Η πανδημία του κορωνοϊού μείωσε κατά έξι μήνες το προσδόκιμο επιβίωσης στην Ελλάδα το 2020, σύμφωνα με έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δημοσιοποιήθηκε με τίτλο «Προφίλ Υγείας 2021».
Παρόλο που η χώρα μας βρίσκεται πάνω από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο και επλήγη λιγότερο το 2020 από τον κορωνοϊό, η Covid-19 συνδέεται τελικά με έναν στους 25 θανάτους. Μάλιστα, δεν αποκλείεται οι απώλειες να είναι ακόμη περισσότερες.
Οι κύριες αιτίες θανάτου για την Ελλάδα είναι η ισχαιμική καρδιοπάθεια και το εγκεφαλικό επεισόδιο, ενώ ο καρκίνος του πνεύμονα είναι η συχνότερη αιτία θανάτου από καρκίνο.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στην Έκθεση της Κομισιόν, η ισχαιμική καρδιοπάθεια ήταν η κύρια αιτία θνησιμότητας το 2018 (τελευταία διαθέσιμα δεδομένα) και αντιστοιχούσε περίπου στο 11% όλων των θανάτων, ενώ πολύ κοντά (10%) ακολουθούσε και το εγκεφαλικό επεισόδιο.
Ο καρκίνος του πνεύμονα αντιστοιχούσε στο 6% όλων των θανάτων αντιπροσωπεύοντας τη συχνότερη αιτία θανάτου από καρκίνο. Ο καρκίνος του πνεύμονα ευθύνεται για σημαντικό ποσοστό των αποτρέψιμων θανάτων στην Ελλάδα. Όπως αναφέρει η Έκθεση, αναπτύσσεται η πρώτη εθνική στρατηγική της χώρας για τον έλεγχο του καρκίνου του πνεύμονα, η οποία εναρμονίζεται με το ευρωπαϊκό σχέδιο για την καταπολέμηση του καρκίνου (European Commission, 2021a).
Το προσδόκιμο ζωής στην Ελλάδα
Το προσδόκιμο ζωής στην Ελλάδα υπερβαίνει τον μέσο όρο, αλλά μειώθηκε το 2020 λόγω των επιπτώσεων της νόσου COVID-19.
Το 2020 το προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση στην Ελλάδα αντιστοιχούσε σε 81,2 έτη και ήταν ελαφρώς υψηλότερο από τον μέσο όρο για το σύνολο της ΕΕ (80,6), αλλά χαμηλότερο σε σύγκριση με τις περισσότερες χώρες της νότιας και δυτικής Ευρώπης (σχήμα 1).
Όπως σε πολλές άλλες χώρες της ΕΕ, η αύξηση του προσδόκιμου ζωής στην Ελλάδα επιβραδύνθηκε σημαντικά μεταξύ του 2010 και του 2019, αντιστοιχώντας σε μόλις ένα έτος περίπου σε σύγκριση με περίπου δύο έτη την προηγούμενη δεκαετία. Η στασιμότητα συνδέεται εν μέρει με την περιορισμένη πρόοδο όσον αφορά τη μείωση των ισχαιμικών καρδιοπαθειών και του καρκίνου του πνεύμονα —καθώς και με την αυξημένη θνησιμότητα λόγω διαβήτη στους ηλικιωμένους.
Το προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση μειώθηκε προσωρινά (κατά 6 μήνες) μεταξύ του 2019 και του 2020 μετά την έξαρση της πανδημίας COVID-19. Η μείωση αυτή είναι μικρότερη από τη μέση μείωση κατά περίπου 8 μήνες σε ολόκληρη την ΕΕ. Η διαφορά μεταξύ των φύλων όσον αφορά το προσδόκιμο ζωής είναι 5,1 έτη (78,6 έτη για τους άνδρες, 83,7 έτη για τις γυναίκες) και είναι μικρότερη από τη διαφορά στο σύνολο της ΕΕ (5,6 έτη)
Οι δαπάνες για την υγεία στην Ελλάδα έχουν αυξηθεί με αργούς ρυθμούς\
Το 2019 η Ελλάδα διέθεσε 7,8 % του ΑΕΠ στην υγεία σε σύγκριση με 9,9 % που διατέθηκε στο σύνολο της ΕΕ. Το ίδιο έτος οι κατά κεφαλήν δαπάνες ανήλθαν σε 1 603 ευρώ (προσαρμοσμένο ποσό ανάλογα με τις διαφορές στην αγοραστική δύναμη), ποσό το οποίο είναι χαμηλότερο από το ήμισυ του μέσου όρου της ΕΕ.
Ιστορικά, οι δαπάνες για την υγεία στην Ελλάδα ήταν χαμηλότερες από τον μέσο όρο της ΕΕ, ενώ τα εκτεταμένα μέτρα συγκράτησης του κόστους και αποδοτικότητας που θεσπίστηκαν μετά την οικονομική κρίση του 2009 οδήγησαν σε απότομες μειώσεις. Από το 2015 η τάση αυτή έχει αντιστραφεί, με μικρές αλλά σταθερές αυξήσεις των δαπανών. Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω της νόσου COVID-19 είχε επίσης ως αποτέλεσμα τη χορήγηση πρόσθετης χρηματοδότησης το 2020 για τη στήριξη του τομέα της υγείας.
Η χρηματοδότηση από το δημόσιο ως ποσοστό των συνολικών δαπανών για την υγεία ήταν 60 % το 2019 —ποσοστό το οποίο είναι το δεύτερο χαμηλότερο μετά την Κύπρο και σημαντικά χαμηλότερο από τον μέσο όρο στην ΕΕ (80 %).
Αυτό σημαίνει ότι ένα πολύ μεγάλο μερίδιο των δαπανών για την υγεία προέρχεται από τα νοικοκυριά (35 %) με τη μορφή άμεσων ιδιωτικών πληρωμών —οι οποίες συνίστανται κυρίως σε συμμετοχές των ασφαλισμένων για τα φάρμακα και άμεσες πληρωμές για υπηρεσίες που δεν περιλαμβάνονται στη δέσμη παροχών, επισκέψεις σε ιδιώτες ειδικούς ιατρούς, νοσηλευτική περίθαλψη και οδοντιατρική περίθαλψη.
Επίσης, οι άτυπες πληρωμές αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το ένα τέταρτο των άμεσων ιδιωτικών πληρωμών (WHO Regional Office for Europe, 2018). Η προαιρετική ασφάλιση υγείας διαδραματίζει μόνον ήσσονος σημασίας ρόλο, αντιπροσωπεύοντας το 5 % των συνολικών δαπανών για την υγεία.
Δείτε εδώ ολόκληρη την Έκθεση της Κομισιόν για το προσδόκιμο της ζωής στην Ελλάδα.
Διαβάστε όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
