Πώς καταλαβαίνουμε ότι έχουμε δυσανεξία στη γλουτένη - Τα συμπτώματα

Νιώθετε φούσκωμα, κόπωση, ημικρανία ή μούδιασμα κάθε φορά που καταναλώσετε κάποιο συγκεκριμένο είδος τροφών; Ίσως έχετε δυσανεξία στη γλουτένη, οπότε ίσως χρειάζεται να ακολουθήσετε ειδική διατροφή.

Aυτά είναι τα κορυφαία superfoods του καλοκαιριού

Υπολογίζεται ότι το 1% του παγκόσμιου πληθυσμού εκδηλώνει πεπτικά και εξωεντερικά συμπτώματα. 

Τι είναι η κοιλιοκάκη (δυσανεξία στη γλουτένη)

Η δυσανεξία στη γλουτένη (γνωστή και ως κοιλιοκάκη) είναι μια χρόνια αυτοάνοση διαταραχή που επηρεάζει το λεπτό έντερο. Η πιο αποτελεσματική θεραπεία είναι η δια βίου αποχή από τη γλουτένη, μέσω ειδικής δίαιτας.

Η δυσανεξία στη γλουτένη ενσωματώνει τρεις κύριους τύπους διαταραχών, οι οποίοι σχετίζονται με τη γλουτένη:

• την αυτοάνοση κοιλιοκάκη (CD),
• την αλλεργία στο σιτάρι
• την ευαισθησία στη γλουτένη χωρίς κοιλιοκάκη (NCGS)

Η κοιλιοκάκη αποτελεί μια γενετική αυτοάνοση διαταραχή, όπου το σιτάρι πυροδοτεί αντισώματα που επιτίθενται στο λεπτό έντερο του οργανισμού, προκαλώντας βλάβη στο εσωτερικό τοίχωμα του λεπτού εντέρου, οδηγώντας σε δυσαπορρόφηση των θρεπτικών συστατικών και σε μια σειρά συμπτωμάτων.

Η επιστήμη απεφάνθη: Αυτό το φρούτο πρέπει να τρώμε καθημερινά

Στον αντίποδα, η δυσανεξία στη γλουτένη αποτελεί μια ευαισθησία. Η NCGS δεν έχει συνήθως εντελώς αρνητικό αντίκτυπο στη συνολική υγεία, όπως μπορεί να έχει η κοιλιοκάκη ή η αλλεργία στο σιτάρι, δηλαδή δεν εμπλέκεται το ανοσοποιητικό σύστημα, ούτε και επιδρά αρνητικά στο γαστρεντερικό σωλήνα.

Τόσο η κοιλιοκάκη όσο και η NCGS αντιμετωπίζονται με τον περιορισμό γλουτένης. Κάποιος με κοιλιοκάκη πρέπει να αποφεύγει εντελώς τη γλουτένη εφόρου ζωής, ενώ κάποιος με NCGS μπορεί να δει βελτίωση των συμπτωμάτων με απλή μείωση της πρόσληψης γλουτένης και υδατανθράκων.

Δυσανεξία στη γλουτένη: Τα συμπτώματα

• Φούσκωμα: Το φούσκωμα είναι συχνό σύμπτωμα σε άτομα με δυσανεξία στη γλουτένη, προκαλώντας δυσφορία και πίεση στην κοιλιακή περιοχή.
• Διάρροια και δυσκοιλιότητα: Η δυσανεξία στη γλουτένη μπορεί να επηρεάσει την κινητικότητα του εντέρου, προκαλώντας εναλλαγές μεταξύ διάρροιας και δυσκοιλιότητας.
• Πόνος στο στομάχι: Τα άτομα με ευαισθησία στη γλουτένη συχνά αναφέρουν κοιλιακό πόνο ως αντίδραση στην κατανάλωσή της.
• Πονοκέφαλοι και ημικρανία: Η γλουτένη μπορεί να προκαλέσει συχνούς πονοκεφάλους ή ακόμα και ημικρανίες σε ευαίσθητα άτομα.
• Κόπωση: Η κατανάλωση γλουτένης μπορεί να προκαλέσει έντονη κούραση, ανεξάρτητα από την ποσότητα ύπνου.
• Κατάθλιψη και άγχος: Η γλουτένη μπορεί να επηρεάσει τη διάθεση, προκαλώντας άγχος και κατάθλιψη, ακόμα και σε απουσία πεπτικών συμπτωμάτων.
• Πόνος: Η φλεγμονή που προκαλείται από την ευαισθησία στη γλουτένη μπορεί να οδηγήσει σε εκτεταμένο μυοσκελετικό πόνο.
• Μούδιασμα: Ορισμένα άτομα με δυσανεξία στη γλουτένη εμφανίζουν μούδιασμα στα άκρα, πιθανόν λόγω αυτοαντισωμάτων.
• Εγκεφαλική διάσπαση: Η ομίχλη εγκεφάλου σχετίζεται με δυσκολία συγκέντρωσης και αδυναμία καθαρής σκέψης σε όσους έχουν δυσανεξία στη γλουτένη.

Καρκίνος και πρόληψη: Εντάξτε αυτές τις τροφές στην καθημερινή διατροφή σας

Διάγνωση της δυσανεξίας στη γλουτένη και αποτελεσματική θεραπεία

Έως σήμερα δεν υπάρχουν διαγνωστικά εργαλεία για τη διάγνωση της δυσανεξίας στη γλουτένη και δεν είναι λίες οι φορές που τα συμπτώματα συγκαλύπτονται με άλλα γαστρεντερικά νοσήματα. Συνεπώς, θα πρέπει να γίνουν εργαστηριακές εξετάσεις, με σκοπό να αποκλειστούν ενδεχόμενες άλλες γαστρεντερικές διαταραχές.

Για να θεραπεύσετε τη δυσανεξία στη γλουτένη, η άμεση και πιο αποτελεσματική θεραπεία είναι η δίαιτα χωρίς γλουτένη (GFD). Μέσω της επικοινωνία σας με έναν  Διαιτολόγο-Διατροφολόγο, περιορίζετε άμεσα το σιτάρι και παράγωγά του, όπως το κριθάρι, συμπεριλαμβανομένης της βύνης και της σίκαλης. Όσα άτομα ακολουθούν μία δίαιτα άνευ γλουτένης μπορούν να απολαμβάνουν μια υγιεινή διατροφή γεμάτη φρούτα, λαχανικά, κρέατα, πουλερικά, ψάρια, όσπρια, τα περισσότερα γαλακτοκομικά προϊόντα, καθώς και gluten-free τροφές που υπάρχουν πλέον στο εμπόριο.

Για να μπορέσετε να αφήσετε πίσω σας όλα τα αρνητικά προβλήματα που δημιουργεί η γλουτένη στον οργανισμό σας, θα πρέπει να έχετε:

• Διατροφική εκπαίδευση: Απαραίτητο στοιχείο για την υιοθέτηση μας δίαιτας ανευ γλουτένης είναι η αναγνώριση των τροφίμων που περιέχουν γλουτένη
• Θρεπτική επάρκεια: Πολλές φορές τέτοιου είδους διατροφικά σχήματα, εφόσον δεν τηρηθούν σωστά, μπορεί να οδηγήσουν σε διατροφικές ελλείψεις
• Αναγνώριση: Η προσκόλληση σε αυτά τα διατροφικά σχήματα, πρέπει να γίνεται μόνο όταν συντρέχουν σημαντικοί λόγοι υγείας.

Ποιες τροφές επιτρέπονται και ποιες όχι σε όσους έχουν δυσανεξία στη γλουτένη

Γάλα και γιαούρτι

Επιτρέπονται: Φρέσκο, εβαπορέ ή συμπυκνωμένο γάλα, γιαούρτι, ξινόγαλο, κρέμα γάλακτος

Απαγορεύονται: Κρέμες, ροφήματα σοκολάτας, κάποια επιδόρπια γιαουρτιών

Κρέας/ Πουλερικά/ Ψάρια

Επιτρέπονται: Όλα τα φρέσκα κρέατα, πουλερικά, ψάρια, αλλαντικά στα οποία δεν έχει χρησιμοποιηθεί γλουτένη

Απαγορεύονται: Αλλαντικά, κατεργασμένα κρέατα, αλειφόμενα προϊόντα με γεύση κρέατος, κατεψυγμένα μπιφτέκια, κροκέτες κτλ.

Τυρί

Επιτρέπονται: Σκληρά τυριά, φέτα και παραδοσιακά τυριά

Απαγορεύονται: Αλειφόμενα τυριά, τυριά που χρησιμοποιούνται για να λιώνουν, τυριά που περιέχουν μαστίχα βρώμης

Αυγό

Επιτρέπονται: Ολόκληρα ή στο φαγητό

Απαγορεύονται: Αυγά σε σάλτσα ή σκόνη που περιέχουν γλουτένη

Πατάτες ή δημητριακά

Επιτρέπονται: Πατάτες ή γλυκοπατάτες, ρύζι, καλαμπόκι, προϊόντα παρασκευασμένα από άλευρα χωρίς γλουτένη

Απαγορεύονται: Κανονικά παρασκευασμένα μακαρόνια, χυλοπίτες, μίγματα ρυζιού, πουρές σε σκόνη, έτοιμα γεύματα με πατάτα

Λαχανικά/Όσπρια

Επιτρέπονται: Όλα τα φρέσκα και τα κατεψυγμένα.

Απαγορεύονται: Κονσερβοποιημένα λαχανικά, σάλτσες οσπρίων κονσέρβας, έτοιμες σαλάτες

Φρούτα

Επιτρέπονται: Όλα τα φρέσκα και τα κατεψυγμένα, οι σπιτικές κομπόστες, οι χυμοί, τα γλυκά του κουταλιού και τα καραμελωμένα φρούτα

Απαγορεύονται: Γέμιση γλυκών, κονσέρβες, κατεργασμένα φρούτα

Ψωμί

Επιτρέπονται: Ειδικά παρασκευασμένα ψωμιά από όλα τα επιτρεπόμενα άλευρα ή από άλευρα χωρίς γλουτένη

Απαγορεύονται: Όλα τα υπόλοιπα ψωμιά και παρασκευάσματα από κοινά άλευρα

Δημητριακά

Επιτρέπονται: Καλαμπόκι, ρύζι και τα προϊόντα τους

Απαγορεύονται: Όλα τα υπόλοιπα

Λίπος

Επιτρέπονται: Λάδι, φρέσκο βούτυρο, μαργαρίνες

Απαγορεύονται: Μαγιονέζες, μουστάρδες για τις οποίες δεν έχουμε πληροφορίες, dressings, σαλάτες εμπορίου

Σούπες

Επιτρέπονται: Σπιτικές σούπες

Απαγορεύονται: Σούπες εμπορίου

Επιδόρπια, ποτά ή ροφήματα

Επιτρέπονται: Όλα αυτά που παρασκευάζονται από επιτρεπόμενα συστατικά

Απαγορεύονται: Μπίρα, τζιν, ουίσκι, βότκα, σοκολάτα, στιγμιαία ροφήματα

Γλυκά

Επιτρέπονται: Ζελέ, μαρμελάδες, μέλι, μελάσα, κάποια σιρόπια, κάποιες καραμέλες, καρύδα, κάποιες σκόνες κακάο, κάποιες σοκολάτες

Απαγορεύονται: Κάποιες καραμέλες, γλυκά του εμπορίου

Διάφορα

Επιτρέπονται: Αλάτι, πιπέρι, κανέλα, κάποια μπαχαρικά, κάποια καρυκεύματα, καυτερές πιπεριές, ελιές, ξύδι από σταφύλια, σόδες, σάλτσα από ντομάτα

Απαγορεύονται: Ορισμένα καρυκεύματα κατεργασμένα, σάλτσες, μαστίχες, κρέμες, λευκό ξύδι, μουστάρδες, σάλτσες σόγιας