Του Γιώργου Δημητρίου
Σε σταυρόλεξο έχει μετατραπεί η ημερομηνία διεξαγωγής των πρώτων και δεύτερων εκλογών, εφόσον δεν σχηματιστεί κυβέρνηση λόγω της απλής αναλογικής, μετά την πρώτη κάλπη, όπως είναι και το πιθανότερο.
Με την απογραφή του 2021 οι εκλογές – Τι σημαίνει αυτό για τις έδρες
Μεταξύ των δύο εκλογικών αναμετρήσεων απαιτείται χρόνος 3 έως 4 εβδομάδων. Η καινούρια Βουλή όμως θα ανοίξει για την ορκωμοσία των βουλευτών ακόμη και αν δεν σχηματιστεί κυβέρνηση, για να διαλυθεί αμέσως μετά στην περίπτωση αυτή. Κάπως έτσι άλλωστε στο παρελθόν, ο Βύρων Πολύδωρας έγινε πρόεδρος της Βουλής για… μία ημέρα (μεταξύ των δύο κοινοβουλευτικών αναμετρήσεων, τον Μάιο και τον Ιούνιο του 2012).
Οι διερευνητικές εντολές
Λόγω των διερευνητικών εντολών που θα λάβουν τα κόμματα το μίνιμουμ των τριών εβδομάδων που θα πρέπει να μεσολαβήσει μεταξύ των δύο εκλογικών αναμετρήσεων δεν αποκλείεται να αυξηθεί στις τέσσερις.
Τσίπρας: Πρωθυπουργός ξανά ο Μητσοτάκης μόνο αν συνεργαστεί με Βελόπουλο
Το Σύνταγμα προβλέπει συγκεκριμένα στο άρθρο 37:
«...Aν κανένα κόμμα δεν διαθέτει την απόλυτη πλειoψηφία, o Πρόεδρoς της Δημoκρατίας παρέχει στoν αρχηγό τoυ κόμματoς πoυ διαθέτει τη σχετική πλειoψηφία διερευνητική εντoλή για να διακριβωθεί η δυνατότητα σχηματισμoύ Kυβέρνησης πoυ να απoλαμβάνει την εμπιστoσύνη της Boυλής.
Aν δεν διαπιστωθεί αυτή η δυνατότητα, o Πρόεδρoς της Δημoκρατίας παρέχει διερευνητική εντoλή στoν αρχηγό τoυ δεύτερoυ σε κoινoβoυλευτική δύναμη κόμματoς και εάν δεν τελεσφoρήσει και αυτή, o Πρόεδρoς της Δημoκρατίας δίνει διερευνητική εντoλή στoν αρχηγό τoυ τρίτoυ σε κoινoβoυλευτική δύναμη κόμματoς. Kάθε διερευνητική εντoλή ισχύει για τρεις ημέρες. Aν oι διερευνητικές εντoλές δεν τελεσφoρήσoυν, o Πρόεδρoς της Δημoκρατίας καλεί τoυς αρχηγoύς των κoμμάτων και, αν επιβεβαιωθεί η αδυναμία σχηματισμoύ Kυβέρνησης πoυ να έχει την εμπιστoσύνη της Boυλής, επιδιώκει τo σχηματισμό Kυβέρνησης από όλα τα κόμματα της Boυλής για τη διενέργεια εκλoγών και σε περίπτωση απoτυχίας αναθέτει στoν Πρόεδρo τoυ Συμβoυλίoυ της Eπικρατείας ή τoυ Aρείoυ Πάγoυ ή τoυ Eλεγκτικoύ Συνεδρίoυ τo σχηματισμό Kυβέρνησης, όσo τo δυνατόν ευρύτερης απoδoχής, για να διενεργήσει εκλoγές, και διαλύει τη Boυλή.
Στις περιπτώσεις κατά τις oπoίες ανατίθεται, σύμφωνα με τις πρoηγoύμενες παραγράφoυς, εντoλή σχηματισμoύ Kυβέρνησης ή διερευνητική εντoλή σε αρχηγό κόμματoς, αν τo κόμμα δεν έχει αρχηγό ή εκπρόσωπo, ή αν o αρχηγός ή o εκπρόσωπός τoυ δεν έχει εκλεγεί βoυλευτής, o Πρόεδρoς της Δημoκρατίας δίνει την εντoλή σ’ αυτόν πoυ πρoτείνει η κoινoβoυλευτική oμάδα τoυ κόμματoς. H πρόταση για την ανάθεση εντoλής γίνεται μέσα σε τρεις ημέρες από την ημέρα πoυ o Πρόεδρoς της Boυλής ή o αναπληρωτής τoυ ανακoινώνει στoν Πρόεδρo της Δημoκρατίας τη δύναμη των κoμμάτων στη Boυλή…»
Σενάριο Α: Το Πάσχα και οι εξετάσεις δείχνουν εκλογές τον Απρίλιο
Οι εκλογές οπωσδήποτε δεν μπορούν να «πέσουν» την Κυριακή του Πάσχα (στις 16 Απριλίου φέτος), ενώ λογικά θα πρέπει να αποφευχθεί να συμπέσουν με τις εξετάσεις των μαθητών (με τις πανελλαδικές να ξεκινούν την 1η Ιουνίου).
Αλλά και για την Κυριακή των Βαΐων (9 Απριλίου) είναι δύσκολο να οριστούν οι εκλογές (αν και τότε ορίστηκε η τρίτη εκλογική αναμέτρηση το 1990, την οποία κέρδισε η ΝΔ και ορκίστηκε πρωθυπουργός ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης με οριακή κοινοβουλευτική πλειοψηφία). Ο λόγος είναι ότι μία διπλή μετακίνηση θα δυσχεράνει είτε τη συμμετοχή στις εκλογές είτε την έξοδο των εκδρομέων του Πάσχα, ειδικά σε περίοδο μεγάλου κόστους της μετακίνησης.
Ρουσόπουλος: Πρώτο κόμμα η ΝΔ στις εκλογές με μεγάλη διαφορά
Με βάση τη συγκεκριμένη υπόθεση ένα καλό «παράθυρο» για τις δύο εκλογές είναι η Κυριακή 2 Απριλίου για την πρώτη αναμέτρηση και η Κυριακή 30 Απριλίου για τη δεύτερη (που απέχει αρκετά από την έναρξη των εξετάσεων).
Στα πλεονεκτήματα σε αυτήν την περίπτωση περιλαμβάνεται και ότι δε θα έχει ξεκινήσει η τουριστική σεζόν.
Σενάριο Β: Το πρόβλημα των αλλεπάλληλων μετακινήσεων και το ενδεχόμενο να εξαντλήσει η κυβέρνηση το σύνολο της θητείας της δείχνει εκλογές Ιούνιο – Ιούλιο
Υπάρχουν πάντως και αυτοί που υποστηρίζουν ότι ακόμα και οι εκλογές δύο εβδομάδες πριν το Πάσχα και δύο μετά, είναι ένα κίνητρο αποχής, λόγω και του κόστους μετακίνησης. Ιδίως μάλιστα στις πρώτες εκλογές, καθώς έχει εμπεδωθεί η αντίληψη ότι δεν θα εκλεγεί κυβέρνηση σε αυτές. Το γεγονός αυτό δεν αποκλείεται με τη σειρά του να οδηγήσει σε εκπλήξεις, καθώς αλλάζει τη σύνθεση του εκλογικού σώματος.
Για αυτό και δεν είναι λίγα τα στελέχη του Μαξίμου που προτείνουν η κυβέρνηση να προσπαθήσει να εξαντλήσει κατά το δυνατόν τη θητεία της, με την πρώτη κάλπη να στήνεται αμέσως μετά τις πανελλαδικές εξετάσεις, που ειδικά φέτος θα μπορούσαν τελικά να οριστούν και λίγο νωρίτερα.
Στην περίπτωση αυτή το «παράθυρο» των δύο εκλογών είναι το χρονικό διάστημα μεταξύ 18 Ιουνίου και 9 ή 16 Ιουλίου, όταν πάντως θα έχει ξεκινήσει το peak της τουριστικής σεζόν, ενώ θα επηρεασθούν και τα κατά τον Ανδρέα Παπανδρέου «μπάνια του λαού».
Ο αντίλογος σε αυτήν την περίπτωση είναι ότι και το 2019 οι εκλογές έγιναν στις 7 Ιουλίου και ειδικά στην περίπτωση της 9ης Ιουλίου η διαφορά θα είναι απειροελάχιστη.
«Θα έχουμε εκλογές σε 230 μέρες»: Η ατάκα βουλευτή και η απάντηση Μητσοτάκη
Σενάριο Γ: Εκλογές τον Μάρτιο
Σε ένα τρίτο σενάριο η κυβέρνηση θα μπορούσε να επιδιώξει να διεξαχθούν και οι δύο εκλογικές αναμετρήσεις αρκετά μακριά από τα ορόσημα του Πάσχα, των εξετάσεων και της τουριστικής σεζόν. Δηλαδή τον Μάρτιο (αλλά όχι την Κυριακή 26 Μαρτίου λόγω της εθνικής εορτής της προηγούμενης ημέρας).
Σενάριο Δ: Και όμως… πρόωρες εκλογές
Υπάρχουν πάντως και αυτοί που εξακολουθούν να πιστεύουν ακόμα ότι μπορεί να γίνουν πρόωρες εκλογές ανά πάσα στιγμή και η κυβέρνηση να διατηρήσει το πλεονέκτημα του εκλογικού αιφνιδιασμού, ιδίως αν προκύψει θέμα που θα αποτελέσει αιτία ή πρόσχημα για κάτι τέτοιο. Όσοι το υποστηρίζουν, πιστεύουν άλλωστε ότι η ΝΔ θα έπρεπε να είχε ήδη προσφύγει στη λαϊκή ετυμηγορία και να μη ρισκάρει με την πιθανότητα μίας δημοσκοπικής ανάκαμψης του ΣΥΡΙΖΑ.
