Τα Χριστούγεννα συνοδεύονται από πολλές παραδόσεις, από τις πιο δημοφιλείς να είναι ο στολισμός του χριστουγεννιάτικου δέντρου, το οποίο και πρωταγωνιστεί. Η συγκεκριμένη εορταστική περίοδος αποτελεί μία πραγματική ευκαιρία για προσωπική έκφραση και δημιουργική διακόσμηση.
Το συμβολικό στολίδι που έχουν επώνυμες στα χριστουγεννιάτικα δέντρα τους
Την παραμονή ή ανήμερα των Χριστουγέννων, το δέντρο συνήθως λειτουργεί ως το επίκεντρο για την ανταλλαγή δώρων. Είτε είναι φυσικά είτε τεχνητά, τα χριστουγεννιάτικα δέντρα είναι σχεδόν συνώνυμα με τη γιορτή σε πολλά μέρη του κόσμου. Πώς, όμως, τα δέντρα έγιναν μέρος των Χριστουγέννων;
Η ιστορία του χριστουγεννιάτικου δέντρου - Γιατί στολίζουμε
Τα δέντρα χρησιμοποιούνταν από την αρχαιότητα σε διάφορες τελετές, καθώς και ως διακοσμητικό στοιχείο, κάτι που δημιουργεί ερωτήματα όσον αφορά στην προέλευση του σύγχρονου χριστουγεννιάτικου δέντρου. Παρόλα αυτά, υποστηρίζεται ότι προέρχεται από τη Γερμανία.
Η παράδοση λέει ότι το 723, ο Άγγλος ιεραπόστολος Άγιος Βονιφάτιος συνάντησε ειδωλολάτρες που ετοίμαζαν θυσία, αφιερωμένη στον θεό Θορ (Ντόναρ), σε μια βελανιδιά. Ο Βονιφάτιος πήρε ένα τσεκούρι και έκοψε το δέντρο και όταν δεν χτυπήθηκε από τον θεό τους, διακήρυξε στους έκπληκτους ειδωλολάτρες ότι ένα κοντινό αειθαλές δέντρο ήταν το «ιερό τους δέντρο». Άλλες πηγές αναφέρουν ότι ένα έλατο φύτρωσε στη θέση της πεσμένης βελανιδιάς.
Χριστουγεννιάτικο δέντρο: Παραδοσιακό vs μοντέρνο στιλ
Είτε αυτή η ιστορία είναι αληθινή είτε όχι, τα αειθαλή δέντρα έγιναν μέρος των χριστιανικών τελετών στη Γερμανία, ενώ κατά τον Μεσαίωνα άρχισαν να εμφανίζονται τα «δέντρα του παραδείσου». Τα συγκεκριμένα αειθαλή δέντρα, τα οποία συμβόλιζαν τον Κήπο της Εδέμ, ήταν διακοσμημένα με μήλα και διακοσμούσαν τα σπίτια στις 24 Δεκεμβρίου, δηλαδή, την ημέρα της θρησκευτικής εορτής του Αδάμ και της Εύας. Με τον καιρό προστέθηκαν και άλλες διακοσμήσεις -για παράδειγμα, ο Γερμανός μοναχός Μαρτίνος Λούθηρος ήταν ο πρώτος που κρέμασε αναμμένα κεριά σε δέντρο τον 16ο αιώνα (τα οποία συμβόλιζαν το άστρο της Βηθλεέμ) και, κατ' αυτό τον τρόπο, τα δέντρα του παραδείσου «μεταμορφώθηκαν» σε χριστουγεννιάτικα δέντρα. Έως τον 19ο αιώνα, τα χριστουγεννιάτικα δέντρα ήταν πλέον καθιερωμένη παράδοση στη Γερμανία.
Καθώς οι Γερμανοί μετανάστευαν, μετέφεραν το έθιμο αυτό και σε άλλες χώρες, κυρίως στην Αγγλία. Εκεί, τη δεκαετία του 1790, η Σαρλότ, η γερμανίδα σύζυγος του βασιλιά Γεωργίου Γ', στόλιζε δέντρα για τη γιορτή. Ωστόσο, το συγκεκριμένο έθιμο έγινε δημοφιλές στους Βρετανούς από τον γερμανικής καταγωγής πρίγκιπα Αλβέρτο και τη σύζυγό του, βασίλισσα Βικτωρία της Βρετανίας. Το ζευγάρι έκανε τα χριστουγεννιάτικα δέντρα αναπόσπαστο κομμάτι των εορτασμών, ενώ το 1848, η φωτογραφία της βασιλικής οικογένειας γύρω από το στολισμένο δέντρο δημοσιεύθηκε σε εφημερίδα του Λονδίνου.
Πώς να φτιάξεις στολίδια μόνος σου με φυσικά υλικά
Πότε στολίστηκε το πρώτο χριστουγεννιάτικο δέντρο στην Ελλάδα
Όσον αφορά στη χώρα μας, το έθιμο του στολισμού του χριστουγεννιάτικου δέντρου εισήχθη επί Βαυαροκρατίας, όταν τα Χριστούγεννα του 1834 ο Όθωνας στόλισε δέντρο στην οικία του στο Ναύπλιο, κάτι που συνεχίστηκε τα επόμενα χρόνια στο παλάτι των Αθηνών. Στις 24 Δεκεμβρίου του 1843 στολίστηκε για πρώτη φορά χριστουγεννιάτικο δέντρο σε ελληνικό σπίτι και συγκεκριμένα στο αρχοντικό του Ναξιώτη Ιωάννη Παπαρρηγόπουλου, γενικού Προξένου της Ρωσίας στην Αθήνα.
Το έθιμο, σε αντίθεση με την υπόλοιπη Ευρώπη, άργησε να εξαπλωθεί στην χώρα μας. Μόλις τη δεκαετία του '30 κάποια αστικά σπίτια άρχισαν να στολίζουν χριστουγεννιάτικο δέντρο, ενώ μεταπολεμικά το έθιμο διαδόθηκε ταχύτατα τόσο στις πόλεις όσο και στην επαρχεία. Στα μέσα της δεκαετίας του '70 έγινε μία προσπάθεια να αντικακατασταθεί το χριστουγεννιάτικο δέντρο με το ελληνοπρεπέστατο καραβάκι, κάτι που δεν ευδοκίμησε.
Στολισμός του δέντρου τα Χριστούγεννα
Τα παραδοσιακά χριστουγεννιάτικα στολίδια που βγάζουμε κάθε χρόνο αντιπροσωπεύουν τη ζεστασιά, την καλοσύνη και τη νοσταλγία των παιδικών μας χρόνων. Η διαδικασία του στολισμού του δέντρου, το να κρεμάμε κάλτσες στο τζάκι και να μυρίζει το σπίτι φρεσκοψημένες παραδοσιακές συνταγές, είναι αυτά που κάνουν τα Χριστούγεννα μαγικά.
Τα χριστουγεννιάτικα στολίδια είναι αντικείμενα διακόσμησης για δέντρα και σπίτια, όπως στεφάνια από αειθαλή φυτά, μπάλες, γιρλάντες, χριστουγεννιάτικες φιγούρες (Άγιος Βασίλης, ξωτικά), λαμπάκια, κορυφές, φιόγκοι, και φυσικά υλικά (κώνοι, κανέλα), φτιαγμένα από γυαλί, πλαστικό, ύφασμα, ξύλο, κ.ά., σε παραδοσιακά (χρυσό, ασημί) ή μοντέρνα χρώματα, προσφέροντας χαρούμενη και εορταστική ατμόσφαιρα στο σπίτι μας.