Τα τύμπανα πολέμου ανάμεσα σε ΗΠΑ και Β. Κορέα δεν έχουν τελειωμό. Τραμπ και Κιμ Γιονγκ Ουν δίνουν καθημερινά ρεσιτάλ προκλητικότητας, ενώ «ήσυχες δυνάμεις» παραμένουν η Κίνα και η Ρωσία.
Όμως, τι συμβαίνει πραγματικά και ποιος είναι ο ρόλος των κρατών που εμπλέκονται στο «κορεατικό»;
Το star.gr, στην προσπάθειά του να ρίξει φως στο ζήτημα και να καταλάβει τις πτυχές του, επικοινώνησε με τον Διευθυντή του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων, κ. Κωνσταντίνο Φίλη.
«Αυτή τη στιγμή, δεν υπάρχει στο τραπέζι για τους Αμερικανούς η λύση του ζητήματος της Β. Κορέας με στρατιωτικά μέσα. Στην παρούσα φάση, θα κοιτάξει να κινηθούν διπλωματικά. Τα Ηνωμένα Έθνη θα συνεδριάσουν στις 28 Απριλίου, γι’ αυτό ακριβώς το θέμα, για τη Β. Κορέα» εξηγεί ο κ. Φίλης.
«Θεωρώ ότι οι ΗΠΑ έχουν μια στρατηγική να δουν πώς μπορούν, μέσα από τα Ηνωμένα Έθνη, να πιέσουν περαιτέρω το καθεστώς της Πιονγιάνγκ, οφείλουν, όμως, να γνωρίζουν ότι η πίεση που θα ασκήσουν μέσω των Ηνωμένων Εθνών είναι, μάλλον, περιορισμένη κι ενδεχομένως με περισσότερες κυρώσεις. Ένας από τους λόγους που οι πιέσεις αυτές δεν είναι αποτελεσματικές είναι το ότι η Ρωσία και η Κίνα μπορούν να συναλλάσσονται εμπορικά με τη Β. Κορέα».
Το δεύτερο επίπεδο της συζήτησης για το ζήτημα της Β. Κορέας, είναι το πόσο μεγάλη πίεση μπορούν να ασκήσουν οι ΗΠΑ στην Κίνα, που με τη σειρά της θα ασκήσει τη δική της επιρροή – που είναι δεδομένη – στο καθεστώς της Βορείου Κορέας, για να δοθεί μια λύση στο πυρηνικό πρόγραμμα.
«Για μένα, σε αυτό το πλαίσιο τοποθετείται η μεταφορά των πυραύλων στη Ν. Κορέα και η πρόθεση των Αμερικανών να δείξουν ότι έχουν και τη στρατιωτική λύση στο μυαλό τους. Στην πραγματικότητα, δεν πιστεύω ότι θέλουν να κινηθούν στρατιωτικά, καθώς αντιλαμβάνονται τις συνέπειες, αλλά επιθυμούν να δείξουν ότι όλες οι επιλογές είναι στο τραπέζι και, κυρίως, να εντείνουν τη στρατιωτική τους παρουσία στην ευρύτερη περιοχή, αφενός ως απάντηση στις ενέργειες της Κίνας των τελευταίων μηνών, αφετέρου ως μοχλός πίεσης προς την Κίνα ότι όσο δεν επιλύει το ζήτημα γύρω από τη Β. Κορέα, τόσο οι ΗΠΑ θα ενισχύονται στρατιωτικά και θα ενδυναμώνουν την παρουσία τους στην ευρύτερη περιοχή. Αυτό σίγουρα πονοκεφαλιάζει τους Κινέζους».
Επί της ουσίας, οι ΗΠΑ δείχνουν τα δόντια τους στη Β. Κορέα, όχι μόνο για να πάρει το μήνυμα ο Κιμ Γιονγκ Ουν, αλλά και οι Κινέζοι και, φυσικά, σε δεύτερο επίπεδο και οι Ρώσοι, που παραμένουν, προς το παρόν, σιωπηλοί. Οι ΗΠΑ, εξάλλου, φοβούνται την επιρροή που μπορούν να ασκήσουν στο βορειοκορεατικό καθεστώς η Ρωσία και η Κίνα.
Όσον αφορά τους αθόρυβους «παίκτες», ο κ. Φίλης υπογραμμίζει ότι «η Κίνα έχει ισχυροποιηθεί ιδιαίτερα στην περιοχή της νότιας σινικής θάλασσας στρατιωτικά, ενώ για τη Ρωσία, το ζήτημα της Β. Κορέας δεν αποτελεί προτεραιότητα στην εξωτερική της πολιτική».
Η σιωπή του Πούτιν, εκτός από πάγια τακτική του, δηλώνει ότι η χώρα του δεν θέλει να επιφέρει μεγαλύτερες από τις ήδη υφιστάμενες επιπλοκές στη σχέση της με τις ΗΠΑ, εξαιτίας της Β. Κορέας, σύμφωνα με τον κ. Φίλη.
Επιπλέον, η Ρωσία εισάγει προϊόντα από τη Β. Κορέα, επομένως υπάρχουν και οικονομικά συμφέροντα. Τίθεται το ζήτημα αν και κατά πόσο η Ρωσία είναι διατεθειμένη να περιορίσει τις εισαγωγές. Το ίδιο ισχύει και η Κίνα. Αυτό είναι ένα ερωτηματικό.
Από τη συζήτηση δεν μπορεί, φυσικά, να λείψει ο Κιμ Γιονγκ Ουν, μια από τις πιο αμφιλεγόμενες πολιτικές κι όχι μόνο προσωπικότητες των τελευταίων ετών. Άραγε, όλες αυτές τις προκλήσεις τις κάνει για το φαίνεσθαι ή είναι, όντως, έτοιμος να επιτεθεί;
«Είναι για το φαίνεσθαι, αλλά υπάρχει μια ποιοτική διαφορά σε σχέση με το παρελθόν. Πράγματι, ο Βορειοκορεάτης ηγέτης είναι ιδιαίτερα ανασφαλής και θέλει να βρίσκει τρόπους να συσπειρώνει τον κόσμο γύρω από αυτόν και να αποδυναμώνει τους αντιπάλους του. Κάνει επίδειξη δύναμης, που αποπροσανατολίζει, σε κάποιο βαθμό τη βορειοκορεατική κοινωνία, αλλά δείχνει και τα δόντια του, κυρίως ως προς το τι θα μπορούσε να ακολουθήσει και τι θα μπορούσε ο ίδιος να κάνει. Η διαφορά, όμως, είναι η εξής: Μέχρι πριν από κάποια χρόνια, η Β. Κορέα χρησιμοποιούσε την πυρηνική της ισχύ και την εξέλιξη των πυρηνικών της όπλων ως “trade off”, όπως λέμε, δηλαδή ως μια διαδικασία ‘ανταλλάξιμη’. 'Μπορώ', δηλαδή, 'να περιορίσω ή ακόμα και να διακόψω το πυρηνικό μου πρόγραμμα, αν σταματήσουν οι κυρώσεις, αν πάρω περισσότερα στο οικονομικό πεδίο κι αν βγω από την τωρινή μου απομόνωση'. Αντιθέτως, τώρα μου φαίνεται ότι τα πυρηνικά για τη Β. Κορέα είναι ζήτημα επιβίωσης και του ίδιου του καθεστώτος αλλά σχετίζεται και με την περιφερειακή του ασφάλεια. Έχει καταλήξει, λοιπόν, το καθεστώς της Πιονγιάνγκ ότι αν αναπτύξει πυρηνικά, θα είναι πάρα πολύ ευάλωτο απέναντι σε τρίτες δυνάμεις, που είτε θα είναι περιφερειακές είτε είναι παγκόσμιες».
Τέλος, εμείς εδώ στην Ελλάδα πρέπει να φοβόμαστε για πιθανό ξέσπασμα ή όχι; Ο κ. Φίλης είναι κάθετος:
«Ο ρόλος της Ελλάδας στο ζήτημα της Β. Κορέας θα έχει, φαντάζομαι, μόνο ακαδημαϊκό ενδιαφέρον. Η χώρα μας δεν έχει κανέναν ρόλο σε όλο αυτό. Η Ελλάδα είναι πάρα πολύ μακριά από την περιοχή, αλλά ασφαλώς συντάσσεται με το στρατόπεδο της λογικής και με το στρατόπεδο εκείνων που θεωρούν ότι δεν πρέπει να οδηγηθούμε στην κόψη του ξυραφιού ή στο όριο μιας στρατιωτικής αντιπαράθεσης. Αυτό το απεύχονται όλοι, συμπεριλαμβανομένων και των ‘κυριότερων παικτών’, όπως οι ΗΠΑ και η Β. Κορέα. Δεν νομίζω ότι κανείς εννοεί πραγματικά μια στρατιωτική αντιπαράθεση, πέρα από αυτά που λέγονται για λόγους επικοινωνιακούς, εντυπωσιασμού και ψυχολογικού πολέμου. Οι συνέπειες θα ήταν τερατώδεις».
Μαρία Ανδρικάκη
m.andrikaki@star.gr
Διαβάστε όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
