Πολύ μακριά από μια συμφωνία βρίσκονται οι ελληνικές αρχές και οι εταίροι της χώρας στο ευρώ, καθώς το χάσμα που χωρίζει τις επιθυμίες της κυβέρνησης και τις λύσεις που προτείνουν οι θεσμοί αντί να γεφυρώνεται μεγαλώνει. Ορατός είναι μάλιστα ο κίνδυνος το 2015 να μπει με το χρηματοδοτικό σκέλος του προγράμματος της ΕΕ να έχει λήξει, την χώρα σε πολιτική αβεβαιότητα και τις αγορές κλειστές. Για να είναι μάλιστα διασφαλισμένες οι ανάγκες της χώρας ως τον Ιούνιο, πρέπει να έχει εκταμιευθεί φέτος η τελευταία δόση του τρέχοντος προγράμματος, η οποία διαφορετικά χάνεται.
Ο Κλάους Ρέγκλιγκ σε ενημέρωση που έγινε στο Λουξεμβούργο το κατέστησε σαφές «αν δεν τα πάρετε φέτος, από το 2015 το υπόλοιπο χάνεται».
Δεν πρόκειται μάλιστα μόνο για την μικρή έστω δόση του 1,8 δις ευρώ, αλλά και για επιπλέον 1,8 δις ευρώ από κέρδη κεντρικών τραπεζών επί ελληνικών ομολόγων (SMPs και ANFAs) η εκταμίευση των οποίων συνδέεται με τα θετική και μόνο έκβαση της αξιολόγησης.
Από την πλευρά της όμως η κοινοτική πλευρά της τρόικας ενημέρωσε τον Τύπο στις Βρυξέλλες πως «θετική έκβαση του ελέγχου σημαίνει πως όλα ανεξαιρέτως τα θέματα θα διέπονται από συμφωνία και όχι απλά ένα ποσοστό». Τα στελέχη που μετέφεραν αυτή την άποψη έχουν την έγκριση τόσο του επόμενου προέδρου της Κομισιόν, όσο και του σώματος των 18 εκπροσώπων υπουργείων στο EWG. Επί της ουσίας «όλα ή τίποτα».
Η ελληνική πλευρά όμως, σύμφωνα με αρμόδιες πηγές του Βερολίνου, της Χάγης, του Λουξεμβούργου και των Βρυξελλών, κάθε άλλο παρά έτοιμη είναι να περιγράψει με τι συμφωνίες θα κλείσει ο 5ος έλεγχος, πόσο μάλλον να ανακοινώσει ένα μεταρρυθμιστικό πλάνο για τη διετία 2015 - 2016.
Αυτό έγινε σαφές και μετά από την συνάντηση του υπουργού οικονομικών Γκίκα Χαρδούβελη με τον Βόλφγκανκγ Σόιμπλε στο Βερολίνο και από τις συνεχιζόμενες συζητήσεις με τα στελέχη της τρόικας και τους εκπροσώπους των 18 υπουργείων στο EWG.
Η ελληνική πλευρά δεν έχει εκπληρώσει ακόμα τις δύο βασικές προϋποθέσεις για να ξεκινήσει η όποια συζήτηση για «την επόμενη μέρα» και όπως όλα δείχνουν το eurogroup του Νοεμβρίου χάνεται. Η κατάσταση στο μέτωπο των μεταρρυθμίσεων είναι μάλιστα τόσο ρευστή που τα στελέχη της τρόικας δεν βρίσκουν λόγο να επιστρέψουν για το κυρίως σώμα της αξιολόγησης.
Συνεπώς, παρά τις περί του αντιθέτου δηλώσεις (θέλουμε συμφωνία στις 8 με 18 Δεκεμβρίου) τα πράγματα είναι εξίσου άσχημα με πέρσι που ο έλεγχος της τρόικας κράτησε 11 μήνες. Φέτος οι συζητήσεις ξεκίνησαν την 1η Σεπτεμβρίου στο Παρίσι και κανείς δεν δεσμεύεται για το πότε θα ολοκληρωθούν.
Οι ελληνικές υποχρεώσεις στο μεταρρυθμιστικό μέτωπο είναι δεδομένες όμως ακόμα ένα μεγάλο κομμάτι των δημοσιονομικών μέτρων για την επίτευξη του πρωτογενούς πλεονάσματος του 2015 είναι στον αέρα. Το ίδιο ισχύει για τα πλειστηριασμούς, εργασιακά, απολύσεις, ασφαλιστικό και άλλους 250 τομείς μεταρρυθμίσεων με τους οποίους η κυβέρνηση πρέπει να καταπιαστεί ανεξαιρέτως. Διότι τα στελέχη της τρόικας γνωρίζουν πως το επιχειρηματικό περιβάλλον είναι ακόμα εχθρικό, οι δημόσιες υπηρεσίες πάσχουν και η φοροδιαφυγή καλά κρατεί. Περιμένουν μεταξύ άλλων να δουν το επόμενο πλάνο για το καθεστώς ΦΠΑ και τις αλλαγές στο φορολογικό σύστημα. Το δε ασφαλιστικό όπως λέει πηγή του EWG δεν γίνεται βιώσιμο με ανακοινώσεις.
Εκτός παιχνιδιού τα 11 δις του ΤΧΣ
Την ίδια ώρα οι κανονισμοί της ΕΚΤ για τον τρόπο και τον χρόνο που θα γίνει η άντληση κεφαλαίων της Εθνικής και της Eurobank απαιτούν τα χρήματα του ΤΧΣ να παραμείνουν ανέπαφα και διαθέσιμα για ένα ακόμα εξάμηνο - περίπου δηλαδή ως τον κρίσιμο πολιτικά χρόνο του Μαρτίου. Από εκεί και πέρα ο Β.Σόιμπλε κατέστησε την Τετάρτη σαφές στον Γ.Χαρδούβελη ότι αν θέλει να τα επιστρέψει μπορεί να το κάνει, όχι όμως και να αλλάξει τη χρήση τους (για την κάλυψη του κενού της χρηματοδότησης ή για μαξιλάρι) καθώς κάτι τέτοιο απαιτεί έγκριση από κοινοβούλια 6 - 7 χωρών.
Η γερμανική πλευρά παρότι κατανοεί τις ελληνικές πολιτικές ανησυχίες για το πως θα αντιληφθεί το εκλογικό σώμα την προληπτική γραμμή χρηματοδότησης, επιμένει ότι η γραμμή δεν θα είναι εν τέλει καθόλου προληπτική και η χώρα θα πάρει χρήματα από αυτής και μάλιστα άμεσα. Για παράδειγμα αν το 2014 κλείσει χωρίς συμφωνία με την τρόικα τα χρήματα που θα εκταμιευτούν δυνητικά το 2015 θα είναι νέα χρήματα από νέο πακέτο. Αντίστοιχα τα SMPs προϋποθέτουν έλεγχο και σε τελική ανάλυση το μνημόνιο με την ΕΕ έχει δράσεις που όπως και να το κάνουμε εκτείνονται στο 2015 και στο 2016 - μόνο τα χρήματα τελειώνουν όχι οι υποχρεώσεις.
Επιπλέον η γερμανική πλευρά και μαζί της χώρες όπως η Ιταλία, η Ιρλανδία, το Λουξεμβούργο, η Ολλανδία και η Φιλανδία επιμένουν πως το πρόβλημα της Ελλάδας με τις αγορές δεν είναι να «έχει ένα γεμάτο όπλο πάνω στο τραπέζι», όπως το 2010, αλλά «κάποιος να την επιτηρεί» διότι δυστυχώς οι αγορές δεν εμπιστεύονται το ελληνικό πολιτικό σύστημα όταν δρα από μόνο του. Και αυτό ο Γκ.Χαρδούβελης το άκουσε τις τελευταίες 15 μέρες 2 φορές, από τα πλέον αρμόδια χείλη.
Βρυξέλλες, του Θάνου Αθανάσιου
