Η τρέχουσα έκθεση της τρόικας, σύμφωνα με κύκλους της Κομισιόν αποτελεί το πιο προσεκτικά γραμμένο κείμενο των τελευταίων ετών, καθώς καλείται να ισορροπήσει ανάμεσα στην ανάγκη να στηριχθεί η κυβέρνηση ενόψει ευρωεκλογών, να καθησυχαστούν οι εταίροι και η κοινή τους γνώμη και να αποτυπωθεί μέσες άκρες και η αλήθεια.
Η πραγματικότητα είναι βεβαίως σαφής σε όσους μπορούν να διαβάσουν τη διπλωματική γλώσσα:
- Οι ποσοτικοί στόχοι για τα πλεονάσματα των επομένων ετών παραμένουν οι ίδιοι και απέχουν από αυτούς που η κυβέρνηση περιγράφει στο μεσοπρόθεσμο, με τους ελεγκτές να αισθάνονται βέβαιοι ότι οι στόχοι θα επιτευχθούν, γνωρίζοντας ότι η ελληνική πλευρά θα πιεσθεί και μετεκλογικά θα επιστρέψει στα συμφωνηθέντα. Απολύσεις στο δημόσιο σαφώς και δεν αποκλείεται να γίνουν, όπως και να επέλθουν και νέες μειώσεις, ειδικά στους χαμηλούς μισθούς, ασχέτως αν μετά θα προσληφθούν νέοι, ή θα αυξηθούν τα υψηλά μισθολογικά κλιμάκια, ή αν το πλάνο θα το προτείνει η κυβέρνηση - το επίπεδο απασχόλησης κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι είναι βιώσιμο για τα ελληνικά δημόσια οικονομικά.
- Οι παρεμβάσεις στο ασφαλιστικό φέρνουν εκ των πραγμάτων μειώσεις στις αποδοχές των ασφαλισμένων, αρχής γενομένης με τις επικουρικές, τη στιγμή που η πολιτική ρήτρα μηδενικών ελλειμμάτων ανοίγει την πόρτα και σε μειώσεις στις κύριες συντάξεις.
Την ίδια ώρα, η τρόικα παραδέχεται ότι το περσινό πρωτογενές πλεόνασμα προέρχεται σε μεγάλο βαθμό από την υπό-εκτέλεση του προυπολογισμού στους τομείς των επιχειρησιακών και κοινωνικών δαπανών, ενώ το κοινωνικό μέρισμα αποτελεί αναδιανομή των ίδιων χρημάτων που δεν ξοδεύτηκαν για να επιτευχθεί ο στόχος του πλεονάσματος. Τα arrears πάλι εμφανίζουν κλινικές ενδείξεις λερναίας ύδρας και μοναδική αχτίδα αισιοδοξίας αποτελεί η αύξηση των εσόδων από τη φοροδιαφυγή.
Το μεγαλύτερο, ωστόσο, αγκάθι παραμένει αυτό των τραπεζών. Η αίσθηση στις Βρυξέλλες, είναι πως η τρόικα αρκετά ευγενικά περιέχει στη φράση «η τράπεζα της Ελλάδος να είναι σε επαγρύπνηση» την προαναγγελία νέου γύρου ανακεφαλαιοποίησης μετά τα στρες τεστς της ΕΚΤ. Το ποσό βεβαίως υπάρχει ήδη στο ΤΧΣ. Στο EWG υπάρχουν τεχνοκράτες που εκτιμούν πως οι επενδυτές θα περάσουν από την Ελλάδα (και τις τράπεζές της) επιστρέφοντας γενικώς στην Ευρώπη, χωρίς να μπορεί να προσδιορίσει πόσο θα κρατήσει αυτό το κλίμα.
Οι ανάγκες των τραπεζών σε συνδυασμό με το τι κεφάλαια θα μπορέσουν να επιστραφούν από ορισμένες στο κράτος, την απόδοση των αποκρατικοποιήσεων και τα τρέχοντα επιτόκια σε μια μελλοντική ελληνική δημοπρασία ομολόγων θα καθορίσουν το ποιός θα χρηματοδοτήσει το επόμενο ελληνικό πρόγραμμα (ανεξαρτήτως του ποιος θα το γράψει). Η απόδοση των αποκρατικοποιήσεων επηρεάζει ευθέως και το χρέος και τη βιωσιμότητά του. Αυτό είναι και το πιο μελανό σημείο στην έκθεση των ελεγκτών της Κομισιόν, που με σκληρή γλώσσα καταγράφουν ότι αφενός το Ταμείο αποκρατικοποιήσεων πρέπει να αρχίσει να έχει πραγματικό έλεγχο στις επιχειρήσεις και τα assets που εποπτεύει, ενώ και οι ειδικότεροι του τομέα του real estate πρέπει να αποκτήσουν ρεαλιστικό έλεγχο στα ακίνητα που υποτίθεται ότι βγάζουν στις αγορές.
Υπό αυτή την έννοια οι Βρυξέλλες χτίζουν ήδη την πολιτική συμφωνία για το πρόγραμμα με τις ελληνικές υποχρεώσεις, στη βάση του σχεδίου “2021” που παρουσίασε την περασμένη Πέμπτη στο EWG ο πρόεδρος του ΣΟΕ κ. Π. Τσακλόγλου. Έτερος κοινοτικός αξιωματούχος υπερτόνισε -μιλώντας στη Realnews- της σημασία «το επόμενο πρόγραμμα να έχει τη σφραγίδα ιδιοκτησίας της ελληνικής κυβέρνησης». Αξίζει να σημειωθεί ότι προ εβδομάδων ο Τόμας Βίζερ, πρόεδρος του EWG έλεγε σε συνέντευξή του ότι «η ιδανική ευχή του για το 2014 θα ήταν η ελληνική κυβέρνηση να γράψει μ��νη της το επόμενο μνημόνιο».
Ο δρόμος όμως προς την επόμενη συμφωνία είναι σπαρμένος με αγκάθια. Συγκεκριμένα, ήδη τεχνοκράτες της Κομισιόν, θεωρούν ότι οι εκτιμήσεις του ελληνικού σχεδίου δεν είναι τόσο «συγκρατημένες και προσεκτικές» όπως οι δικές τους και πως γενικά «η ελληνική πλευρά παρουσιάζει αισιόδοξα νούμερα». Προσέθεσε μάλιστα πως δεν συνηθίζουν να δίνουν εκ των προτέρων στην Αθήνα λευκή επιταγή, όμως ενδέχεται να «αναγνωρίσουν επιτεύγματα, αν αποδειχθεί εκ των υστέρων ότι τα κατάφεραν καλύτερα από το αναμενόμενο».
Ανάμεσα στα αγκάθια βρίσκονται και όλα τα στοιχεία που θα πρέπει να εκτελεστούν από το παρόν πρόγραμμα. Οι συντάκτες της έκθεσης της τρόικας εκτιμούν ότι παραμένουν ακόμα τεράστιες προκλήσεις, μεταξύ των οποίων και οι δημοσιονομικοί στόχοι για το 2015 και 2016.
