Σαν σήμερα, στις 2 Νοεμβρίου 1911 στο Ηράκλειο της Κρήτης γεννήθηκε ο Οδυσσέας Ελύτης, ένας από τους σπουδαιότερους ποιητές μας, που τιμήθηκε με βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1979.
Κώστας Καρυωτάκης: Η αυτοκτονία και ο ανεκπλήρωτος έρωτας με την Πολυδούρη
To πραγματικό όνομα του Οδυσσέα Ελύτη
Το πραγματικό του όνομα ήταν Οδυσσέας Αλεπουδέλης, όμως το άλλαξε επειδή ήθελε να αποστασιοποιηθεί από το οικογενειακό του επίθετο, το οποίο ήταν «συνυφασμένο με ό,τι εγώ μισώ στη ζωή, το πρακτικό δηλαδή πνεύμα, την εμπορική πίστη, τον άκρατο ωφελιμισμό».
Ήταν ο μικρότερος από τα έξι παιδιά του Λέσβιου επιχειρηματία Παναγιώτη Αλεπουδέλη και της συμπατριώτισσάς του Μαρίας Βρανά.
Όταν ξέσπασε ο Α’ παγκόσμιος πόλεμος το 1914 ο μπαμπάς μου μετέφερε την επιχείρησή του επιχειρηματική του δραστηριότητα στην Αθήνα και εγκαθίσταται με την οικογένειά του στην οδό Σόλωνος 98α.
Ο Οδυσσέας Ελύτης όταν ήταν έξι ετών εγγράφεται στο ιδιωτικό Λύκειο Μακρή, που βρισκόταν τότε στην οδό Ιπποκράτους.
Το φθινόπωρο του 1924 μετεγγράφεται στο Γ' Γυμνάσιο Αρρένων Αθηνών και τον επόμενο χρόνο χάνει τον πατέρα του. Αυτή την περίοδο αναπτύσσει και τα πρώτα πνευματικά του ενδιαφέροντα. Συνεργάζεται με το περιοδικό Διάπλασις των Παίδων, και το 1928 μαθαίνει την ποίηση του Καρυωτάκη.
Το 1935 θα γνωρίσει τον ποιητή και ψυχαναλυτή Ανδρέα Εμπειρίκο, που θα επηρεάσει καθοριστικά την ποίησή του, όπως και τη λαϊκή ζωγραφική του Θεόφιλου, η οποία θα ασκήσει σημαντική επίδραση στον εικονιστικό προσανατολισμό της ποίησής του.
Γεώργιος Σουρής: Τα πιο γνωστά αποφθέγματα του σατιρικού Έλληνα ποιητή
Το 1936 γνωρίζεται με τον ποιητή Νίκο Γκάτσο και από τότε θα τους συνδέσει μια μακρόχρονη και στενή φιλία.
Το 1967 το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου τον βρίσκει να μεταφράζει αποσπάσματα της Σαπφούς, στη νέα του κατοικία επί της οδού Σκουφά 23. Το 1969 φεύγει για δεύτερη φορά από την Ελλάδα και εγκαθίσταται στο Παρίσι, όπου θα παραμείνει έως το 1971, οπότε επιστρέφει οριστικά στην Ελλάδα.
Γνωστότερα ποιητικά του έργα είναι τα Άξιον Εστί, Ήλιος ο πρώτος, Προσανατολισμοί, κ.ά. Πολλά ποιήματά του μελοποιήθηκαν, ενώ συλλογές του έχουν μεταφραστεί μέχρι σήμερα σε πολλές ξένες γλώσσες. Το έργο του περιλαμβάνει ακόμα μεταφράσεις ποιητικών και θεατρικών έργων. Υπήρξε μέλος της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών Έργων Τέχνης και της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Κριτικής, αντιπρόσωπος στις Rencontres Internationales της Γενεύης και Incontro Romano della Cultura της Ρώμης.
Γιώργος Σεφέρης: Η κηδεία του που έγινε αντιδικτατορική διαδήλωση
Τα σημαντικότερα αποφθέγματα-στίχοι ποιημάτων του Οδυσσέα Ελύτη
Πολλά ποιήματά του μελοποιήθηκαν, ενώ συλλογές του έχουν μεταφραστεί μέχρι σήμερα σε πολλές ξένες γλώσσες. Παρακάτω είναι μερικά από τα πιο σπουδαία αποφθέγματά του - στίχοι ποιημάτων του.
- Εάν αποσυνδέσεις την Ελλάδα, στο τέλος θα δεις να σου απομένουν μια ελιά, ένα αμπέλι κι ένα καράβι. Που σημαίνει: με άλλα τόσα την ξαναφτιάχνεις.
- Ήρθαν ντυμένοι φίλοι αμέτρητες φορές οι εχθροί μου
- Με την πρώτη σταγόνα της βροχής σκοτώθηκε το καλοκαίρι.
- Τα τρία Τ της επιτυχίας: Ταλέντο, Τόλμη, Τύχη.
- Θεέ μου τι μπλε ξοδεύεις για να μη σε βλέπουμε!
- Είναι διγαμία ν’ αγαπάς και να ονειρεύεσαι.
- Πιάσε το ΠΡΕΠΕΙ από το ιώτα και γδάρε το ίσαμε το πι.
- Ένα σώμα γυμνό είναι η μοναδική προέκταση της νοητής γραμμής που μας ενώνει με το μυστήριο.
- Κάπου ανάμεσα Τρίτη και Τετάρτη πρέπει να παράπεσε η αληθινή σου μέρα.
- Ως ένα σημείο, η ποίηση λύνει προβλήματα· στο αμέσως υψηλότερο, θέτει καινούργια· στο ύψιστο, τα αίρει ως εκεί που παύουν ν’ αποτελούν προβλήματα.
- Κι έχε στο νου σου έχε στο νου σου πάντοτε μ' ακούς; το αχ που βγάνει ο σκοτωμός το αχ που βγάν' η αγάπη.
- Τρώγε την πρόοδο και με τα φλούδια και με τα κουκούτσια της.
- Ναι, ο Παράδεισος δεν ήταν μια νοσταλγία. Ούτε, πολύ περισσότερο, μια ανταμοιβή. Ήταν ένα δικαίωμα.
- Βαρύς ο κόσμος να τον ζήσεις, όμως για λίγη περηφάνια το άξιζε.
- Μέσα στη θλίψη της απέραντης μετριότητας, που μας πνίγει από παντού, παρηγοριέμαι ότι κάπου, σε κάποιο καμαράκι, κάποιοι πεισματάρηδες αγωνίζονται να εξουδετερώσουν τη φθορά.
- Ό,τι αγαπώ γεννιέται αδιάκοπα
- Ό,τι αγαπώ βρίσκεται στην αρχή του πάντα.
- Το ελάχιστο θέλησα και με τιμώρησαν με το πολύ.
- Ω σώμα του καλοκαιριού γυμνό καμένο
- Φαγωμένο από το λάδι και το αλάτι
- Σώμα του βράχου και ρίγος της καρδιάς.
- Καθείς και τα όπλα του.
