Καλή σωματική διάπλαση, άριστη ψυχική και σωματική υγεία πρέπει να διαθέτουν οι χειριστές αεροσκαφών. Κάθε χρόνο μάλιστα οφείλουν να εξετάζονται από γιατρούς και να πιστοποιείται ότι είναι κατάλληλοι για να πετάξουν αεροπλάνο.
Συγκεκριμένα, για να γίνει κανείς πιλότος, πρέπει να έχει φοιτήσει σε κάποια σχολή επαγγελματιών χειριστών, αφού όμως έχει περάσει από ειδικές ιατρικές εξετάσεις και ψυχοσωματικά τεστ, τα οποία επαναλαμβάνονται και στην επαγγελματική του πορεία τουλάχιστον μια φορά το χρόνο, και τα οποία πιστοποιούν ότι είναι κατάλληλος για να πιλοτάρει αεροσκάφος.
Μετά την αεροπορική τραγωδία της Germanwings, για την οποία ευθύνη φέρεται να έχει ο συγκυβερνήτης του Airbus 320, Αντρέας Λούμπιτζ, ο κύριος Κωνσταντίνος Σοφιανός, εκπαιδευτής πιλότων είπε στο STAR και τον Βαγγέλη Γκούμα: «Το τεστ αυτό αποτελείται από 700 ερωτήσεις και στην συνέχεια θα πρέπει ο υποψήφιος να περάσει μια μικρή συνέντευξη με τον ψυχίατρο».
Τα κυριότερα χαρακτηριστικά που απαιτούνται από έναν πιλότο είναι:
Ψυχοσυναισθηματική σταθερότητα
Ταχύτατα αντανακλαστικά
Υπευθυνότητα, πειθαρχία, συνέπεια
Εγρήγορση, ετοιμότητα, ψυχραιμία
Ευστροφία, διαύγεια πνεύματος
Υπολογιστική ικανότητα, αντίληψη του χώρου και του χρόνου
«Το πιστοποιητικό υγείας ανανεώνεται κάθε χρόνο για τους επαγγελματίες πιλότους και από κάποιες ηλικίες και πάνω ανά 6 μήνες, όπως ορίζει η νομοθεσία, αλλά στην διαδικασία της ανανέωσης του πιστοποιητικού δεν ξανακάνει ο πιλότος τα ψυχολογικά τεστ» λέει ο κ. Σοφιανός.
Ένα δίπλωμα πιλότου δεν αρκεί για να ασκήσει κάποιος το επάγγελμα. Πρέπει να έχει ορισμένες ώρες πτήσης, ν' αποκτήσει εμπειρία με διάφορα αεροσκάφη και να έχει κάνει εξάσκηση στο έδαφος με simulators.
Η πολύ καλή φυσική και η βιολογική αντοχή είναι απαραίτητα στοιχεία για τους χειριστές αεροσκαφών. Ταυτόχρονα οι πιλότοι πρέπει να έχουν γνώσεις και συγκεκριμένη αντίληψη, η οποία ταυτίζεται με την αντίληψη που απαιτούν οι θετικές επιστήμες. Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Boeing έως το 2032 θα χρειαστούν 500.000 νέοι χειριστές. Οι 200.000 θα χρειαστούν μόνο στην περιοχή της Ασίας και του Ειρηνικού.