Ζούμε στην εποχή του διαδικτύου και των social media, όπου «βομβαρδιζόμαστε» καθημερινά από διαφημίσεις σε προϊόντα - τα οποία ίσως να μη χρειαζόμαστε άμεσα, αλλά παρόλα αυτά, μας δημιουργείται η ανάγκη να τα αποκτήσουμε. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και σε θέματα που αφορούν στην υγεία μας και γι' αυτό χρειάζεται προσοχή.
Tips για να μειώσεις την κορτιζόλη- Έτσι θα αποφύγεις προβλήματα υγείας
Η κορτιζόλη, για παράδειγμα, γνωστή και ως «ορμόνη του στρες», είναι πολύ σημαντική για τον ανθρώπινο οργανισμό, αφού είναι εκείνη που «ευθύνεται» για την ενέργεια και τη διάθεσή μας να σηκωθούμε από το κρεβάτι κάθε πρωί, νιώθωντας δυνατοί για να αντεπεξέλθουμε στις καθημερινές προκλήσεις.
Καθώς σκρολάρετε, λοιπόν, στο κινητό σας τηλέφωνο, ξαφνικά ένα pop up παραθυράκι εμφανίζεται στην οθόνη, ρωτώντας σας: «Εσείς ρυθμίζετε σωστά την κορτιζόλη σας;», «Μήπως έχετε υψηλή κορτιζόλη; Αυτά είναι τα σκευάσματα που θα σας βοηθήσουν!» κ.ο.κ. Και αναρωτιέστε αγχωμένοι, αν έχετε υψηλή ή χαμηλή κορτιζόλη, τι είναι η κορτιζόλη, ποια είναι τα συμπτώματα, να πάρετε κι εσείς αυτό το σκεύασμα που προτείνει αυτή η ιστοσελίδα; Εν τέλει, πιάνετε τον εαυτό σας να αναζητά ιατρικές πλατφόρμες με σκοπό να μάθετε εάν έχετε υψηλή κορτιζόλη και χρειάζεται να τη μειώσετε ή το αντίθετο.
Ηρεμήστε. Το ότι ίσως νιώθετε πρησμένοι ή υποτονικοί, ίσως να οφείλεται σε άλλους παράγοντες, μη σχετικούς με την κορτιζόλη. Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Τι είναι η κορτιζόλη
Η κορτιζόλη ανήκει στις στεροειδείς ορμόνες, απελευθερώνεται από τα επινεφρίδια ως απόκριση σε φυσιολογικές διεργασίες (για παράδειγμα, πρωινό ξύπνημα, άσκηση, στρες) και συμβάλλει σημαντικά σε πολλές οργανικές λειτουργίες, καθώς τα περισσότερα κύτταρά μας διαθέτουν υποδοχείς για την κορτιζόλη.
Υπάρχουν ορισμένες περιπτώσεις στις οποίες η έκκρισή της αυξάνεται αισθητά, με πιο κοινή το στρες (λόγω άγχους, ασθένειας, πυρετού, πόνου, τραύματος, υπογλυκαιμίας, κατάθλιψης κ.ά.).
Σε γενικές γραμμές, η κορτιζόλη μπορεί να επηρεάσει:
- τα επίπεδα σακχάρου
- την αρτηριακή πίεση
- την ανοσοαπόκριση
- τη μνήμη
- την υγεία οστών και των μυών
- τον κιρκάδιο ρυθμό
Πώς μπορούμε να ελέγξουμε τα επίπεδα κορτιζόλης στον οργανισμό μας
Η κορτιζόλη, της οποίας οι τιμές μπορεί να παρουσιάσουν διάφορες διακυμάνσεις κατά τη διάρκεια της ημέρας (το πρωί παρατηρούνται οι πιο υψηλές τιμές, ενώ τη νύχτα οι τιμές της είναι χαμηλές), ελέγχεται μέσω εξετάσεων αίματος, δείγμα από σάλιο, ούρα ή και τρίχες σε ειδικό εργαστήριο (π.χ. διαγνωστικό κέντρο). Οι φυσιολογικές τιμές, είναι συνήθως οι ακόλουθες:
- Πρωινές τιμές (8:00): 5-23 μg/dL (συνήθως πάνω από 10 μg ανά δεκατόλιτρο)
- Απογευματινές τιμές (20:00): 0.1-10 μg/dL (συνήθως κάτω από 5 μg ανά δεκατόλιτρο)
Για να έχει κανείς αντικειμενική εικόνα για τις τιμές της κορτιζόλης, θα πρέπει να έχει την πλήρη καμπύλη κορτιζόλης για την ημέρα, λαμβάνοντας για παράδειγμα ούρα ή σίελο 24ώρου.
Τέλος, αξίζει να αναφέρουμε ότι η μέτρηση της κορτιζόλης μέσω αιματολογικών εξετάσεων είναι ο πιο κατάλληλος τρόπος για τη διάγνωση των συνδρόμων Cushing και Addison, εκεί όπου τα επίπεδα της ορμόνης βρίσκονται μονίμως εκτός των φυσιολογικών ορίων.
Υψηλή κορτιζόλη: Ποια είναι τα συμπτώματα
Οι υψηλές τιμές κορτιζόλης επηρεάζουν τόσο τη σωματική μας κατάσταση όσο και την ψυχική υγεία.
Κάποια από τα συμπτώματα της υψηλής κορτιζόλης, είναι τα παρακάτω:
- «Στρογγυλό» πρόσωπο
- Αύξηση της γλυκόζης στο αίμα («ζάχαρο»)
- Αύξηση της αρτηριακής πίεσης
- Αύξηση του σωματικού βάρους και του κοιλιακού λίπους
- Μείωση της μυϊκής μάζας και μυική αδυναμία (ειδικά στα χέρια και πόδια)
- Αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα (αυξημένος κίνδυνος λοιμώξεων)
- Γαστρεντερικές διαταραχές (π.χ. δυσπεψία, έλκη)
- Διαταραχές μνήμης και δυσκολία συγκέντρωσης
- Ψυχολογικά προβλήματα όπως άγχος, ευερεθιστότητα, συναισθηματικές διακυμάνσεις και κατάθλιψη
- Προβληματικός κύκλος ύπνου-αφύπνισης (αϋπνία, κακής ποιότητας ύπνος)
- Οστεοπόρωση και κατάγματα (αδύναμα/εύθραυστα οστά)
- Διαταραγμένος κύκλος εμμήνου ρύσεως – έως και αμηνόρροια
- Μείωση της τεστοστερόνης και των σπερματοζωαρίων (αιτία υπογονιμότητας)
- Δερματολογικά προβλήματα (π.χ. ακμή, ραγάδες, μώλωπες, γήρανση του δέρματος)
- Πονοκέφαλος
Εξισορρόπηση της κορτιζόλης με φυσικούς τρόπους
Για να διατηρηθεί σε υγιή επίπεδα η κορτιζόλη, δεδομένου ότι δεν υπάρχουν άλλα προβλήματα υγείας, είναι απαραίτητη η διαχείριση του στρες και η διατήρηση της καλής σωματικής και της ψυχικής κατάστασης.
Διαβάστε παρακάτω κάποια tips που θα σας βοηθήσουν να εξισορροπήσετε αποτελεσματικά την κορτιζόλη:
- Διαχείριση του άγχους (διαλογισμός, γιόγκα, ασκήσεις αναπνοής, ψυχοθεραπεία)
- Τακτική άσκηση μέτριας έντασης (π.χ. περπάτημα, jogging, ποδήλατο) – Όμως, όχι υπερβολικά έντονη άσκηση, διότι η υπερπροπόνηση αυξάνει τα επιπέδα κορτιζόλης
- Υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή – πλούσια σε φρούτα και λαχανικά, τροφές ολικής άλεσης και χαμηλού Γλυκαιμικού Δείκτη / φτωχή σε επεξεργασμένα τρόφιμα, ζάχαρη, κορεσμένα λιπαρά, αλκοόλ και καφεΐνη
- Επαρκής και ποιοτικός ύπνος – τουλάχιστον 7 ώρες ημερησίως (ιδανικά συνεχόμενα και τις ίδιες ώρες καθημερινά)
- Ενασχόληση με ένα χόμπι όπως ο χορός, κολύμπι κ.ά.
- Διατήρηση υγιών διαπροσωπικών σχέσεων με άτομα που σας προκαλούν ηρεμία, γέλιο και χαλάρωση / αποφυγή συχνής επαφής με «τοξικά» άτομα
- Κατάλληλη διαχείριση τυχόν παθήσεων (διαβήτης, υπέρταση, αγχώδεις διαταραχές)
- Λήψη διατροφικών συμπληρωμάτων – Μπορείτε να δοκιμάσετε ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω, ανάλογα με την περίπτωσή σας:
- Προσαρμογόνα βότανα όπως η Ροδιόλα και η Ασβαγκάντα
- Μαγνήσιο – ειδικά μετά την προπόνηση
- Ωμέγα 3 λιπαρά οξέα για προστασία από τη φλεγμονή
- Βιταμίνη D
- Πράσινο τσάι
- L-Θεανίνη
- Προβιοτικά και πρεβιοτικά
Πάντα να συμβουλεύεστε τον γιατρό σας και όχι το διαδίκτυο
Το σημαντικό είναι να απευθύνεστε πάντα στον γιατρό σας, ο οποίος εξειδικεύεται στο να σας κατευθύνει σωστά, με στόχο να λάβετε εξατομικευμένη φροντίδα, για τα καλύτερα αποτελέσματα.
Διαβάστε όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο.