Χωρίς πρόγραμμα δεν γίνεται στη ζωή τίποτα. Τα σύγχρονα ευρωπαϊκά κράτη δεν πάνε “στο άγνωστο με βάρκα την ελπίδα”, ούτε υπάρχουν στη λογική του “βλέποντας και κάνοντας”. Έτσι στις Βρυξέλλες, οι άνθρωποι που παρακολουθούν τη χώρα και εργάζονται για την αποκατάσταση της κανονικότητας, εκτιμούν ότι μετά την 20 Αυγούστου του 2018, η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να έχει έτοιμο ένα “πρόγραμμα” για το που θέλει να πάει τη χώρα.
Αφήνοντας στην άκρη τις λεπτομέρειες της εποπτείας, και αντιμετωπίζοντας την Ελλάδα σαν κανονική χώρα παράγοντες των Βρυξελλών βάζουν στο τραπέζι το βασικό ερώτημα: “από που θα βγάζει η Ελλάδα λεφτά τις επόμενες δεκαετίες;” Και φυσικά δεν εννοούν πως θα εξοφλεί τις δόσεις των δανείων, αλλά θέτουν το βασικό ερώτημα, το ίδιο που θα έπρεπε να θέτει κάθε κανονική ελληνική διοίκηση: “ποιες θα είναι οι πλουτοπαραγωγικές δραστηριότητες των επομένων δεκαετιών”. Για τους ίδιους ανθρώπους που ξέρουν πολύ καλά τη χώρα, η απάντηση είναι “δεν μπορεί να βασίζεται μόνο στον τουρισμό, υπάρχει ένας άλλος τομέας που έχει μείνει ανεκμετάλλευτος και αυτός είναι οι εξαγωγές”. Πράγματι οι Βρυξελλές θεωρούν ότι η ελληνική οικονομία “είναι ακόμα πάρα πολύ κλειστή”, πως στις εξαγωγές υπάρχουν “τεράστια περιθώρια”, σε σχέση με το τι κάνουν για παράδειγμα οι άλλες μικρές βόρειες ή μεσαίες και μεγάλες νότιες ευρωπαϊκές χώρες.
Αν στον βασικό εθνικό στρατηγικό στόχο, προσθέσει κανείς μερικούς μικρότερους, τους βάλει σε ένα χρονοδιάγραμμα και τους διανθίσει με τα ήδη συμφωνημένα επί των δημοσίων οικονομικών, ούτε λίγο ούτε πολύ έχει στα χέρια του την περίφημη “ελληνικής εμπνεύσεων και ελληνικής ιδιοκτησίας, ολιστική αναπτυξιακή στρατηγική”. Αυτό εκτιμούν κορυφαίοι παράγοντες των Βρυξελλών, που ενημέρωσαν την R υπό την προϋπόθεση της ανωνυμίας. Οι ίδιοι παράγοντες έχουν ήδη αρμοδίως ξεκινήσει την διαδικασία σκέψης γύρω από τις λεπτομέρειες και τους κεντρικούς άξονες αυτής της στρατηγικής, καθώς, όπως το eurogroup αποφάσισε, την “ολιστική στρατηγική” θα καταρτίσουν “οι ελληνικές αρχές, μαζί με τους θεσμούς” και κατά συνέπεια το EWG. Οι Βρυξέλλες ήδη αναγνωρίζουν στο πρόσωπο του Γ.Χουλιαράκη τον βασικό τους συνομιλητή για το θέμα, ενώ ρόλο φυσικά και θα έχει το EWG.
Η εποπτεία:
Την ίδια ώρα, όπως είναι λογικό, οι ίδιοι παράγοντες ετοιμάζονται να απαντήσουν και στους ομολόγους τους οι οποίοι ήδη πιστεύουν πως η απλή επιτήρηση μετά το πρόγραμμα (Post Program Surveillance - PPS) και το ευρωπαϊκό εξάμηνο (european semester - SGP) “ίσως δεν επαρκούν για την Ελλάδα”. Κανείς στις Βρυξέλλες δεν ξεχνά ότι η Ελλάδα δεν είναι ούτε Ιρλανδία, ούτε Πορτογαλία, είχε πάντα πολύ περισσότερα προβλήματα και πολύ λιγότερη βούληση να τα λύσει.
Η βασική γραμμή σκέψης όμως συνίσταται στο ότι “χωρίς ελληνική ιδιοκτησία”, χωρίς δηλαδή να κεφαλαιοποιήσει η κυβέρνηση και η χώρα την έξοδο και να ιδιοποιηθεί την όποια επόμενη διαδικασία, οι μεταρρυθμίσεις θα αποτύχουν. Συνεπώς η βασική και πάλι η ιδέα είναι να μην πιεστεί η κυβέρνηση να ζητήσει “προληπτική γραμμή στήριξης”, αλλά, όπως έχει ήδη αποκαλύψει η R, να συνδεθεί η σταδιακή υλοποίηση των επιμέρους μέτρων για το χρέος, με την επίτευξη στόχων.
Και εδώ υπεισέρχεται το νέο στοιχείο. Κορυφαίοι παράγοντες των Βρυξελλών εκτιμούν ότι στο “ολιστικό πρόγραμμα αναπτυξιακής στρατηγικής”, ή όπως αλλιώς ονομαστεί, οι ενδογενείς (imput based targets) στόχοι θα πρέπει να αντικατασταθούν από εξωγενείς (output based targets): δηλαδή, αντί η τρόικα να ζητά “μια συγκεκριμένη μεταρρύθμιση στα εργασιακά” θα ζητά για παράδειγμα “αύξηση της απασχόλησης στον Χ τομέα σε Υ αριθμό μηνών” κτλ κτλ. Η R είναι σε θέση να γνωρίζει ότι Μάριο Τσεντένο, ο νέος πρόεδρος του Eurogroup, ο οποίος τρέφει απεριόριστο θαυμασμό για το έργο του προκατόχου του Γ.Ντάισελμπλουμ συμφωνεί ήδη και συνηγορεί με αυτή την άποψη.
Οι Βρυξέλλες υπενθυμίζουν ότι σ’αυτό το πλαίσιο η δημοσιονομική πειθαρχία προφανώς παραμένει απαραίτητη. Η Ελλάδα με κανέναν τρόπο δεν μπορεί να γυρίσει στις μέρες τις στατιστικής απάτης και της πρωτογενούς σπατάλης του 2006 -2009 και όπως λένε, τώρα που βγήκε από τη φουρτούνα καλό είναι να βρει και τους υπεύθυνους εκείνης της περιόδου για να επέλθει η κάθαρση.
Εξάλλου, σε αντίθεση με ό,τι συνέβαινε τότε, που οι αγορές θεωρούσαν πως γερμανικό και ελληνικό ομόλογο είναι το ίδιο πράγμα, πλέον θα τιμολογούν τις ελληνικές επιδόσεις. Η δημοσιονομική πειθαρχία εξάλλου επιβάλλεται με τρεις τρόπους: είτε με την πιστή τήρηση των κανόνων, είτε με την τρόικα, είτε με τον φόβο των αγορών. Όπως και αν έχει, το αποτέλεσμα είναι το ίδιο.
Το πρόγραμμα στρατηγικής θα πρέπει να είναι έτοιμο πριν το καλοκαίρι, και αν είναι δυνατόν να υπάρχει σε προχωρημένη μορφή ήδη από τον Απρίλιο.
Σε ότι αφορά τέλος το ΔΝΤ, οι παράγοντες των Βρυξελλών που μίλησαν στην R, εμφανίζονται βέβαιοι ότι “έχει ηρεμίσει σημαντικά” σε σχέση με το πως βλέπει την Ελλάδα, αλλά οι βασικές διαφορές στις παραδοχές για την ανάπτυξη εξακολουθούν να ισχύουν.
Βρυξέλλες, του Θάνου Αθανασίου
Διαβάστε όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
