Εκεί στη γωνία Χέυδεν και Αχαρνών κάτω από την πλατεία Βικτωρίας η εικόνα της πόλης έχει αλλάξει. Στην υποβαθμισμένη πλευρά του κέντρου, σε εκείνο ακριβώς το σημείο, η γειτονιά λούζεται από ένα διαφορετικό φως! Η σκοτεινή και μίζερη όψη των κτιρίων "χάνεται" και κυριαρχεί μονάχα ένα κτίριο. Το 67ο Λύκειο Αθηνών, ή το 2ο Γυμνάσιο Αρρένων ή η Βίλλα Αμαλίας, ένα κτίριο με βαριά ιστορία που ξαναζωντάνεψε μετά από 20 χρόνια και λειτούργησε και πάλι σαν σχολείο.
Οι φωνές των μαθητών κυριαρχούν, εκεί που άλλοτε κατά τις πρωινές ώρες επικρατούσε μια αλλόκοτη σιωπή. Η μεγάλη αψιδωτή πόρτα στέκει αγέρωχη και η επιγραφή «2ο Γυμνάσιο Αρρένων» σε ταξιδεύει στην παλιά Αθήνα, σε μια εποχή με δυσκολίες, αλλά πολύ περισσότερο αθώα.
Φέτος το θρυλικό «2ο Γυμνάσιο Αρρένων» άνοιξε και πάλι τις πύλες του. Τον Σεπτέμβριο το κουδούνι χτύπησε και πάλι μετά από την πλήρη ανακατασκευή της θρυλικής Βίλλας Αμαλία που για 20 χρόνια τελούσε υπό κατάληψη.
Το κτίριο ανακατασκευάστηκε από τον Δήμο Αθηναίων, σε μία ενέργεια που συγχρηματοδοτήθηκε από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης. Μελέτη για τη διάσωση του ιστορικού κτιρίου είχε κάνει ο Οργανισμός Σχολικών Κτιρίων το 1998.
Το έργο ξεκίνησε τον Απρίλιο του 2014 και ολοκληρώθηκε σε λιγότερο από δυόμιση χρόνια, υπό τη Διεύθυνση Σχολικών Κτιρίων του Δήμου Αθηναίων. Το συνολικό συμβατικό κόστος ανήλθε σε 3.105.900 ευρώ, εκ των οποίων 2.644.400 ευρώ προήλθαν από το ΕΣΠΑ και το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων ενώ το υπόλοιπο ποσό (461.500 ευρώ) από ιδίους πόρους του Δήμου Αθηναίων.
Οι ευρύχωρες, ψηλοτάβανες αίθουσες που λούζονται από το φως, η εντυπωσιακή σκάλα από μπετόν και μάρμαρο που έδωσε τη θέση της στην παλιά ξύλινη σκάλα, το μαρμάρινο πάτωμα με τους ασπρόμαυρους ρόμβους, το εκπληκτικό αίθριο που διαχέει το φως σε όλους τους κοινόχρηστους χώρους του σχολείου κόβουν την ανάσα.
Είναι ένα δημόσιο σχολείο που δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από οποιοδήποτε ιδιωτικό. Τα εργαστήρια φυσικής και χημείας σχεδιάστηκαν με βάσει τη βιομηχανική αρχιτεκτονική, που όμως συνυπάρχει αρμονικά με τα νεοκλασικά στοιχεία του κτιρίου, η αίθουσα των υπολογιστών που είναι πλήρως εξοπλισμένη, η αίθουσα τελετών σχεδιασμένη με σύγχρονες προδιαγραφές οπτικοακουστικής, η βιβλιοθήκη είναι κομμάτια του σχολείου που θα ζήλευαν μαθητές σε άλλες περιοχές της Ελλάδας.
«Ο Δήμος είχε δεσμευθεί ότι το κτίριο αυτό θα το ενέτασσε στο πρόγραμμα ΕΣΠΑ και θα άνοιγε ως σχολείο. Και τρία χρόνια μετά η υπόσχεση αυτή έγινε πραγματικότητα. Είναι ένα κόσμημα για μια πολύ δύσκολη περιοχή και πάρα πολύ σύντομα θα είμαστε σε θέση να παρουσιάσουμε και άλλα κτίρια που έχει ανακαινίσει ο Δήμος με προγράμματα ΕΣΠΑ», δήλωσε στο star.gr o δήμαρχος Αθηναίων, Γ. Καμίνης.
Το κτίριο χτίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα και φημολογείται ότι οικοδομήθηκε σε προσχέδια του Ερνέστου Τσίλλερ.
Στην πραγματικότητα πρόκειται για δύο κτίρια, που μοιράζονται κοινή αυλή και αποτέλεσαν επαύλεις των οικογενειών Ράλλη και Αργυρόπουλου.
Η έπαυλη Αργυρόπουλου, ακριβώς στη συμβολή των οδών Αχαρνών και Χέυδεν αποτέλεσε την κατοικία του πρεσβευτή Περικλή Αργυρόπουλου, ενώ η έπαυλη Ράλλη, στην πίσω πλευρά της άλλης, κατά μία εκδοχή αποτέλεσε την κατοικία του πρωθυπουργού της κατοχικής κυβέρνησης, Ιωάννη Ράλλη.
Για 41 ολόκληρα χρόνια το συγκεκριμένο κτίριο φιλοξένησε το 2ο Γυμνάσιο Αρρένων. Από τις αίθουσες του πέρασαν πολλοί άνδρες που στιγμάτισαν με τον δικό του τρόπο ο καθένας την ιστορία της χώρας. Το Γυμνάσιο λειτούργησε για πρώτη φορά στην Πλάκα, στο κέντρο της Αθήνας.
Στις αρχές του 20ου αιώνα φιλοξενήθηκε στο κτίριο του πρώην Βασιλικού Τυπογραφείου στη Σταδίου, για να μεταστεγαστεί το 1932.
Κατά τη διάρκεια της Κατοχής το κτίριο επιτάχθηκε από τους κατακτητές και συνέχισε τη λειτουργία του ως σχολείο μετά την απελευθέρωση και ως τον Νοέμβριο του 1973, οπότε μεταφέρθηκε στο ανακαινισμένο κτίριο του Αρσακείου, στη συμβολή των οδών Αχαρνών και Σουρμελή στην πλατεία Βάθη.
«Πρόκειται για το αρχαιότερο δημόσιο σχολείο της Αθήνας. Ήταν ένα σχολείο αυστηρό, στο οποίο μπορούσαν να μαθητεύσουν μόνο οι άριστοι μαθητές, καθώς εκείνα τα χρόνια ήταν πολύ δύσκολο ένα παιδί να ολοκληρώσει όλες τις τάξεις. Έχει 70 σειρές αποφοίτων. Αν το σκεφτείτε από εδώ αποφοίτησαν όλοι οι άνδρες της Αθήνας», είπε στο star.gr η Λυκειάρχης, Ε. Μπίρη.
Ανάμεσα σε αυτούς πασίγνωστοι άνδρες των γραμμάτων και των τεχνών. Ο καθηγητής και συγγραφέας Χρήστος Γιανναράς, ο σκηνοθέτης Θεόδωρος Αγγελόπουλος, ο δημοσιογράφος και στιχουργός Λευτέρης Παπαδόπουλος, ο εικαστικός Αλέκος Φασιανός, ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας, Αναστάσιος, ο ποιητής Μίλτος Σαχτούρης, ο εκδότης Οδυσσέας Χατζόπουλος και πολλοί πολλοί άλλοι.
Στις 2 Μαρτίου 1990 ο χώρος καταλαμβάνεται από ομάδα αντιεξουσιαστών που είχε εκδιωχθεί από κτίριο επί της οδού Αμαλίας 56, από την οποία δανείστηκαν το όνομα για τη νέα τους στέγη.
Επί 22 χρόνια η Βίλα Αμαλίας υπήρξε ο πυρήνας του αναρχικού κινήματος στη χώρα.
Ήταν ένα αυτοδιαχειριζόμενο στέκι που συμβόλισε την κουλτούρα μιας ομάδας ανθρώπων που κινούνταν εκτός των κυρίαρχων δομών.
Εκατοντάδες μουσικά συγκροτήματα της ροκ και πανκ σκηνής έδωσαν συναυλίες μέσα στη χώρο, κάποια από τα οποία είναι πολύ γνωστά σήμερα, ενώ η Βίλα Αμαλίας υπήρξε το ασφαλές καταφύγιο για άνεργους, μετανάστες και άστεγους.
«Σε όλα τα παράθυρα του κτιρίου ήταν κρεμασμένα ξόανα, ντυμένα με κοστούμια, με κρεμασμένα πλακάτ στο λαιμό που συμβόλιζαν το κράτος, το κατεστημένο, το σύστημα. Μέσα σε αυτό το κτίριο διαμορφώθηκε ένα ολόκληρο κίνημα και μια άλλη κουλτούρα», μας λέει η κυρία Μπίρη.
Μάλιστα τις άγριες μέρες που μετανάστες δέχονταν ανελέητες επιθέσεις από ακροδεξιά και εθνικιστικά στοιχεία, πολλοί είναι εκείνοι που είχαν χαρακτηρίσει τη Βίλλα Αμαλίας προπύργιο της αντίστασης στη Χρυσή Αυγή και του αντιφασιστικού κινήματος.
Όλα αυτά μέχρι τις 20 Δεκεμβρίου 2012, οπότε και η αστυνομία εκκένωσε το χώρο και ξεκίνησαν οι εργασίες για να πάρει η «Βίλα Αμαλίας» τη σημερινή της μορφή.
Της Ευαγγελίας Ντούρου
Email: entourou @star.gr
Διαβάστε όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο.