Η Ελλάδα δεν πηγαίνει στη σύνοδο κορυφής της 15ης και 16ης Οκτωβρίου στις Βρυξέλλες με αίτημα άμεσης ενεργοποίησης κυρώσεων - περιοριστικών μέτρων κατά της Τουρκίας.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές η Ελλάδα θέλει να σταλεί ένα μήνυμα στην Τουρκία, να καταστεί ακόμα πιο δεσμευτικό το πλαίσιο της προηγούμενης Συνόδου (1-2 Οκτωβρίου) και να γραφτούν όλα αυτά σε συμπεράσματα.
Μπορέλ για διερευνητικές: Δε βοηθά η Navtex αλλά ελπίζω να γίνουν
Συνεπώς στη Σύνοδο οι «27» δε θα διαπραγματευτούν μεταξύ τους κάποιο συγκεκριμένο πακέτο, παρά μόνο μια λεκτική αναδιατύπωση της συμφωνίας της 1ης Οκτωβρίου. Εξάλλου τα Κράτη Μέλη και η Ελλάδα συμφωνούν ότι «έχουμε και πλαίσιο, έχουμε και μέθοδο».
Το πλαίσιο προβλέπει ότι η ΕΕ θα εξετάσει συνολικά τη στάση της Τουρκίας, μετά το τελεσίγραφο που της δόθηκε την 1η Οκτωβρίου, κατά τη Σύνοδο του Δεκεμβρίου (αφού οι Υπουργοί έχουν προετοιμάσει τις συζητήσεις νωρίτερα).
Πρέπει να διευκρινιστεί ότι η αξιολόγηση θα γίνεται μέχρι τότε και οι όποιες αποφάσεις θα αντανακλούν τη συνολική κατάσταση.
Ο σκοπός των κυρώσεων και για την Ελλάδα, αλλά και για την Κύπρο είναι η αποκλιμάκωση και η «αλλαγή της συμπεριφοράς της Τουρκίας». Είναι ένα από τα μέσα (ένα άλλο είναι η μεσολάβηση της Γερμανίας, την οποία η Ελλάδα ζήτησε) και όχι αυτοσκοπός. Η ΕΕ, περιλαμβανομένης της Ελλάδας και της Κύπρου, δεν έχει κανένα στόχο «να τιμωρήσει» την Τουρκία.
Αντιθέτως, στόχος της ΕΕ, της Ελλάδας και της Κύπρου είναι ο καθορισμός της υφαλοκρηπίδας και των θαλασσίων ζωνών και η επίλυση του Κυπριακού (με διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα - ΔΔΟ). Αξίζει να σημειωθεί ότι ο στόχος του Κυπριακού εξαρτάται και από το αποτέλεσμα των εκλογών στην τουρκοκυπριακή κοινότητα (δεύτερος γύρος αυτή την Κυριακή 18/10). Η όξυνση σε όλα τα μέτωπα προφανώς δεν βοηθά τον υποψήφιο που είναι σαφώς υπέρ της ΔΔΟ. ΔΔΟ σημαίνει ότι ελληνοκύπριοι και τουρκοκύπριοι θα ζήσουν μαζί σε ένα κράτος με μια πολιτική υπόσταση, μια ιθαγένεια, μια διεθνή παρουσία εντός της ΕΕ, με σεβασμό στην ΣΕΕ/ΣΛΕΕ και το κοινοτικό κεκτημένο. Μη λύση σημαίνει διαιώνιση των προβλημάτων, είτε μέσω του status quo, είτε μέσω επιδείνωσης της κατάστασης (πχ με πιθανές αναγνωρίσεις κτλ).
Μπορέλ: Σημαντική για την ΕΕ η επανέναρξη των συνομιλιών για το Κυπριακό
Παρομοίως, είναι δεδομένο ότι Ελλάδα και Τουρκία πρέπει να λύσουν το πρόβλημα του καθορισμού των θαλασσίων ζωνών. Η Ελληνική υφαλοκρηπίδα πρέπει να οριστεί με συμφωνία με τους γείτονες, διότι αυτό ορίζει το δίκαιο της θάλασσας. Μέχρι τότε η υφαλοκρηπίδα ipso facto (αυτοδικαίως) και ab initio (εξ αρχής) δεν κατοχυρώνει τίποτα.
Για το δικό της θέμα η Ελλάδα έχει ζητήσει τη μεσολάβηση της Γερμανίας. Ο στόχος της μεσολάβησης είναι να καθίσουν οι δύο χώρες στο τραπέζι με ορίζοντα τη Χάγη. Μέσω της ΕΕ Γερμανία και Ελλάδα εργαλειοποιούν ότι έχουν στη διάθεσή τους για να πιέσουν την Τουρκία. Μετά τον πρώτο μεσολαβητικό γύρο Ελλάδα και Τουρκία συμφώνησαν σε ένα μηχανισμό απεμπλοκής στο ΝΑΤΟ και σε έναρξη διερευνητικών (για την προετοιμασία των οποίων γίνονταν επαφές διπλωματών Ελλάδας και Τουρκίας μέχρι πριν μια εβδομάδα.
Σε αυτό το πλαίσιο η θρυλούμενη κόντρα Ελλάδας - Γερμανίας περί κυρώσεων στερείται ουσιαστικής βάσης. Στην προηγούμενη Σύνοδο Κορυφής η Ελλάδα δεν ζήτησε ενεργοποίηση κυρώσεων, αλλά καθορισμό πλαισίου και το έλαβε. Το έλαβε μάλιστα με τρόπο που οριακά δεν έπληξε τις διαπραγματεύσεις εκείνη τη στιγμή. Βεβαίως η στάση της Τουρκίας στη συνέχεια άλλαξε, με την νέα έξοδο του Ορούτς Ρέις (όχι με το άνοιγμα το Βαρωσίων που είναι μια καθαρά προεκλογική κίνηση).
Στόχος της ΕΕ, που είναι μια ένωση ειρήνης, θα είναι και τώρα να δοθεί μια ευκαιρία διπλωματία. «Ποτέ δεν είναι αργά, ποτέ δεν σταματούν οι προσπάθειες και όποιος ισχυρίζεται το αντίθετο δεν ξέρει την ευρωπαϊκή διπλωματία», σχολίαζε κοινοτική πηγή το βράδυ της Τετάρτης.
Αξίζει να σημειωθεί τέλος ότι η ΕΕ έχει ήδη επιβάλει ένα μακρύ κατάλογο με κυρώσεις στην Άγκυρα για διάφορους λόγους, από πάγωμα κεφαλαίων, πάγωμα κονδυλίων, λίστα προσώπων για γεωτρήσεις στην κυπριακή ΟΑΖ, μέχρι και εμπάργκο όπλων λόγω της εισβολής στη Συρία. Ειδικά το τελευταίο (αφορά όλες τις νέες εξαγωγές, όχι όμως και τη συμπαραγωγή) αποφασίστηκε στις 13 Οκτωβρίου του 2019 και έκτοτε είναι σε ισχύ. Στις 1 και 2 Οκτωβρίου η Κύπρος ζητούσε να μπουν και άλλα ονόματα στη δική της λίστα, όχι να ενεργοποιηθεί το πακέτο του Gymnich που είχε καθορίσει η Ελλάδα μετά το θερμό καλοκαίρι.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα δεν συμφωνούσε με τη διασύνδεση Λευκορωσίας - Τουρκίας που πρότεινε η Κύπρος - και ορθώς διότι εκ των υστέρων φάνηκε πως μια τέτοια διασύνδεση δημιουργεί συνειρμούς μετά την επίσκεψη Λαβρόφ, τις αποκαλύψεις για τα διαβατήρια και τις εταιρίες Λουκασένκο στην Κύπρο. Προφανώς η Κύπρος δεν έκανε τη σύνδεση για τους λόγους που την κατηγορούν, αλλά όπως φάνηκε αυτό ήταν τελικά ένα διπλωματικό λάθος, εκτιμούν φιλικά προσκείμενοι στην Ελλάδα αξιωματούχοι.
Η νέα συζήτηση για την Τουρκία θα γίνει το πρωί της Παρασκευής.
Διαβάστε όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
