Τρία σενάρια για το μέλλον της κοινή αμυντικής πολιτικής και ένα κοινό ταμείο, με κεφάλαια ύψους 5,5 δισ. ευρώ ετησίως, συμφώνησε σήμερα το Κολέγιο των Επιτρόπων και παρουσίασαν ο Αντιπρόεδρος Κατάινεν και η Ύπατη Εκπρόσωπος Φεντερίκα Μογκερίνι.
Το «κείμενο προσανατολισμού» για την εμβάθυνση της κοινής άμυνας -παρόμοιο με το αντίστοιχο κείμενο για το μέλλον της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης- αλλά και το αρχικό κείμενο με τις επιλογές για το μέλλον της ίδιας της ΕΕ, συντάχθηκαν υπό την καθοδήγηση του Προέδρου Γιούνκερ και δεν περιγράφουν πρωτότυπες προτάσεις εμπνεύσεως Κομισιόν, αλλά καταγράφουν και συγκεκριμενοποιούν τις ήδη υπάρχουσες προτάσεις στο εσωτερικό της ΕΕ.
Συγκεκριμένα σε ότι αφορά τα σενάρια:
1. Το πρώτο ονομάζεται «Συνεργασία σε θέματα ασφάλειας και άμυνας» και όπως προβλέπει, τα κράτη μέλη θα εξακολουθήσουν να αποφασίζουν για την ανάγκη συνεργασίας σε θέματα ασφάλειας και άμυνας σε εθελοντική βάση και κατά περίπτωση, ενώ η ΕΕ «θα συμπληρώνει» τις εθνικές προσπάθειες. Η συνεργασία στον τομέα της άμυνας θα ενισχυθεί, αλλά η συμμετοχή της ΕΕ στις πιο απαιτητικές επιχειρήσεις θα παραμείνει περιορισμένη. Το νέο Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας θα βοηθούσε στην ανάπτυξη ορισμένων νέων κοινών ικανοτήτων, αλλά τα κράτη μέλη θα εξακολουθούσαν να επιβλέπουν το μεγαλύτερο μέρος της ανάπτυξης και των προμηθειών αμυντικών δυνατοτήτων μεμονωμένα. Η συνεργασία ΕΕ-ΝΑΤΟ θα διατηρήσει τη σημερινή μορφή και δομή.
2. Το δεύτερο σενάριο της Κομισιόν ονομάζεται «Κοινή Ασφάλεια και Άμυνα» και προβλέπει ότι τα κράτη μέλη θα συνενώσουν ορισμένα χρηματοοικονομικά και επιχειρησιακά στοιχεία (assets) για να αυξήσουν την αλληλεγγύη στον τομέα της άμυνας. Η ΕΕ θα ασχοληθεί επίσης περισσότερο με την προστασία της Ευρώπης εντός και εκτός των συνόρων της. Θα αναλάβει μεγαλύτερο ρόλο σε τομείς όπως ο κυβερνοχώρος, η προστασία των συνόρων ή η καταπολέμηση της τρομοκρατίας και θα ενισχύσει τη διάσταση της άμυνας και της ασφάλειας των εσωτερικών πολιτικών της ΕΕ όπως η ενέργεια, η υγεία, τα τελωνεία ή ο χώρος. Αυτό θα συνοδευόταν από μια πολιτική βούληση για δράση, καθώς και τη δυνατότητα λήψης αποφάσεων σε ένα ταχέως μεταβαλλόμενο πλαίσιο. Η ΕΕ και το ΝΑΤΟ θα αυξήσουν επίσης την αμοιβαία συνεργασία και θα συντονιστούν σε ένα πλήρες φάσμα θεμάτων.
3. Το τρίτο και πιο φιλόδοξο σενάριο «Ενιαία Άμυνα και Ασφάλεια» προβλέπει την προοδευτική διαμόρφωση μιας κοινής αμυντικής πολιτικής της Ένωσης, η οποία θα οδηγήσει σε ενιαία άμυνα βάσει του άρθρου 42 της Συνθήκης ΕΕ. Η υφιστάμενη διάταξη επιτρέπει σε μια ομάδα κρατών μελών να μεταφέρουν την ευρωπαϊκή άμυνα στο επόμενο επίπεδο. Σύμφωνα με αυτό το σενάριο, η προστασία της Ευρώπης θα αποτελέσει αμοιβαία ευθύνη της ΕΕ και του ΝΑΤΟ. Η ΕΕ θα είναι σε θέση να διεξάγει επιχειρήσεις υψηλού επιπέδου ασφάλειας και άμυνας, υποστηριζόμενες από ένα μεγαλύτερο επίπεδο ολοκλήρωσης των αμυντικών δυνάμεων των κρατών μελών. Η ΕΕ θα υποστηρίξει κοινά αμυντικά προγράμματα με το Ευρωπαϊκό Αμυντικό Ταμείο και θα δημιουργήσει έναν ειδικό Ευρωπαϊκό Οργανισμό Έρευνας για την Άμυνα. Αυτό θα ενισχύσει επίσης τη δημιουργία μιας πραγματικής ευρωπαϊκής αμυντικής αγοράς ικανής να προστατεύσει τις βασικές στρατηγικές της δραστηριότητες από εξωτερικές εξαγορές.
Επιπλέον η Κομισιόν πρότεινε σήμερα και τη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας με ετήσιο προϋπολογισμό 5,5 δισ. και το οποίο θα έχει δύο σκέλη:
Α. Το σκέλος της έρευνας το οποίο έχει ξεκινήσει να υλοποιείται ήδη και από το 2017, η ΕΕ θα προσφέρει για πρώτη φορά επιχορηγήσεις για συνεργατική έρευνα σε καινοτόμες αμυντικές τεχνολογίες και προϊόντα, πλήρως και άμεσα χρηματοδοτούμενα από τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Τα έργα που είναι επιλέξιμα για χρηματοδότηση από την ΕΕ θα επικεντρωθούν σε τομείς προτεραιότητας που έχουν ήδη συμφωνηθεί από τα κράτη μέλη και περιλαμβάνουν τα ηλεκτρονικά, τα μετα-υλικά, το κρυπτογραφημένο λογισμικό ή τη ρομποτική. Αυτά θα χρηματοδοτηθούν με: 90 εκατ. Ευρώ μέχρι το τέλος του 2019, από τα οποία τα 25 εκατ. ήδη από το 2017.
Μάλιστα σήμερα θα προκηρυχθεί πρόσκληση υποβολής προτάσεων για έργα στους τομείς μη επανδρωμένων συστημάτων σε ναυτικό περιβάλλον . Το 2018 η Κομισιόν θα προτείνει ένα ειδικό πρόγραμμα έρευνας της ΕΕ στον τομέα της άμυνας με εκτιμώμενο ετήσιο προϋπολογισμό 500 εκατομμυρίων ευρώ, Των μεγαλύτερων επενδυτών στην έρευνα στον τομέα της άμυνας στην Ευρώπη.
Β. Το δεύτερο σκέλος του Ταμείου ονομάζεται «ανάπτυξη και απόκτηση εξοπλισμού»: το Ταμείο θα δημιουργήσει κίνητρα για τα κράτη μέλη να συνεργαστούν για την από κοινού ανάπτυξη και την απόκτηση αμυντικού εξοπλισμού και τεχνολογίας μέσω συγχρηματοδότησης από τον προϋπολογισμό της ΕΕ και πρακτικής υποστήριξης από την Κομισιόν. Τα κράτη μέλη μπορούν, για παράδειγμα, να επενδύσουν από κοινού στην ανάπτυξη της τεχνολογίας αεροσκαφών ή της δορυφορικής επικοινωνίας ή να αγοράσουν από κοινού ελικόπτερα για τη μείωση του κόστους. Μόνο έργα συνεργασίας θα είναι επιλέξιμα και ένα ποσοστό του συνολικού προϋπολογισμού θα διατεθεί για έργα που συνεπάγονται διασυνοριακή συμμετοχή μικρομεσαίων Επιχειρήσεων. Η ΕΕ θα προσφέρει συγχρηματοδότηση με συνολικό ποσό 500 εκατομμυρίων ευρώ για το 2019 και το 2020 στο πλαίσιο ενός ειδικού προγράμματος για την άμυνα και τη βιομηχανική ανάπτυξη και 1 δισεκατομμύριο ευρώ ετησίως μετά το 2020. Το πρόγραμμα θα ενισχύσει την εθνική χρηματοδότηση με ένα αναμενόμενο πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα x5. Έτσι θα μπορούσε να δημιουργήσει μια συνολική επένδυση στην ανάπτυξη αμυντικών δυνατοτήτων ύψους 5 δισ. Ευρώ ετησίως μετά το 2020.
To σημερινό πακέτο για την Άμυνα παρουσίασε το μεσημέρι της Τετάρτης στις Βρυξέλλες η Ύπατη Εκπρόσωπος Μογκερίνι, δηλώνοντας πως «η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δεσμευτεί να ενισχύσει την ασφάλεια και την άμυνα, ενισχύοντας τον στρατηγικό μας ρόλο, την ικανότητά μας να ενεργούμε ως πάροχος ασφάλειας παγκοσμίως και την ικανότητά μας να ενεργούμε αυτόνομα όταν και όπου χρειάζεται».
Τόνισε δε ότι «αυτό είναι που οι εταίροι μας και οι πολίτες μας περιμένουν από εμάς. Έχουμε αρχίσει να εργαζόμαστε και έχουμε πάρει αποφάσεις σε συγκεκριμένους τομείς για να ξεπεράσουμε τον κατακερματισμό που έχουμε σε αυτόν τον τομέα και να χρησιμοποιήσουμε όλα τα μέσα που διαθέτουμε στην Ένωσή μας».
Διαβάστε όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
