Clean eating: Είναι τελικά σωστή μία διατροφή χωρίς ζάχαρη και γλουτένη;

Στην αρχή, το clean eating έμοιαζε με μια υγιή απόφαση γιατί σήμαινε ότι θα έτρωγα περισσότερα λαχανικά, λιγότερα επεξεργασμένα τρόφιμα και θα φρόντιζα καλύτερα φροντίδα του σώμα μου. Όμως, αυτό που ξεκίνησε σαν αυτοφροντίδα εξελίχθηκε σε μια εμμονή που σταδιακά, κατέστρεψε τη σχέση μου με το φαγητό και — ακόμα χειρότερα με τον ίδιο μου τον εαυτό.

Διαλειμματικό περπάτημα: Το fitness trend για εύκολη απώλεια βάρους

Το clean eating με οδήγησε σε διάφορες διατροφικές και ορμονολογίκες διαταραχές, ενώ εγώ πίστευα πως κάνω το καλύτερο για τον οργανισμό μου και την εξωτερική μου εμφάνιση.

Η αρχή που φαινόταν αθώα

Όλα ξεκίνησαν όταν ανακάλυψα ένα βίντεο στο YouTube με τίτλο «Τρώγοντας καθαρά για 30 μέρες». Η ιδέα ήταν δελεαστική: «Αν τρως μόνο «καθαρά» τρόφιμα, θα έχεις περισσότερη ενέργεια, καθαρό δέρμα, και καλύτερη ψυχολογία». Τις πρώτες μέρες ένιωσα υπερήφανη με τον εαυτό μου , ειδικά όταν τύχαινε και απέρριπτα το γλυκό στο γραφείο ή όταν έκανα meal prep με quinoa και αβοκάντο. Κάθε φορά που έλεγα «όχι» σε μια πίτσα, αισθανόμουν μια περίεργη ηθική ανωτερότητα, σαν να ήμουν καλύτερη επειδή έτρωγα «σωστά».

Σύντομα, άρχισα να περνάω ώρες στο σούπερ μάρκετ διαβάζοντας ετικέτες. Κάθε φαγώσιμο ή πόσιμο πράγμα που έπιανα στα χέρια μου κοιτούσα αμέσως τις θερμίδες και τις πιθανές κακίες ουσίες του. Έψαχνα κάθε συστατικό στο κινητό μου για να βεβαιωθώ ότι ήταν «εγκεκριμένο» από τη λίστα του clean eating. Κάπως έτσι Το φαγητό σταμάτησε να είναι απλώς καύσιμο ή απόλαυση και έγινε μαθηματική εξίσωση που έπρεπε να λύσω σωστά.

Όταν η γραμμή μεταξύ υγείας και εμμονής θολώνει

Στην αρχή, οι γύρω μου με επαινούσαν. «Έχεις πειθαρχία», μου έλεγαν. «Θα ζήσεις εκατό χρόνια». Αυτό έκανε την εμμονή μου να φαίνεται φυσιολογική και να δέχεται συγχαρητήρια. Όμως, με τον καιρό, η διατροφή μου έγινε τόσο περιοριστική που άρχισα να απομονώνομαι. Απέφευγα τις εξόδους με φίλους, γιατί φοβόμουν ότι δεν θα έβρισκα κάτι «αρκετά καθαρό» να φάω. Έφερνα δικό μου τάπερ σε γιορτές και άλλες κοινωνικές εκδηλώσεις σε σημείο που και οι γύρω μου με κοιτούσαν περίεργα.

Η μεγαλύτερη αλλαγή, όμως, ήταν μέσα μου, κάθε φορά που «παρέκκλινα» — ένα κομμάτι τούρτα στα γενέθλια μιας φίλης ή μια μπουκιά ψωμί σε ένα εστιατόριο — ήταν κατακριτέα από τον ίδιο μου τον εαυτό και με έκανε να αισθάνομαι αηδία και ενοχές. Δεν έβλεπα πια το φαγητό ως απόλαυση ή ως μέσο σύνδεσης με τους άλλους, αλλά ως τεστ αυτοελέγχου. Αν δεν περνούσα αυτό το τεστ, έβριζα τον εαυτό μου και τον τιμωρούσα : «Δεν έχεις χαρακτήρα. Δεν αξίζεις» και τιμωρία δεν έχεις το δικαίωμα να απολαύσεις εκείνο το κομμάτι σοκολάτας που θέλησες.

Το κοινωνικό πρόσωπο της εμμονής

Η κουλτούρα γύρω από το clean eating δε βοήθησε. Στα social media, οι influencers έδειχναν τέλεια πιάτα γεμάτα από όλες τις σωστές τροφές και με πράσινα smoothies και hashtags όπως #CleanEatingGoals. Αυτές οι εικόνες έστελναν ένα ύπουλο μήνυμα: ότι η αξία σου ως άνθρωπος εξαρτάται από το πόσο «καθαρά» - σωστά τρως. Ήταν σαν να υπήρχε μια ιεραρχία αρετής, όπου οι «καθαροί» βρίσκονταν στην κορυφή και όσοι δεν ακολουθούσαν αυτόν το δρόμο τότε θα έπρεπε να κρύβονται από τον κόσμο.

Πίστεψα σε αυτό το αφήγημα, μέχρι που συνειδητοποίησα ότι η ζωή μου είχε συρρικνωθεί. Η χαρά να μοιράζομαι ένα γεύμα με τους φίλους μου είχε εξαφανιστεί. Αντί να γελάω, να συζητάω ή να χαλαρώνω, περνούσα τον χρόνο μου ανησυχώντας για τη σος στη σαλάτα ή το αν το κοτόπουλο είχε μαγειρευτεί με το «σωστό» λάδι.

Η συνειδητοποίηση

Η στιγμή της αφύπνισης ήρθε μια μέρα που έπρεπε να παραγγείλω φαγητό στη δουλειά. Καθόμουν μπροστά στον κατάλογο, ανίκανη να αποφασίσω. Δεν υπήρχε τίποτα που να πληροί τις αυστηρές μου προδιαγραφές. Ενώ όλοι οι άλλοι γελούσαν και έτρωγαν πίτσα, εγώ κατέληξα να πεινάω και να κλαίω στην τουαλέτα, νιώθοντας αποτυχημένη.

Κατάλαβα ότι το clean eating, που υποτίθεται θα μου έδινε έλεγχο, με είχε κάνει δούλο του φαγητού. Δεν ήμουν πιο ευτυχισμένη ή πιο υγιής, ήμουν κουρασμένη, μοναχική και γεμάτη ενοχές.

Η σταδιακή απελευθέρωση

Η πορεία προς την αλλαγή δεν ήταν εύκολη. Άρχισα να διαβάζω για την ορθορεξία, μια διατροφική διαταραχή που σχετίζεται με την εμμονή για «καθαρή» τροφή. Μίλησα με έναν διατροφολόγο και έναν ψυχοθεραπευτή. Το πιο δύσκολο βήμα ήταν να επιτρέψω στον εαυτό μου να φάει κάτι «απαγορευμένο» χωρίς να αυτοτιμωρηθώ.

Σιγά σιγά, ξαναθυμήθηκα τι σημαίνει να απολαμβάνεις το φαγητό, όπως μια μακαρονάδα με φίλους, ένα γλυκό που μοιράζεσαι σε μια γιορτή, ακόμα και ένα πρόχειρο σνακ στις 2 το βράδυ. Άρχισα να καταλαβαίνω ότι η αξία μου δεν εξαρτάται από τις θερμίδες που καταναλώνω ή από το αν το φαγητό μου είναι βιολογικό. Η υγεία είναι κάτι ευρύτερο και σαφέστατα περιλαμβάνει την ψυχολογία, τις σχέσεις και τη χαρά της ζωής.

Μαθήματα ζωής

Η εμπειρία αυτή μου έδειξε πόσο εύκολο είναι να παγιδευτείς από μια τάση που παρουσιάζεται ως υγιής. Το πρόβλημα δεν είναι η επιθυμία για καλύτερη διατροφή είναι η εμμονή που μπορεί να γεννήσει ενοχή και ντροπή. Το φαγητό δεν πρέπει να είναι εχθρός ή μέσο αυτοτιμωρίας.

Έμαθα να εμπιστεύομαι το σώμα μου και να το ακούω. Να επιτρέπω στον εαυτό μου ευελιξία. Να λέω «ναι» σε ένα κομμάτι τούρτα αν το θέλω και «όχι» αν πραγματικά δεν το θέλω, όχι επειδή ένας κανόνας το υπαγορεύει. Και, κυρίως, έμαθα να μη μετράω την αξία μου με βάση το περιεχόμενο του πιάτου μου και τις θερμίδες που καταναλώνω.

Λιγή προσοχή στα διατροφικά trends

Η κουλτούρα του clean eating μπορεί να μοιάζει αθώα ή ακόμη και ενδυναμωτική, αλλά κρύβει παγίδες. Όταν η «καθαρότητα» μετατρέπεται σε εμμονή, το φαγητό χάνει τη χαρά του και γίνεται όπλο κατά του εαυτού μας. Σήμερα, έχω αφήσει πίσω μου αυτή τη νοοτροπία. Δεν τρώω τέλεια, αλλά τρώω ελεύθερα. Και, το σημαντικότερο, σταμάτησα να μισώ τον εαυτό μου επειδή δεν είμαι τέλεια. Γιατί η ζωή —και το φαγητό— είναι πολύ περισσότερα από μια λίστα απαγορεύσεων, είναι υγεία, απόλαυσή, ευχαρίστηση και αναμνήσεις γύρω από ένα γεμάτο τραπέζι με τα αγαπημένα σου πρόσωπα.

Συντάκτης: Allyou Team 

Πηγή: www.allyou.gr