Ενώπιον του διλήμματος για ανασχηματισμό μέσα σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα ή για εκλογές το φθινόπωρο βρίσκεται ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Θεωρητικά η μία επιλογή δεν αποκλείει την άλλη, ιδίως αν υπάρχει χρονική απόσταση μεταξύ τους, αν και για τους περισσότερους μία αλλαγή στη σύνθεση της κυβέρνησης θα σημαίνει στην πράξη λήξη συναγερμού για το ενδεχόμενο πρόωρης κάλπης.
Ο ανασχηματισμός βέβαια είναι κάτι το λογικά αναμενόμενο λίγο πριν ή κατά τη συμπλήρωση ενός έτους στην εξουσία, καθώς κάποιες διορθώσεις πολιτικής θεωρούνται αναγκαίες, με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε επίπεδο προσώπων. Το πολιτικό μήνυμα της αλλαγής στη σύνθεση της κυβέρνησης είναι κυρίως το ζητούμενο, με τα σενάρια να δίνουν και να παίρνουν σχετικά με ένα νέο άνοιγμα στην Κεντροαριστερά, με τη φιλοδοξία να καταστεί κυρίαρχη η ΝΔ στον χώρο του ευρύτερου Κέντρου, αλλά και με ερωτηματικό το τι θα σημαίνει η πίεση αυτή στο ΚΙΝΑΛ και τη Φώφη Γεννηματά.
Η μετατόπιση του πολιτικού λόγου του κομματικού απογόνου του ΠΑΣΟΚ σε πιο φιλική στον ΣΥΡΙΖΑ θεματολογία δεν περνά απαρατήρητη, αν και η συμμετοχή της κας Γεννηματά στην τελετή για τα θύματα στη Marfin επανέφερε το ΚΙΝΑΛ (που λόγω και απλής αναλογικής αποτελεί έναν εν δυνάμει κυβερνητικό εταίρο) σε μία «μέση γραμμή». Σε κάθε περίπτωση το μεταρρυθμιστικό πρόσημο αναμένεται να παραμείνει ισχυρό και μετά τον ανασχηματισμό, όποτε και εάν αυτός γίνει.
Το κακό με κάθε ανασχηματισμό είναι ότι μοιάζει με μια… νέα συνταγή μαγειρικής. Ακόμα και αν τα υλικά είναι τα καλύτερα και ο σεφ δοκιμασμένος, το ενδεχόμενο το αποτέλεσμα να είναι κατώτερο των προσδοκιών δεν μπορεί να αποκλειστεί. Ο τελευταίος ανασχηματισμός της κυβέρνησης Σαμαρά για παράδειγμα, τον Ιούνιο του 2014, περισσότερο σαν «λευκή πετσέτα» και άσκηση εσωκομματικών ισορροπιών προ της επερχόμενης ήττας ερμηνεύθηκε, παρά σαν επένδυση στις προσπάθειες που είχαν καταβληθεί για παραμονή στο ευρώ. Επίσης, κάθε πρωθυπουργός σε αυτήν την περίπτωση, δημιουργεί μια ομάδα δυσαρεστημένων βουλευτών, είτε πρόκειται για αυτούς που βγήκαν από το κυβερνητικό σχήμα είτε για όσους δεν μπήκαν σε αυτό. Το συγκεκριμένο πρόβλημα βέβαια, λόγω της συμμετοχής αρκετών εξωκοινοβουλευτικών υπουργών και υφυπουργών στην κυβέρνηση και της άνετης πλειοψηφίας στο Κοινοβούλιο, με 158 βουλευτές, δε μοιάζει να είναι σημαντικό σήμερα. Ενδεχομένως να είναι σημαντικό όμως το ποια κοινοβουλευτική πλειοψηφία θα διαθέτει ο κ. Μητσοτάκης μετά από μία εκλογική αναμέτρηση με απλή αναλογική και άλλη μία πιθανότατα, αμέσως ή λίγο μετά, με εκλογικό νόμο αναλογικότερο και πάλι αυτού που ίσχυσε τον Ιούλιο του 2019.
Ένα άλλο πρόβλημα είναι πώς θα εισπράξει η κοινή γνώμη την προσφυγή στη λαϊκή ετυμηγορία το φθινόπωρο, όταν τα προβλήματα στην οικονομία θα είναι συσσωρευμένα λόγω κορωνοϊού και θα χρειάζονται ειδική αντιμετώπιση. Ακριβώς αυτό όμως θα είναι και το επιχείρημα της ΝΔ σε αυτήν την περίπτωση, ότι χρειάζεται νωπή λαϊκή εντολή για να αντιμετωπίσει τα προβλήματα και να εφαρμόσει ένα σχέδιο οικονομικής ανάταξης. Το σίγουρο είναι ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν είναι Γιώργος Παπανδρέου το 2010-11 και είναι λογικό να μην θέλει να μείνει άπραγος σε οτιδήποτε απειλήσει τη διατήρηση της ΝΔ σε υψηλά εκλογικά ποσοστά. Άλλωστε, ακόμα και σύμφωνα με μέλη της δικής του οικογένειας, ένα αδιαμφισβήτητο λάθος που έκανε ο αείμνηστος Κωνσταντίνος Μητσοτάκης ως πρωθυπουργός (από τον Απρίλιο του 1990), ήταν που δε προσέφυγε στη λαϊκή ετυμηγορία, πολύ πριν τον Σεπτέμβριο του 1993 και την αποσκίρτηση βουλευτών της ΝΔ, που οδήγησε τελικά στην πτώση της κυβέρνησής του.
MRB: To ποσοστό με το οποίο προηγείται η ΝΔ και οι δημοφιλέστεροι υπουργοί
Οι ίδιες δημοσκοπήσεις πάντως που καταγράφουν μεγάλη διαφορά της ΝΔ από τον ΣΥΡΙΖΑ καταγράφουν ταυτόχρονα και συντριπτικά ποσοστά απαρέσκειας της κοινής γνώμης απέναντι στο ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών. Δεν είναι παράδοξο, καθώς σταθερά στα δύο τελευταία χρόνια της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, οι ίδιοι πολίτες που ήθελαν να κερδίσει της εκλογές η ΝΔ τάσσονταν και κατά των πρόωρων εκλογών που θα την έφερναν στην εξουσία. Το δόγμα όμως ότι «πρόωρες εκλογές κάνεις με δική σου πρωτοβουλία μόνο όταν μπορείς να τις κερδίσεις», αν και ιστορικά δεν επαληθεύτηκε πάντα, είναι σίγουρο ότι δεν μπορεί να το αγνοήσει ο νυν πρωθυπουργός. Θα πρέπει να το σταθμίσει όμως, ανάλογα και με τις εκτιμήσεις για την πορεία της οικονομίας το φθινόπωρο, αλλά και με τον συμβιβασμό που θα απαιτηθεί ενδεχομένως, με μία μικρότερη λόγω εκλογικού νόμου πλειοψηφία στη Βουλή ή και με το ενδεχόμενο συγκυβέρνησης ακόμα. Όπως θα έλεγαν και στη στήλη των σταυρόλεξων στις παλιές εφημερίδες, οι απαντήσεις προορίζονται για «απαιτητικούς λύτες».
Του ΓΑΔ
