Οι νεότερες εικόνες από τους ταμιευτήρες του Μόρνου και της Υλίκης, τις δύο βασικές πηγές ύδρευσης της Αττικής, προκαλούν έντονη ανησυχία, καθώς αποκαλύπτουν ότι η παρατεταμένη ξηρασία έχει φέρει την περιοχή ένα βήμα πριν από σοβαρή κρίση λειψυδρίας.
Λειψυδρία: Επίσημα σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης Αττική, Λέρος και Πάτμος
Επιτόπιες αυτοψίες της ΕΥΔΑΠ με χρήση drones δείχνουν δραματική πτώση της στάθμης του νερού. Σημαντικές εκτάσεις που πριν από δύο ή τρία χρόνια βρίσκονταν μέσα στη λίμνη έχουν πλέον μετατραπεί σε στεριά, αποτυπώνοντας την ταχεία υποχώρηση των υδάτων. Στον Μόρνο, μάλιστα, γίνονται εμφανή τα ερείπια του βυθισμένου χωριού Κάλλιο, που επανεμφανίζονται όσο στερεύουν τα αβαθή.
Λειψυδρία: Τα μέτρα για να μη «διψάσει» η Αττική
Τα ερείπια του βυθισμένου χωριού Κάλλιο
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, ο Μόρνος έχει χάσει πάνω από το 40% των αποθεμάτων του μέσα σε δύο χρόνια, με την επιφάνειά του να έχει συρρικνωθεί σχεδόν στο μισό. Αντίστοιχα, στην Υλίκη η μείωση ξεπερνά το 40% μέσα σε μόλις έναν χρόνο. Η κλιματική αλλαγή, με τους άνυδρους χειμώνες και την απουσία χιονιού στα βουνά, οδηγεί σε εξάντληση των ρεμάτων που τροφοδοτούν φυσικά τις λίμνες και τα ποτάμια.
Την ίδια ώρα, η κατανάλωση νερού στην Αττική αυξήθηκε το 2024 κατά 6%, επιβαρύνοντας ακόμη περισσότερο την ήδη οριακή κατάσταση.
Παρά τις επανειλημμένες συστάσεις για περιορισμό της σπατάλης, έρευνα του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής έδειξε ότι, αν και οι περισσότεροι αναγνωρίζουν το πρόβλημα της λειψυδρίας ως σημαντικό, μόλις οι μισοί θεωρούν ότι αφορά άμεσα την περιοχή όπου κατοικούν.
Γιατί οι ταμιευτήρες δε γεμίζουν παρά τις πρόσφατες έντονες βροχές
Ο Ευθύμης Λέκκας, πρόεδρος του ΟΑΣΠ και καθηγητής Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών, εξήγησε πως οι βροχές δεν αρκούν για να αναπληρώσουν τις απώλειες. Οι ταμιευτήρες γεμίζουν κυρίως από επιφανειακή απορροή και κυρίως από το αργό λιώσιμο των χιονιών, κάτι που φέτος είναι ελάχιστο. Το νερό της βροχής που δεν πέφτει απευθείας στις λίμνες χρειάζεται μεγάλο χρονικό διάστημα για να εμπλουτίσει τους υπόγειους υδροφορείς και ακόμη περισσότερο μέχρι να αντληθεί.
Ο κ. Λέκκας υπογράμμισε ότι υπάρχουν τρόποι βελτίωσης της διαχείρισης του νερού:
- Κατασκευή μικρών φραγμάτων ή ταμιευτήρων, ώστε το νερό να συγκρατείται και να απορροφάται καλύτερα από το υπέδαφος.
- Αξιοποίηση μονάδων αφαλάτωσης, οι οποίες έχουν εξελιχθεί τεχνολογικά, αν και παραμένουν ενεργοβόρες και με περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
- Μείωση των απωλειών στα δίκτυα ύδρευσης, παρά το γεγονός ότι η πλήρης αντικατάστασή τους είναι δύσκολη και χρονοβόρα.
- Εμπέδωση κουλτούρας υπεύθυνης κατανάλωσης νερού, τόσο στις πόλεις όσο και στις αγροτικές περιοχές.