Με έναν νέο, τον έβδομο, τόμο απαντούν εμμέσως πλην σαφώς τα στελέχη της Ακαδημίας Αθηνών σε όσους αντιμετωπίζουν με πολιτική απάθεια το τιτάνιο έργο της έκδοσης του Ιστορικού Λεξικού της Νέας Ελληνικής (ΙΛΝΕ).
Ο έβδομος τόμος του Λεξικού έχει ολοκληρωθεί και, μετά τα διαδικαστικά, εκτιμάται ότι θα εκδοθεί από το Εθνικό Τυπογραφείο στις αρχές του 2020.
Ο νέος τόμος παίρνει το νήμα από τη λέξη «διάλεκτος» με την οποία κλείνει ο έκτος τόμος και, ξεκινώντας τη λέξη «διάλεξη» θα περιλαμβάνει όλες τις λέξεις του «δ» που ακολουθούν. «Η έκδοση του ΙΛΝΕ είναι θέμα μείζονος εθνικής σημασίας. Το “άρθρο πρώτον” του κανονισμού της Ακαδημίας ορίζει πως “είναι εθνική ανάγκη όπως η Ακαδημία μελετά και κανονίζει τα της εθνικής ημών γλώσσης”» ανέφερε ο τέως πρόεδρος της Ακαδημίας κ. Αντώνης Κουνάδης, στον οποίο άλλωστε οφείλεται η αναζωογόνηση των ρυθμών για την έκδοση του Λεξικού.
Ο πρώτος τόμος του ΙΛΝΕ κυκλοφόρησε το 1933, και το Λεξικό συνέχισε να εκδίδεται σταθερά, με ρυθμό περίπου έναν τόμο ανά πενταετία, ακόμα και στα δύσκολα χρόνια του πολέμου και της Κατοχής.
Ωστόσο, ενώ από το 1933 μέχρι το 1953 εκδόθηκαν τρεις τόμοι και το πρώτο τεύχος του τέταρτου, έκτοτε υπήρξαν τεράστιες καθυστερήσεις.
Είναι ενδεικτικό ότι στελέχη του ΙΛΝΕ, πριν από την επιτάχυνση των εργασιών επί Α. Κουνάδη το 2018, εκτιμούσαν ότι εάν δεν αλλάξει η κατάσταση για την ολοκλήρωση του Λεξικού θα απαιτηθούν 375 χρόνια.
Όπως ανέφερε, ο νυν πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών κ. Στέφανος Ημελλος στη Γαλλία το αντίστοιχο λεξικό χρειάστηκε περί τα 80 χρόνια, ενώ το σουηδικό οδεύει προς τον 110ο χρόνο ζωής και είναι στα τελευταία γράμματα.
Ειδικότερα, το ΙΛΝΕ μελετά την ιστορία του ελληνικού λεξιλογίου από το 1800 και μετά, αναδρομικά μέχρι την πρώτη εμφάνιση της κάθε λέξης.
Ακόμα και οι δύο αυτοί αιώνες ιστορίας συνεπάγονται τεράστιο όγκο υλικού, καθώς μελετώνται όχι μόνον η Κοινή Νέα Ελληνική, αλλά και όλες οι διάλεκτοι και τα ιδιώματα, τα οποία πολύ συχνά διασώζουν ώς σήμερα μεγάλο πλούτο της αρχαίας γλώσσας που δεν έχει διατηρηθεί στην κοινή, και μπορούν να αποτελέσουν πολύ καλύτερη πηγή για την ιστορία της ελληνικής γλώσσας.
Έτσι, σε αντίθεση με τα ιστορικά λεξικά άλλων γλωσσών, το ελληνικό είναι ταυτόχρονα και ένα λεξικό της κοινής νέας ελληνικής, και ένα (το μοναδικό που διαθέτουμε) παν-διαλεκτικό λεξικό. Για κάθε λέξη, καταγράφει όχι μόνο τι σημαίνει σήμερα και την ετυμολογία της, αλλά και πότε εμφανίζεται για πρώτη φορά, από πότε καταγράφεται κάθε αλλαγή στη μορφή και στη σημασία της, και ποιες διαφορετικές μορφές παρουσιάζει σε όλες τις διαλεκτικές ποικιλίες της γλώσσας μας (ποντιακά, καππαδοκικά, κυπριακά, κρητικά, κατωιταλιώτικα, μακεδονίτικα, νησιώτικα του Αιγαίου και του Ιονίου). Η παρουσίαση κάθε λέξης μπορεί να εκταθεί σε πέντε σελίδες.
Διαβάστε όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
