Το 2025 περνά ήδη στην οικονομική ιστορία της χώρας ως το έτος κατά το οποίο η φοροδιαφυγή άρχισε να αποκαλύπτεται σε πρωτοφανή κλίμακα.
Η μαζική εφαρμογή ψηφιακών εργαλείων ελέγχου, η καθολική χρήση ηλεκτρονικών πληρωμών και η διασύνδεση των συναλλαγών με την ΑΑΔΕ, μετέφεραν μεγάλο μέρος της «αόρατης» οικονομίας στο επίσημο φορολογικό σύστημα.
Υποχρεωτικά IRIS σε όλες τις επιχειρήσεις - Τι αλλάζει για τους καταναλωτές
Τα ηλεκτρονικά βιβλία myDATA, η υποχρεωτική εγκατάσταση POS σε όλους τους επαγγελματικούς κλάδους και η ραγδαία εξάπλωση των άμεσων τραπεζικών πληρωμών μέσω IRIS, απέδειξαν στην πράξη ότι η τεχνολογία μπορεί να λειτουργήσει ως ο πιο αποτελεσματικός μηχανισμός καταπολέμησης της φοροδιαφυγής.
Μείωση-ρεκόρ στο κενό ΦΠΑ
Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το «κενό ΦΠΑ» (Vat Gap 2025), το ελληνικό Δημόσιο χάνει πλέον έως και 7 δισ. ευρώ λιγότερα έσοδα από ΦΠΑ σε ετήσια βάση σε σύγκριση με προηγούμενες δεκαετίες.
Πρόκειται για μια θεαματική μεταβολή, αν αναλογιστεί κανείς ότι για χρόνια οι απώλειες κινούνταν σταθερά σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα.
Ήδη από το 2024, η καθολική αποδοχή πληρωμών με κάρτα εκτιμάται ότι απέφερε επιπλέον 400 εκατ. ευρώ στα δημόσια ταμεία, σύμφωνα με μελέτη του ΙΟΒΕ. Το πραγματικό όφελος, ωστόσο, αναμένεται να αποτυπωθεί ακόμη πιο έντονα το 2025, καθώς το μέτρο εφαρμόστηκε πλήρως σε όλους τους επαγγελματίες και για ολόκληρο το έτος.
Εκρηκτική αύξηση δηλωθέντων τζίρων
Τα στοιχεία των φορολογικών δηλώσεων του 2025 αποκάλυψαν σημαντικές αυξήσεις στα ακαθάριστα έσοδα που δήλωσαν ελεύθεροι επαγγελματίες για το 2024. Σε αρκετούς κλάδους, ιδίως εκείνους που παραδοσιακά συνδέονταν με υψηλά ποσοστά «μαύρων» συναλλαγών, οι δηλωμένοι τζίροι αυξήθηκαν από 10% έως και 15%.
Ενδεικτικά, οι ιδιοκτήτες μπαρ εμφάνισαν αύξηση εσόδων άνω του 15%, οι οδηγοί ταξί πάνω από 14%, ενώ τεχνικά επαγγέλματα όπως ηλεκτρολόγοι, υδραυλικοί και μαραγκοί κατέγραψαν επίσης σημαντική άνοδο στις δηλώσεις εισοδήματος.
Η εικόνα αυτή αποδίδεται άμεσα στον περιορισμό των μετρητών και στη σχεδόν καθολική καταγραφή των συναλλαγών.
Το «άλμα» της ψηφιακής εποχής
Μόνο σε σχέση με το προηγούμενο έτος, τα ψηφιακά μέτρα εκτιμάται ότι απέφεραν επιπλέον έσοδα 2,7 δισ. ευρώ το 2025, χρήματα που στο παρελθόν χάνονταν λόγω φοροδιαφυγής.
Αντίθετα, την περίοδο 2010-2024, η χώρα έχασε συνολικά πάνω από 73 δισ. ευρώ μόνο από το κενό ΦΠΑ, γεγονός που συνέβαλε σε μνημόνια, περικοπές και υπερφορολόγηση των συνεπών φορολογουμένων.
Η καμπή ήρθε μετά το 2019, με την εισαγωγή των myDATA και τη σταδιακή οικοδόμηση ενός ολοκληρωμένου ψηφιακού πλαισίου ελέγχου. Από το 2024, οι δηλώσεις ΦΠΑ διαμορφώνονται σχεδόν αυτόματα, με την ΑΑΔΕ να έχει σε πραγματικό χρόνο εικόνα των εσόδων κάθε επιχείρησης.
Oι νέοι έλεγχοι
Καθοριστικό ρόλο παίζει πλέον και η λεγόμενη «αυτοσυμμόρφωση». Η ΑΑΔΕ ανακοινώνει κάθε χρόνο τον μέσο τζίρο ανά ΚΑΔ, δημιουργώντας ένα πλαίσιο σύγκρισης που λειτουργεί αποτρεπτικά για χαμηλές δηλώσεις. Επιχειρήσεις με μεγάλες αποκλίσεις γνωρίζουν ότι βρίσκονται δυνητικά στο στόχαστρο ελέγχων.
Από το 2025, το ψηφιακό δελτίο αποστολής και από το 2026 το ψηφιακό τιμολόγιο, σε συνδυασμό με εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης, ενισχύουν ακόμη περισσότερο το πλέγμα ελέγχου. Το αποτέλεσμα είναι σαφές: η φοροδιαφυγή περιορίζεται και η οικονομία λειτουργεί πλέον με όρους μεγαλύτερης διαφάνειας και δικαιοσύνης.
Διαβάστε όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο.