Είναι κοινός τόπος πλέον πως σε μία οικονομική κρίση δεν υπάρχουν μόνο χαμένοι αλλά και κάποιοι, λίγοι ίσως, κερδισμένοι, τόσο στο εσωτερικό των χωρών όσο και μεταξύ κάποιων χωρών.
Στην περίπτωση της Ευρώπης, οι μεγάλοι χαμένοι ήταν και παραμένουν οι εργαζόμενοι όλων των χωρών αλλά κυρίως αυτοί των χωρών της περιφέρειας ή Νότου, οι οποίες ζημιώθηκαν συνολικά, αντίθετα με τις χώρες του πυρήνα ή Βορρά, οι οποίες ευνοήθηκαν ποικιλοτρόπως.
Τρία ήταν τα βασικά κανάλια μέσα από τα οποία ευνοήθηκαν οι χώρες του ευρωπαϊκού Βορρά (Γερμανία, Γαλλία, Ολλανδία, Βέλγιο, Αυστρία, Φιλανδία):
1) Η μείωση του κόστους των κρατικών τους ομολόγων λόγω της στροφής των επενδυτών σε ασφαλέστερους τίτλους
2) Οι υψηλές αποδόσεις της ΕΚΤ και των κεντρικών τους τραπεζών από τις αγορές των επισφαλών ομολόγων του Νότου
3) Η προσέλκυση αποταμιεύσεων από τα συγκριτικά αφερέγγυα πιστωτικά ιδρύματα του Νότου στα δικά τους εγχώρια, με συνέπεια τη μείωση του κόστους δανεισμού επιχειρήσεων και καταναλωτών.
Υπολογίζοντας, λοιπόν, για την τριετία 2010-12 το σύνολο των ακαθάριστων χρηματοδοτήσεων των κρατών του Βορρά και εκτιμώντας τη μείωση του επιτοκίου των 10ετών κρατικών ομολόγων τους στο ίδιο διάστημα, το όφελος για τις χώρες αυτές υπολογίζεται σε 38 δισ. ευρώ.
Την ίδια ώρα, η ΕΚΤ έχει ανακοινώσει το πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων των χωρών του Νότου, το οποίο οδήγησε σε σχηματισμό ενός χαρτοφυλακίου αξίας 208 δισ. ευρώ για την κεντρική τράπεζα, αποκομίζοντας παράλληλα κέρδη από τόκους αξίας 1,1 δισ. ευρώ. Τα κέρδη αυτά αποτελούν μόνο το 8% του συνόλου με τα υπόλοιπα να πηγαίνουν στις κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης που βοήθησαν στις συναλλαγές και να υπολογίζονται σε 14 δισ. ευρώ. Σύνολο, 52 δισ. ευρώ.
Αν υπολογιστούν και τα οφέλη από την αιμορραγία καταθέσεων από Νότο προς Βορρά, μάλλον τα 60 δισ. είναι και λίγα…
