα για παροχές, έμεινε στην ιστορία. Στην ιστορία όμως έμειναν λίγα χρόνια αργότερα οι προσπάθειες που καταβλήθηκαν από τις διάδοχες κυβερνήσεις, μεταξύ των οποίων και η Οικουμενική υπό τον Ξενοφώντα Ζολώτα (στην οποία μάλιστα συμμετείχε το ΠΑΣΟΚ του Α. Παπανδρέου), να μην εξωκείλει ολότελα το σκάφος της ελληνικής οικονομίας, μέσω σκληρών μέτρων λιτότητας. Για την ιστορία στην ίδια κυβέρνηση μετείχε και ο πρόδρομος του ΣΥΡΙΖΑ Συνασπισμός της Αριστεράς και της Προόδου. Ήταν ο ίδιος ο Ανδρέας Παπανδρέου άλλωστε που το 1994 ακολούθησε μια εντελώς διαφορετική πολιτική και προειδοποίησε ότι «ή θα φάμε το δημόσιο έλλειμμα ή θα μας φάει».
Τραγική ειρωνεία της ιστορίας ή όχι, χρειάσθηκαν 30 χρόνια πάντως για να ευοδωθεί το σενάριο «αντικατάστασης» του ΠΑΣΟΚ από τον Συνασπισμό (πλέον ΣΥΡΙΖΑ) στη συνείδηση και την ψήφο των ουκ ολίγων στη χώρα μας «αντιδεξιών» ψηφοφόρων, όπως φοβόντουσαν κάποιοι στη Χαριλάου Τρικούπη μετά την κυβερνητική συνεργασία του 1989 από τους δύο ιστορικούς ιδεολογικούς αντιπάλους, τη ΝΔ του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη με την ενωμένη πρόσκαιρα Αριστερά του Χαρίλαου Φλωράκη και του Λεωνίδα Κύρκου. Κάτι που δεν έγινε τότε ως συνέπεια της παραπομπής του Ανδρέα Παπανδρέου στο Ειδικό Δικαστήριο για την υπόθεση Κοσκωτά, έγινε τελικά 24 χρόνια αργότερα, με την καταβαράθρωση των ποσοστών του ΠΑΣΟΚ ως συνέπεια της οικονομικής κρίσης αλλά και της «χαοτικής» διακυβέρνησης του Γιώργου Παπανδρέου.
Δύσκολα θα φανταζόταν όμως κάποιος ότι όντας κυβέρνηση ένα κόμμα της Αριστεράς, που αν και υπέρ μιας «φιλολαϊκής» πολιτικής ήταν πάγια αντίθετο στις τακτικές παροχολογίας και κατήγγειλε τις προηγούμενες κυβερνήσεις οσάκις τις εφάρμοζαν, θα υπέκυπτε στον ίδιο πειρασμό, παρότι είναι ουκ ολίγες πια οι πρακτικές από το «παλιό» που αντιγράφει μία κυβέρνηση που κατά δήλωσή της εκφράζει το «νέο». Για να είμαστε ειλικρινείς, ουδείς αμφιβάλλει ότι συγκεκριμένα παράλογα σημεία της εφαρμοζόμενης πολιτικής (όπως το χωρίς ίχνος ηθικής από πλευράς κρατικής εξουσίας και δανειστών μέτρο της κατάργησης ουσιαστικά των συντάξεων χηρείας στη συντριπτική πλειοψηφία τους) χρειάζονται επειγόντως αναθεώρηση.
Από αυτό το σημείο όμως αυτό μέχρι το να ανοίξει η κυβέρνηση το «σακί» και να μοιράζει αριστερά και δεξιά τα 23 δισ. ευρώ του «ματωμένου» (κατά την έκφραση του κ. Τσίπρα όταν βρισκόταν στην αντιπολίτευση) πλεονάσματος και του αποθέματος που συνέλεξε μέσω της υπερφορολόγησης, «στραγγίζοντας» την οικονομία και αποτρέποντας ουσιαστικά την επιστροφή σε βιώσιμη ανάπτυξη (όπως δείχνει η κατανάλωση που παραμένει σε αναιμικά επίπεδα και η μείωση των επενδύσεων), η απόσταση είναι τεράστια.
Και αν στο 1988 μπορεί να βρει κανείς κάποια ψήγματα «αφέλειας» στο «Τσοβόλα δώσ’ τα όλα», καθώς δεν υπήρχε μια συμπαγής οικονομική πολιτική στην τότε ΕΟΚ και δεν είχε επιτευχθεί ακόμη η συμφωνία του Μάαστριχτ για ενιαίο οικονομικό χώρο, στο «Ευκλείδη δώσ’ τα όλα» δε μπορεί να βρει κάποιος ελαφρυντικό, όταν γνωρίζει ότι μία επανάληψη του πρώτου εξαμήνου του 2015 θα είναι εφιάλτης για τη χώρα. Ακόμη κι αν το «μαστίγιο» θα το κρατούν πλέον οι αγορές, όπως δήλωσε το μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου της ΕΚΤ, Μπενουά Κερέ, αυτές θα είναι πολύ πιο σκληρές μαζί μας από ότι ήταν οι θεσμοί. Καλώς ή κακώς, ακόμα και για τους μαρξιστές, η ιστορία δεν θα επαναληφθεί αυτή τη φορά σαν φάρσα αλλά ως τραγωδία…
ΥΓ
Απορία No 1: Γιατί η έκφραση «έξοδος στις αγορές» εξαφανίστηκε από το λεξιλόγιο της κυβέρνησης και απέμεινε μόνο η έκφραση
«έξοδος από τα μνημόνια»;
Απορία Νο2: Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος θέλει να γίνει… Δημήτρης Τσοβόλας;
Αλέξης Διακόπουλος (adiakopoulos@star.gr)
